درد موقت دندان را جدی بگیرید

 

تا به حال شده وقتی یك لیوان آب خنك می‌خورید، دندان‌تان درد بگیرد و چنان ضعف برود كه از آب خوردن پشیمان شوید؟
یا وقتی یك تكه شكلات خوشمزه را داخل دهان می‌گذارید، دندان درد، لذت شیرینی آن را از شما بگیرد؟ در این مواقع چه كار می‌كنید.
احتمالا با خودتان می‌گویید مشكل مهمی نیست؛ چراكه درد دائم در دندان‌تان حس نمی‌كنید و ظاهر دندان‌هایتان هم تغییری نكرده است، اما دندانپزشكان می‌گویند این رفتار بسیار اشتباه است و می‌تواند سلامت دندان‌ها را به خطر بیندازد؛ به همین دلیل آنها توصیه می‌كنند حتی اگر هیچ مشكلی هم ندارید، در فواصل زمانی منظم به پزشكتان مراجعه كنید. اما چرا دندان‌ها خراب می‌شود؟ این پوسیدگی‌ها را چطور باید تشخیص داد و در صورت ایجاد شدن چه باید كرد؟
دكتر محمد اثنی‌عشری، متخصص درمان ریشه دندان با اشاره به اهمیت محافظت از دندان‌ها به جام‌جم می‌گوید: قسمت خارجی لثه كه افراد می‌توانند آن را ببینند، تاج دندان نام دارد و قسمت زیرین كه داخل استخوان و بافت‌های نگه‌دارنده قرار گرفته، ریشه دندان نامیده می‌شود. تاج دندان از داخل به خارج شامل مغز یا پالپ دندان، عاج و میناست و ریشه دندان نیز از سه بخش تشكیل شده؛ در قسمت خارجی ریشه بافتی به نام سمان وجود دارد، داخل سمان عاج و داخل عاج هم پالپ ریشه قرار گرفته است.

وی درباره مواردی كه موجب آسیب بافت پالپ دندان می‌شود، توضیح می‌دهد: پوسیدگی‌های دندان، ضربه‌هایی كه باعث شكستگی دندان می‌شود و كارهای دندانپزشكی وسیع و پیشرفته ازجمله عللی است كه به پالپ دندان‌آسیب می‌زند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با تاكید بر این كه مهم‌ترین عامل آسیب دیدن پالپ دندان، پوسیدگی است، یادآور می‌شود: پس از صرف غذا، لایه‌ای بیرنگ و چسبنده به نام پلاك دندانی روی سطح دندان‌ها تشكیل می‌شود. این پلاك‌ها در بعضی نقاط مانند طوق دندان، سطح جونده و فاصله تماس بین دندان‌ها بهتر و بیشتر شكل می‌گیرد. البته اگر به صورت منظم و حداقل دو بار در روز مسواك بزنیم، پلاك‌ها و میكروب‌ها از روی سطح دندان‌ جابه‌جا می‌شود كه این كار مانع اسیدی شدن بزاق دهان خواهد شد.

به گفته دكتر اثنی‌عشری، حدود 30 دقیقه پس از صرف هر وعده غذا، مواد قندی توسط میكروب‌هایی كه داخل دهان به شكل اسید درآمده و حدود 20 دقیقه نیز این حالت اسیدی در دهان حفظ می‌شود؛ بنابراین با توجه به صرف سه وعده غذا و سه میان وعده در روز، حدود 120 دقیقه دهان انسان اسیدی است.

