علل سردمزاجی یا کاهش میل جنسی در مردان

سردمزاجی اصطلاحی است که برای کاهش یا فقدان میل جنسی به کار برده می شود. آن یک اصطلاح غلط است و اصطلاح درست همان «کاهش میل جنسی» است. در ابتدا یک توضیح لازم است و آن این است که اصطلاحات را باید بدرستی استفاده کرد و آنها را اشتباه ننمود.

ماهنامه دنیای سلامت - دکتر محمدرضا صفری نژاد*: سردمزاجی اصطلاحی است که برای کاهش یا فقدان میل جنسی به کار برده می شود. آن یک اصطلاح غلط است و اصطلاح درست همان «کاهش میل جنسی» است. در ابتدا یک توضیح لازم است و آن این است که اصطلاحات را باید بدرستی استفاده کرد و آنها را اشتباه ننمود. کاهش میل جنسی یا سردمزاجی یک اختلال جنسی است اختلالات جنسی هم در مرد و هم در زن دارای طیف وسیعی هستند و نباید آنها را با همدیگر اشتباه نمود.

مثلا حدود 20 نوع اختلال جنسی در مردان وجود دارند ولی اختلالات جنسی عمده در مردان به سه دسته تقسیم می شوند: اختلال نعوظ، اختلال در انزال و اختلال در میل جنسی. اختلالات جنسی عمده در زنان به شش دسته تقسیم می شوند: اختلال درد، اختلال در میل جنسی، اختلال در رسیدن به ارگاسم، اختلال در رطوبت دستگاه تناسلی، اختلال در برانگیختگی جنسی و اختلال در ارضا جنسی. بنابراین باید با اخذ شرح حال درست مشخص ساخت که منظور و هدف بیمار از بکاربردن اصطلاح «سردمزاجی» چیست.

سردمزاجی و یا کاهش میل جنسی از نظر علمی دارای تعریف است و صرف ادعای یک فرد دلیل بر بیمار بودن وی نیست. میل جنسی رابطه مستقیم با سن افراد دارد. با افزایش سن در هر دو جنس میل جنسی کاهش می یابد منتهی شدت آن در افراد مختلف متفاوت است.

 اینکه تعداد روابط زناشویی طبیعی در یک زوج چند بار در هفته باشد، از نظر علمی عدد مشخصی برای آن وجود ندارد. آن بستگی به نیازهای طرفین دارد. ممکن است در دهه سوم زندگی نیاز یک زوج به سه بار رابطه در هفته و یا یک بار در دو هفته باشد. معمولا یک عدم تقارن نسبی در نیازهای جنسی زن و مرد در داخل خانواده وجود دارد ولی طرفین باید با تعدیل به تعادل برسند. گاها این عدم تقارن خیلی زیاد است و در عمل سبب ایجاد مشکل شده و گاها کار به جدایی می کشد.

بنابراین اطلاع از نیازهای طرفین در دوران قبل از ازدواج اهمیت زیادی دارد. گاها مشاهده می شود که نیاز جنسی یکی از زوجها به داشتن رابطه هر روز است و طرف مقابل برعکس بزور هر دو هفته یک بار و یا بیشتر نیاز جنسی پیدا می کند. در این موارد است که مشکلات خانوادگی شروع می شوند. در این نوشتار سعی می شود بصورت خلاصه در مورد علل سردمزاجی در مردان و زنان توضیحاتی به زبان ساده آورده شود.

سردمزاجی یا کاهش میل جنسی در مردان

اینکه کی گفته می شود یک مردی دارای سردمزاجی است آن بستگی به پارامترهای مختلف دارد و در سنین و موقعیت های مختلف متفاوت است. اگر یک مردی از بدو شروع زندگی جنسی دارای تمایلات جنسی اندک باشد (در دهه سوم یک بار بیش از 10 روز) گفته می شود که دارای سردمزاجی است.

