سلامت
2 دقیقه پیش | نشانه ها و عوارض کمبود ویتامینها در بدنویتامینها نقش مهمی را در بدن انسان ایفا میکنند. بهنحویکه کمبود ویتامین (حتی یکی از آنها) میتواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ... |
2 دقیقه پیش | چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش میزنند؟فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ... |
مادران باردار پیچخوردگی بند ناف، مرگ جنین را به همراه دارد
نتایج یک پژوهش در کشور نشان داد: در صورت پیچ خوردگی بند ناف به دور گردن یا اندام جنین، احتمال عوارض جنینی و نوزادی وجود دارد و این در حالی است که با سونوگرافی داپلر میتوان پیچخوردگی بند ناف را قبل از تولد تشخیص داد.
شیوع چشمگیر آسفیکسی (اختلال در اکسیژن رسانی بافتی در دوران جنینی و بدو تولد نوزاد) در کشورهای در حال توسعه و نقش بسیار مهم آن در افزایش مرگ و میر و معلولیتهای نوزادان اهمیت پیشگیری از آسفیکسی نوزاد را به عنوان یکی از اولویتها طب مادران و نوزادان مطرح میکند؛ زیرا آسفیکسی در بسیاری موارد منجر به مرگ جنین شده و در سایر موارد به دلیل آسیب مغزی منتهی به فلج مغزی، تشنج و اختلال در یادگیری میشود.
از آنجاکه بند ناف ممکن است دور قسمتهایی از بدن جنین به خصوص گردن پیچ بخورد، با پیشرفت زایمان و نزول جنین به داخل کانال زایمانی، انقباضات رحمی ممکن است باعث فشردگی بند ناف و کاهش انقباضات قلب جنین شود، بنابراین پیچ خوردگی بند ناف میتواند به عنوان یکی از علل آسفیکسی نوزادی مطرح شود.
از طرفی با توجه به آنکه شیوع یک دور پیچ خوردگی بند ناف به دور گردن جنین 23 تا 33 درصد است محققان نشان دادهاند که وجود یک دور پیچخوردگی بند ناف به دور گردن با افزایش میزان افت ضربان قلب جنین به صورت متغیر در طول مرحله اول و دوم زایمان همراه است و احتمال اسیدمی شیرانی نافی را افزایش داده و حتی ممکن است منجر به مرگ جنین شود.
محدودیت رشد جنین با پیچخوردگی بند ناف
همچنین پیچ خوردگی بند ناف میتواند باعث محدودیت رشد جنین شود و شدت محدودیت، ارتباط مستقیم با تعداد پیچ خوردگی دارد؛ بنابراین از آنجاکه تقریبا تمام مواد غذایی لازم جهت رشد و بلوغ جنین توسط بند ناف به جنین میرسد، اختلالات ساختمانی و عملکردی بند ناف تاثیر مهم و مستقیمی بر پیامدهای حوالی زایمان دارد و مشکلات نوزادی از جمله سندرم اسپیراسیون، آنسفالوپاتی ایسکمیک- هیپوکسیک و تشنج نوزادی گزارش شده است.
چگونگی تشخیص پیچ خوردگی بند ناف در مراحل قبل از زایمان
با توجه به عوارض پیچخوردگی بند ناف بر جنین و نوزاد، پژوهشی در کشور به بررسی ارتباط پیچ خوردگی بند ناف با عوارض حین زایمان بر روی 478 زن باردار مراجعه کننده برای زایمان به زایشگاهی در شهر کرمان پرداخته است.
یافتههای این پژوهش نشان داد: در 478 بیمار مورد بررسی پیچ خوردگی بند ناف در 40.17 درصد موارد مشاهده شده که به تفکیک شیوع پیچ خوردگی بند ناف به دور گردن 34.31 درصد، دور اندام 5.2 درصد و دور گردن و اندام 0.84 درصد و شیوع دو دور بند ناف گردنی یا بیشتر 6.49 درصد بود.