مسواك و نخ دندان فراموش نشود
با توجه به آنچه گفته شد، مشخص است كه اگر فرد مسواك نزند و از نخ دندان استفاده نكند، شرایط بسیار بدتر خواهد ‌شد، اما اگر شما هم جزو آن گروه هستید كه فقط مسواك می‌زنند و استفاده از نخ دندان را چندان مهم نمی‌دانند، باید بدانید بسیاری از پوسیدگی‌ها در فاصله میان دندان‌ها ایجاد می‌شود.
دكتر اثنی‌عشری در این مورد توضیح می‌دهد: در صورت استفاده نادرست از نخ دندان، پلاك میكروبی در محل تماس دندان‌ها باقی می‌ماند و بتدریج با تشكیل اسید و فعالیت‌های مخرب میكروب‌ها، مینای دندان تخریب و پوسیدگی دندانی ایجاد می‌شود و كم‌كم پیشرفت می‌كند تا به عاج دندان برسد.
البته نباید انتظار داشت در صورت مسواك نزدن یا استفاده نكردن از نخ دندان، پوسیدگی در عرض یك یا چند روز به عمق دندان نفوذ كند. به گفته این پزشك متخصص، پیشرفت پوسیدگی به زمان نیاز دارد و بسرعت اتفاق نمی‌افتد.
دكتر اثنی‌عشری می‌افزاید: پوسیدگی پس از مینا به عاج دندان می‌رسد و در این قسمت با سرعت بیشتری گسترش می‌یابد و بافت را تخریب می‌كند؛ به طوری كه در برخی مواقع ممكن است فرد حتی متوجه پوسیدگی دندانش نشود، ولی هنگام غذا خوردن ناگهان دندان بشكند؛ در واقع زمانی كه پوسیدگی به عاج دندان می‌رسد، با فشار ناشی از جویدن غذا هم دندان می‌تواند بشكند.

به گفته وی، در برخی موارد گرما و سرما یا ترشی و شیرینی مواد غذایی و مایعات نیز باعث درد دندان می‌شود كه اگر چنین علائمی وجود داشت، هرچه زودتر باید به دندانپزشك مراجعه كرد تا دندان پوسیده در مراحل اولیه درمان شود.

وقتی پوسیدگی از عاج هم می‌گذرد
پس از این ‌كه پوسیدگی به قسمت داخل عاج رسید، سرعت پیشرفت آن بسیار بیشتر می‌شود و به همین دلیل باید قبل از این مرحله برای درمان اقدام كرد.
دكتر اثنی‌عشری با اشاره به این ‌كه لازم است بیماران به علائم هشداردهنده مانند حساسیت به گرما و سرما دقت كنند، می‌افزاید: در صورت درمان نكردن بموقع، هر قدر پوسیدگی افزایش یابد، اقدامات درمانی هم باید گسترده‌تر شود؛ در چنین شرایطی متاسفانه میزان ماندگاری ماده پركننده كمتر خواهد شد. بنابراین مراجعه بموقع و در مراحل اولیه نكته مهمی است كه مردم نباید آن را فراموش كنند.
وی با اشاره به اهمیت سلامت ریشه دندان، با تاكید بر این كه اولین اصل در معالجه این بخش، پیشگیری است، توضیح می‌دهد: اگر در مراحل اولیه آسیب مینا، برای درمان اقدام شود، حتی می‌توان بدون پركردن و به كمك شیوه‌هایی مانند استفاده از دهان‌شویه‌های مناسب یا فلوراید موضعی، آن را برطرف كرد. در پوسیدگی‌های جزئی هم با پركردن ساده دندان‌ها، مشكل براحتی حل می‌شود، ولی در شرایطی كه پوسیدگی دندان خیلی گسترده شده باشد، نه‌تنها منطقه پركردن وسیع‌تر می‌شود، بلكه ماندگاری آن نیز كاهش می‌یابد. علاوه بر این، همان طور كه قبلا نیز گفته شد، اقدامات دندانپزشكی پیشرفته یكی از عللی است كه موجب درگیری پالپ دندان می‌شود.
زمانی كه پوسیدگی به مغز دندان نزدیك می‌شود، برآمدگی داخل پالپ ایجاد می‌شود كه در مراحل اولیه قابل برگشت است، اما اگر بیمار به دردهای هشداردهنده توجهی نداشته باشد و برای درمان اقدام نكند، بافت پالپ بتدریج دچار مشكلات برگشت‌ناپذیر خواهد شد.
دكتر اثنی‌عشری می‌گوید: در چنین شرایطی، بیمار درد شدیدی دارد كه او را ناچار به مراجعه خواهد كرد. در این مواقع مشخص می‌شود پالپ دندان دچار مشكلات غیرقابل برگشت شده و در نتیجه درمان ریشه باید آغاز شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشك می‌گوید: در برخی موارد و البته بندرت ممكن است فرد در این مراحل هم درد نداشته و متوجه پوسیدگی دندان نشود. با توجه به این موضوع توصیه می‌شود حتما هر شش ماه یك بار یا حداكثر سالی یك مرتبه به دندانپزشك مراجعه كنید.