سردمزاجی به دو دسته عمده تقسیم می شود؛ اولیه و ثانویه. در نوع اولیه مرد از بدو شروع زندگی جنسی دارای سردمزاجی بوده است و در نوع ثانویه پس از سپری شدن یک دوران طبیعی، مرد دچار کاهش میل جنسی می شود. از نظر شدت کاهش میل جنسی یا سردمزاجی به سه دسته عمده تقسیم می شود: خفیف، متوسط و شدید.

 در نوع شدید مرد شاید ماه ها احساس نیاز جنسی نمی کند و این سبب ایجاد مشکلات جدی در بعضی از خانواده ها می شود. از طرف دیگر کاهش میل جنسی یا سردمزاجی موقعی مرضی تلقی می شود که سبب استرس و مشکل در خانواده شود. در زوجی که هر دو طرف با یکبار رابطه هر شش ماه مشکل ندارند و با آن سازگار هستند، بیماری وجود ندارد. از نظر علل کاهش میل جنسی یا سردمزاجی در مردان آن به دو دسته بزرگ تقسیم می شود: روحی- روانی و جسمی.

در علم پزشکی نسبت دادن مشکلات بیماری به مسائل روحی- روانی آخرین تشخیص است، مثلا بیماری که با سردرد مراجعه می کند نباید بلافاصله گفته شود که ناشی از مسائل روحی- روانی است، ممکن است آن پشت تومور مغز عامل سردرد بوده باشد. میل جنسی هم در مرد و هم در زن با مسائل روحی- روانی اطراف وی رابطه مستقیم دارد، مهمترین آنها به قرار زیر هستند:

• چگونگی رابطه عاطفی با همسر

• مشغله ذهنی

• کار بیش از حد

• افسردگی یا اضطراب

بیکاری، مشکلات مالی، وجود بیمار در خانواده و بسیاری از مسائل دیگر می توانند میل جنسی مرد را تحت شعاع قرار دهند، نباید فراموش کرد که وجود یک یا چند مورد از موارد فوق دلیل علت کاهش میل جنسی یا سردمزاجی نمی تواند باشد. ممکن است بیمار در پس زمینه دارای یک مشکل جسمی باشد.

 شاه علامت کاهش هورمون های مردانه، کاهش میل جنسی است. اگر مردی بتدریج دچار کاهش میل جنسی مثلا در شش ماه گذشته شده است باید از نظر میزان هورمون های مردانه بررسی شود. گاها سایر مسائل روحی- روانی در زندگی مشکل جسمی از قبل موجود را تشدید می کنند و باید به این موضوع توجه کرد.

تشخیص کمبود هورمون های مردانه نیاز به آزمایشات تخصصی دارد و برخلاف تصور عامه مردم و تعدادی از همکاران، این تستوسترون خون نیست که مشخصه سطح هورمون مردانه طبیعی در مرد باشد. کاهش میل جنسی در مردان دارای نمود بیشتر از زنان است، چون در یک رابطه زناشوئی مرد بعنوان فاعل عمل می کند، مرد معمولا اگر دچار کاهش میل جنسی باشد، نعوظ طبیعی نیز در وی اتفاق نمی افتد و بنابراین برقرار کردن یک رابطه زناشوئی طبیعی غیرممکن می شود. ولی برعکس، یک خانم با سردمزاجی خفیف تا متوسط می تواند بالاجبار تن به رابطه زناشوئی بدهد که در نهایت برای شوهر موفقیت آمیز می شود هرچند که خود وی ممکن است از نظر روحی- روانی و جسمی خیلی تحت فشار باشد.

یکی دیگر از علل مهم کاهش میل جنسی یا سردمزاجی در مردان و زنان استفاده از داروهای روانگردان است، باید توجه داشت که اینگونه داروها به هیچ وجه نباید سرخود قطع یا تعویض شوند، بیمار می تواند مشکل ایجاد شده را با پزشک معالج در میان بگذارد و پزشک معالج در مورد چگونگی ادامه درمان تصمیم می گیرد.

