شما هم در خطرید؟

مجله سیب سبز - نیلوفر جامه‌بزرگی: یك روز كه از خواب بیدار می‌شوید تا مثل روزهای دیگر كارهای‌تان را انجام دهید، دنیا دور سرتان می‌چرخد و تعادل‌تان به هم می‌خورد. شاید اولین راه‌حلی كه برای كنترل شرایط به ذهن‌تان برسد، نوشیدن یك لیوان دوغ شور باشد اما تنها چند دقیقه بعد از مصرف آن، سرگیجه بیشتر می‌شود. سرگیجه ممكن است به علل مختلفی ایجاد شده باشد اما مشكلاتی كه گوش داخلی را درگیر می‌كنند، یكی از علل شایع گیجی و سرگیجه هستند. دكترمحمد افضل‌زاده، متخصص گوش، حلق و بینی در این مطلب به شما می‌گوید سرگیجه شما ناشی از مشكلات گوش داخلی‌تان است یا مشكل دیگری سلامت شما را تهدید می‌كند و خود را به شكل سرگیجه‌های آزار‌دهنده نشان می‌دهد.

بچرخ تا بچرخیم

شایع‌ترین سرگیجه، سرگیجه‌ای است كه به علت آسیب گوش داخلی ایجاد می‌شود كه سرگیجه چرخشی نام دارد. اگر دنیا دور سرتان به صورت دورانی می‌چرخد یا هنگامی كه در تختخواب هستید احساس سرگیجه می‌كنید، احتمال دارد به سرگیجه چرخشی مبتلا شده باشید. سرگیجه چرخشی با تهوع و استفراغ همراه است و ممكن است، چند دقیقه تا چند روز طول بكشد و مدام تكرار شود.

افرادی كه این سرگیجه را دارند علائم‌شان با چرخاندن سر تشدید می‌شود و گاهی چنان سرگیجه‌ها زیاد می‌شود كه ممكن است تعادل‌شان را هم از دست بدهند كه در این حالت بهتر است با آغاز سرگیجه بنشینند تا آسیبی نبینند. تحرك رسوباتی كه از داخل دیواره مجاری گوش در مایع داخل گوش آزاد می‌شود، علت به وجود آمدن این سرگیجه‌هاست اما چون عاملش در گوش است، دلیل نمی‌شود كه حتما شنوایی‌تان هم دچار اختلال شده باشد. سرگیجه چرخشی تاثیری در شنوایی شما ندارد و گوش‌های‌تان همچنان تیز می‌ماند.


شما هم در خطرید؟

برای دچار شدن به این مشكل، شما و مادر و حتی مادربزرگ‌تان به یك اندازه در معرض خطر قرار دارید. به عبارت دیگر برخلاف تصور بعضی افراد، بالا رفتن سن در این بیماری تاثیر زیادی ندارد اما افرادی كه در سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی قرار دارند بیشتر به این بیماری دچار می‌شوند پس در هر سنی كه هستید، در صورت دیدن نشانه‌ها با یك متخصص مشورت كنید.

با مانورحركتی درمان شوید

اگر سرگیجه چرخشی دارید به احتمال زیاد تنها با انجام یك‌بار مانور حركتی از شر این سرگیجه‌ها خلاص می‌شوید. ۸۰ تا ۹۰ درصد بیماران با انجام این مانور بهبود پیدا می‌كنند. مانور حركتی Repositioning یك شیوه درمانی است كه درواقع نوعی ورزش خاص محسوب می‌‌شود. مانور توسط پزشك در مطب انجام می‌شود. انجام این حركات تنها دو تا سه دقیقه طول می‌كشد. با انجام این حركات سلول‌هایی كه در گوش‌تان جابه‌جاشده‌اند سر جای اولیه‌شان بازمی‌گردند. بعد از انجام این حركات سر باید تا 24ساعت، بالا‌تر از شانه‌ها باشد و هنگام خواب هم از بالش بلند استفاده شود.

شاید گوش‌تان عفونت كرده باشد

اگر جوان هستید و سرگیجه دارید، ممكن است به عفونت ویروسی مبتلا شده باشید. درواقع مایع درونی گوش شما عفونت كرده است. این عفونت بیشتر در فصل پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد. عفونت گوش میانی شما پیشرفت كرده و به گوش داخلی رسیده است و التهابات گوش داخلی موجب سرگیجه شده و تعادل‌تان را بر هم زده است. اگر این سرگیجه‌ها حاد شود، ممكن است عصب داخلی گوش را درگیر كند كه در این حالت بهتر است عمل جراحی صورت بگیرد تا اوضاع بد‌تر نشده و آسیبی به مغزتان وارد نشود. بیماری‌های خودایمنی هم مانند بیماری‌های عفونی ممكن است باعث سرگیجه شوند. اگر هم میانسال هستید، بهتر است برای تشخیص دقیق سرگیجه‌تان« ام‌آرآی» انجام دهید.

