كمك‌های اولیه درآفتاب‌زدگی

یكی ازساده‌ترین این راه‌ها كه برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای مخرب فرابنفش به ذهن اغلب ما می‌رسد، استفاده از كرم‌های ضدآفتاب است. كرم‌های ضدآفتاب اگر صحیح و به دفعات مورد استفاده قرار بگیرند و متناسب با شرایط آب‌وهوایی و جنس پوست‌مان انتخاب شوند، می‌توانند تا حد قابل‌قبولی مانع از رسیدن پرتوهای مخرب فرابنفش به پوست و مشكلات ناشی از آن شوند.

---

كرم‌های ضدآفتاب برای محافظت از پوست ما روی آن یك لایه حفاظتی تشكیل می‌دهند. مكانیسم عمل این لایه حفاظتی می‌تواند فیزیكی یا شیمیایی باشد. تركیباتی مانند اكسیدروی یا اكسیدتیتانیوم به‌صورت فیزیكی و با انعكاس پرتوهای فرابنفش از پوست ما محافظت می‌كنند اما تركیبات دیگری نیز در تولید ضدآفتاب‌ها استفاده می‌شوند كه می‌توانند باجذب پرتوهای مخرب از آن محافظت كنند. در بسیاری از موارد در تولید كرم‌های ضدآفتاب، برای بهبود اثر حفاظتی آن‌ها از تركیب این مواد با 2 شیوه عمل گوناگون استفاده می‌شود اما اگر پوست حساسی دارید، استفاده از كرم‌هایی كه تنها حاوی اكسیدروی و تیتانیوم هستند، به‌مراتب بهتر است. این كرم‌ها حساسیت‌زا نیستند اما به پوست سفیدی غیرطبیعی می‌دهند كه می‌توانید آن ‌را با كرم‌پودرها یا دیگر مواد آرایشی بپوشانید.

---

اغلب نخستین چیزی كه در مورد ضدآفتاب‌ها می‌شنویم، SPF این كرم‌هاست. این كلمه كه مخفف عبارت Sun Protection Factor یا «ضریب حفاظت در برابر خورشید» است، میزان حفاظت پوست در برابر آفتاب‌سوختگی توسط پرتوهای UVBرا  به وسیله  هر ضدآفتاب نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال اگر از ضدآفتابی با15 SPF استفاده كرده باشید، پوست شما 15 برابر دیر‌تر از زمانی كه ضدآفتاب استفاده نكرده‌اید، دچار آفتاب‌سوختگی خواهد شد.به گفته متخصصان، ضدآفتاب‌هایی باSPF30 می‌توانند تا 97 درصد مانع از برخورد پرتوهای مخرب با پوست ما شوند اما میزان محافظت كرم‌هایی با100 SPF تنها 5/1 درصد بیشتر یعنی حدود 5/98 درصد است. با توجه به این اختلاف اندك، قیمت بالای كرم‌هایی باSPF  بیشتر و اینكه احتمال حساسیت پوست به ضدآفتاب‌هایی با100 SPF به‌دلیل استفاده از مواد شیمیایی متنوع، به‌مراتب بیشتر است، فكر نمی‌كنید بهتر باشد ضدآفتاب‌هایی با 30 SPF را برای مراقبت از پوستمان انتخاب كنیم؟

---

ضدآفتاب‌ها هم مانند كرم‌ها و لوسیون‌‌های دیگر برای انواع پوست، سنین گوناگون و شرایط آب‌وهوایی مختلف تولید می‌شوند و كافی است با درنظرگرفتن رنگ و جنس پوست‌مان، حساسیت‌ها و شرایط آب‌و‌هوایی منطقه‌ای كه در آن زندگی می‌كنیم برای خرید آن‌ها اقدام كنیم.

---

با خرید ضدآفتاب‌هایی با 30 SPF به‌خوبی می‌توان از پوست مراقبت كرد اما این تمام چیزی نیست كه برای انتخاب یك كرم خوب به آن نیاز داریم. ضدآفتاب‌ها هم مانند كرم‌ها و لوسیون‌‌های دیگر برای انواع پوست، سنین گوناگون و شرایط آب‌وهوایی مختلف تولید می‌شوند و كافی است با درنظرگرفتن رنگ و جنس پوست‌مان، حساسیت‌ها و شرایط آب‌و‌هوایی منطقه‌ای كه در آن زندگی می‌كنیم برای خرید آن‌ها اقدام كنیم. باور كنید خارجی یا ایرانی بودن ضدآفتاب‌ها و SPF آن‌ها اگر زیر 30 نباشد، به اندازه مصرف صحیح و به اندازه این كرم‌ها حائز اهمیت نیست.

