وسواس در سالمندی

جنس وسواس در سالمندی با بقیه سنین تفاوت دارد

 

شروع وسواس در سالمندی بسیار نادر است اما آنچه اهمیت دارد، این است که جنس وسواس در سالمندی با بقیه سنین تفاوت دارد چون در سالمندی به دلیل تحلیل عضلات و کم شدن توان خود فرد تبعات وسواس می تواند بدتر بروز پیدا کند.

وسواس در هر سن و سال و از هر نوعی که باشد، آزاردهنده است و از نظر روانی و جسمی فرد مبتلا را دچار مشکل می کند. منظورم از وسواس، وسواس فکری یا عملی مکرر است که به بیمار رنج و عذاب قابل ملاحظه ای تحمیل می کند؛ به گونه ای که روند زندگی فرد و روابطش مختل شود.

شروع وسواس معمولا از 20 سالگی است و فقط 15 درصد افراد بعد از 35 سالگی به وسواس مبتلا می شوند. شروع وسواس در سالمندی بسیار نادر است اما آنچه اهمیت دارد، این است که جنس وسواس در سالمندی با بقیه سنین تفاوت دارد چون در سالمندی به دلیل تحلیل عضلات و کم شدن توان خود فرد تبعات وسواس می تواند بدتر بروز پیدا کند.

جنس وسواس در سالمندان تفاوت دارد
شیوع وسواس در سالمندی تنها یک درصد است ولی الگوی آن با وسواسی که در سنین جوانی بروز پیدا می کند، متفاوت است. بیشتر سالمندانی که دچار وسواس هستند، عمدتا وسواس شستشو و ترس از گناه دارند. از آنجایی که وسواس از سنین جوانی آغاز می شود، اگر سالمندی دچار وسواس است، قاعدتا باید شکل خفیف آن را از قبل داشته باشد. البته اگر تازه وسواس در فرد سالمند ظاهر شده، به این دلیل است که ممکن است اتفاقی در زندگی اش افتاده باشد که تحملی برایش سخت بوده و یکباره دچار وسواس شده  است.

همچنین ممکن است فرد از دوره جوانی وسواس داشته ولی خیلی جدی نبوده است ولی رد سالمندی به صورت تشدید یافته بروز پیدا می کند. علاوه بر اینها، اگر در دوره سالمندی شاهد ابتلا به وسواس باشیم، می توانیم با کمی جستجو دریابیم یک بیماری جسمی عامل وسواس است. البته منظورم بیماری هایی است که مغز را درگیر می کند؛ مثل سکته مغزی، تومور مغزی یا مسمومیت هایی که در اثر موادی مانند حشره کش ها ایجاد می شود و در مغز تاثیر می گذارد. شروع اختلال های شناختی یا زوال مغز نیز می تواند در بروز وسواس در سالمندی نقش داشته باشد.

وسواس به تنهایی نمی آید!
یکی از مشکلاتی که وسواس می تواند برای سالمندان ایجاد کند، این است که وسواس معمولا با بیماری های دیگری همراه است. جالب است بدانید وسواس در 67 درصد موارد با افسردگی اساسی همراه است. حتی ممکن است با ترس اجتماعی نیز همراه باشد که در این صورت عملکرد فرد مختل می شود به گونه ای که گوشه گیرتر می شود و بیرون رفتن از خانه برایش مشکل خواهد شد.

از سوی دیگر، همان طور که گفتیم، سالمندان بیشتر به وسواس شستشو و ترس از گناه مبتلا می شوند؛ به صورتی که به دنبال وسواس فکری با تصور اینکه آلودگی در اطراف وجود دارد، مدام در فکر شستشو هستند تا اضطرابشان از این طریق کم شود. وسواس ترس از گناه نیز به شکلی بروز پیدا می کند که فکرهای وسواس گونه در مورد گناه مدام افراد را آزار می دهد و به صورت جبرانی ممکن است ذکرهای طولانی بگویند یا مدام در حال عبادت باشند و یا به صورت اغراق آمیز صدقه دهند. در حقیقت، با این کارها فرد می خواهد احساس گناهش و اضطرابش را کم کند.

 

بهتر است برای درمان وسواس در سالمندی حتما به پزشک مراجعه کنید

 

علایم وسواس در طول زمان کم و زیاد است
وسواس یک بیماری مزمن است و اگر تنها 30 درصد به درمان پاسخ دهد، ما ادعا می کنیم فرد به درمان پاسخ داده است چون با 30 درصد پاسخ به درمان نیز کیفیت زندگی فرد بالا می رود.