در همین پژوهش، پس از حذف حاملگیهای عارضهدار عاقبت حاملگی در دو گروه با و بدون پیچ خوردگی بند ناف مقایسه شد که میانگین آپگار (تستی است که پس از نوزاد در بیمارستان توسط متخصصان انجام میشود) تا معلوم شود آیا زایمان به خوبی انجام شده و نوزاد با زندگی خارج رحمی تطبیق میکند یا نه؟
این تست یک دقیقه پس از زایمان و برای بار دوم پنج دقیقه پس از زایمان انجام میشود. دقیقه اول و دقیقه پنجم در موارد دارای پیچ خوردگی بند ناف به طور معنیداری از میانگین گروه بدون پیچ خوردگی کمتر بود.
پژوهش فوق نشان داد: در زمینه وقایع حین زایمان، میزان دسترسی جنینی در گروه دارای پیچ خوردگی 23.6 درصد و در گروه بدون پیچخوردگی 4.9 درصد بوده و تفاوت آماری معنیداری است.
نوع دیسترس جنینی در گروه دارای پیچ خوردگی شامل افت متغیر 7.9، افت دیررس 10.3 و افت طولانی 5.5 درصد است، اما در گروه فاقد پیچ خوردگی افت متغیر 2.1، افت دیررس 1.6 و افت طولانی 1.2 درصد است.
دفع مکونیوم نیز در گروه دارای پیچ خوردگی به طور معنیداری بیش از گروه فاقد پیچ خوردگی است.
بر اساس یافتههای این تحقیق، همچنین میانگین تعداد دورههای بند ناف در گروهی که دفع مکونیوم داشتند، به طور معنیداری بیش از گروه فاقد دفع مکونیوم بود.
از طرفی تحقیق حاضرنشان داد که شیوع دیسترس جنینی در گروه فاقد دفع مکونیوم 8.5 درصد و در موارد دفع مکونیوم خفیف، متوسط و شدید به ترتیب 29.2، 25 و 31.4 درصد است که ارتباط بین دفع مکونیوم و بروز دیسترس جنینی از نظر آماری معنیدار است.
همین یافتهها حاکی است در گروه دارای پیچ خوردگی بند ناف شیوع دیسترس جنینی در موارد فاقد دفع مکونیوم 20.14 درصد است، در حالی که در گروههای با دفع مکونیوم به میزان خفیف، متوسط و شدید به ترتیب 37.5، 42.86 و 50 درصد بود.
ارتباط بین دفع مکونیوم و بروز دیسترس جنینی نیز در موارد با پیچ خوردگی بند ناف از نظر آماری معنیدار بود. همچنین در مطالعه حاضر شیوع سزارین در گروه با پیچخوردگی نسبت به گروه فاقد پیچخوردگی افزایش نداشته که ممکن است به دلیل بروز دیسترس جنینی در مراحل انتهایی زایمان و امکان زایمان قریبالوقوع باشد.
تحقیق مذکور نشان داد که در موارد پیچخوردگی بند ناف افت ضربان قلب به صورت متغیر شایع است، اما شیوع افت دیررس بیشتر بوده که شاید به دلیل عدم امکان پایش مداوم ضربان قلب در تمام بیماران مورد بررسی بوده باشد.
از طرف دیگر نتایج این پژوهش حاکی از آن است که میانگین آپگار دقیقه اول و پنجم در گروه با پیچخوردگی بند ناف به طور معنیداری از گروه فاقد پیچخوردگی کمتر است. آپگار پایین دقیقه پنجم در این تحقیق شاید نشانگر آن باشد که اقدامات احیا به سرعت انجام نگرفته است.
یافتههای تحقیق نشان داد: پیچ خوردگی بند ناف میتواند منجر به برخی عوارض جنینی و نوزاد میشود در حالی که بهبود تکنیکهای اولتراسونوگرافی امکان تشخیص آن را قبل از تولد فراهم کرده است و در صورت تشخیص سونوگرافیک پیچ خوردگی بند ناف کنترل دقیق و نیز در صورت امکان، مانیتورینگ مداوم جنین الزامی است.
