5 سوالی که درباره عصب کشی دندان می‌پرسند

هفته نامه سلامت - دکتر علی مرسلی، متخصص درمان ریشه: زمان لازم برای درمان عصب کشی سوالی است که بیشتر مراجعان درمان ریشه از ما در مورد آن سوال می کنند. از منظر حرفه ای به عنوان یک دندان پزشک موظف هستیم همیشه قبل از شروع درمان در مورد زمان درمان و تعداد جلسات لازم برای انجام درمان، با بیمار صحبت کنیم و تمامی اطلاعات مورد نیازش را در اختیار بگذاریم و به سوالاتش جواب بدهیم. بیشتر مراجعان دندان پزشکی تصورات نادرستی در مورد عصب کشی دارند که بالطبع توام با ترس از آن است بنابراین در مورد زمان انجام درمان کنجکاوی نشان می دهند، در حالی که آنچه بیش از زمان و تعداد جلسات یک درمان اهمیت دارد، نتیجه درمان در بلندمدت است.


1- عصب کشی در چند جلسه انجام می شود؟

درمان کانال های ریشه یا همان عصب کشی معمولا بین 1 تا 3 جلسه برای یک دندان ممکن است طول بکشد. در بیشتر موارد، درمان ریشه طی 1 یا 2 جلسه انجام می شود. امروزه با توجه به پیشرفت های زیادی که در حوزه تکنولوژی و دانش رشته اندودنتیکس (عصب کشی) انجام گرفته، تعداد درمان های تک جلسه ای نسبت به زمان های قبل افزایش چشمگیری یافته است.

2- آیا عصب کشی چند جلسه ای موثرتر از عصب کشی یک جلسه ای است؟

نه، تعداد جلسات، موفقیت یا شکست درمان عصب کشی را کم یا زیاد نمی کند. تعداد جلسات ممکن است براساس عوامل زیادی تعیین شود که قضاوت کلینیکی و تصمیم گیری بالینی خود دندان پزشک مهم ترین عامل در تعیین تعداد جلسات است. گاهی دندان پزشک ناگزیر است برای افزایش موفقیت درمان، عصب کشی را در بیش از 1 یا حتی بیش از 2 جلسه انجام دهد اما درمان های بیش از 2 جلسه، خیلی شایع نیست.

3- عصب کشی چند دقیقه طول می کشد؟

براساس نوع کار عصب کشی، نوع دندان و عوامل دیگر تخصصی که عصب کشی یک دندان را سخت تر یا ساده تر می کند، درمان عصب کشی می تواند طولانی یا کوتاه باشد. به طور میانگین حدود یک ساعت نشستن روی یونیت دندان پزشک برای انجام یکی از جلسات درمان ریشه، طبیعی است و غیرقابل انتظار نیست.


4- آیا عصب کشی و پرکردن دندان را می توان در یک جلسه انجام داد؟

بله، ممانعتی از نظر تکنیکی برای درمان ریشه و پرکردن همان دندان در یک جلسه برای بسیاری از موارد وجود ندارد. هر چند در مواردی برای بهبود کامل درد و رفع علائم دندان پزشک صلاح می بیند که این 2 درمان را در 2 جلسه جدا از هم انجام دهد. همچنین با توجه به اینکه خود درمان ریشه در مقایسه با بسیاری از درمان های دندان پزشکی، زمان کمی نمی برد، خستگی بیمار یا دندان پزشک ممکن است ایجاب کند که پر کردن دندان یا شروع مراحل درمان پروتزی (روکش) به جلسات دیگری موکول شود. اگر متخصص درمان ریشه (اندودنتیست) ریشه دندان شما را درمان کرده باشد، معمولا برای پر کردن دندان یا روکش دندان به همکار دیگری ارجاع داده می شوید، بنابراین در جلسه ای جداگانه روکش برایتان گذاشته می شود.

5- بین جلسات عصب کشی چه اتفاقاتی می افتد؟

درد بین جلسات درمان و درد بعد از خاتمه درمان، عادی است. مصرف دارو با مشاوره دندان پزشک برای گذر از این مرحله در کمال آرامش به شما کمک خواهد کرد. با دندان پانسمان شده باید با احتیاط بیشتری مدارا کنید. ممکن است حتی کمی موضع دندان متورم هم بشود. برطرف شدن درد بعد از تمام شدن درمان جلسه اول، به این معنی نیست که کل درمان جلسه اول، به این معنی نیست که کل درمان ریشه دندان شما تمام شده است. برای جلسه دوم و هم چنین جلسه سوم درمان ترمیمی/ پروتز (پر کردن/ روکش) در اولین فرصت برنامه ریزی کنید.

گاهی دندان کودکان نیز به عصب کشی نیاز دارد

دندان شیری کودکان مثل دندان دائمی ما بزرگسالان شامل مینا، عاج، پالپ و سمنتوم است اما شکل تاج و ریشه اش کاملا متفاوت است. زیر ریشه این دندان ها، جوانه دندان های دائمی شکل می گیرد و رشد می کند. با رشد و تکامل جوانه دندان های دائمی، ریشه دندان های شیری تحلیل می رود، لق می شود و می افتد. زمان ماندگاری دندان های شیری موقت است؛ از 6 تا 10 سال در دهان می مانند و دندان های دائمی جایگزین آنها می شوند. در مواقعی که این دندان ها به مشکلی جدی بر می خورند، این سوال در ذهن بسیاری از والدین شکل می گیرد که مگر دندان های شری هم به درمان ریشه نیاز دارند؟

برعکس تصور رایج به علت اندازه کوچک دندان های شیری و شکل آناتومیک اختصاصی، دندان های شیری زودتر به درمان ریشه نیاز پیدا می کنند و پوسیدگی در آنها سریع تر به پالپ یا عصب دندان می رسد. در دندان های شیری روش و شیوه معالجه ریشه کاملا متفاوت است. علت آن هم به فیزیولوژی ساختمان دندان های شیری بستگی دارد.

از آنجا که ریشه این دندان ها در طول زمان دچار تحلیل می شود، مواد و تکنیک های معالجه ریشه کاملا متفاوت است. ضمن اینکه وجود و نگهداری دندان های شیری تا زمان خاصی در دهان بسیار اهمیت دارد اما در برخی از موارد با تشخیص دندان پزشک اطفال می تواند دندان های شیری نیازمند معالجه ریشه را از دهان خارج کرد.

تاکید بر این نکته لازم است که این کار با در نظر گرفتن همه جوانب و به وسیله دندان پزشک قابل تشخیص است. دقت کنید کار درمان ریشه یا درمان پالپ دندان های شیری در کودکان به وسیله دندان پزشکان متخصص کودکان یا دندان پزشکان عمومی انجام می شود و از حیطه سایر تخصص ها خارج است.