مقدمات و شرایط لازم برای آغاز مطالعه

آیا تا كنون دقت كرده‌اید كه هر جلسه‌ی مطالعه‌ی شما چگونه شروع می‌شود؟
شاید كمتر دقت كرده باشید كه یكی از نقطه ضعف‌های اساسی بیشتر دانش‌آموزان به نحوه‌ی آغاز مطالعه باز می‌گردد.
مطالعه بدون كسب آمادگی‌های لازم، مانند شنا كردن بدون یادگیری مهارت‌های شنا است. كسی كه بی‌مقدمه وارد مطالعه شود، علاوه بر این كه چیز زیادی یاد نخواهدگرفت، زمان زیادی را هم از دست خواهدداد.

مكان مطالعه
دانش‌آموزان در خصوص مكان مطالعه عادت‌های متفاوتی دارند. مطالعه در منزل، پارك و كتابخانه‌های عمومی از رایج‌ترین مكان‌های مطالعه محسوب می‌شوند. آن چه در این باره باید بدانید این است كه محیط و مكان مطالعه علاوه برداشتن شرایطی چون سكوت و آرامش، باید تا حد امكان ثابت و بدون تنوع باشد. اگر واقعاٌ می‌خواهید با تمركز مطالعه نمایید باید سعی كنید كه خود را به محیط یكنواخت و ثابت عادت دهید. بنا بر این فضاهای عمومی مانند پارك، برای یك مطالعه‌ی جدّی، مكان مناسبی محسوب نمی‌شود. تغییرات مكرر در دكور اتاق و یا مكان مطالعه نیز چون مخلّ تمركز می‌شوند توصیه نمی‌گردد.بعضی‌ها دوست دارند موقع مطالعه كسان دیگری مانند دوستان دور و برشان باشند. اگر هدف از این كار مطالعه‌ی گروهی و رفع اشكال باشد خوب است، اما در هر حال، باید زمان‌هایی برای مطالعه‌ی فردی -به صورت تنها- در نظر گرفته شود.

اگر می‌توانید -و امكانات لازم را دارید- بهترین مكان برای مطالعه‌ی توأم با تمركز، منزل خودتان و البته یك اتاق مشخص است و اگر علی‌رغم فراهم بودن امكانات و شرایط وهمكاری اعضای خانواده، باز دوست دارید كه در فضاهای دیگری مطالعه نمایید، احتمالا باید در نیّت جدّی خود برای درس خواندن شك كنید.
كلید: برای مطالعه‌ی جدّی و توام با تمركز، یك فضای ثابت و یكنواخت بهترین مكان است.

هدفمندی مطالعه
این موضوع را از زوایای مختلف می‌توان مورد بحث قرار داد. یك بُعد مهم هدفمندی به نیّات و ایده‌آل و انگیزه‌های شما برمی‌گردد. بُعد دیگر آن به آرامش ذهنی و نظم رفتاری شما مربوط است. یكی دیگر از ابعاد آن این است كه شما چه قدر مهارت‌ها و ظرافت‌های لازم در برنامه‌ریزی و به خصوص پیش‌بینی تغییرات به خرج دهید. یعنی این كه اگر قسمتی از برنامه‌ی شما اجرا نشد و یا طولانی شدن یك برنامه منجر به اختلال در برنامه‌های دیگر شد چه طرح‌های هدفمندی را پیش‌بینی كرده‌باشید.

اگر چه درخصوص هر یك از ابعاد در قسمت‌های بعدی صحبت خواهیم كرد، اما برای این كه در این قسمت هم به نتیجه‌ای رسیده‌باشیم به این نكته اشاره می‌كنیم كه هدفمندی در مطالعه یعنی داشتن یك ذهنیت روشن و شفاف درباره‌ی اهداف برنامه‌ها و پیش‌بینی‌های لازم. به عبارت دیگر با یك ذهن ابهام‌گرا و پیچیده و سردرگم نمی‌توان مطالعه‌ای موفق داشت. اگر از پس خود بر نمی‌آیید به مشاور مراجعه كنید.
كلید: باید به طور شفاف بدانید كه چه در مغز شما می‌گذرد و چه می‌خواهید بكنید.