نکته مهم دیگر این است که سیر بیماری وسواس درازمدت است و معمولا از 20 سالگی شروع می شود و ممکن است اگر درمان نشود تا سالمندی نیز ادامه پیدا کند ولی در طول زمان، علایم بیماری وسواس کم و زیاد می شود. درمان وسواس در سالمندی نیز همانند سایر سنین، روان درمانی به کمک دارودرمانی است و با توجه به اینکه وسواس در چه موقعیتی تشدید می شود، تکنیک هایی به مبتلایان آموخته می شود تا به کمک آن بتوانند اضطرابشان را کم کنند.

مثلا به کمک یک تکنیک رفتاری- شناختی وقتی فکر وسواس به سراغشان می آید مدام این رفتار را با خودشان تکرار کنند تا اثرش از بین برود و برایشان تکراری شود.

ضرورت درمان فوری وسواس در دوران سالمندی
ممکن است بسیاری از سالمندان به دلیل تفکرات سنتی شان برای درمان وسواس پیش پزشک نروند و اطرافیانشان دنبال راهی باشند که به آنها کمک کنند. باید بدانید هیچ گونه کمکی نمی توانید به این سالمندان داشته باشید جز اینکه آنها را تنها نگذارید.

پس حتما آنها را مجاب کنید پیش پزشک بروند چون در سالمندی توان جسمی افراد کمتر می شود اگر قرار باشد مدام در حال شستشو باشند هم توانشان کمتر می شود و زودتر به انواع بیماری ها مبتلا می شوند و هم بیشترین آسیبی که می بینند مربوط به پوستشان است. این اتفاق خیلی مهم است چون در سنین سالمندی پوست دچار خشکی و با وسواس خشکی پوست بیشتر می شود. بنابراین بهتر است برای درمان وسواس حتما به پزشک مراجعه کنید.

 

منبع:هفته نامه سلامت

 

ویدیو مرتبط :
سند سالمندی تدوین می شود

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

۲۷ اصل برای ورزش در دوران سالمندی

 

پرسش‌هایی از این دست، مسائلی هستند که برای ورزش در سالمندی باید به آنها توجه کرد. اصول ۲۷بیست و هفت گانه زیر می‌تواند در همین زمینه کمک‌ کننده باشد:

 

۱) قبل از هر ورزش به مدت ۵ دقیقه بدن خود را گرم کنید. آهسته راه رفتن و نرمش‌های سبک برای گرم و آماده شدن بدن برای انجام ورزش روزانه خوب است و پس از تمام شدن ورزش نیز باید ۵ دقیقه نرمش سبک کنید،یا آهسته قدم بزنید.

 

۲) اگر در هوای گرم ورزش می‌کنید، مدت زمان نرمش یا آهسته راه رفتن را پس از تمام شدن ورزش روزانه اندکی بیشتر کنید.

 

۳) اگر هنگام ورزش یا پس از آن دچار هر یک از علائم زیر شدید، باید با پزشک خود فوری در میان بگذارید: درد قفسه سینه، احساس فشار در قفسه سینه، احساس تنگی نفس، سر گیجه، تاری دید، احساس نداشتن تعادل، تهوع و استفراغ.

 

۴) شما می‌توانید ورزش‌هایی که بسیار ساده و راحت هستند در خانه انجام دهید. هر کدام از این ورزش‌ها را می‌توانید هشت تا ۱۰ مرتبه تکرار کنید و پس از اندکی استراحت برای دور دوم آماده شوید.

 

به برخی از همین ورزش‌ها در لابه‌لای نکته‌های زیر اشاره می‌شود.

 

۵) حرکات ورزشی را آهسته و به‌گونه‌ای انجام دهید که بتوانید کنترل تمامی حرکات را در دست داشته باشید.

 

۶) زمان ورزش، نفس را در سینه حبس نکنید و اگر احساس درد در هر قسمت بدن کردید، ورزش را ادامه ندهید.

 

۷) پس از انجام هر ورزش، عضلاتی را که برای انجام این ورزش به کار برده‌اید، آرام‌آرام باز و بسته کنید.

 

۸) سه جزء اصلی برنامه تمرینی سالمندان شامل این موارد است: تمرینات هوازی، تمرینات انعطاف‌پذیری و تمرینات قدرتی.

 

۹) همان‌طور که پیش از تمرینات ورزشی،‌ بدن‌تان را گرم می‌کنید، در پایان تمرین هم باید با حرکات آرام، بدن را به تدریج سرد کنید.

