اگر معتاد به استفاده از فیس‌بوك هستید

مجله سیب سبز: چه قبول كنیم چه نه، شبكه‌های اجتماعی، مخصوصا در این روزها فیس‌بوك، زندگی همه ما یا اكثریت ما را تغییر داده است؛ كافی است یك روز برق نباشد یا اینترنت قطع باشد تا خیلی از ماها حس بدی داشته باشیم و مدام اضطراب داشته باشیم و دنبال راهی برای چك كردن صفحه‌های شخصی‌مان باشیم، این قطعا یك اعتیاد است؛ اعتیادی كه البته برخی‌ها آن را بد نمی‌دانند اما در این مطلب كاملا علمی بر اساس شواهد و یافته‌ها و پژوهش‌ها خوب و بدهای شبكه‌های اجتماعی و تاثیرات آنها را روی افراد نوشته‌ایم تا خودتان نتیجه‌گیری كنید.

یك بر صفر به نفع فیس‌بوك

خوب: یك شبكه‌ حامی پیدا می‌كنید

دكتر جوان كانتر، پروفسور روانشناس و نویسنده كتاب «خلاق باشید، از اضطراب دور شوید» می‌گوید: انسان نیاز دارد كه اجتماعی باشد، شبكه‌های اجتماعی هم بر اساس همین نیاز طراحی شده‌اند، بر اساس نیاز انسان به داشتن روابط اجتماعی و تعلق به یك گروه و جمعیت و... خبر داشتن از اقوام و فامیل و دوستان و سهیم شدن در احساسات آنها می‌تواند حال انسان‌ها را خوب كند، به خصوص كه به وسیله شبكه‌های اجتماعی شما به سرعت از اتفاقات باخبر می‌شوید و حس خوبی پیدا می‌كنید.


یك یك مساوی

بد: بلد نخواهید بود خوب حرف بزنید

پس از یك روز سخت خیلی راحت است كه مقابل لپ‌تاپ‌ یا موبایل‌تان بنشینید و در عرض یك ساعت از حال و احوال همه دوستان باخبر شوید، اما صبر كنید، پروفسور شری تركل، فوق‌تخصص روانشناسی بالینی از دانشگاه MNT و نویسنده كتاب «تكنولوژی ما را از هم دور می‌كند» می‌گوید: «نتیجه تحقیقات 3 ساله نشان می‌دهد كه اعتیاد به استفاده از سایت‌های اجتماعی و فیس‌بوك روی مهارت‌های ارتباطی انسان‌ها تاثیر می‌گذارد. تحقیقات ما نشان داده كه هر چند ساعت‌های بیشتری در فیس‌بوك بگذرانید كمتر و كمتر حرف خواهید زد و در نتیجه در درازمدت اصلا از امكان ارتباط برقرار كردن با كلام استفاده نخواهید كرد. مطالعات ما نشان داده كه متوسط حرف زدن انسان‌هایی كه به شبكه‌های اجتماعی معتاد می‌شوند بسیار پایین می‌آید و حتی در مواردی آنها اعتماد به نفس لازم برای صحبت كردن هدفمند را از دست می‌دهند.»

دو یك به نفع فیس‌بوك

خوب: سریع در جریان قرار می‌گیرید

با شبكه‌های اجتماعی اخبار و اطلاعات به سرعت منتقل می‌شوند. در واقع شبكه‌های اجتماعی باعث می‌شوند معلومات و دانسته‌های افراد بالاتر برود. حالا كافی است كه به فهرست دوستان‌تان نگاهی بیندازید تا از افراد مختلف سؤالات خود را بپرسید و سریع به جواب آن برسید. در واقع شبكه‌های اجتماعی باعث می‌شوند كه هر فردی امكان دسترسی به دانسته‌های تعداد زیادی از انسان‌ها را داشته باشد.

دو دو مساوی

بد: مغزتان كند می‌شود

به طور معمول انسان‌ها در زمان سر زدن به شبكه‌های اجتماعی غذا می‌خورند، با تلفن حرف می‌زنند یا كارهای خود را انجام می‌دهند اما این كار به نفع مغز انسان نیست. دكتر استفان ایوانز، فوق‌تخصص نورولوژی در بیمارستان جان هاپكینز می‌گوید: تحقیقات جدید نشان داده كه مولتی تكس بودن به نفع مغز نیست، در واقع وقتی می‌خواهید چند كار را با هم انجام دهید حافظه كوتاه‌مدت شما دچار مشكل می‌شود و مرتب ایست می‌كند و می‌پرسد: خب كجا بودم؟ اینگونه كیفیت عملكرد مغز پایین می‌آید و میزان اضطراب كلی در بدن بالا می‌رود. مطالعات ما نشان داده كه افرادی كه در طول روز به مدت زیادی از شبكه‌های اجتماعی استفاده می‌كنند قدرت خلاقیت و توان حل مسائل خود را از دست می‌دهند و سرعت عكس‌العمل مغزی آنها برای حل مسائل كاهش پیدا می‌كند.»


سه دو به نفع فیس‌بوك

خوب: افرادی مثل خودتان را پیدا می‌كنید

دكتر بنجامین میلر، مدیر مركز سلامت اجتماعی دانشگاه كلرادو می‌گوید: «شاید بزرگ‌ترین حسن شبكه‌های اجتماعی این است كه در آن شما می‌توانید افرادی مثل خودتان را به سهولت پیدا كنید.
در این شبكه‌ها می‌توان بر اساس علایق و دیدگاه‌های مشترك افرادی مشابه خود را پیدا كرد و با آنها ارتباط برقرار كرد. در واقع حالا گروه‌های بسیاری مثل افرادی كه برای حفاظت از محیط زیست یا نجات گونه‌های كمیاب حیوانات تلاش می‌كنند عمده فعالیت خود را از طریق عضویابی در  این شبكه‌ها انجام می‌دهند.

