آنچه باید درباره بام سبز بدانید!

یک بام سبز، بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک، یا با محیط کشت روینده، پوشانده می شود. لفظ بام سبز گهگاه برای بام هایی که مفاهیم "معماری سبز" را مد نظر قرار می دهند، نظیر پانل های خورشیدی و یا صفحات فتوولتائیک، بکار می رود بام سبز در واقع بامی است که بر روی سطح آن گیاهان رشد می کنند. تنوع گیاهی چنین ساختاری می تواند از بام پوشیده از چمن مصنوعی تا باغ بامی باشد که با گیاهان مورد استفاده در طراحی منظر پوشیده شده است. اما برای انجام چنین کاری باید پیش از آن به فراهم کردن تمهیداتی برای بستر پشت بام اندیشید.

 

دسته بندی اجزای اجرایی باغ بام ها بسیار متنوع و وسیع است

اجزاء باغ بام ( بام سبز )
دسته بندی اجزای اجرایی باغ بام ها بسیار متنوع و وسیع است. هر موسسه تولیدی یا شرکت بازرگانی فعال در حوزه طراحی و اجرای بام سبز با توجه به رویکرد خاص خود و رقابت در بازار اجزاء قابل نصب را دسته بندی می کند. اما به طور کلی بام های سبز از ۵ لایه ی اصلی تشکیل می شوند.

تقسیم بندی کلی اجزاء بام سبز
فارغ از همه دسته بندی های تجاری اجزاء باغ بام را به ۵ دسته کلی می توان تقسیم بندی کرد:
    لایه پوشش گیاهی
    محیط کشت
    لایه زهکش
    لایه محافظت
    ساختار سقف

دسته بندی های تجاری اجزاء بام های سبز به ۵ دسته کلی تقسیم می شوند

لایه پوشش گیاهی
اگرچه هر گیاهی می تواند روی بام گذاشته شود اما این مسأله با محدودیت هایی از قبیل آب و هوا، طراحی سازه ای و هزینه نگهداری و تصورات طراح بام سبز مواجه می باشد. از آنجایی که بام های سبز تا حد امکان سبک طراحی می شوند، اغلب شامل گیاهانی هستند که بتوانند در خاک کم عمق و با مراقبت و نگهداری کم رشد کنند. سبزپوش کردن بام نیازمند گیاهانی است که بتوانند در برابر محیط خشن و بی روح پشت بام در شرایط کم آبی، یخ زدگی، توفان و غیره مقاومت کنند. نوع گیاهان انتخابی بسته به نوع آب و هوا و شرایط اقلیمی، متفاوت است.

محیط کشت باغ همان فضایی است که گیاهان در آن شروع به رشد و نمو می کنند

محیط کشت
محیط کشت همان فضایی است که گیاهان در آن شروع به رشد و نمو می کنند. محیط کشت به واسطه الزامات خاص سازه ای باید وزن کمی داشته باشد به همین دلیل نسبت به خاک معمولی تفاوت هایی دارد. در این حالت باید از محیطی برای کشت استفاده کرد که حتی الامکان سبک بوده و وزنش حدود ۹۰۰ کیلوگرم در هر متر مکعب در حالت مرطوب باشد. یک مخلوط معمولی مرکب از یک سوم ماسه، یک سوم سنگ های متخلخل و یک سوم گیاخاک مصنوعی) ترکیبی از چوب پوسیده و کود نباتی) محیطی مناسب را تشکیل می دهد.

 

لایه زهکش بین محیط کاشت و لایه محافظت است تا آب از هر جای بام به سیستم زهکش جریان یابد

لایه زهکش
لایه زهکش بین محیط کاشت و لایه محافظت قرار می گیرد تا آب بتواند از هر جای بام سبز به سیستم زهکش ساختمان جریان یابد . بام ها معمولامقدار زیادی آب باران را در خود نگه می دارندکه موجب کاهش فشار تحمیلی بر سیستم زهکشی می شود. با این حال همیشه مقداری آب اضافی وجود دارد که باید به روش های زیر تخلیه شود:

    الف) به وسیله خود بام
    ب) ناودانی های مربوط به شیروانی ها
    پ) آبراه و کانال آب

به منظور رعایت احتیاط باید دوکانال خروجی یا یک خروجی و محلی برای سرریز تعبیه کرد (خروجی ها باید خالی از هر گونه گیاهی باشند و این امر از طریق نصب دریچه ای در بالای آن ها برای بازرسی انجام می شود.) در تراس ها می توان از یک شبکه توری تراس استفاده نمود. انتخاب لایه زهکش مناسب، بر اساس بیشینه جریان آبی که از طریق اطلاعات بارش به دست می آید، انجام می گردد و از آنجایی که لایه زهکش محیط کاشت و گیاه را پشتیبانی می کند، مقاومت فشاری آن باید مناسب باشد. برخی از سیستم ها به سادگی لایه ای قطور از خاک انبساط یافته را به کار می برند. اما اکثر شرکت های بام سبز از یک حصیر زهکش پلاستیکی موجدار با الگوی سازه ای استفاده می کنند. حداقل ضخامت لایه زهکش مشابه کارتن تخم مرغ یا ۲۰ میلی متر می باشد، اما حصیرهای ضخیم تر می توانند یک لایه عایق اضافی را تامین کنند. لایه زهکش خود می تواند مجموعه پیچیده ای از لایه های دیگر به شرح زیر باشد:

 

در بین محیط کشت و لایه زهکش فیلتری قرار دارد که رطوبت را از محیط ریشه ها دور می کند

الف- لایه صافی
در بین محیط کشت و لایه زهکش فیلتری قرار دارد که رطوبت را از محیط ریشه ها دور می کند و مانع از گندیدگی ریشه ها می شود. این فیلتر می تواند شامل یک بافت پارچه ای باشد. در سیستم غیر بافته شده استفاده می شود . این فیلتر حتی "ژئو تکستایل" های مدرن معمولا از یک یا دو لایه می تواند لایه ای از شن و ماسه باشد و در این حالت ممکن است با لایه زهکش ترکیب شود.

 

لایه ای است که از نفوذ ریشه ها و آسیب زدن آنها به عایق کاری و غشاء سقف جلوگیری می کند

ب- لایه مانع ریشه ها
لایه ای است که به خوبی از نفوذ ریشه ها و آسیب زدن آنها به عایق کاری و غشاء سقف جلوگیری می کند. لایه مانع ریشه ها معمولاً بیش تر در سیستم متمرکز استفاده می شود و در زیر یا آب بند نهایی یا عایق کاری حرارتی قرار waterproof زهکش و بلافاصله در بالای لایه می گیرد. این لایه معمولاً از یک پوسته پلی اتیلن تشکیل شده وبیشتر در پروژه های عمومی که ترافیک عبوری و بار سقف زیاد است و جاهایی که گیاهانی با ریشه های عمیق و ریشه های تهاجمی کاشته شده استفاده می شود.

 

یک صفحه سه لایه، که لایه بالایی فیلتر را انجام می دهد و آب اضافی را از قسمت ریشه ها دور می کند

پ- صفحه زهکش
یک صفحه سه لایه است که لایه بالایی عمل فیلتر را انجام می دهد و آب اضافی را از قسمت ریشه ها دور می کند. این لایه همچنین به عنوان لایه محافظ ریشه ها عمل می کند . لایه وسطی که به شکل کاسه های مخروطی شکل است آب اضافی را از ریشه ها دریافت کرده و در خود نگه می دارد. آب باران کمک می کند و از طرفی باعث گردش هوا و جلوگیری از Run-off این لایه به کاهش سرعت گندیدگی محیط می شود. لایه پایینی یک فیلتر پارچه ای است که مانع از آسیب دیدن غشاء و عایق می شود.

