سفره عقد

 

 

 

 

سفره عقد یکی از سفره‌های سنتی ایرانی است که در مراسم عقد و یا هنگام عروسی پهن می‌شود و عروس و داماد بر سر آن می‌نشینند و به خطبه عقد گوش فرا می‌دهند. سفره عقد در اکثر شهرهای ایران رواج دارد.

 

در سفره عقد شش ظرف وجود دارد که هرکدام محتوی چیزی است که بیانگر آرزویی برای عروس داماد است. ظروف سفره عقد معمولاً شامل : گردو، بادام، فندق، نان و نبات و تخم مرغ می‌باشند. در میان این ظروف سفره عقد، ظرف هایی از شیرینی و نان پنیر وسبزی، جام هایی از عسل و ماست که کنایه‌ای از شیرینی و ترشی در کنار هم در زندگی مشترک می‌باشند قرار دارد . تخم مرغ در سفره عقد نمادی است برای باروری و زایش اولاد توسط عروس ونان نمادی برای برکت ورزق ورورزی است.نبات برای شیرین کامی و...

اجزای سفره عقد به گواهی تاریخ یكی از رسوم و گزینش های پیشینیان بی حكمت و بی دلیل نبود . در واقع گستردن بساط عقد پیش از عروس و داماد نوعی كارت تبریك گویا با آرزوی سعادت برای زوج جوان بود . با این هدف وبه این مضمون هر تركیب و ماده ای كه در سفره عقدبه كار می رفت ، معنایی ویژه و زیبا در خود داشت . شاید امروز بیشتر عروس و داماد ها و اطرافیان آنها ندانند كه معنای تركیب سفره عقد چیست و در اساس به چه منظور ی گسترده می شود . یعنی از یك رسم پر معنای دیرین فقط صورت ظاهری آن حفظ شده و به جا مانده است .

 

اجزای سفره عقد:

اجزای سفره عقد عبارتند  از:

قرآن مجید:كتاب خدا به نشانه ی مورد تایید قرار داشتن وصلت از سوی خداوند و طلب یمن و بركات الهی جلو آینه و بالای جانماز قرار می گیرد.

 

آینه: آینه یکی دیگر از اجزای سفره عقد است، هچنان كه در خرید عروسی آینه در سرلوحه و پس از قرآن مجید قرار دارد ، در سفره عقد نیز در صدر سفره و رو به عروس و داماد قرار می گیرد تا با نگریستن در آن دلهایشان نسبت به هم مانند آینه صاف و زلال باشد و سعادتمند شوند.

 

شمعدان:یك جفت شمعدان از دیگر اجزای سفره عقد است،شمعدانها در دو سوی آینه جای دارندو شمع های فروزان درون آنها هنگام جاری شدن صیغه عقد ،‌نشانه آرزوی روشنایی وگرمی در پیوند عروس و داماد است .

 

جانماز:جانماز هم یکی دیگر از اجزای سفره عقد است.جانماز پیشاپیش آینه گسترده می شود و روی آن مهر و تسبیح زیبایی قرار می دهند تا گواهی بر پای بندی زوج نسبت یه اصول دین اسلام باشد و تبرك آن شامل حال عروس و داماد شود .

 

كاسه نبات:كاسه نبات در یك سوی بالای سفره عقد توده ای از نبات را به شكل زیبای قالبی خاص كه گاه در چندین طبقه تهیه شده است ، قرار می دهند . نبات نماد آروزی شیرینی پیوند عروس داماد است كه معمولا آن را از نبات اعلای زعفرانی تدارك می بینند.

 

نقل و سكه :نقل و سكه نقل به نشانه ی شیرین كامی و سكه برای افزایش روزی عروس و داماد سر سفره ی عقد گذاشته می شود . امروز مخلوطی از نقل سه مروارید و پولك را در بسته بندی های كوچك یا اشكال ابتكاری دیگر قرار می دهند واین تورها را با شكوفه و روبان تزیین می كنند.سكه های ویژه سفره عقد ،طلایی رنگ است كه روی آن مبارك باد یا نام مبارك حضرت مهدی (عج) ضرب می شود .

 

تخم مرغ:یکی از اجزای سفره عقد تخم مرغ است.تخم مرغ نماد تولد وتداوم نسل است از این رو پیداست كه نهادن آن بر سفره ی عقد به نیت ادامه نسل زن و مرد و باروری ازدواج آن دو می باشد. معمولا برای تبرك تعداد تخم مرغ ها را پنج دوازده یا چهارده به نیت پنج تن دوازده امام (ع)‌و چهارده معصوم(ع)‌انتخاب می كنند.