بهداشت دهان و دندان در ماه رمضان
دكتر اثنی ‌عشری با اشاره به این‌ كه در ماه مبارك رمضان، بهداشت دهان و دندان اهمیت بیشتری دارد، توصیه می‌كند: در این ماه پس از صرف وعده سحر و افطار حتما باید دندان‌ها را مسواك بزنید و از نخ دندان هم استفاده كنید؛ چراكه شست‌وشوی دهان با آب خالی كافی نبوده و نمی‌تواند سلامت دندان‌ها را حفظ كند.

وی می‌افزاید: با توجه به فاصله زیاد میان سحر و افطار، مواد غذایی و باكتری‌های موجود در پلاك دندانی فرصت كافی دارند تا با تجزیه مواد قندی، اسید بیشتری تولید كنند و این اسید در تخریب مینا و عاج دندان و ایجاد پوسیدگی نقش موثری دارد.

به گفته این دندانپزشك، برای پیشگیری از بوی بد دهان طی روز می‌توان دهان را چند مرتبه با آب شست‌وشو داد، البته باید مراقب باشید آب را نبلعید. علاوه بر این، استفاده از لیموترش در وعده سحری و مصرف كمتر سیر و پیاز نیز به كاهش بوی بد دهان كمك می‌كند.
منبع : Jamejamonline.ir

 

ویدیو مرتبط :
کنکور رو جدی نگیر ، هدفت رو جدی بگیرید تا پیروز باشی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

لطفا این درد زنانه را جدی بگیرید!

لطفا این درد زنانه را جدی بگیرید!
شاید برایتان عجیب باشد اما خانم‌هایی هستند که دردهای دوره ماهانه‌شان از روز دوم و سوم بیشتر شده و حتی تا بعد از اتمام قاعدگی نیز رفع نمی‌شود! حتی بدتر از آن در هر سیکل این درد بیشتر از ماه قبل می‌شود و همیشه لکه بینی دارند.
در این موارد باید به بیماری «اندومتریوز» مشکوک شد و تست‌های لازم را انجام داد و اگر تشخیص تایید شد هرچه سریع‌تر درمان را آغاز كرد زیرا این بیماری می‌تواند منجر به خونریزی‌های شدید و نازایی شود.
دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فوق تخصص نازایی و لاپاراسکوپی در این مقاله در این باره توضیح می‌دهد.
وقتی بافت رحم به داخل رحم اکتفا نمی‌کند!
کاشته شدن بافت رحم در قسمتی غیر از جدار داخلی رحم را «اندومتریوز» می‌گویند. بافت داخل رحم «آندومتر» نام دارد و این بافت ممکن است به دلایل مختلفی در مکان‌هایی به غیر از رحم کاشته شود. برای مثال اگر هنگام دوره ماهانه خون به جای اینکه خارج شود، از لوله‌ها به داخل حفره شکمی بریزد ممکن است منجر به اندومتریوز شود.

عوامل ارثی نیز می‌توانند باعث شوند از ابتدای تولد بافت آندومتر در جایی خارج از حفره آندومتر برای مثال داخل شکم، تخمدان و گاهی حتی در روده، زانو و ریه کاشته شود. همچنین تغییرات بعدی سلول‌ها نیز ممکن است باعث شود این سلول‌ها تبدیل به بافت لایه پوشاننده داخلی رحم شوند.
البته به تازگی آلودگی هوا نیز یکی از عوامل افزایش وقوع این بیماری در خانم‌ها ذکر شده است. معمولا مقدار کمی از خون دوره ماهانه به داخل شکم برمی‌گردد اما اگر راه خروجی بسته شده باشد، یعنی راهی که خون باید از طریق آن از رحم به طرف واژن و به بیرون بیاید به علتی دچار اختلال باشد این می‌تواند باعث برگشت خون بیشتر و اندومتریوز شود.