آغاز هشیارانه
ما در این جا برای بیداری و هشیاری تعاریف متفاوتی رادرنظر می‌گیریم. هشیاری یعنی داشتن یك آگاهی ارادی و به عبارت بهتر یعنی بیداری آگاهانه.
بسیاری از دانش‌آموزان برای ورود به مطالعه بیدار هستند ولی هشیاری لازم را ندارند. شاید برای شما پیش آمده كه مطالعه‌ی درسی را شروع كرده‌اید، اما بعد از گذشتن دقایقی تازه متوجه شده‌اید كه اصلاٌ نمی‌دانید چه می‌كنید! دچار حواس‌پرتی می‌شوید و یا مطالب را خوب درك نمی‌كنید.

مطالعه‌ی شما وقتی هشیارانه است كه شما از لحظه‌ی شروع مطالعه -و بعد در لحظه لحظه‌ی ادامه‌ی آن- بدانید كه دارید چه می‌كنید و كاملاٌ كنترل ارادی بر رفتار خود داشته‌باشید. چگونه می‌توان مطالعه را هشیارانه آغاز كرد؟
وضو بگیرید، نیت كنید، برای یكی دو دقیقه چشمان خود را ببندید و افكارتان را بر روی كاری كه می‌خواهید انجام دهید متمركز سازید.

یك تذكر آمرانه و جلب توجه كننده به خودتان بدهید. مثلاً با صدای بلند به خود دستور بدهید كه من در این لحظه با آمادگی كامل می‌خواهم مطالعه‌ی این قسمت از كتاب را شروع كنم.
یك علامت یا رمز به خصوص را برای خود تعیین كنید و…
كلید: تمرین خودآگاهی و تقویت هشیاری، كیفیت آغاز و ادامه‌ی مطالعه را افزایش خواهد داد.

نتیجه‌گیری:
برای مطالعه‌ی جدّی و توام با تمركز، یك فضای ثابت و یك نواخت بهترین مكان است.
باید به طور شفاف بدانید كه چه در مغز شما می‌گذرد و چه می‌خواهید بكنید.
تمرین خودآگاهی و تقویت هشیاری، كیفیت آغاز و ادامه‌ی مطالعه را افزایش خواهد داد.
منبع: classkonkoor.com

ویدیو مرتبط :

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بهبود شرایط مطالعه

 

 

 

بعضی‌ها اسم امتحان که می‌آید، دل شوره می‌گیرند، دندان‌های‌شان به هم فشرده می‌شود و دستشان یخ می‌کند. برای خیلی‌ها آزمون و امتحان با استرس، دل‌شوره و نگرانی همراه است. و این موضوع فقط به افرادی که امتحان دارند، مربوط نیست و اطرافیان را هم درگیر می‌کند.

 

فصل امتحانات که می‌رسد گاهی پدر و مادرها بیش تر از فرزندان‌شان نگران می‌شوند. و اغلب این نگرانی به فرزندان هم منتقل می‌شود و موجب استرس بیش تر آن ها می‌شود. اگر می‌خواهید به فرزندتان کمک کنید، بهتر است شرایط و محیط خانه را طوری فراهم کنید که فرزندتان آرامش و تمرکز بیشتری داشته باشد و در امتحانات نتیجه بهتری بگیرد.

 

جایی برای درس خواندن

 

درس خواندن در محیطی آرام با شرایط مناسب با تمرکز و یادگیری بیش تری همراه است. نور و رنگ، شیوه چیدمان، نظم و ترتیب محیطی که در آن مطالعه انجام می‌شود، در میزان تمرکز و یادگیری موثر است.

 

ذیلا رعایت نکات و مواردی که به نظر می رسد می تواند به شما کمک می‌کند تا محیط خانه را برای درس خواندن فرزندتان آماده کنید آورد ه شده است: 

محل مشخصی را در خانه برای انجام دادن تکالیف مدرسه فرزندانتان در نظر بگیرید و برای تمرکز بیش تر و یادگیری بهتر از او بخواهید همیشه در همان محل مطالعه کند و تکالیف مدرسه‌اش را انجام دهد.

 

انجام تکالیف مدرسه در رختخواب، سر میز غذا و یا در حال تماشای تلویزیون موجب کاهش تمرکز می‌شود.