 

پوشش لایه محافظ، بام و سیستم عایق کاری را از نشت کردن و نفوذ آب بر روی غشاء حفظ می کند

لایه محافظت
این لایه شامل پوشش هایی است که بام و سیستم عایق کاری را از نشت کردن و نفوذ آب به طور مستقیم بر روی غشاء قرار می گیرد و آن Protection Board حفاظت می کنند. صفحه محافظ را در طول عملیات اجرایی و از شکست محافظت می کند. این صفحه می تواند باریکه ای از بتن سبک، صفحه ایی از عایق محکم، ورقه ضخیم پلاستیکی، ورق مسی، یا ترکیبی از اینها، بر حسب ویژگی های طراحی و کاربرد بام سبز باشد. برخی از سیستم های بام سبز لزوماً به صفحه محافظ احتیاجی ندارند و ممکن است از لایه مانع ریشه به جای آن استفاده شود.

 

غشاء بام یا لایه عایق کاری رطوبتی ، بام را از نشت کردن و چکه کردن محافظت می کنند

ساختار سقف، غشاء بام یا لایه عایق کاری رطوبتی
بام را از نشت کردن و چکه کردن محافظت می کنند. غشاء هم به شکل یک لایه یکپارچه ضدآب استفاده می شود و هم به شکل ورقه های بهم پیوسته. انتخاب یک غشاء مناسب بستگی به شرایط بام، هزینه و سهولت اجرا و تعمیر دارد. اخیرا برخی کارخانه ها محصولی تولید کرده اند که لایه مانع ریشه و غشاء را در یک لایه قرار داده است به منظور اینکه به مرور زمان لایه خاک کیفیت مناسب خود را از دست ندهد، به هنگام تخمین حجم خاک لازم، یک ضریب تصفیه در محاسبات وارد می شود که این عمل با اضافه کردن درصدی از خاک صورت می گیرد.

 

منبع : chidaneh.com

ویدیو مرتبط :
بام سبز (روف گاردن)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

ماسال و شاندرمن،بام سبز ایران

ماسال و شاندرمن، بام سبز ایران
شهرستان ماسال از دو بخش ماسال و شاندرمن تشکیل شده و هر دو بخش مملو از جاذبه های طبیعی و گردشگری است. بام سبز ایران هنوز زیر پای ویلاسازها و دلال ها نیفتاده و همچنان زیبایی و آرامش خود را حفظ کرده است.
اگر قصد سفر به شمال کشور را دارید بهتر است به جاهایی سفر کنید که ناشناخته تر مانده اند. جاهایی مثل ماسال و شاندرمن. ماسال شهرستان دیدنی در استان گیلان است، شهرستانی که بیش از 70 هزار هکتار جنگل و مرتع دارد حتما زیباست. ماسال دومین شهرستان مرتفع استان گیلان پس از رودبار است و پیش از این بخشی از شهرستان وسیع تالش بود که در سال 1376 به شهرستان ماسال تبدیل شد.
ماسال در قدیم رودکنار نامیده می شد و محل تشکیل شنبه بازار کنونی بوده است. وجود همین شنبه بازار باعث رشد آبادی کوچک رودکنار شد و نهادهای اداری بخش ماسال و شاندرمن نخست از بی تم به شاندرمن و سپس از آنجا به ماسال انتقال یافتند.
کسی به طور دقیق نمی داند که واژه ماسال از چه گرفته شده اما بعضی اعتقاد دارند از ترکیب «مازال» یا «مس ال» است که به معنای کوهواره، کوه مانند و منسوب به کوه است که قطعی نیست.

 

اما وجود رودخانه در میانه ماسال، زیبایی این شهر را دوچندان کرده است. رودهای «خالکایی» ماسال و «رود مرغک» شاندرمن رودخانه های مهم شهرستان ماسال هستند. رودخانه خالکایی ماسال از قله مرتفع و 3150 متری شاه معلم سرچشمه می گیرد و پس از طی 40 کیلومتر از داخل شهر ماسال عبور می کند. این رودخانه ها قابلیت کایاک سواری (قایقرانی در آب های خروشان یا همان رفتینگ) را دارند. «پارک ساحلی» ماسال در کنار رودخانه خالکایی قرار دارد که روز خوبی را در کنار خانواده تا می توانید در آن بگذرانید.
ماسال با موقعیت جلگه ای در فاصله 50 کیلومتری شمال غرب رشت و در 20 کیلومتری غرب فومن و صعومعه سرا واقع شده است. این منطقه به دلیل کوهستانی بودن دارای زمستان های گرم است. رطوبت این شهر زیاد و گاه تا 75 درصد است. بیشترین رطوبت آن در شهریور است که توصیه می شود در این ماه به ماسال سفر نکنید.