* جراح و متخصص بیماری های کلیه و مجاری ادراری

علل کاهش میل جنسی پس از زایمان

علل کاهش میل جنسی پس از زایمان

علل کاهش میل جنسی پس از زایمان

پس از زایمان، اندازه دیواره واژن، فرج و سایر اعضای لگن به تدریج کاهش پیدا کرده و به حالت عادی بر می گردند. اما بازگشت آنها به حالت عادی به ندرت رخ می دهد. این برگشت معمولا 4 تا 6 هفته زمان می برد.

بلافاصله پس از زایمان،پارگیهای واژن و فرج نیز موجب کاهش واکنش ارگاسمی این اعضاو رسیدن به اوج لذت جنسی می گردد. محل اپی زیاتومی- برشی که در طی زایمان طبیعی، در ناحیه ورودی واژن زده می شود- معمولا موجب بروز نگرانیهایی در زن و همسرش می شود. بهبود این زخم معمولا 2 هفته طول می کشد ، اما ممکن است 4 ماه زمان ببرد.تا محل جوش خوردن زخم آنقدر حالت الاستیکی پیدا کند تا آمیزش جنسی به راحتی و بدون مشکل انجام پذیرد.

آمیزش جنسی زودرس، قبل از قطع خونریزی ،براساس ادعای یکی از پژوهشگران جین رابینسون(1998) موجب بروز آمبولی هوا و مرگ زنان شده است. او در مقاله خود با عنوان ”مردن برای فعالیت جنسی“ به 2 خطر عمده فعالیتهای جنسی زودهنگام و قبل از توقف کامل خونریزی اشاره می کند:

1- گشاد شدن سینوسهای رحمی در ماه نهم و ورود هوا در رگهای رحمی در طی فعالیت جنسی (بویژه در زنان چند زا که رحم با سرعت کمتری منقبض می شود) و خطر بروز آمبولی هوا

2- پرهیز از قرار گرفتن در وضعیت سجده تا توقف کامل خونریزی (قرار گیری رحم در سطحی بالاتر از دهلیز راست قلب و ایجاد فشار منفی و مکیده شدن هوا به داخل سیاهرگهای باز و بروز آمبولی هوا)

بنابراین بهترین توصیه برای والدین، به تاخیر انداختن فعالیت جنسی تا توقف ترشحات پس از زایمان است.زمان اعلام آمادگی برای شروع فعالیت جنسی در میان افراد مختلف می باشد.بسیاری ازخانمها، برای کسب این آمادگی به 6 ماه وقت نیاز دارند. زوج باید از زمان طولانی لازم برای سازگاری دوباره زن با فعالیت جنسی، آگاه شوند گاهی زوجهایی که این آمادگی به آنها داده نشده احساس بی کفایتی و گناه می کنند و مرد نیز در پایان 6 هفته پس از زایمان ممکن است احساس کند، کنار گذاشته شده یا فراموش شده است.

علل کاهش فعالیت و میل جنسی پس از زایمان

دیس پارونی

دیس پارونی، یا درد هنگام آمیزش جنسی، این درد می تواند ناشی از اپیزیاتومی و پارگیهای پرینه در طی زایمان باشد وحتی در صورت بهبودی نیز می تواند موجب کاهش فعالیت و میل جنسی زنان گردد.

در صورتی که از درد هنگام آمیزش جنسی، رنج می برید، به یک ماما یا پزشک مراجعه کنید. در این مرحله یک معاینه واژینال برای بررسی علت ناراحتیهای شما ضروری است زیرا می تواند علل ترس و اضطراب شما را در مورد واژن و پرینه مشخص کند.