 

بهتر است اتاق جداگانه‌ای را برای مطالعه و درس خواندن فرزندتان در نظر بگیرید و در صورتی که این امکان وجود ندارد، گوشه‌ای از خانه را که سر و صدای کمتر، تهویه و نور و روشنایی مناسبی دارد، به این کار اختصاص دهید.

 

نظم و ترتیب

 

نظم و ترتیب و تمیزی محیط مطالعه موجب افزایش تمرکز و قدرت یادگیری می‌شود. در ایام امتحان، محیط خانه را تمیز و مرتب نگه‌دارید.

 

شاید لازم باشد فرزندتان را در تمیز نگه‌داشتن اتاق و محل مطالعه‌اش کمک کنید.

 

نظم در ساعات غذا خوردن، خوابیدن و بیدار شدن هم در این کاهش استرس نقش مهمی‌ دارد و لازم است در ایام امتحانات بیشتر به این موضوع اهمیت داده شود و همه افراد خانواده در برقراری این نظم همکاری کنند.

 

نور و روشنایی

 

مطالعه و درس خواندن از فعالیت‌هایی است که برای انجامش به نور و روشنایی مناسب نیاز است نوری بتوان کلمات را به وضوح و بدون نیاز به خم شدن به سمت کتاب از فاصله 30 سانتی‌متری به راحتی مشاهده کرد.

نور نامناسب موجب خواب آلودگی، نداشتن تمرکز و مشکلات بینایی می‌شود.

 

نور مهتابی‌های فلورسنت بدترین نوع و نور طبیعی و روشنایی روز بهترین نوع نور برای مطالعه هستند.

 

بنابراین بهتر است فرزندانتان را تشویق کنید در ساعات روشن روز تکالیفشان را انجام دهند. در صورت نیاز به استفاده از روشنایی مصنوعی، بهتر است از ترکیب نورهای زرد و سفید که شبیه به نور روز است، استفاده شود.

 

بهتر است تمام این نور به صورت عمومی‌ و در کل فضای اتاق تامین شود.

 

در صورت کم بودن نور عمومی ‌اتاق بهتر است برای تامین روشنایی از نور موضعی چراغ مطالعه با لامپ‌هایی با نور زرد استفاده شود. برای دید کافی و نیفتادن سایه دست روی کاغذ نور باید طوری تنظیم شود که از سمت چپ بتابد.

 

تغییر چیدمان ویژه امتحان

 

گاهی وقت‌ها لازم است چیدمان اتاق مطالعه فرزندان را در ایام امتحان تغییر داد. مطالعه نیاز به تمرکز دارد، بنابراین بهتر است اسباب‌بازی‌ها، لوازم، قاب عکس و سایر وسایلی که ممکن است تمرکز فرزندتان را هنگام مطالعه از بین ببرد، به طور موقت از معرض دید او بردارید. این کار را با همکاری و نظر او انجام دهید و اگر فرزندتان سن کمی‌ دارد، برایش توضیح دهید که پس از مرور درس‌ها و آماده شدن برای امتحان می‌تواند با اسباب بازی‌هایش بازی کند.

 

تماشای تلویزیون

 

گاهی وقت‌ها دانش‌آموزان برای انجام ندادن تکالیف مدرسه و کم‌کردن استرسی که دارند به دیدن برنامه‌های تلویزیونی پناه می‌برند و ساعت‌ها پای تلویزیون می‌نشینند و حتی برنامه‌هایی را که مناسب سن‌شان هم نیست، تماشا می‌کنند. این طور مواقع بهتر است تلویزیون را از اتاق یا محل مطالعه آن ها بردارید و زمان مشخصی را هم برای تماشای برنامه مورد علاقه‌شان در نظر بگیرید.

 

رفت و آمدها و میهمانی‌ها

 

در ایام امتحانات بهتر است برنامه دید و بازدیدها و میهمانی‌ها را کمی‌تغییر دهید. برای آرامش بیش تر فرزندان درصورت امکان شب‌های امتحان به میهمانی نروید و میهمان دعوت نکنید.

 

در صورتی که این امکان وجود نداشت، دید و بازدید را به بعدازظهر موکول کرده و برنامه‌تان را طوری تنظیم کنید که در ساعات ابتدایی شب محیط خانه شرایط عادی و آرامی‌داشته باشد.

منبع:تبیان