 

فندق گردو و بادام :فندق گردو و بادام این خوراكی های مقوی و پر مایه الهی رانیز به نشان گسترده بودن سفره خوراك عروس و داماد و توانمندی آنها سر سفره عقد می گذارند.

 

نان و پنیر نان:نان و پنیر نان نیز از دیگر اجزای سفره عقد است.نان و پنیر نان،را به نشانه ی بركت خداوند و پنیر را با نیت وسعت روزی و سپید بختی بر سر سفره عقد می نشانند . امروز نان و پنیر را به صورت لقمه های كوجك در می آورند و با نایلون محافظ غذامی پوشانند. سبزی را به نشانه ی سلامتی سر سبزی و خرمی در سفره عقد می گذارند.

 

گل:گل به نشانه شادابی و طراوات و به عنوان نمادی از زیبایی این پیوند،سبدی از گل بر سفره عقد می نشانند. همچنین برای آراستن اجزای دیگرسفره عقد نیز از شاخه های گل و گلبرگ های رنگین استفاده می كنند . گل سرخ یا رز نماد شناخته شده عشق در سراسر جهان است .

شیرینی آشكار است كه شیرینی به نشانه به ارمغان آوردن شهد خوشبختی بر سر سفره عقد می نشیند.

 

میوه:میوه از دیگر اجزای سفره عقد است.نهادن میوه های رنگین بر سر سفره عقد به منزله برخورداری عروس و داماد از مواهب رنگارنگ الهی ونعمت های طبیعی زندگی است.

 

عسل: مراسم عسل در دهان همدیگر گذاشتن پس از جاری شدن صیغه عقد به منظور آن كه عروس داماد در آینده مایه ی شیرین كامی و دلارامی هم باشند.

 

كله قند:كله قند،از اجزای دیگر سفره عقد است.ساییدن یك جفت كله قند هم شكل و هم اندازه روی پارچه ای بر سر عروس و داماد به نیت فروباریدن شادی و شییرنی بر سر آنها طی زندگی مشترك صورت می گیرد. تور قند ساییدن حریر تور با پارچه نازك سپید رنگی را به شكل مربع یا مستطیل تهیه می كنند تا كله قند ها روی آن بر سر عروس و داماد ساییده شود .

 

 

تصاویری از مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

 

مدل سفره عقد

 

ویدیو مرتبط :
سفره عقد : آموزش سفره عقد : آموزشگاه نگاه نو

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آیا دوست داریدمعانی اجزای سفره عقد رابدانید؟

 

کاربران عزیز دوست دارید مفهوم اجزایی که داخل سفره عقد می گذارند را بدانید پس مطلب مرا حتما بخوانید و عکس های آن را ببینید . هر کدام از اجزای سفره عقد، پر از معناهاي ويژه و زيبا است كه هركدام پيامي را به همراه خود دارند. اما این مفاهیم چیستند و دقیقا نشانه‌ی چه چیزهایی هستند؟سفره‌ای به نام سفره عقد، به گواهي تاريخ، يكي از آداب و رسوم پيشينيان ما بوده كه اجزاي آن نماد آرزوهاي خوب براي يك زندگي مشترك است. ان سفره به خصوص در قرن‌های اخیر هویتی ممزوج با هویت اسلامی ایرانیان یافته است و همچون سفره هفت‌سین، ایرانی-اسلامی محسوب می‌شود که ریشه در ایران قبل از اسلام دارد.

 

 

سفره عقد در مراسم عقد پهن مي شود و عروس و داماد بر سر آن مي نشينند و در مقابل قرآن به خطبه عقد گوش مي دهند و رسما زن و شوهر می شوند.

 

هر کدام از اجزای سفره عقد، پر از معناهاي ويژه و زيبا است كه هركدام پيامي را به همراه خود دارند. اما این مفاهیم چیستند و دقیقا نشانه‌ی چه چیزهایی هستند؟ ما در این باره با خانم سپیده درویش محمدی یکی از متخصصین سفره عقد و سفره‌های مذهبی به گفتگو نشسته‌ایم تا با اجزای سفره عقد بیشتر آشنا شویم.

 

 

سفره عقد:

سفره عقد معمولا شامل پارچه‌اي است كه طبق ذوق و سلیقه طراح آن پهن مي شود و تمامي اجزا بر روي آن قرار مي گيرند.