---

متخصصان می‌گویند به ازای هر سانتی‌مترمربع از پوست باید 2 میلی‌گرم ضدآفتاب مصرف كرد. به زبان خودمانی‌تر برای هر بار پوشش كامل پوست‌مان تقریبا به یك بندانگشت كرم ضدآفتاب نیاز خواهیم داشت. بهتر است 30 دقیقه قبل از خروج از خانه ضدآفتاب بزنیم و برای پوشش كامل پوست‌مان هر 2 ساعت یك‌بار آن‌را تجدید كنیم.  مطمئنا می‌دانید، نمی‌توانیم ضدآفتاب‌ها را دور چشم، پلك‌ها و لب‌ها استفاده كنیم. برای مراقبت از پلك‌ها و دور چشم به عینك نیاز داریم و برای حفظ لب‌ها از آفتاب‌سوختگی می‌توانیم از مواد بهداشتی و آرایشی كه به این منظور تهیه شده‌اند، استفاده كنیم.

نكته دیگر این‌كه اگر می‌خواهید روی ضدآفتاب از كرم‌پودر، پنكیك و مواد آرایشی دیگر استفاده كنید، باید حدود نیم‌ساعتی برای جذب آن به پوست‌تان فرصت بدهید و بعد سراغ مواد آرایشی بروید.

---

احتمالا می‌دانید كه پیری زودرس، آفتاب‌سوختگی و التهاب قرنیه بدترین مشكلاتی نیست كه تابش اشعه فرابنفش می‌تواند برای ما ایجاد كند. این پرتو می‌تواند در طول زمان سلول‌های پوست را برای ابتلا به سرطان‌های پوست كه شامل انواع بدخیم آن هم می‌شود آماده كرده واحتمال ابتلای چشم‌ها به آب‌مروارید را نیز بیشتر كند. علاوه بر این نازك‌شدن لایه ازن و در نتیجه از بین‌رفتن بخشی از لایه حفاظتی زمین در برابر پرتوهای فرابنفش روزبه‌روز این خطر را بیشتر می‌كند. با رعایت این نكات ساده و به‌خصوص مراقبت از بچه‌ها و خارج‌نكردن آن‌ها در ساعات اوج تابش خورشید می‌توانیم از بروز این بیماری‌های خطرناك و گاهی مرگبار پیشگیری كنیم.

---

می‌توانیم با ضدآفتاب‌ها از پوست دست و صورت‌مان محافظت كنیم اما این لباس‌ها هستند كه وظیفه محافظت از دیگر بخش‌های بدن ما را به‌عهده دارند. هر چقدر این لباس‌ها پوشیده‌تر و پارچه آن‌ها تیره‌تر باشد، پوست بدن بیشتر حفظ خواهد شد. علاوه بر این، چشم‌های ما هم در برابر تابش اشعه فرابنفش حساس است و باید به وسیله عینك آفتابی كه می‌تواند از آن‌ها در برابر این پرتو حفاظت كند، پوشیده شوند. در روزهای گرم تابستان استفاده از كلاه‌هایی كه لبه‌ای بیشتر از 7 سانتی‌متر دارند، همراه عینك‌های آفتابی با شیشه بزرگ می‌تواند به ما در ایجاد بهتر این لایه حفاظتی كمك كند. یادتان باشد چشم‌ها هم مانند پوست بدن هر چقدر روشن‌تر باشند، در برابر این تابش آسیب‌پذیرترند و نیاز به مراقبت بیشتری خواهند داشت.

---

پوست لطیف و تازه نوزادان و كودكان به‌مراتب از پوست ما بزرگ‌ترها حساس‌تر است. برای حفاظت از این پوست‌های حساس بهتر است نوزادان و كودكان زیر 6 ماه را با سایه‌بان پارچه‌ای از خانه خارج كرده و برای كودكان بزرگ‌تر حتما از ضدآفتاب‌های مخصوص كودكان و لباس‌هایی با آستین بلند و كلاه استفاده كنیم. چشم‌های كودكان نیز بیشتر از ما بزرگ‌ترها به پرتوهای فرابنفش حساس است و به عینك آفتابی مناسب نیاز دارد. علاوه بر این از ساعت 10 صبح تا 4 بعداز ظهر، ساعات اوج تابش نور خورشید است و بهتر است تا آن‌جا كه می‌توانیم در این ساعات كودكان را از خانه خارج نكنیم. آمارها نشان می‌دهند پوست حدود 50درصد از كودكان زیر 2 سال جهان توسط تابش پرتوهای فرابنفش تخریب می‌شود و شانس ابتلای این كودكان به سرطان‌های پوست، 2 برابر كودكان دیگر خواهد بود.