برای مثال ممکن است در سوراخ داخلی یا خارجی دهانه رحم تنگی وجود داشته باشد یا چسبندگی یا ناهنجاری‌های رحمی از جمله رحم‌های دوشاخ، سپتوم دار، تک شاخ و... یا در قسمت دهانه خروجی ناهنجاری مطرح باشد. تمام این عوامل می‌توانند باعث شوند خون به داخل شکم برگردد. البته یکی از دلایل کمتر شایع آن نیز پرده بکارت است که در این حالت باقی ماندن خون در واژن و داخل رحم می‌تواند منجر به اندومتریوز شود.
راه‌های تشخیص اندومتریوز
تنها راه تشخیص قطعی اندومتریوز انجام لاپاراسکوپی و دیدن حفره شکم است. البته این کار معمولا در مرحله اول انجام نمی‌شود چون به هرحال نوعی عمل جراحی محسوب می‌شود. اما اگر در تشخیص بیماری واقعا به مشکل بربخوریم این کار را انجام می‌دهیم. علاوه بر این، یکی از راه‌های جدیدی که بسیار کمک‌کننده بوده است، استفاده از ام‌آر‌آی و انجام تستی به نام 125CA است. این تست تا حد زیادی به تشخیص اندومتریوز کمک می‌کند، زیرا مارکرها معمولا در این افراد افزایش پیدا می‌کنند.
مواردی بوده است که بیمار فکر می‌کرده بواسیر یا هموروئید دارد و به دنبال درمان آن بوده است. اما پزشک در معاینه و سونوگرافی «اندورکتال» متوجه نقاط آبی رنگ و قهوه‌ای رنگی شده است که از آنها خون دفع می‌شود بدون اینکه در آن قسمت واریس مهمی وجود داشته باشد. بواسیر در حقیقت واریس وریدهای ناحیه روده است اما این نقاط تکی هستند و دورشان عروق خاصی نیست و با این حال خونریزی می‌کنند. اندومتریوز می‌تواند به‌راحتی با بواسیر اشتباه گرفته شود.
قاعدگی های خیلی دردناک و لکه بینی دارید؟
علائم بیماری اندومتریوز متعدد و غیراختصاصی هستند. یکی از شایع‌ترین علائم آن دردهای هنگام دوره ماهانه است که در روزهای سوم و چهارم معمولا بدتر می‌شود، درست برعکس افراد عادی که دردهایشان روز اول و دوم بیشتر است. حتی بعد از اتمام دوره ماهانه نیز مدت زیادی طول می‌کشد تا این درد کاملا از بین برود.

متاسفانه درد هنگام دوره ماهانه با گذشت زمان بدتر می‌شود، یعنی هرماه بیمار احساس می‌کند از ماه قبل بدتر شده است چون نقاط اندومتریوز هربار خونریزی بیشتری خواهند داشت و درد شدیدتر می‌شود. البته حتما دلیلی ندارد خونریزی نیز به همراه درد بیشتر از 7 روز طول بکشد اما متاسفانه یکی از علائم این افراد لکه بینی است که ممکن است بیش از 7 روز هم مشاهده شود. گاهی اوقات این بیماری با کیست‌های داخل تخمدان همراه است که این کیست‌ها نیز باعث درد شدید هنگام دوره ماهانه می‌شوند.
در این افراد اگر سونوگرافی انجام دهیم کیست‌هایی را در تخمدان می‌بینیم که داخل‌شان خون است. این کیست‌ها «کیست شکلاتی» نام دارند و به راحتی مشخص می‌شوند. از دیگر علائم اندومتریوز می‌توان به درد هنگام نزدیکی و لکه بینی بین دو عادت ماهانه اشاره كرد. علاوه براین، گاهی اوقات در معاینه پشت رحم یا کلدوساک خلفی، بیمار دردهایی را احساس می‌کند که این دردها نیز به دلیل نقاط اندومتریوز در پشت رحم ایجاد می‌شوند.
خانم های مسن نگران نباشند
اندومتریوز امروزه دیگر در سن و سال خاصی اتفاق نمی‌افتد. این بیماری معمولا در افراد بالای 25 تا 30 سال ایجاد می‌شد اما هم‌اکنون بیمارهای 17، 18 و 19 ساله نیز داریم. برخی افراد معتقدند، هرقدر قاعدگی فرد در سن پایین تری شروع شود در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری وجود دارد اما اندومتریوز با این موضوع ارتباط زیادی ندارد و بیشتر به نژاد فرد، آلودگی هوا و عواملی که مانع خروج خون می‌شوند ارتباط دارد.