شیردهی

یکی دیگر از علل کاهش فعالیت و میل جنسی شیردهی است.اگرچه ثابت شده است، شیردهی موجب ایجاد دلبستگی بین مادر و نوزاد می گردد، مکیدن پستان توسط نوزاد برای مادر لذت بخش بوده و در برخی خانمها،موجب بروز تحریک می شود. به همین دلیل بسیاری از مادران احساس گناه و اضطراب را تجربه می کنند. به علاوه زن و شوهر ممکن است نتوانند با نقش دوگانه پستان کنار بیایندو بسیاری از زنان، ترشح شیر از سینه را زشت و خجالت آور می دانند.

خستگی

یکی دیگر از دلایل کاهش فعالیت و میل جنسی خستگی است.بارداری و زایمان یک مرحله بحرانی و در عین حال خوشایند برای بسیاری از خانمهاست. این دوره معمولا موجب بروز خستگی فوق العاده در شما ، به عنوان یک مادر می شود. کسب مسوولیت بیشتر و مراقبت کودک و شب نخوابیها نیز به این خستگی اضافه می کند. در این موارد اغلب خواب به مسائل جنسی ترجیح داده می شود و زن از عدم همکاری شوهرش می رنجد.اختصاص دادن وقتی در اوایل روز و پیش از بروز خستگیها به مسائل جنسی می تواند در حل این مشکل مفید باشد.

علل کاهش میل جنسی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان

ده درصد از مادران جوان، دوره ای از افسردگی شدید را در اولین سال پس از زایمان تجربه می کنند. از دست دادن میل جنسی یکی از ویژگیهای شاخص این بیماری است. این بیماران نیازمند حمایت و درمان کافی هستند. در صورتی که تغییر ی در میل به غذا خوردن و خوابیدن در خود احساس می کنید یا احساس می کنید در اغلب ساعات روز خلق گرفته ای دارید و دلتان می خواهد گریه کنید، حتمااین موضوع را با ماما یا پزشکتان در میان بگذارید، زیرا ممکن است دچار درجاتی از افسردگی پس از زایمان شده باشید.

زایمان

بسیاری از زنان نمی توانند با مشکل برهنه شدن بدنشان در مقابل دیگران و بی احترامی ناشی از آن کنار بیایند. هنگامی که زایمان تجربه ای صدمه آور و سرشار از این صحنه ها باشد، ترس از عدم بهبود صدمات ناشی از این زایمان در دل زن ریشه می دواند. . بسیاری ازخانمها، ناامیدی و احساس شکست زیادی را به علت ناتوانی در انجام زایمان طبیعی تجربه می کنند. در این موارد تشویق زن به صحبت کردن از تجربه های زایمانش به بهبود او کمک خواهد کرد. بنابراین، اگر تجربه زایمان ناخوشایندی داشته اید، سعی کنید موضوع را با همسر و اطرافیانتان در میان بگذارید و از آنها بخواهید از شما بیشتر حمایت کنند.

مشکلات زنانگی

بسیاری از زنان ، زن بودن را بسیار مشکل می دانند. آنها با پریودهای ماهانه، سندرم پیش از قاعدگی، یائسگی و مشکلات ناشی از روابط جنسی ، سخت تر کنار می آیند.

خانمهایی که مسائل جنسی را تنها به عنوان بهانه ای برای بچه دارشدن قبول کرده اند، فعالیت جنسی را پس از زایمان دیرتر آغاز خواهند کرد. این زنان ممکن است مسائل جنسی را تنها برای بچه دار شدن تحمل کرده باشند، اما پس از زایمان آن را غیر ضروری تشخیص می دهند و همین امر سبب کاهش میل جنسی می شود.در حالی که فعالیت جنسی لذت بخش، بخشی از صمیمیت زناشویی است و به تداوم روابط زن و شوهر کمک می کند.

پذیرش نقش مادری

یکی دیگر از دلایل کاهش میل جنسی پذیرش نقش مادری است.سازگاری با یک نوزاد به پشتوانه ای قوی نیازمند است. خانمهایی که خودشان مراقبتهای مادرانه کمتری را دریافت کرده و یا فاقد این حمایتها بوده اند، سازگاری با نقش مادری را بسیار مشکل می دانند و این مشکل را با حمایت و مراقبت بیش از حد خودشان از نوزاد ، جبران می کنند و به این ترتیب وقت کمتری برای پرداختن به خود و یا همسرشان خواهند داشت.