منبع : دلگرم
ویدیو مرتبط :
پیچیدن بند ناف دور گردن جنین
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
پیچیدن بند ناف دور گردن جنین
چندی پیش مادر بارداری به من مراجعه کرد و نگران بود مبادا به دلیل رفتارهایی که داشته، جنینش آسیبدیده باشد. گفت که در سونوگرافی دیده شده بندناف دور گردن جنین پیچیده و با آنکه به او گفتهاند موضوع اصلا مهم نیست، میترسد خطری جان فرزندش را تهدید کند.
بعد از معاینه به او اطمینان دادم که مخصوصا در اواسط بارداری این موضوع اهمیت چندانی ندارد و جای نگرانی نیست.
قبل از خداحافظی سوالهایی پرسید که باور اشتباه بسیاری از خانمها در دوران بارداری است. اینکه میتواند پا روی پایش بیندازد یا دستانش را بالا ببرد یا خوابیده پهلو به پهلو شود. او میترسید این حرکات دوباره باعث پیچیدن بندناف دور گردن جنین شود. اگر شما هم چنین سوالهایی در ذهن دارید، این مطلب را بخوانید.
بندناف، نواری است بسیار باریک که درون آن، دو سرخرگ (شریان) و یک سیاهرگ (ورید) وجود دارد که جنین را به جفت متصل میکند. طول بندناف در 9 ماه بارداری به حدود 50 سانتیمتر میرسد. البته ممکن است کوتاه یا بلندتر شود. ضخامت آن هم در جنینهای مختلف تفاوت دارد. هر چه جنین بزرگتر شود، قطر بندناف بیشتر میشود و قطر آن در جنین 9 ماهه تا حدی از یک جنین تا جنین دیگر متفاوت است.
بندناف، خون مملو از موادغذایی را از جفت به جنین میرساند و مواد زائد جنین را به جفت منتقل میکند تا دفع شود. بندناف در مایع آمنیوتیکی شناور است و بین اندامها و بدن جنین و دیواره رحم قرار دارد. بندناف امروزه به عنوان یک عضو داخل رحم قابل رویت است و در سونوگرافی محل جفت، بندناف و مقطع بندناف بررسی میشود.
یکی دیگر از مسایلی که در دوران بارداری احتمال بررسی آن وجود دارد، وضعیت جریان خون در رگهای بندناف است. در موارد خاصی از جمله در دوقلوها، در شرایطی که اختلال رشد جنین داخل رحم دیده شود و جنین لاغر و کموزن باشد، انجام نوع خاصی از سونوگرافی به نام «داپلر» الزامی است. این سونوگرافی نشان میدهد خونرسانی به جنین کافی است و یا جنین داخل رحم با اشکالهایی در خونرسانی مواجه است یا نه؟
چرا بندناف دور جنین میپیچد؟
در شرایط خاصی که قابل پیشبینی و پیشگیری نیست، بندناف به دور اندامها یا دورگردن جنین میپیچد.
برخی خانمها معتقدند پا روی پا انداختن باعث پیچش بندناف دور گردن جنین میشود، اما این باور کاملا اشتباه است و ارتباطی بین این دو وجود ندارد.
برخی دیگر میگویند خانم باردار باید به پهلو بخواهد و طاقباز (به پشت) خوابیدن باعث پیچش بندناف دور گردن جنین میشود، واقعیت این است که از نیمه دوم بارداری، یعنی از هفته 20 تا 24 به بعد، به دلیل بزرگشدن رحم، اگر خانم باردار به پشت بخوابد، بندناف دور گردن جنین نمیپیچد، اما به دلیل فشار رحم روی عروق بزرگ شکمی (رگ آئورت و سیاهرگ بزرگی که خون را به طرف قلب میبرد)، برگشت خون از اندامها به قلب مختل میشود و خونرسانی به جنین تحت تاثیر قرار میگیرد.