 

شهر آبشارهای بلند
اگر گذرتان به ماسال افتاد حتما از آبشارهای آن هم دیدن کنید. آبشارهایی از قبیل آبشار ویوز در مجاورت منطقه ییلاقی النزه در شاندرمن، آبشار خون با ارتفاع بیش از 15 متر، آبشار تولی نساء و آبشار رامینه با ارتفاع 10 متر و همینطور غارهایی همچون غار باستانی خندیله پشت، غار چسلی، غار کلچال را می توان در این شهرستان نام برد. دیواره سنگی «اسبه ریسه» ماسال دارای یکی از صخره های بلند سنگ نوردی کشور است که می تواند مسابقات بزرگ ملی، منطقه ای و حتی جهانی در آن برگزار شود.

دیواره سنگی «اسبه ریسه» ماسال هم یکی از صخره های بلند سنگ نوردی کشور است که نه تنها فرصت سنگ نوردی را به حرفه ای های این ورزش می دهد، بلکه امکان کایاک سواری را هم به قایقران هایی می دهد که دوست دارند در رودخانه خروشان پایین صخره ورزش کنند.
یادمان میرزا کوچک
میرزا کوچک خان جنگلی در ارتفاعات ماسال بر اثر کولاک درگذشت. او در حالی که «ارتفاعات آلاله پشته» را به عنوان منطقه امن در نظر گرفته و قصد گذر از این منطقه و رسیدن به خلخال را داشت بر اثر کولاک و یخبندان به شهادت رسید.
در این محل سنگ یادبودی نصب شده بود که رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی سال 1389 قول داد که یادمانی درخور آن شخصیت مبارز در وسعتی به اندازه شش هکتار در این منطقه نصب شود اما با گذشت سه سال تاکنون تنها زمین این طرح به مالکیت درآمده است. آلاله پشته در 45 کیلومتری مرکز شهر ماسال است.
 کجا بمانیم؟
دهکده ییلاقی «اولسبلنگاه» از ییلاقات میان کوهی و پر جمعیت و دارای ساختمان های مسکونی زیاد با اسکلت چوبی است که اغلب ساکنان آن از شهروندان ماسال هستند که برای استراحت و گذران فصل گرما در آنجا زندگی می کنند. این ییلاق در مسیر راه ییلاق به خلخال واقع شده و از دو تالار میهمان پذیر برخوردار است که در تمام فصول سال آماده سرویس دهی به توریست و گردشگران است.
گویی به بهشت پا گذاشته ای. ماسال و شاندرمن آنقدر آرامش دارد که برای تسکین هر دردی معجزه می کند. از هیاهوی شهر باید دور شد و به جنگل و کوهستان و طبیعت بکر شاندرمن پا گذاشت به شرطی که هجوم ویلاسازان این منطقه از بهشت را به بیابان تبدیل نکند و درختان تنومند آن برای ساختن ساختمان های آجری و آهنی قطع نشوند.

 

به شرطی که مردم روستا قدر نعمتی را که پروردگار به آنها بخشیده بدانند. شهرستان ماسال از دو بخش ماسال و شاندرمن تشکیل شده که هر دو بخش با داشتن جاذبه های گردشگری و طبیعت زیبای خود همواره مورد توجه مردم استان گیلان و دیگر گردشگران و مسافران کشور قرار داشته است.
در حقیقت شهر زیبا و کوهستانی ماسال و بخش شاندرمن دارای چشم اندازهای دلنشین بسیاری است. از جاذبه های گردشگری این منطقه، منطقه جنگلی تاسکو، ییلاقات خوش آب و هوا و بقاع متبرکه متعدد است. خیلی ها شهر شاندرمن را به نام «بازار جمعه» هم می شناسند.

