امضای طومار برای حفظ موزه هنرهای معاصر

روزنامه شرق - سحر آزاد: مخالفان واگذاری موزه هنرهای معاصر نگرانی خود را با امضای بیانیه‌ای اعلام کردند هرچند که پیش از آن مدیر دفتر هنرهای تجسمی از مخالفت وزیر ارشاد با این واگذاری خبر داد و عنوان کرد که این برنامه از دستور کار خارج شده است.

واگذاری موزه هنرهای معاصر تهران به بنیاد رودکی از دو هفته پیش از تعطیلات نوروز در شبکه‌های اجتماعی خبرساز و با واکنش رسانه‌ها و بیانیه انجمن هنرمندان نقاش ایران مواجه شد. بااین‌حال با پیگیری خبرنگاران، این موضوع شکل رسمی به خود گرفت و مسئولان وزارت ارشاد و بنیاد رودکی این واگذاری را تکذیب کردند. هرچند به گفته آنها موضوع واگذاری نهادهای عمومی به بخش خصوصی براساس اصل ٤٤ قانون اساسی دور از نظر نیست اما چندروز پس از تعطیلات نوروز بار دیگر موضوع واگذاری موزه هنرهای معاصر خبرساز شد.

این‌بار باز هم انجمن هنرمندان نقاش خواستار پاسخ‌گویی مسئولان هنری کشور شد. تا اینکه روز ١٩ فروردین سایت معمارنیوز با انتشار اسنادی، از طرح واگذاری موزه هنرهای معاصر تهران، فرهنگ‌سرای نیاوران و موزه صبا به بنیاد رودکی خبر داد. همین مسئله باعث شد تا هنرمندان و اهالی هنرهای تجسمی خواستار تجمع هنرمندان در مقابل موزه هنرهای معاصر در ساعت ١٥ روز شنبه ٢١ فروردین شوند. جمعیتی که در پاسخ به این وعده در مقابل موزه گرد آمده بودند از دقایقی قبل از ساعت ١٥ در محوطه باز موزه هنرهای معاصر جمع شدند.

 علاوه بر جوانان و دانشجویان، چهره‌هایی همچون محمدرضا اصلانی، بهرام دبیری، فرح اصولی، عباس مشهدی‌زاده، مهران احمدی، نادر سیحون و... در این مراسم حضور داشتند. هرچند نیروی انتظامی نیز با استقرار نیروهای خود در این محوطه حاضر شده بود اما برگزار‌کنندگان این برنامه از جمعیت خواستند به‌دور از هرگونه شلوغی و تشنج تنها نگرانی خود را نسبت به واگذاری موزه ابراز کنند و همین مسئله باعث شد تا چنین فضایی تا پایان مراسم نیز حفظ شود.

دقایقی بعد از آنکه جمعیت خواستار پاسخ‌گویی مسئولان ارشاد شدند، مجید ملانوروزی، مدیر دفتر هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر، از داخل موزه به میان جمعیت آمد و پس از آن با استقرار بلندگو از آنها که در محوطه موزه گرد آمده بودند خواسته شد تا به حیاط موزه منتقل شوند و از این طریق شاهد سخنرانی باشند. بااین‌حال این پیشنهاد از سوی جمعیت مورد موافقت قرار نگرفت و آنها ترجیح دادند در محوطه روبه‌روی موزه بمانند. در ادامه، ملانوروزی نیز به این خواسته احترام گذاشت و با انتقال بلندگوها به روبه‌روی در اصلی موزه به میان جمعیت آمد.

مردم حاضر در این برنامه با نشستن روی زمین تلاش کردند آنها که در صف‌های پشت سر ایستاده‌اند نیز مراسم را ببینند. در ابتدا از معصومه مظفری، رئیس هیأت‌مدیره انجمن نقاشان، دعوت شد تا متن بیانیه‌ای را که این انجمن آماده کرده است قرائت کند. او با بیان اینکه این نامه سرگشاده به امضای چند انجمن از جمله انجمن هنرمندان نقاش ایران، انجمن مهندسان شهرساز، انجمن علمی نقاشی دانشگاه هنر، انجمن تصویرگران و انجمن سفالگران رسیده، نامه را برای حضار خواند: «اگر واکنش به‌موقع انجمن هنرمندان نقاش نبود و این موضوع در فضای مجازی دنبال نمی‌شد، امروز واگذاری موزه هنرهای معاصر به‌صورت پنهانی و در سکوت خبری انجام شده بود». همچنین در این نامه خطاب به وزیر آمده بود: «باید جلسه مشترکی با نمایندگان انجمن‌های هنری، هنرمندان و خبرنگاران با حضور وزیر تشکیل شود تا به پرسش‌های بی‌پاسخ در اذهان عمومی پاسخ داده شود و آرامش به جامعه هنری برگردد».