 

 

آينه و شمعدان:

آينه و شمعدان که از ارکان خرید عقد نیز هست و در خطبه عقد نیز عنوان می‌شود که همه میدانند قرآن مجيد کتاب آسمانی مسلمانان و نمادی برای تحکیم ازدواج است از مهمترین ارکان سفره عقد است. همچنین آينه در بالاي سفره، روبه روي عروس و داماد قرار داده مي شود تا آنها يكديگر را در آينه ببينند تا دل هايشان نسبت به هم مانند آينه صاف و زلال باشد. و يك جفت شمعدان كه در دو طرف آينه قرار مي گيرند كه شمع هاي روشن شمعدان ها نمايانگر روشنايي و گرمي پيوند عقد بين عروس و داماد است.

 

 

شاخه نبات:

شاخه نبات نیز که در خطبه عقد همیشه شنیده می‌شود و به عنوان شيريني دوران زندگي است و طراحی‌های بسیار متنوعی بر روی شاخه نبات می‌شود که یکی از عناصر زیبای هر سفره عقدی است.

 

 

نان و پنير و سبزي:

براي بركت زندگي در سفره استفاده مي شود و اغلب اوقات در كنار نان، پنير مي گذارند و آن را نشانه وسعت روزي مي دانند و سبزي هم نشانه سرسبزي و سلامتي است. یکی از مهمترین تخصص‌ةای یک طراح سفره عقد سبزی آرایی است یک طراح با سلیقه و هنر خویش این عناصر را در کنار هم قرار می‌دهد.

 

 

عسل:

مراسم عسل در دهان گداشتن عروس و داماد برای شیرین‌کامی و زندگی شیرین زوجین است. همانطور که این مراسم از قسمتهای مهم است چیدمان و دکوراسیون ظرف عسل باید با ذوق و سلیقه خوبی درست شود.

 

 

تخم مرغ:

نمادي از تداوم نسل است و تعداد آن بستگي به طراحی سفره دارد. چیدمان و تزئین تخم‌مرغ نیز بسیار متنوع است.

 

 

سكه:

سكه نمادي براي افزايش رزق و روزي عروس و داماد است که معمولا از سكه هايي با رنگ مجازي طلايي در سفره استفاده می‌شود. سکه به خاطر رنگ طلایی که دارد در سفره می‌درخشد و باید خیلی خوب و متناسب تزئین شود.

 

 

گردو، بادام و فندق:

وجود گردو، بادام و فندق را ني نشانی از گسترده بودن سفره عقد به علت خوراكي هاي مقوي الهي مي دانند. برخی هم عقیده دارند درخت گردو عمر طولانی دارد و گردو نمادی برای طول عمر عروس و داماد است.

میوه: ميوه هاي رنگيني مانند انار و سيب سرخ يا ميوه هاي ديگر به منزله برخورداري عروس و داماد از همه نعمت هاي طبيعي خداوند است. که امروزه در سفره عقد از میوه‌هایی مثل آناناس به خاطر زیبایی که دارد نیز استفاده می‌شود.

 

 

گل:

گل نماد طراوت ، شادابي و زیبایی است . یکی دیگر از مهارت‌های طراحان سفره عقد گل‌آرایی است. در این بخش هر طراح به سلیقه و ذوق خود هنرمایی می‌کند.

 

 

حلقه:

همانطور که حلقه از اجزای مهم ازدواج است در سفره عقد نیز از اجزای مهم حساب مي آيد. مراسم حلقه دست کردن عروس و داماد در کنار سفره عقد نیز از مراسم‌های مهم است و چیدمان و تزئین جعبه حلقه‌ها بسیار مهم است.

 

 

اسپند:

دود كردن اسپند برای دور شدن چشم حسود در آیین ما جایی ویژه دارد و در کنار سفره عقد بر بالای سر عرو و داماد نیز صورت می‌گیرد.

 

 

كله قند:

در مراسم عقد خانم‌های خوشبخت بر روی پارچه سفیدی بر سر عروس و داماد کله قند می‌سایند که نمايانگر باريدن شادي و شيريني بر سر آنها است. در مراسم عقدکنان معمولا به رسم یادگاری از پیوند ازدواج عروس و داماد هدیه‌ای به مهمانان داده می‌شود. این هدیه‌ها نیز با توجه به تناسبات و طراحی سفره عقد در ظرفی قرار داده می‌شود و پس از مراسم عروسی توسط عروس به مهمانان داده می‌شود.

 

اما میهمانان نیز از اين جشن دست خالي بر نمي گردند زيرا عروس و داماد به رسم يادگاري تحفه اي به آنها هديه مي دهند.

 

انواع سفره عقد امیدوارم خوشتان بیاید.