سه سه مساوی

بد: همیشه در حالت ترس هستید

دكتر اسكارلت آلا پركینز، متخصص روانشناسی كه تحقیقات طولانی‌مدتی را روی رفتار نوجوانان و جوانان انجام داده است می‌گوید: «شبكه‌های اجتماعی و به خصوص فیس‌بوك حالت بسیار ناراحت‌كننده و شایعی را رقم زده‌اند كه ما آن را به اختصار FoMo (ترس از دست دادن) می‌نامیم. در این حالت همه به خصوص جوان‌ها با حضور در شكبه‌های اجتماعی احساس كمبود نسبت به دیگران دارند. آنها دائما این حس را دارند كه دیگران شاد و خوشحال و موفق هستند و آنها از بقیه عقب مانده‌اند و فرصت را از دست داده‌اند. خاصیت شبكه‌های اجتماعی در این است كه اغلب افراد لحظات خوش و خاطرات خوب و موفقیت‌های‌شان را ثبت می‌‌كنند و این می‌تواند به دیگرانی كه عكس‌ها و نوشته‌های آنها را دنبال می‌كنند حس عقب ماندن و ناراحتی بدهد.»

چهار چهار مساوی

بد: مغزتان پر می‌شود از اطلاعات به درد نخور

در پایان یك روز حتی اگر هیچ كاری هم نكرده باشید احساس خستگی می‌كنید، چرا كه مغز شما مشغول پالایش و تصفیه اطلاعات پراكنده اما گسترده‌ای است كه از این شبكه‌ها گرفته‌اید. فكرش را بكنید كه با یك ربع گشت و گذار در فیس‌بوك ممكن است مطالبی در مورد قتل‌های خانوادگی در بنگلادش، بی‌سرپناه بودن گربه‌ها در مكزیك، زندانی شدن معترضان در چین، به همراه شرح سفر یكی از دوستان‌تان، خاطره دوست دیگر و آشپزی یك دوست دیگر را در ذهن‌تان داشته باشید، طبیعی است كه مغز شما در این حالت پر از اطلاعات پراكنده و غالبا بی‌فایده می‌شود كه فقط به كار خسته كردن مغز می‌آیند. دكتر هانس ورلن اشمیت، از دانشگاه دارمشتات آلمان می‌گوید: «انیشتین هر وقت در حل مسئله‌ای به مشكل برمی‌خورد به ماهیگری می‌رفت. اغلب هم راه‌حل مسئله را پیدا می‌كرد، فكر می‌‌كنید اگر می‌خواست در زمان حل مسئله به فیس‌بوك یا توییتر مراجعه كند می‌توانست پاسخ سؤال را پیدا كند؟»

چهار سه به نفع فیس‌بوك

خوب: می‌توانید الگوهای مناسب پیدا كنید

دكتر جولی آپ تاون جونیور، مسئول انجام پژوهش‌ رفتارهای تقلید شده از اینترنت در دانشگاه كلرادو می‌گوید: «استفاده از شبكه‌های اجتماعی می‌تواند برای شما الگو و مدل ایجاد كند، برای مثال كسی كه موفق شده با رژیم غذایی از وزن خود بكاهد می‌تواند شما را هم ترغیب به گرفتن رژیم  غذایی كند.»

پنچ چهار به ضرر فیس‌‌بوك

بد: همیشه ترس از تنها شدن دارید

دكتر تاركلر می‌گوید: «تكنولوژی باعث شده كه انسان همیشه بخواهد با دیگران در ارتباط باشد اما این حالت دو مشكل اساسی را ایجاد كرده است؛ اول اینكه انسان‌ها با این حالت همیشه «ترس از تنهایی» پیدا می‌كنند و اگر فقط یك ساعت امكان دسترسی به فناوری‌های دیجیتال را نداشته باشند ترس و اضطراب آنها را فرامی‌گیرد. این روزها می‌توانید انسانی را پیدا ‌كنید كه بتواند از یكی،‌دو ساعت تنها ماندن با خود لذت ببرد و از این زمان‌ها استفاده كند؟»


شش چهار به ضرر فیس‌‌بوك

بد: حسادت یقه شما را می‌گیرد

در یك مطالعه گسترده  مشخص شد كه  نوجوانان پس از استفاده روزمره از شبكه‌های اجتماعی احساس نامناسبی داشتند و همگی متذكر می‌شدند كه پس از استفاده از شبكه‌های اجتماعی حال روحی آنها بدتر از زمان قبل از استفاده بوده است. جالب است كه اصلی‌ترین حسی كه استفاده از فیس‌بوك در افراد این گروه سنی ایجاد كرده است «حس حسادت» و بعد از آن «حس خشم» بوده است!

هفت چهار به ضرر فیس‌بوك

بد: بیشتر پول خرج می‌كنید

تحقیقات انجام شده در فرانسه نشان داده است كه استفاده افراطی از شبكه‌های اجتماعی باعث می‌شود فرد تمایل بیشتری به پول خرج كردن و رفتارهای افراطی در این زمینه داشته باشد. در واقع هرقدر میزان استفاده از این شبكه‌ها بیشتر باشد، به همین میزان هزینه كردن افراد به خصوص برای مسائل غیرضروری و به خصوص در زمینه پوشاك، لوازم آرایشی و جواهرات بیشتر است.