 

۱۰) بهترین تمرین برای گرم کردن در سالمندان، تمرینات ملایم کششی یا راه‌ رفتن آهسته در ابتداست که پس از آن باید آرام‌آرام بر شدت راه رفتن بیفزایند.

 

۱۱) بهترین تمرین هوازی برای سالمندان پیاده‌روی است. در عین حال برای کسانی که به ناراحتی‌های مفصلی مبتلا هستند، شنا کردن و چنانچه فنون شنا را نمی‌دانند، راه رفتن و انجام حرکات نرمشی در آب را توصیه می‌کنیم.

 

۱۲) افرادی که دارای آمادگی جسمانی مطلوب هستند، از فعالیت‌های دیگری مانند دوچرخه سواری، کوه‌پیمایی و ورزش‌های دیگری که با شدت متوسط و به مدت نسبتاً طولانی انجام می‌شود، می‌توانند استفاده کنند.

 

 

۱۳) انعطاف پذیری، توانایی حرکت اندام‌ها و بخش‌های متحرک بدن در دامنه حرکتی مفصل است. با افزایش سن، اهمیت انعطاف‌پذیری بیشتر می‌شود. از دست دادن انعطاف‌پذیری، بیشتر کارکردهای مورد نیاز زندگی روزمره را مختل می‌کند.

 

حرکاتی مانند خم شدن، بالا بردن وجلو بردن دست‌ها، راه رفتن و از پله بالا رفتن، دشوار می‌شود. حرکات کششی، بهترین نوع تمرینات انعطاف‌پذیری است.

 

۱۴) حرکات کششی را باید همیشه به آرامی انجام دهیم. کشش باید فقط تا جایی باشد که در عضلات مربوط احساس کشش کنیم و هیچ‌گاه تا آستانه درد در مفصل و اطراف آن پیش نرویم.

 

۱۵) تمرینات قدرتی به دو صورت انجام می‌شود: با وزنه، بی‌وزنه.

 

۱۶) تمرینات قدرتی با وزنه، درابتدا با وزنه‌های سبک و به دفعات انجام می‌شود و زمانی که حرکت آسان شود، وقت آن رسیده که بر سنگینی وزنه افزوده شود و بهتر است ابتدا تعداد تکرارها و بعد از آن میزان وزنه افزایش یابد.

 

۱۷) تمرینات قدرتی بدون وزنه، متداول‌تر است که حرکت شنا رفتن روی زمین وحرکت شکم (بلند کردن کتف‌ها از زمین در حالت خوابیده با زانوی خم) از رایج‌ترین‌ ورزش‌ها در همین زمینه است.

 

۱۸) بهتر است سالمندان برای شنا رفتن روی زمین زانوهای خود را هم بر زمین بگذارند تا حرکت برایشان آسان شود و به مهره‌های کمرشان فشار وارد نشود.

 

۱۹) بین ورزش‌های کشیدنی و ورزش‌های هل‌دادنی تعادل برقرار کنید.

 

۲۰) حرکت را در محدوده حرکتی کامل، موجود و بدون درد انجام دهید.

 

۲۱) هردو نوع ورزش‌های برداشتن اشیا و گذاشتن اشیا را در برنامه خود بگنجانید.

 

۲۲) ورزش‌هایی با شدت متوسط را در نوبت‌هایی که در آنها حداقل ۸ تا ۱۳ تکرار وجود دارد، انجام دهید.

 

 

۲۳) حداقل یک نوبت از ورزش‌هایی را که در آنها هشت تا ۱۳ تکرار وجود دارد، انجام دهید.

 

۲۴) سرعت حرکات باید از آهسته تا متوسط باشد (حرکت سریع، ممنوع!) و حرکات را به صورت ریتمیک، کنترل شده و غیرانفجاری انجام دهید.

 

۲۵) ورزش نباید تداخلی در امر تنفس طبیعی ایجاد کند (به عنوان یک قاعده کلی سالمند باید قادر باشد در حین انجام ورزش، سوت بزند یا به راحتی صحبت کند).

 

۲۶) بین نوبت‌ها استراحت‌های ۳۰ تا ۶۰ ثانیه‌ای بگنجانید.

 

شدت ورزش را به تدریج افزایش دهید (هر جلسه حداکثر ۵ درصد از جلسه قبلی شدیدتر باشد). در این‌صورت قدرت و استقامت شما افزایش خواهد یافت.

 

۲۷) در صورتی که بیش از یک تا دو هفته وقفه در برنامه ورزشی‌تان به وجود آمد، شدت و حجم ورزش را کم کنید.