وجود مشکلات درروابط همسران

از دلایل دیگر کاهش میل جنسی وجود مشکلات در روابط زن و شوهر است.بسیاری از افراد برای حل مشکلات زن و شوهرهایی که با هم اختلاف دارند توصیه می کنند زوج ، بچه دار شوند تا روابطشان مستحکمتر شود، در حالی که این توصیه در اغلب مواقع درست نیست.مشکلات ارتباطی پیش از تولد کودک، اغلب با تولدفرزند تشدید می شودو این امر بر روابط جنسی نیز تاثیر می گذارد. بنابراین والدین باید تشویق شوند که احساسات خود را با هم مطرح کرده و به اشتراک بگذارند.از هر خلوتی برای تبادل افکار و آرزوهایتان با هم استفاده کنید.

مشکلات ارتباطی شوهر

مردان نیز ممکن است پس از تولد کودک، دچار کاهش فعالیت و میل جنسی شوندو کنار آمدن با نقش جدیدشان را به عنوان پدر مشکل بیابند. در این موارد پدران اسیب پذیر تر و حساستر شده و نیازمند حمایت بیشتری هستندو از توجه مطلق همسرشان به کودک شکایت دارند.

احساس والدین در مورد ترس از مشاهده توسط نوزاد

بسیاری از والدین از اینکه به محض آغاز فعالیت جنسی ، کودک بیدار شده و شیر می خواهد شکایت دارند.

روابط جنسی و شیردهی

شیردهی آثار حسی بسیاری دارد، اما ممکن است زنان شیرده ، خستگی و عدم علاقه به فعالیت جنسی را در این دوران تجربه کنند. بسیاری از خانمها احساس می کنند نیاز بدنشان به تماس حسی با برقراری شیردهی، برطرف شده و نیازمند تماس حسی بیشتری با همسرشان نیستند. در حالی که عده ای دیگر شیردهی را تجربه ای حسی و عمیق دانسته و در طی آن به ارگاسم می رسند.پرشیر بودن سینه ها نیز از نظر بسیاری از همسران خوشایند است، ولی عده ای آن را نامطلوب می دانند.

اثر شیردهی بر میل جنسی شناخته شده،بعضی از خانمها، با تغییری درفعالیت و میل جنسی خود مواجه نمی شوند ،ولی عده ای دیگر  کاهش میل جنسی را تجربه می کنند.براساس یکی از پژوهشها، میل جنسی زنان شیرده درمقایسه با گروهی که کودکانشان رابا شیشه تغذیه می کنند،کاهش نشان می دهد.

علل کاهش میل جنسی پس از زایمان

برای بهبود روابط زناشویی پس از زایمان،به کار بستن نکات زیر مفید است:

ـ پس از زایمان در هر دو شیوه زایمان واژینال و سزارین بهتر است آمیزش جنسی تا 3-4 هفته به تاخیر بیفتد.

ـ آمیزش جنسی را تا قطع کامل خونریزی واژینال،برای پیشگیری از نفوذ باکتریها به محل قرار گیری جفت، به تعویق بیاندازید.

ـ برانگیختگی می تواند موجب ترشح شیر از پستانها شود بنابراین پیش از انجام فعالیت جنسی به نوزاد شیر داده ویا درحین آمیزش جنسی از کرست مناسب استفاده کنید.

ـ کمبود هورمون استروژن به دلیل عدم تخمک گذاری در زمان شیردهی در برخی خانمها، موجب خشکی واژن می شود. اگر نیازمند لغزنده شدن واژن هستید از کرمها و یا ژلهای لوبریکانت استفاده کنید.

ـ برای افزایش مرطوب شدن واژن، فعالیتهای پیش ازآمیزش و هم نوازی را طولانی تر کنید.

