اینترنت ملی به زودی رونمایی می شود

هفت صبح: بالاخره انتظارها به سر رسید و به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، فاز نخست شبکه ملی اطلاعات از شهریور ماه امسال عملیاتی خواهد شد

اینترنت ملی بالاخره بعد از این همه سر و صدا قرار است از شهریور امسال رونمایی شود تا همه ببینند این موجود عجیب الخلقه ای که این همه درباره اش گمانه زنی شد چیست. وزیر ارتباطات گفته در فاز اول جداسازی و تفکیک اینترانت 31 استان به صورت همزمان و برای دستگاه های دولتی اجرایی می شود. ظاهرا مراحل فنی فاز اول این پروژه به اتمام رسیده و به زودی در 31 استان برای کاربران دولتی و دستگاه ها اجرایی خواهد شد. در این فاز کاربران خانگی و شرکت های خصوصی به هیچ وجه درگیر شبکه ملی اطلاعات نخواهند شد و از این بابت تفاوتی در دسترسی احساس نخواهند کرد اما کاربران دولتی و دستگاه های حاکمیتی که میزبانی خود را به داخل کشور منتقل کرده و از مراکز داخلی استفاده می کنند

از این تاریخ به بعد از پهنای باند شبکه ملی اطلاعات استفاده خواهند کرد. آقای وزیر گفته به زودی با ابلاغ بخشنامه ای به دستگاه های اجرایی استفاده از پهنای باند شبکه ملی اطلاعات را اعلام خواهند کرد و گفته می شود ظرفیت این پهنای باند جدید بالغ بر 500 گیگابایت بر ثانیه خواهد بود. مسئولان گفته اند «دستگاه های دولتی به دلیل آنکه میزبانی آنها در داخل کشو راست فعلا از این شبکه استفاده خواهند کرد و پس از آن نیز تمامی سازمان ها و سایت هایی که میزبانی خود را به داخل کشو رمنتقل کرده اند می توانند از این شبکه استفاده کنند که امنیتی به مراتب بالاتر از شبکه ملی دارد.»

گام به گام با پروژه اینترنت ملی

مرداد ماه سال 85: سال 85 را باید نقطه شروع ماجراها درباره اینترنت ملی نامگذاری کرد. در آن زمان وزیر ارتباطات وقت خبر داد اینترنت ملی از مهر ماه 85 راه اندازی خواهد شد و در دو، سه سال آینده به نقطه مطلوب خودش خواهد رسید. در آن زمان البته هیچ کس نه می دانست منظور از اینترنت ملی چیست و نه هنوز نام «اینترنت ملی» به «شبکه ملی اطلاعات» تغییر پیدا کرده بود.

زمستان 85: ابتدا قرار بود در لایحه بودجه سال 86، بودجه ای 10 میلیارد تومانی برای اینترنت ملی تصویب شود اما با گذشتن از پیچ و خم های طولانی در آخر کار این امر محقق نشد. جالب است بدانید که مجلسی ها به دلیل توجیه نبودن در مورد مفهوم اینترنت ملی آن را تصویب نکرده بودند و از همان زمان هیچ کس نمی دانسته اینترنت ملی دقیقا چیست!

خرداد 86: هیات وزیران برنامه های راه اندازی این شبکه را تصویب کرد. بر طبق آن برنامه قرار شد در طول سال های 1386 تا 1388 مخابرات ایران و شرکت های وابسته جهت ایجاد شبکه ملی اینترنت سرمایه گذاری کنند.

خرداد 86 تا آذر 89: بی خبری و سکوت مهمترین دستاورد این چهار سال بود. در این بازه زمانی شواهد و قرائن نشان از نزدیک شدن به راه اندازی اینترنت ملی داشت اما به صورت واضح درباره آن صحبتی به میان نمی آمد و به نظر می آمد بسترهای فنی این طرح در حال آماده سازی بود.