وزن مناسب، رژیم غذایی سالم و ورزش همگی در پیشگیری از این بیماری موثر هستند. باید بدانید از لحاظ تئوریکی، احتمال وقوع این بیماری بعد از یائسگی وجود ندارد زیرا دیگر هورمونی وجود ندارد و عادت ماهانه‌ای اتفاق نمی‌افتد.
درمان مجردها و متاهل‌ها متفاوت است؟
درمان این بیماری بستگی دارد به اینکه آیا بیمار می‌خواهد باردار شود یا خیر. اگر بیمار ازدواج نکرده باشد و هنوز تمایل به باروری نداشته باشد معمولا از درمان‌های نگهدارنده یعنی درمان‌های دارویی استفاده می‌شود تا بیمار اعمال جراحی کمتری را متحمل شود. برای مثال می‌توان به صورت مداوم از قرص‌های ضدبارداری استفاده كرد.

به این ترتیب که بیمار قرص‌ها را 6 ماه می‌خورد و یك ماه استراحت می‌کند. در این 6 ماه قرص‌ها اکثرا باید به طور پشت‌سر هم خورده شود یعنی هر جعبه قرصی که تمام می‌شود جعبه بعدی باید بلافاصله شروع شود تا دوره ماهانه اتفاق نیفتد و نقاط اندومتریوز خونریزی نداشته باشند.
مرحله بعدی استفاده از آمپول‌های «دکاپپتیل» یا «دیفرلین» است که این آمپول‌ها 28 روز یک بار تزریق می‌شوند و باعث یائسگی دارویی یا یائسگی کاذب می‌شوند. به این ترتیب بیمار عادت ماهانه نمی‌شود و خونریزی و درد نخواهد داشت. اما متاسفانه همه این داروها، چه قرص‌های ضدبارداری و چه آمپول‌ها عوارض جانبی خود را دارند.

با این حال اگر بیماری چند بار عمل شده باشد و سنش هنوز کم باشد و ازدواج نکرده باشد می‌تواند به صورت نوبتی از این داروها استفاده کند. یعنی 6 ماه قرص بخورد و 3 ماه آمپول بزند و بعد دوباره 6 ماه قرص بخورد و... تا روزی که بخواهد بچه‌دار شود.
متاهل‌ها هرچه زودتر بچه‌دار شوند!
اگر بیمار در مرحله‌ای باشد که می‌خواهد اقدام به بارداری کند و در عین حال کیست بزرگی نداشته باشد بهتر است سریع تر از داروهای کمک باروری استفاده کند تا هرچه زودتر باردار شود. به یاد داشته باشید این افراد گاهی اوقات گرفتگی لوله‌های رحمی پیدا می‌کنند که با گرفتن عکس رحمی می‌توان متوجه شد آیا می‌توانند با این شرایط باردار شوند یا خیر. تعجیل در بارداری این افراد ضروری است زیرا هرقدر که می‌گذرد قدرت باروری‌شان کاهش پیدا می‌کند.

یکی از دلایلش این است که این افراد معمولا یکی، دوبار عمل می‌شوند و کیست‌های تخمدانی دارند که برداشته می‌شوند و یک مقدار از نسج تخمدان‌شان را از دست می‌دهند. علاوه براین، چندین نوع ماده التهابی از نقاط اندومتریوز آزاد می‌شود که هر کدام برای اسپرم و جنین سمی هستند و می‌توانند مانع باروری شوند. این بیماری با چند مکانیسم مختلف باعث نازایی می‌شود.
متاسفانه حتی بیمارانی که کیست و چسبندگی هم ندارند قدرت باروری‌شان نسبت به افراد عادی کمتر است، بنابراین بهتر است زودتر برای بچه‌دار شدن اقدام کنند. گاهی اوقات دیگر راهی برای برگشت به عقب باقی نمی‌ماند. متاسفانه بیماری اندومتریوز تا زمان یائسگی با بیمار است و درمان قطعی‌اش خارج کردن کامل رحم و تخمدان‌هاست که البته این کار برای خانم‌های بالای 45 سال توصیه می‌شود.

در این صورت بهبود خیلی زیادی در علائم بیمار پیدا خواهد شد. لازم به ذکر است که ایجاد سرطان به دنبال این بیماری در موارد خیلی نادر اتفاق می‌افتد اما احتمال آن بسیار کم است و بیشتر عوارض جانبی‌اش بیمار را اذیت می‌کند.
منبع : salamatnews.com