وقتی صدا و تصویرمان هماهنگ نیست!

مجله سیب سبز: به تازگی دچار مشکل قلبی شده بود. برای همین به متخصصان قلب زیادی مراجعه کرد. آنها تشخیص دادند دچار التهاب پرده‌های قلب شده است. همین باعث شد تن به جراحی بدهد و قلبش را جراحی کند. بعد از آنکه از بیمارستان مرخص شد دخترش او را به خانه خودش برد تا دوره نقاهتش را آنجا سپری کند. کم‌کم در حال بهبود بود که اتفاق عجیبی برایش افتاد؛ اتفاقی که توجه بسیاری از متخصصان اعصاب و نورولوژیست‌ها را به خود جلب کرد. این دیگر قلب او نبود که اذیت می‌کرد بلکه صداهایی بود که زودتر از موقع به گوشش می‌رسید. حتما برای شما هم پیش آمده که بخواهید فیلمی را ببینید ولی دوبله آن با لب‌خوانی بازیگران منطبق نبوده باشد. صداهایی که با تصویر منطبق نبود PH را حسابی کلافه کرده بود.

ماجرای PH چیست؟

آیا تا به حال فیلم‌های قدیمی را تماشا کرده‌اید که در آنها صدا با تصویر یکسان نیست؟ حالا تصور کنید هر صدایی که می‌شنوید مرتب و به ترتیب نباشد حتی صدای خودتان. این دنیایی است که PH در آن زندگی می‌کند. البته PH نام مستعار اوست زیرا بعد از اتفاقی که برایش افتاد برای آنکه ناشناس باقی بماند با نام PH مصاحبه کرد. او کمی بعد از جراحی قلبی که انجام داد متوجه شد یک چیزهایی درست نیست. او با دخترش زندگی می‌کرد و آنها دوست داشتند تلویزیون نگاه کنند. PH خودش می‌گوید: «وقتی احساس کردم صدا و تصویر با هم یکسان نیست به دخترم گفتم و او گفت هیچ اشکالی وجود ندارد. متعجب به آشپزخانه رفتم تا یک فنجان چای برای خودم بریزم آنها یک تلویزیون هم روی دیوار داشتند و باز همان اشکال را می‌دیدم. دوباره به اتاق بازگشتم و به دخترم گفتم هر دو تلویزیون‌تان نیاز به تعمیر دارد. در همین حال فهمیدم که صحبت‌های دخترم با حرکات لبش هماهنگ نیست این دیگر تلویزیون نبود و در دنیای واقعی اتفاق می‌افتاد و انگار اشکال از من بود.»

PH فکر می‌کرد این مشکل را فقط در مورد دیگران دارد یعنی تنها در مورد افراد دیگر هماهنگ نبودن صدا و تصویر اتفاق می‌افتد اما بعد از گذشت چند هفته او متوجه شد حتی صدای خودش را هم پیش از احساس حرکت فکش می‌شنود. PH نمی‌دانست این تاخیر بیشتر خواهد شد یا نه اما خودش می‌گوید: «در آن لحظه حدود یک‌چهارم ثانیه تاخیر را احساس می‌کردم.»


مشکل از کجاست؟

تا پیش از PH هیچ موردی از چنین مشکلی در هیچ کجا ثبت نشده بود. در واقع PH اولین بیماری است که صدای افراد را قبل از آنکه لب‌های‌شان تکان بخورد، می‌شنود. وضعیت او سؤالات زیادی درباره چگونگی ایجاد ارتباط مغز بین دیدن و شنیدن به وجود آورده است. این ضایعات ممکن است هر زمانی در طول عمر PH ایجاد شده باشند، شاید هم زمانی که او در ICU بستری بود، این ضایعات ایجاد شده باشند. هرچند که معلوم نیست مشکلPH از چه زمان آغاز شد اما می‌توان آن را مربوط به جراحی قلبی دانست که انجام داده یا التهابی که اطراف قلبش به وجود آمده است.