برخی مادرها در ماه هشتم و نهم بهخصوص اگر جنین درشت یا دوقلو باشد، به محض آنکه چند دقیقه طاقباز میخوابند، دچار افتفشار، شوک و نامرتبشدن ضربان قلب میشوند، بنابراین بهتر است از نیمهدوم بارداری، خانمهای باردار به پهلوی چپ بخوابند و اگر نمیتوانند کامل به پهلو بخوابند، حداقل 30 تا 40 درجه به سمت چپ زاویه داشته باشند و یک بالش، سمت راست کمر بگذارند که حداقل کمی به سمت چپ چرخیده باشند. به این ترتیب فشار از روی عروق بزرگ برداشته میشود و خون راحتتر به جنین میرسد.
یکی دیگر از باورهای قدیمی این است که وقتی خانم باردار میخواهد در خواب از این پهلو به آن پهلو شود، باید بنشیند و بچرخد، اما پیچش بندناف دور جنین ربطی به وضعیت قرارگیری مادر ندارد و فقط در اثر حرکتهای خود جنین داخل مایع آمنیوتیکی اتفاق میافتد.
پیچیدن بندناف دور گردن جنین چه زمانی خطرناک است؟
چون بندناف به اندازه کافی بلند است، معمولا پیچیدن آن دور گردن جنین باعث فشار زیادی نمیشود و خطر جدیای برای جنین ایجاد نمیکند، اما در برخی موارد، بندناف خیلی محکم دور گردن جنین پیچیده میشود و در موارد نادر، گره واقعی ایجاد میکند که مانع خونرسانی به جنین میشود و مرگ جنین را در رحم به دنبال دارد.
پیچش بندناف دور گردن جنین در اواسط بارداری خیلی نگرانکننده نیست و به بررسی نیاز ندارد، اما در اواخر بارداری، بهخصوص اگر قرار باشد زایمان طبیعی باشد و بندناف چند مرتبه دور گردن جنین پیچیده و کوتاه شده باشد، باعث فشار روی بندناف، کمشدن و قطع جریان خون مادر به جنین و نامرتبشدن قلب جنین و در برخی موارد مرگ جنین خواهد شد.
اگر در سونوگرافی تشخیص داده شود بندناف دور گردن جنین است، باید در تمام طول زایمان طبیعی، یعنی از زمانی که دردها شروع میشود تا زمان تولد نوزاد، دقیق و با فواصل کوتاه، ضربان قلب جنین کنترل و از دستگاه مانیتورینگ برای ثبت ضربان قلب جنین استفاده شود.
گاهی با خروج جنین از کانال زایمانی، بندناف تحتفشار قرار میگیرد و لحظات آخر زایمان و قبل از تولد نوزاد، تعداد ضربان قلب او کاهش قابلملاحظهای پیدا میکند.
برخی جنینها را در این شرایط نمیتوان با زایمان طبیعی به دنیا آورد و با نامرتبشدن تعداد ضربان قلب آنها، به سزارین فوری نیاز است.
پایینافتادن بندناف نیز از اورژانسهای جدی مامایی است. در طی زایمان، اول سر و بعد تنه و اندامهای نوزاد از بدن مادر خارج میشوند و بعد از خروج جنین، بندناف او قطع میشود و بعد از مدتی جفت خارج خواهد شد.
اگر مشکل به موقع تشخیص داده نشود، میتواند طی 10 تا 15 دقیقه باعث مرگ جنین شود. به محض تشخیص، سزارین فوری ضروری است.
این موارد در جنینهای نارس، زمانی که سر جنین کاملا حفره لگن را پر نکرده، جنین با پا وارد حفره لگنی شده یا مادر دچار تنگی لگن باشد و این امر مانع ورود کامل سر جنین به داخل لگن شود، دیده میشود.
طی این روند، بعد از پاره شدن کیسه آب، نواری از بندناف از کنار اندامهای جنین به داخل لگن میافتد و حتی گاهی وارد واژن میشود و از اندام تناسلی بیرون میافتد.
منبع : هفته نامه سلامت - دکتر شیرین نیرومنش