«بختک» چیست؟

یک روان پزشک در خراسان شمالی گفت: فلج خواب اختلالی است که عموم با نام خرافی بختک می‌شناسند.

بختک؛ بیماری خواب

خواب یک نیاز فیزیولوژیکی بسیار مهم است و اگر نظم عادی آن بویژه با خواب شبانه برقرار نشود سبب پیدایش بیماری های گوناگون می شود.

مقدار خواب به عواملی مانند سن، زمینه ژنتیکی، وضعیت جسمی و روانی افراد بستگی دارد. نوزادان به ۱۶ تا ۲۰ ساعت، کودکان به ۱۰ ساعت و بزرگسالان به ۷ ساعت خواب در شبانه روز احتیاج دارند. از ۳۵ سالگی به بعد ساعات خواب خانم ها بیشتر از آقایان می شود و با افزایش سن، دفعات بیدار شدن از خواب شبانه افزایش می یابد.

کاهش مدت یا تغییر ساعت خواب به هر علت از جمله شب کاری ها پیامدهای مختلف دارد، مانند کاهش حافظه و دقت، تحریک پذیری، خستگی مداوم، کاهش وزن، سردرد، استرس، اختلال در روابط اجتماعی، سوء هاضمه، التهاب معده و روده، بیماری های قلبی ـ عروقی و در خانم های باردار سبب افزایش خطر زایمان زودرس و کم شدن وزن نوزاد می شود.

خواب دارای دو بخش مهم و متناوب REM و Non REM است.

بخش Non REM مهم ترین بخش و حدود ۷۵ درصد از کل خواب را تشکیل می دهد و حدود ۹۰ دقیقه طول می کشد و دارای ۴ مرحله است که در مراحل سوم و چهارم، مغز به استراحت وآرامش کامل می رسد و افرادی که از این مرحله محروم شوند هنگام صبح احساس نارضایتی و خستگی خواهند داشت.

خواب REMحدود ۲۵ درصد از کل خواب را تشکیل می دهد و همراه با رویاهای به یاد مانده است.

● بیماری های خواب

▪ فلج خواب (بختک): به علت خستگی جسمی و فکری عارض می شود. شخص در هنگام خواب یا بیدارشدن نمی تواند دست و پای خود را حرکت دهد.

▪ اختلال خواب در بیماران روحی: افراد مضطرب و پریشان دیر به خواب می روند و افراد افسرده اغلب نیمه شب یا صبح زود بیدار می شوند. اختلال خواب از نشانه های مهم در این گونه افراد است.

▪ حملات میوکلونیک شبانه: پرش اندام ها بخصوص پاها که بیشتر در افراد میانسال دیده می شود و درمان دارویی دارد از دیگر بیماری های خواب به شمار می رود.

▪ سندرم تاخیر فاز خواب: زمان شروع خواب و بیدار شدن دیرتر از وقت معمول است که به علل مختلف از جمله خواب های نامنظم و مکرر قبلی ایجاد شده است. بیشتر در جوانان دیده می شود و ممکن است برای بازگشتن به ساعات خواب طبیعی نیاز به نوردرمانی باشد.

▪ وقفه های کوتاه تنفسی در خواب: بیشتر در کودکان و جوانان دیده می شود و ممکن است به علت چاقی بیش از حد، بزرگ شدن لوزه ها و اختلال در غده تیروئید باشد.

● توصیه ها

یک تا ۲ ساعت قبل از خواب از مصرف چای، قهوه و دخانیات خودداری کنید، یک لیوان شیرعسل گرم بنوشید، قدری نرمش کنید و دوش بگیرید. میزان مصرف مواد حاوی تریپتوفان مانند موز، انجیر، خرما، ماست و ماهی را افزایش داده و مصرف مواد حاوی تیرامین مثل ادویه، پنیر، شکلات، بادمجان، کلم، سوسیس، اسفناج و گوجه فرنگی را کاهش دهید.

عوارض داروهای خواب آور: وابستگی به دارو برای کسانی که دچار اختلال در خوابیدن هستند، موجب خواب آلودگی، سرگیجه، اختلال در حفظ تعادل، خارش منتشر، افت فشارخون، تاری دید و مصرف همزمان با الکل سبب وقفه تنفسی، اغماء، تشنج و مرگ می شود.

منبع:aftab.ir