وقتی قارچ ها به پوست حمله می کنند...

هفته نامه سلامت - محبوبه ریاستی: مشکلات پوستی از شایع ترین مشکلات جسمی هستند که ممکن است هرازگاهی هر کسی در مقطعی از زندگی اش با آن مواجه شود؛ از ریزش مو گرفته تا ایجاد لک های پوستی یا حتی شکنندگی ناخن ها و...

در این میان، بیماری های قارچی را باید از علت های اصلی بروز بیماری های پوستی دانست که در میان اطرافیان خودمان نیز انواع خفیف تا شدیدش را معمولا زیاد می بینیم. در این مطلب با دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست و عضو هیات علمی بیمارستان بقیه ا... در مورد این که قارچ ها چه هستند و چگونه به بدن آسیب می رسانند و باعث بروز بیماری های پوستی می شوند، گفت و گو کرده ایم.


معمولا وقتی یک مشکل پوستی در بدن ایجاد می شود، یکی از اولین مواردی که متخصصان پوست به آن شک می کنند، بیماری های قارچی است. چرا؟ اصلا قارچ های پوستی چه هستند و چگونه باعث بروز بیماری می شوند؟

قارچ ها جاندارانی هستند که در محیط زیست ما و در کنار ما زندگی می کنند و در هوا، خاک، آب، گیاهان و حتی انسان ها نیز معمولا به وفور یافت می شوند. بدن انسان درون خود نوع خاصی از قارچ ها را جای داده است که معمولا بی خطر هستند. با این وجود زمانی که بنا به دلایلی خاص قارچ رشد و به نحوی بیش از حد خود را در سیستم بدن ما تکثیر می کند، می تواند باعث بروز عفونت قارچی شود.

چگونه یک قارچ می تواند باعث بروز یک بیماری عفونی شود؟

قارچ هایی که باعث بروز عفونت های پوستی در بدن ما می شوند، از پروتئینی به نام کراتین در بدن ما تغذیه می کنند. این نوع پروتئین در لایه بیرونی پوست بدن و ناخن ها و مو موجود است. انواع مختلفی از قارچ ها وجود دارند که مسئول عفونت های مختلف پوستی هستند. عفونت های پوستی می توانند در هر نقطه ای از بدن ما پدید آینده، از جمله نواحی ای مانند پاها، ناخن ها، پوست سر و ناحیه کشاله ران. بیشتر این عفونت ها با تجویز داروهای موضعی قابل کنترل هستند. با این وجود می توانند باعث بروز برخی از نقاط بدن شوند، به خصوص زمانی که سیستم ایمنی بدن ضعیف باشد.

قارچ های پوستی بیشتر در کدام نواحی از بدن خودنمایی می کنند؟

قارچ ها معمولا در پوست و مو شایع تر هستند و علامت بارزشان ایجاد لک های پوستی است. وقتی قارچ در بدن ایجاد شد، پوست شروع می کند به خارش و قرمز شدن و کم کم لک هایی نیز در پوست ایجاد می شود.

درست است که قارچ ها در نواحی مرطوب بیشتر رشد و نمو می کنند؟

بله، وجود قارچ ها در نواحی مرطوب تر شایع تر است و زودتر می توانند رشد و نمو کنند. به همین دلیل، باید بهداشت در نواحی ای که مرطوب تر است، بیشتر رعایت شود.

عفونت های قارچی در کدام نواحی از بدن سخت تر از بین می رود؟

قارچ ها معمولا در پوست و مو شایع تر هستند و علایم بارزشان ایجاد لک های پوستی است. وقتی قارچ در بدن ایجاد شد، پوست شروع می کند به خارش و قرمز شدن و کم کم لک هایی نیز در پوست ایجاد می شود.


درست است که قارچ ها در نواحی مرطوب بیشتر رشد و نمو می کنند؟

بله، وجو قارچ ها در نواحی مرطوب تر شایع تر است و زودتر می توانند رشد و نمو کنند. به همین دلیل، باید بهداشت در نواحی ای که مرطوب تر است، بیشتر رعایت شود.

عفونت های قارچی در کدام نواحی از بدن سخت تر از بین می رود؟

معمولا قارچ ها در ناخن ها دیرتر از بین می روند چون خون رسانی در ناخن کمتر است و به صورت لک های سفیدرنگ در ناخن خود را نشان می دهند. البته با دارودرمانی می توان این مشکل را حل کرد اما معمولا طول درمان برای ناخن در این شرایط طولانی تر خواهد بود و ممکن است نزدیک به 2 ماه طول بکشد.

عفونت قارچی در پوست سر چه نشانه هایی دارد؟

زمانی که عفونت قارچی سر را تحت تاثیر خود قرار می دهد روی ساقه مو نیز اثر می گذارد و پوست سر پوسته پوسته می شود که همراه با خارش است. عفونت ممکن است در ناحیه ای محدود از پوست سر ایجاد شود یا اینکه تمام پوست سر دچار عفونت شود.

چه درمانی را برای خانم هایی که با این مشکل مواجه هستند، پیشنهاد می کنید؟

درمان این بیماری به ماهیت عفونت بستگی دارد. ماهیت عفونت کپک واژنی ی تواند خفیف، وخیم یا پیچیده باشد. عفونت های خفیف آن گروه از عفونت هایی هستند که هرازگاهی با علائمی خفیف یا متوسط پدید می آیند، اما بسیاری از زنان دچار عفونت هایی مکرر و آزاردهنده می شوند. در این مورد درمان می تواند شامل استفاده از پماد ضدقارچ، قرص، شیاف یا کرم شود.

و در مورد کودکان چطور؟

کودکان هم در معرض این بیماری هستند و یکی از مکان هایی که انتشار این بیماری در آن زیاد است، مدرسه است که خیلی راحت از فردی به فرد دیگر سرایت می کند. به همین دلیل آنها حتما باید دست و صورت خود را پس از بازگشت به منزل بشویند و بهتر است لباس زیرشان را هم روزی یک بار عوض کنند.


علایم عفونت قارچی از سر تا پا

علایم عفونت قارچی در پوست سر: موهای آسیب پذیر که تمایل دارند با کوچک ترین کششی از پوست سر بیرون بیایند، از نشانه های بروز عفونت قارچی در پوست سر است. سرخ رنگ یا خاکستری رنگ بودن ناحیه محل عفونت و درد و سوزش در ناحیه محل عفونت نیز علامت مهمی است. معمولا این عفونت با یک برآمدگی کوچک یا یک لخته کوچک پوسته پوسته روی پوست سر شروع می شود و امکان دارد با شوره سر اشتباه گرفته شود. عفونت آرام پخش می شود و یک یا چند نقطه بی مو پدید می آورد. موارد حادی از این عفونت نیز ممکن است حتی به ریزش همیشگی مو منجر شود.

علایم عفونت قارچی تناسلی: یکی از شایع ترین عفونت های قارچی، عفونت در ناحیه واژن است. جانداران ریزی معمولا در واژن وجود دارند و زمانی که قارچ های درون واژن شروع به افزایش می کنند، عفونت ایجاد می شود. علایم شایع در این مورد ممکن است شامل این موارد باشند:

- خارش، سوزش یا درد

- ترشحات چرکی

- سوزش ادرار یا سوزش و درد موضعی در رابطه زناشویی

خانم هایی که باردار هستند، یا سیستم ایمنی خیلی ضعیفی دارند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این عفونت قرار دارند و شیوع این نوع از عفونت در آنها بسیار بیشتر از سایر خانم هاست.