 نتیجه بررسی‌ها چه شد؟

حتما می‌دانید مغز ما به طور طبیعی صدا و تصویر را همزمان درک می‌کند برای همین مشکل PH عجیب بود. به همین منظور متخصصان تصمیم گرفتند بررسی‌های بیشتری انجام دهند. در اولین آزمایشی که انجام شد، محققان مشابه کاری را انجام دادند که وقتی زیرنویس یا صدای یک فیلم یا ویدئو با هم هماهنگ نیست، انجام می‌دهید. آنها فیلم‌هایی که از مردم در حال صحبت کردن گرفته شده بود به PH نشان دادند و با وجود آوردن تاخیر در پخش صدا به میزان 200 هزارم ثانیه، کاری کردند او صدا و تصویر را به صورت همزمان درک کند. نور و صدا با سرعت‌های متفاوتی حرکت می‌کنند بنابراین وقتی کسی صحبت می‌کند ورودی‌های بینایی و شنوایی در زمان‌های مختلفی به چشم و گوش ما می‌رسد. ضمن اینکه سیگنال‌ها به میزان متفاوتی در مغز پردازش می‌شوند. با وجود این ما به طور معمول درک وقایع را به طور همزمان تجربه می‌کنیم اما اینکه مغز چطور این کار را می‌کند هنوز معلوم نیست.

ساعت PH عقب مانده

در نهایت بررسی‌های مختلفی که در مورد PH انجام شد نشان داد مغز یک ساعت واحد ندارد و مفهوم «حالا» در قسمت‌های مختلف مغز در زمان‌های مختلفی ممکن است درک شود. آنچه برای PH اتفاق افتاده این است که یکی از این ساعت‌ها به شکل قابل توجهی کند شده و نسبت به متوسط ساعت‌های مغز عقب افتاده است حتی ممکن است تصور کنید اینکه PH صدایش را قبل از احساس حرکت آرواره‌هایش درک می‌کند، باعث می‌شود او احساس کند از کنترل خارج شده است اما خوشبختانه برای PH این وجه مشکلش تنها در حد یک حس عجیب باقی مانده است.

PH چه کار می‌تواند انجام دهد؟

بعد از مطالعات و پژوهش‌های زیادی که روی PH انجام شد در نهایت سرپرست پژوهش به دنبال راهی است که برای ادراک صدا یک تاخیر مصنوعی ایجاد کند تا به این ترتیب مشکل PH حل شود. درست است که PH از به کار بردن هر شیوه درمانی جدید استقبال می‌کند و در نهایت از بهبود خود خوشحال خواهد شد اما واقعیت این است که او زیاد سخت نمی‌گیرد و طوری با مسئله برخورد می‌کند که مشخص است با این مشکل کنار آمده است.

همان‌طور که گفته شد تا پیش از PH هیچ موردی از این مشکل ثبت نشده بود اما بعد از این، دانشمندان آزمایش‌هایی را درباره افراد دیگر نیز انجام دادند. با بررسی بیشتر و تکرار آزمایش در مورد ۳۷ نفر دیگر در کمال تعجب مشخص شد افراد دیگری هم مشابه وضعیت PH را در این آزمایش دارند، آنها هم ناهمزمانی ادراک تصویر و صدا را در حد جزئی داشتند.

رد فرضیه بیماری های دیگر

یکی دیگر از آزمایش‌هایی که روی PH انجام شد درباره توهم مک‌گورک بود. در این نوع از توهم هنگام پخش یک هجا، تصویر حرکت دهان در حال ادای یک هجای دیگر به فرد نشان داده می‌شود. در این حالت فرد مورد آزمایش نه هجای اول را می‌فهمد و نه هجای دوم را بلکه یک هجای سومی را درک می‌کند که به هیچ‌ عنوان پخش نشده است. البته در کشور خودمان از آنجا که افراد به دیدن فیلم‌های دوبله عادت دارند نمی‌توان گفت که این توهم در موردشان وجود دارد. از آنجا که PH صدای مردم را قبل از حرکت لب‌های آنها درک می‌کرد، دانشمندان انتظار داشتند در صورت ایجاد تاخیر ۲۰۰ هزارم ثانیه‌ای، همین توهم در PH هم ایجاد شود اما در PH توهم وقتی ایجاد شد که صدا ۲۰۰ هزارم ثانیه زودتر پخش شده بود در واقع در این عملکرد عجیب و به خصوص مغز PH ، تصویر را قبل از صدا درک می‌کرد.