مثـل نابغه‌هــا نفـس بکشـید!

 صبح بخیر:  به ‌هر کدام از کتاب‌های تمركز حواس و آرامش ذهن كه سر بزنید،‌در آن فصلی در مورد تنفس صحیح می‌بینید. در یوگا(حركات كششی ذهن و جسم) تنفس آن‌قدر مهم است كه خیلی‌ها تصور می‌كنند حركات كششی ذهن و جسم یعنی تنفس! شاید تا این اندازه اهمیت دادن به تنفس صحیح خیلی هم بی‌مورد نباشد زیرا به عقیده محققان تنفس عمیق و درست طول عمر را بالا می‌برد و سلامت شما را تضمین می‌کند.

---

اگر می‌گویند هیجان‌های عصبی مانند ترس، اضطراب، خشم، كینه، انتقام و حسادت بیماری می‌آورد و از طول عمر می‌كاهد به این دلیل است كه تمام هیجان‌های عصبی اولین تاثیر خود را بر تنفس می‌گذارند.

 گاهی اوقات در هنگام خشم، تنفس به 30بار در دقیقه و حتی بیشتر می‌رسد. حالا خودتان حساب كنید كه كسانی كه مدام در هیجان‌های عصبی به سر می‌برند و در خشم و اضطراب غوطه‌ور هستند با تنفس سطحی خود چه بلایی بر سر سلامت و طول عمرشان می‌آورند.

اخیرا در یكی از مجله‌های علمی، از تحقیقات مشترك دانشمندان ژاپنی و آمریكایی گزارشی ارائه شد که نشان می‌داد، اگر انسان بتواند تعداد تنفس خود را در یك دقیقه از 16 به 12 كاهش بدهد چیزی حدود 50 سال به عمر خود اضافه كرده است.

---

در بازدم‌های سطحی و معمولی، ریه‌ها از مواد مسموم و عمدتا دی‌اكسیدكربن، به‌طور كامل خالی نمی‌‌شوند. بازدم هم باید 2 شرط ویژه داشته باشد: اول آن‌كه آهسته و آرام انجام گیرد. دوم آن‌كه از راه بینی باشد اما در آخرین لحظات، دهان را باز كنید و هوای باقی‌مانده را با فشار و صدای ها بیرون دهید.

در بازدم‌های سطحی،‌ حدود 1300 تا 1500 میلی‌لیتر از هوای بازدمی ریه‌ها خالی نمی‌شود. این هوای باقی‌مانده یكی از مهم‌ترین علل پیری شناخته شده است. بازدم‌های عمیق را تجربه كنید و ریه‌های خود را از آخرین هوای مسموم نیز خالی كنید. آگاهی بر تنفس یكی از مهم‌ترین عوامل موثر در تمركز حواس، توجه كردن به تنفس است. از لحظه‌ای كه دم عمیق را شروع می‌كنید تا آخرین لحظه‌ای كه هوا را بیرون می‌كنید، به فرآیند تنفس و صدای تنفس خود توجه كنید. به صدای تنفس خود گوش بسپارید و تمام توجه خود را به آن معطوف سازید.

---

شاید مهم‌ترین قسمت تنفس، همین نگهداری باشد. وقتی شما هوا را در ریه خود نگه می‌دارید، به كیسه‌های هوایی خود فرصت می‌دهید كه تبادل اكسیژن و دی‌اكسیدكربن را كامل انجام دهند. در تنفس‌های تند و سطحی، این تبادل خوب صورت نمی‌گیرد چون شما به ریه‌های خود فرصت كافی نمی‌دهید.

---

یكی از راه‌های آگاهی بر تنفس، شمارش آن است. برای همین، امروزه فرمول‌هایی برای شمارش تنفس ارائه شده است كه شما می‌توانید با استفاده از آن‌ها بر تنفس خود آگاهی پیدا كنید. جدیدترین و معمول‌ترین فرمول تنفسی، فرمول 2-4-1 است. یعنی اگر شما تا یك شماره دم عمیق می‌كشید، 4برابر آن هوا را در ریه نگه می‌دارید و 2برابر آن، یعنی نصف زمان نگهداری هوا را از ریه‌ها خارج می‌كنید.

این فرمول تنفسی، بر اساس ظرفیت تنفسی شما می‌تواند افزایش یابد كه میزان افزایش برای افراد مختلف متفاوت است. مثلا اگر دم عمیق شما 3 شماره طول می‌كشد، باید با 12 شماره نفس خود را نگه دارید و سپس با 6 شماره هوا را از ریه‌های خود خارج كنید. منظور ما عمدتا آگاهی بر تنفس است و شما می‌توانید فرمول را كمی تغییر هم بدهید به شرط آن كه طولانی‌تر بودن زمان نگهداری نفس را جدی بگیرید.

---

تنفس عمیق، شامل 3 مرحله است که در زیر با آن ها آشنا می‌شوید:
دم عمیق
نگهداری نفس
بازدم عمیق
 دم عمیق
فرو بردن هوا به ریه‌ها یعنی دم، مطلوب ما نیست مگر آن‌كه این شرایط را داشته باشد:
الف- آهسته و آرام باشد. دم شتاب‌آمیز هرگز نمی‌تواند ریه‌ها را به طول كامل پر كند یعنی شما هرچقدر سعی كنید كه نفس عمیق بكشید اما این كار را با شتاب انجام دهید، ریه‌های شما به طور كامل پر نمی‌شود. باید آهسته ریه‌‌ها را از هوا پر كنید.
ب- نفس عمیق باید شكمی باشد. دم عمیق، قسمت‌های فوقانی قفسه سینه از هوا پر می‌شود كه در تنفس سطحی هم، چنین چیزی رخ می‌دهد. آنچه مطلوب ماست، پر شدن قسمت‌های تحتانی قفسه سینه و حبابچه‌های هواست. سعی كنید با قسمت شكم خود، نفس بكشید. وقتی به آرامی ریه‌ها را ازهوا پر می‌كنید، در آخرین لحظات، یك فشار و درد اندكی را در قسمت فوقانی شكم (دیافراگم) خود حس كنید اما چرا می‌خواهیم چنین حالتی ایجاد شود؟
سلول‌های بدن ما با خون ارتباط مستقیم ندارند بلكه این ارتباط را لنف یا آب میان بافتی ایجاد می‌كند. لنف موادغذایی را از خون می‌گیرد و در اختیار سلول قرار می‌دهد و از طرفی مواد زاید را از سلول به خون بازمی‌گرداند. هرچه لنف این تبادل را سریع‌تر و بهتر انجام دهد، سلامت سلول و شادابی آن بیشتر می‌شود. به طور كلی سلامت سلول به 2 عامل وابسته است: شتاب و سلامت خون، شتاب و سرعت لنف.