پس از آن ملانوروزی به سخنرانی پرداخت: «همه جریان‌های هنری از چپ و راست و سایت‌ها و روزنامه‌های مختلف به جریان واگذاری موزه واکنش نشان دادند و این نشان‌دهنده اهمیت موزه و وابسته‌نبودن آن به جریان‌های مختلف است. همه آنهایی که اینجا جمع شده‌اند چه اخبار درستی شنیده باشند و چه نادرست، برای ماندگاری موزه به اینجا آمده‌اند. مخاطب نامه‌هایی که خوانده شد، من نبودم؛ اما به جهت اینکه شما در مقابل موزه هنرهای معاصر جمع شده‌اید خود را ملزم به پاسخ‌گویی می‌دانم».

او بیان کرد: «موزه هنرهای معاصر به‌صورت دولتی اداره می‌شود و این موضوع معایب و محاسنی دارد؛ از سال گذشته که بازرسی کل کشور به موضوع هزینه‌ها وارد شد، نامه‌ای را دریافت کردیم که تمام درآمدهای موزه باید به خزانه دولت برود. یک‌سال‌واندی است که درآمدها به خزانه دولت ریخته می‌شود، به همین دلیل وزارت ارشاد برای اداره بهتر موزه نقطه‌نظراتی داشت».

وی همچنین توضیح داد: «در شورای توسعه تحول اداری بحث واگذاری مکان‌هایی مانند برج آزادی، تالار فردوسی و موزه هنرهای معاصر به بنیاد رودکی مطرح شد که ما خیلی در جریان این بحث نبودیم و آنها نامه‌ای کارشناسی از ما نخواستند. ما به بحث واگذاری موزه طبق بندهای قانونی به بنیاد رودکی اعتراض کردیم نه‌فقط به‌خاطر گنجینه موزه، بلکه به‌خاطر نقش سیاست‌گذاری و مستندسازی آن در هنر معاصر. آثار موزه، غرور ملی برای همه ماست و همه آنهایی که از خارج از کشور به دیدن گنجینه می‌آیند، با دیدن آن، نگاه دیگری به هنر ایران پیدا می‌کنند.

موزه یک جریان کاملا فرهنگی است که نمی‌توان به آن دست زد. اگر به بخش خصوصی واگذار شود هرکسی که پول بدهد، می‌تواند در آن نمایشگاه بگذارد و این، به کیان فرهنگ و هنر ضربه می‌زند».رئیس موزه هنرهای معاصر گفت: «مطرح‌شدن این موضوع در فضای مجازی باعث شد منتفی‌شدن بحث واگذاری موزه به بنیاد رودکی سریع‌تر انجام شود و طبق نامه‌ای مکتوب از معاونت توسعه منابع وزارتخانه، وزیر ارشاد ٢١ اسفندماه ٩٤ با واگذاری مدیریت این مکان به بخش غیردولتی مخالفت و بر استمرار مدیریت آن به شکل فعلی تأکید کرد. برهمین‌اساس، واگذاری موزه به‌طور کامل از دستور کار خارج شده است».ملانوروزی ادامه داد: «امیدوارم کمپین‌های تشکیل‌شده برای حمایت از موزه هنرهای معاصر حفظ شوند تا هر زمانی که در مدیریت و برنامه‌های آن خللی ایجاد شد همراه موزه باشند. دغدغه واگذاری مرتفع شده و نگرانی‌ای در این زمینه وجود ندارد».

سرپرست موزه هنرهای معاصر در بخش دیگری از سخنانش و در پاسخ به پرسش برخی حاضران درباره وضعیت گنجینه موزه هنرهای معاصر، گفت: «بخشی از آثار به‌دلیل مغایربودن با مقررات کشور، اجازه دیده‌شدن ندارند؛ اما از تمام آثار گنجینه عکس‌برداری شده و قرار است در پنج جلد برای نمایشگاه ملی به چاپ برسد. همه انجمن‌ها و رسانه‌هایی که درباره وضعیت آثار گنجینه دچار نگرانی و شبهه شده‌اند، می‌توانند نمایندگانشان را به موزه معرفی کنند تا این نگرانی‌ها از طرف موزه برای آنها رفع شود».

سپس عباس مشهدی‌زاده، هنرمند و پژوهشگر، در سخنانی گفت: «ما پیگیر محافظت از خانه‌مان خواهیم بود، نه امروز، نه فردا، بلکه تا وقتی که قلبمان می‌تپد؛ چون اینجا خانه فرهنگ است. هنر نگین فرهنگ است، ما از آجرهای اینجا هم محافظت می‌کنیم».

در خاتمه، از شرکت‌کنندگان دعوت شد تا بیانیه‌ای را که قرائت شده بود امضا کنند.