ـ می توانید تا مدتی از فعالیتهای صمیمانه مانند ماساژ و در آغوش گرفتن همسرتان به جای امیزش جنسی سود ببرید.

ـ تا 2 الی 3 هفته پس از زایمان ، از نشستن در وان خودداری کنید زیرا موجب انتشار باکتریهای سایر نقاط بدن به واژن می شود. به خاطر داشته باشید دوش گرفتن و حمام کردن حتی در روز اول پس از زایمان نیز منعی نداردو به دلیل افزایش تعریق پس از زایمان حتما توصیه می شود.

ـ توصیه می شود زنان زائو برای جلوگیری از بروز آمبولی هوا، تا توقف کامل خونریزی از آمیزش جنسی و قرار گرفتن در وضعیت سجده خودداری کنند.

ـ زوجها می توانند تا مدتی ازسایر فعالیتهای صمیمانه به جای آمیزش جنسی سود ببرند.

ـ برای افزایش لغزندگی واژن، طولانی تر شدن فعالیت جنسی پیش از آمیزش توصیه می شود.

ـ تمرین کگل برای پیشگیری از شلی عضلات کف لگن وتقویت عضلات پوبوکوکسیژیوس بلافاصله پس از زایمان، توصیه می شود در طی این تمرینها ، ابتدا خودتان را یکبار در طی ادرار کردن با حبس کردن نفس بگیرید تا جریان ادرارتان متوقف شود به این ترتیب عضلاتی را که موجب کنترل دفع ادرار و ورودی واژن می شود می شناسید. سپس بگذارید تا ادرارتان جریان پیدا کند. ولی در طول روز با منقبض و منبسط کردن این عضله، به میزان 20 تا 30 بار در هر نوبت ، این عضلات را تقویت کنید.

ـ چند روز پس از زایمان و سپس2 هفته بعد، با استفاده از یک لامپ قوی مانند چراغ مطالعه، و آیینه ناحیه پرینه و واژنتان را معاینه کنید تا از بهبود آن اطمینان پیدا کنید و در صورت هر مشکلی با پزشک یا ماما تماس بگیرید.

ـ به خاطر داشته باشید وضعیت جسمی و فعالیت جنسی شما پس از مدتی به وضعیت طبیعی باز خواهد گشت.

ـ در طول 24 ساعت شبانه روز از یک کرست مناسب استفاده کنید این کار را در اولین فرصت پس از زایمان انجام دهید تا از میزان پرخونی و احتقان پستانها کاسته شود. از همسرتان بخواهید تا فشار کمتری بر سینه های شما وارد کند بویژه در مواقعی که سینه ها بسیار حساس بوده و یا در طول شب که نوزاد بدون شیرخوردن برای مدت زیادی به خواب رفته است.

ـ سعی کنید واقع نگر باشید، یک برنامه مناسب برای زندگیتان تنظیم کنید و هر وقت بچه خوابید شما نیز استراحت کنید.

ـ در طی ساعات روز حداقل 30 دقیقه بخوابید ویا دراز کشیده و پاهایتان را به جای بلندی تکیه دهید.

ـ اگر دچار علایم افسردگی شده اید از دوستان و خانواده تان کمک بگیرید.

ـ به خاطر داشته باشید وقتی بچه را از شیر بگیرید، فعالیت جنسی شما به حالت عادی بازخواهدگشت.

ـ توصیه می شود بلافاصله قبل ازآمیزش جنسی، شتابزده برای شیر دادن به کودک اقدام نکنید

ـ می توانید در طی فعالیت جنسی، کودک را در اتاقی دیگر ویا پشت یک پرده قرار دهید.

ـ می توانید در هنگام فعالیت جنسی، برای آرام کردن بچه و آرامش خودتان از یک موزیک ملایم استفاده کنید.

منبع:سلامت نیوز

دکتر میترا مولائی نژاد – متخصص بهداشت باروری