 

پهناورترین روستای استان گیلان هم در شاندرمن قرار دارد. این روستا که سیاهمرد نام دارد دارای چهل هزار نفر جمعیت است. شاندرمن در گذشته نام ایل بزرگی بوده که در این منطقه زندگی می کرده است. به طوری که وقتی در سال 1906 میلادی، رابینو، جهانگرد ایتالیایی از این منطقه دیدن کرد، ایل شاندرمن از 12 طایفه تشکیل شده بودند اما وجه تسمیه شاندرمن چیست؟ واژه شاندرمن را چنین تشریح کرده اند که در گویش تالشی، شاندرمن به معنای با من رفتن است.
به طوری که بعضی معتقدند به خاطر اینکه شاندرمن در گذشته دارای کاروانسراهایی بوده و در واقع محل عبور و اتراق کاروان هایی به سمت تالش شمالی و خلخال بوده است، به این نام، نامگذاری شده است. برخی دیگر نیز معتقدند در دوران قدیم این منطقه شاه نشین بوده و به همین دلیل آن را شاندرمن (شاه در من) نامیده اند.
در شهرستان ماسال بیش از 17 غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگترین آنها غار «آویشو» است که در ارتفاع 1300 متری از سطح دریا و بین مناطقی همچون «تائی بنه»، «انده چو» و «خماسون» در بستر دره ای کم آب قرار دارد
غارهای شاندرمن
در شهرستان ماسال بیش از 17 غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگترین آنها غار «آویشو» است که در ارتفاع 1300 متری از سطح دریا و بین مناطقی همچون «تائی بنه»، «انده چو» و «خماسون» در بستر دره ای کم آب قرار دارد. غار شگفت انگیز آویشو که در جنوب غربی شهر شاندرمن واقع شده از بزرگترین غارهای استان گیلان و در نوع خود یکی از کم نظریترین غارها در سطح کشور است.

 

دیدن قندیل های زیاد و هفت آبشار این غار برای بازدیدکنندگان بسیار جذاب است. تاکنتون بیش از دو کیلومتر از ژرفای غار آویشو که طویل ترین غار استان گیلان محسوب می شود توسط غارنوردان و کوهنوردان محلی اکتشاف شده است. بر اساس پژوهش های زمین شناسان قدمت غار آویشو به حدود 75 میلیون سال قبل بازمی گردد.
جمعه بازار شاندرمن
بازارهای محلی گیلان جزئی از فرهنگ این مردمان است که گردشگران زیادی را جذب می کند. هم به خاطر آنکه قدم زدن در این بازارها جاذبه های دیداری زیادی دارد و هم اینکه گردشگران می توانند مایحتاج روزانه خود را تهیه کنند. این بازارها اعم از سرپوشیده یا روباز، کانون هایی برای خرید و فروش کالا محسوب می شوند. یکی از ویژگی های شهرهای گیلان، ارتباط تنگاتنگ آنان با پس کرانه های روستایی و حوزه های نفوذ آنها است.
از این رو بازارهای همیشگی شهرهای گیلان متناسب با سلیقه مشتریان آراسته شده اند. نکته قابل توجه اینکه بسیاری از فروشندگان در این بازارهای محلی زنان هستند و در میان محصولات می توان سبزی های تازه و حتی صنایع دستی و تخم مرغ های محلی تازه را مشاهده کرد.

 

در شاندرمن هم بازار محلی روزهای جمعه برپا می شود و می توانید سبزی و میوه های تازه و همینطور ماهی ها و البته صنایع دستی بومی مانند وسایلی که با نی ساخته می شود و بافته های محلی و سایر مواد مصرفی را از آنها تهیه کرد.
چطور برویم؟
فاصله شاندرمن تا رشت 50 کیلومتر به سمت شمال غربی است. برای رفتن به غار آویشو نیز باید از رشت به سمت ماسال و سپس به سمت شاندرمن بروید و از روستاهای سیاهمرد، چالسرا و سپس از کنار بقعه درویش شاه امیر شاندرمن گذر کنید. این مسیر را می توان با سواری طی کرد که حدود 35 کیلومتر از شاندرمن فاصله دارد.
 منبع:7sobh.com