آذر 89 اما مقداری از سکوت ها شکسته شد و وزیر ارتباطات خبر قطعی تری درباره اینترنت ملی را منتشر ساخت. تقی پور در آن زمان گفت طرح شبکه اینترنت ملی در چند مرحله اجرایی می شود که مرحله نخست آن سال 89 به بهره برداری خواهد رسید اما مرحله پایانی در سال 92 به پایان می رسد. او در صحبت های خودش گفته بود شبکه ملی اینترنت یا شبکه اطلاعات ملی بر پایه پروتکل اینترنت طراحی شده و یکی از زیرساخت های اصلی دولت الکترونیک محسوب می شود و پهنای زیاد باند ارسال تصویر، صوت و حجم زیاد اطلاعات از ویژگی های این شبکه است. به نظر می رسد مهمترین دستاورد این دوره چهار ساله سکوت تغییر نام «اینترنت ملی» به «شبکه ملی اطلاعات« بود که به مرور به دایره واژگان مسئولان اضافه شد. در طول این زمان البته اظهارنظرها درباره عدم امنیت اینترنت به وضوح بیشتر از گذشته شد و هر از چند گاهی مسئولان درباره لزوم امن سازی اینترنت سخن به میان می آوردند.

---

سال پرخبر 90

شروع دوباره قصه سال گذشته کاربران دنیای مجازی بیشترین و اعصاب خردکن ترین مشکلات اینترنت را تجربه کردند. بی دلیل و با دلیل سرعت اینترنت کشور به شدت پایین می آمد و دسترسی به سایت های اینترنتی با مشکل مواجه می شد. سرویس های ایمیل های خارجی هم با مشکلات دسترسی روبرو می شدند که کسی در مورد آن پاسخگو نبود و فقط اعلام می شد که قطع شدن جی میل و یاهو و ... فرصتی برای استفاده از ایمیل ملی استا!

در آبان 90 طرح جداسازی اینترنت از اینترانت در ایران ابلاغ شد. این طرح که حرف های زیادی برای گفتن داشت، به شرکت های اینترنتی دستور داده بود در راستای جداسازی ترافیک داخلی و اینترنت اقدام به عمل بیاورند. به گفته کارشناسان اینترنتی این مصوبه شاه کلید اینترنت ملی یا همان شبکه ملی اطلاعات بود. در این بخشنامه مفصل که ابتدا به صورت محرمانه به شرکت های اینترنتی داده شده بود، تاکید شده بود ظرف سه ماه باید IP های سایت داخلی از خارجی جدا شود. از بخشنامه فوق می شد استنباط کرد که اینترنت کشور به نوعی به دو قسمت تبدیل خواهد شد؛ سایت هایی که در داخل کشور میزبانی شده اند و سایت هایی که در خارج از کشور به سر می برند. در واقع ترافیک داخل کشور اینترنت از خارج از کشور جدا خواهد شد. با توجه به این بخشنامه در واقع دسترسی به اینترنت هم همچنان طبق روال گذشته امکانپذیر است اما با یک نکته مهم در صورت عملی سازی این طرح، در مواقع لزوم به راحتی می توان جلوی دستیابی کاربران به سایت های خارجی را مسدود کرد.

در آذر ماه 90 هم وزیر ارتباطات اعلام کرده بود بر اساس قانون پنجم توسعه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است توسعه شبکه ملی اطلاعات را برای کلیه کاربران این شبکه فراهم کند. او همچنین تاکید کرده بود البته به این معنی نیست که تا آن موقع صبر می کنیم؛ بلکه در هر منطقه ای امکانات فنی آماده باشد ما این کار را انجام می دهیم و روی شبکه ملی اطلاعات با پهنای باند زیاد این ارتباطات اینترنتی را برقرار خواهیم کرد.

بهمن ماه 90، زمانی که دسترسی ها به اینترنت در حد صفر رسیده بود و جان کاربران به لبشان آمده بود، سخنگوی انجمن نظام صنفی رایانه ای از آزمایش اینترانت سخن به میان آورده بود و کندی اینترنت به آزمایش اینترنت ملی نسبت داده شده بود. او در همان صحبت های خودش گفته بود با راه اندازی اینترانت، دسترسی به برخی از وب سایت های جهانی مسدود خواهد شد.