گوش‌تان وزوز هم می‌كند؟

 اگر علاوه بر سرگیجه گوش‌تان وزوز می‌كند و شنوایی‌تان هم كم شده است، ممكن است به سرگیجه «منیر» مبتلا شده باشید. در منیر، ترشح مایع داخل گوش افزایش می‌یابد و فشار در گوش داخلی ایجاد می‌شود. منیر بیشتر در خانم‌های مسن شیوع دارد. این بیماری با شرح حال نزد پزشك تشخیص داده می‌شود و ممكن است نیاز به انجام تست شنوایی باشد. منیر با كاهش شنوایی همراه است. افرادی كه به این بیماری مبتلا شده‌اند، سرگیجه‌هایی را به صورت دورانی تجربه می‌كنند.

منیر معمولا یك گوش را درگیر می‌كند و ممكن است چند روز طول بكشد. گاهی هم ممكن است، ادامه پیدا كرده و زندگی فرد را مختل كند و باعث از كارافتادگی شخص شود. علت این بیماری ربطی به خون‌تان ندارد و دیابت هم علت به وجود آمدن آن نیست اما در بیماران خودایمنی شیوع بیشتری دارد. اگر سرگیجه بهبود پیدا نكرد، مرحله بعدی تزریق جنتامایسین است كه سیستم تعادلی را كلا از بین می‌برند. دكمپرسیون هم شیوه درمانی است كه با برداشتن استخوان‌های داخل گوش، فشار داخل گوش كم می‌شود. اگر هم این سرگیجه‌ها خیلی شدید باشد و با درمان‌ها بهبود پیدا نكند، مرحله آخر جراحی است كه این درمان، شنوایی را هم از بین می‌برد.

ماشین‌زده شده‌اید؟

اگر در مسافرت با خودرو یا هنگامی كه در كشتی و قایق هستید، سرتان گیج می‌رود، دچار نوعی سرگیجه هستید که خیلی‌ها آن را تجربه می‌کنند. این سرگیجه به علت جابه‌جایی مایع درون گوش‌تان به دلیل حركت مردمك چشم‌تان بدون حركت بدن‌تان و ارسال پیام‌های نادرست از وضعیت تعادلی‌تان به مغز ایجاد می‌شود و در ‌‌نهایت این تداخل حسگر‌های متفاوت، باعث تهوع می‌شود. اولین نشانه دریازدگی خواب‌آلودگی است.

دریازدگی ممكن است با حالت تهوع یا خشكی دهان نیز همراه باشد. برای پیشگیری قبل از سفر مایعات كافی بنوشید. در زمان مسافرت با ماشین روی صندلی عقب بنشینید. اگر هم سفر دریایی دارید، روی عرشه كشتی نروید و به دریا هم نگاه نكنید. در قسمت مركزی كشتی حركات كمتری وجود د ارد. كتاب خواندن حین سفر را هم فراموش كنید. اگر هم تجربه بدی از دریازدگی دارید، می‌توانید شب قبل از سفر از داروی ضد سرگیجه استفاه كنید و غذای‌تان سبك و كم‌چرب باشد. اگر هم دریازده شدید دراز بكشید و مایعات كمتری بنوشید.

میگرن دارید؟

سردرد‌های میگرنی هم ممكن است باعث سرگیجه‌تان شود كه با درمان میگرن سرگیجه‌تان خوب می‌شود. ممكن است میگرن روی گوش‌تان هم اثر گذاشته باشد. سرگیجه میگرنی معمولا با سردرد همراه است. این نوع از سرگیجه هم ناشی از به هم خوردن تعادل گوش میانی یا عملكرد نادرست گره‌های مغزی است. اگر سرگیجه با اختلال بینایی و تهوع همراه باشد به احتمال زیاد ناشی از میگرن است كه با درمان آن، سرگیجه هم بهبود پیدا می‌كند. در سرگیجه‌هایی با علت میگرن، ممكن است حساسیت به صدا و نور هم وجود داشته باشد که علت اصلی آن ملانتونین است.


دارو‌ها هم ممكن است مقصر باشند

مصرف برخی دارو‌ها هم ممكن است باعث سرگیجه شود. محتویات برخی از داروهای ضدتشنج، داروهای مدرو داروهای ضد فشار خون ممكن است باعث سرگیجه شوند پس اگر برای درمان سرگیجه به مطب پزشك می‌روید فهرست دارو‌های‌تان را هم با خودتان ببرید. در مراحل اولیه درمان سرگیجه پزشك آنتی‌هیستامین تجویز می‌کند.

چه بخوریم و چه نخوریم؟

محققان می‌گویند

شاید در ابتدای ابتلا به این مشكل، آن را با پایین بودن فشار خون اشتباه بگیرید و برای رها شدن از درد سراغ خوراكی‌های شور بروید اما خوردن این خوراكی‌ها یكی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی است كه می‌توانید انجام دهید. برای اینكه زود‌تر از شر این سردرد‌ها خلاص شوید، رژیم غذایی كم‌نمك داشته باشید و از مواد غذایی مدر استفاده كنید. مصرف غذاهای پرچرب و روغنی هم می‌تواند به تشدید سرگیجه‌های‌تان منجر شود با این وجود بهترین كمكی كه می‌توانید به خودتان بكنید، خوردن غذاهای كم‌نمك و حتی بی‌نمك است.

علاوه بر نظر كارشناس كه رژیم غذایی فاقد نمك و چربی را توصیه می‌كند، تحقیقاتی در مورد اینكه مواد غذایی خاص می‌توانند در كاهش سرگیجه و وزوز گوش تاثیر بگذارند، وجود دارد. مواد غذایی كه كلسترول بالا دارند و قهوه و تنباكو سرگیجه شما را بدتر می‌كند. مواد غذایی شور فشار خون‌تان را بیشتر می‌كند و در نهایت باعث بدتر شدن سرگیجه‌تان می‌شود. اما تنها چنین خوراكی‌هایی نیستند كه حال شما را بدتر می‌كنند. اگر به‌خاطر مشكلات گوش میانی دچار سرگیجه شده‌اید، سیگار نكشید و غذاهای پرادویه هم مصرف نكنید.

تحقیقات حاكی از این است كه ویتامین  B6 و B12 هم باعث كاهش وزوز گوش در بیماری منیر می‌شود. ویتامین B12 بیشتر در میوه‌ها، تخم‌مرغ، مواد لبنی و موز وجود دارد و كمبود این ویتامین می‌تواند منجر به مشكلاتی در گوش داخلی و ایجاد صدای وزوز گوش شود. برای دریافت این ویتامین از روغن ماهی، سبزیجات فیبردار استفاده كنید و تا می‌توانید زردآلو و طالبی بخورید.

محققان متوجه شدند افرادی كه دارای اندازه مچ دست بزرگ‌تری هستند، با احتمال بیشتری نسبت به دیگران نسبت به انسولین مقاومت پیدا می‌كنند كه این عامل به نوبه‌خود در ابتلا به بیماری‌های قلبی نقش مهمی بازی می‌كند.
در این مطالعات، دانشمندان اندازه مچ دست 500 كودك دارای اضافه وزن را اندازه‌گیری كرده و احتمال ابتلا آن‌ها به بیماری‌های قلبی را بررسی كردند. این تحقیقات نشان می‌دهد افرادی كه استخوان‌های ضخیم‌تری دارند با احتمال 20 درصد بیشتر نسبت به دیگران به انسولین مقاومت پیدا می‌كنند.
دانشمندان معتقدند این روش بسیار ساده است و تنها كافی است با یك متر، دور مچ كودكان را اندازه‌گیری كرد. حتی تحقیقات نشان می‌دهد این معیار دقیق‌تر از اندازه‌گیری شاخص توده بدن می‌تواند به شناسایی كودكانی كه در خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند، مؤثر واقع شود. به این ترتیب پزشكان به سادگی می‌توانند مشخص كنند آیا فردی در آینده ممكن است به بیماری قبلی دچار شود یا خیر.
افرادی كه مچ دست بزرگ دارند، معمولا چربی‌های بیشتری نیز در این ناحیه و البته در تمام بدن خود ذخیره كرده‌اند. چربی‌های اضافه در بدن در دوره جوانی یكی از عوامل مهم در مقامت نسبت به انسولین و ابتلا به دیابت است.

باز نشر اختصاصی: Bartarinha.ir