خُرخُر شبانه؛ علل و روش‌های درمان

یک جراح و متخصص گوش و حلق و بینی گفت: خُرخُر شبانه صدایی است که از ارتعاش بافت‌های نرم دیواره پشتی حفره دهان و حلق ایجاد می‌شود و این صدا به طور معمول در مرحله دم بلندتر از مرحله باز دم است.

خبرگزاری ایسنا: یک جراح و متخصص گوش و حلق و بینی گفت: خُرخُر شبانه صدایی است که از ارتعاش بافت‌های نرم دیواره پشتی حفره دهان و حلق ایجاد می‌شود و این صدا به طور معمول در مرحله دم بلندتر از مرحله باز دم است.

مهدیس اصفهانی، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی مرکز آموزشی - درمانی قدس منطقه قزوین، اظهار کرد: خُرخُر شبانه موضوعی است که شاید بسیاری از آن رنج می‌برند و البته بیشتر از کسانی که به این عارضه گرفتار هستند، افرادی که باید این صداها را تحمل کنند، در عذاب و ناراحتی هستند و شاید به این فکر کنند که راه درمان موقت یا حتی دایم آن چیست؟ آیا باید حتما فرد مبتلا جراحی کند؟

وی با بیان اینکه 40 درصد مردان و 20 درصد زنان، مبتلا به نوعی از این اختلال هستند، افزود: علت این عارضه، چند عامل است که منجر به شل شدن عضلات دیواره حلق در مدت خواب می‌شود.

اصفهانی، چاقی، حجیم شدن بافت نرم حلق و ویژگی‌های ساختمانی صورت، فک و جمجمه مانند عقب بودن چانه را از عواملی دانست که می‌تواند باعث شل شدن عضلات و در نتیجه تنگ شدن مجاری هوایی و دیواره حلق و در نهایت خُرخُر شبانه شود.

وی با اشاه به اینکه علاوه بر این موارد در بیماران مبتلا به ضایعات سیستم عصبی مرکزی نیز شل شدن عضلات و متعاقب آن، خُرخُر رخ می‌دهد، تصریح کرد: انسداد بینی، مقاومت هوایی را تشدید کرده و زمینه را برای خُرخُر شبانه فراهم می‌کند.

این جراح و متخصص گوش و حلق و بینی، ادامه داد: انسداد بینی، منجر به باز بودن دهان در حین خواب می‌شود و این موضوع می‌تواند عاملی برای کاهش کارایی عضلات حلق باشد.

اصفهانی خاطرنشان کرد: در افراد چاق به علت افزایش بافت چربی در دیواره حلق، تنگی راه هوایی اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر چاقی باعث اختلال متابولیسم، اختلال تهویه و کاهش حجم ریه می‌شود که همه این موارد منجر به اختلال تنفسی و خُرخُر می‌شود.

وی، بزرگی لوزه‌ها را یکی از علل مهم خُرخُر در بچه‌ها برشمرد و اضافه کرد: جراحی لوزه‌ها می‌تواند اقدام درمانی مناسبی برای رفع این عارضه باشد.

اصفهانی همچنین کاهش وزن، استفاده از وسایل فشار مثبت دائمی راه هوایی، پروتزهای دهانی برای اصلاح اختلالات ساختمانی، درمان آلرژی زمینه‌ای با اسپری‌های بینی، عمل جراحی کجی تیغه بینی و جراحی کوتاه کردن کام را از اقدامات دیگر برای رفع این عارضه برشمرد.

جراح و متخصص گوش و حلق و بینی مرکز آموزشی- درمانی قدس در پایان خاطرنشان کرد: جراحی کوچک کردن زبان با دستگاه‌های رادیوفرکوئنسی و جراحی اصلاحی اتصال زبان به استخوان لامی در جلوی گردن نیز می‌تواند موثر واقع شود.

بررسی علل و روش درمان سندرم داون

سندرم داون که در گذشته منگلیسم نیز نامیده می‌شد، یک بیماری ژنتیکی است که به دلیل افزایش تعدادی کامل یا نسبی در کروموزوم ۲۱ به وجود می‌آید. این بیماری دارای علائم مختلف از جمله ناهنجاری‌های عمده یا خفیف در ساختار یا عملکرد اعضای بدن است. متوسط میزان بروز این سندرم مابین یک در ۶۰۰ تا یک در ۱۰۰۰ مورد از تولد نوزادان زنده گزارش شده است که این میزان در مادران جوان کم‌تر و با افزایش سن مادر افزایش می‌یابد. با این وجود در حدود دوسوم مبتلایان به سندرم داون از مادران زیر ۳۵ سال متولد می‌شوند.

علت چیست؟

به طور معمول، هر کودک در زمان لقاح اطلاعات ژنتیکی خود را به وسیله ۴۶ کروموزوم از والدین خود به ارث می‌برد: ۲۳ کروموزوم از مادر و ۲۳ کروموزوم از پدر. اما در اکثر موارد بروز سندرم داون، کودک یک کروموزوم اضافه دریافت می‌کند و به جای ۴۶، ۴۷‌کروموزوم به او منتقل می‌شود. این ماده اضافه ژنتیکی موجب تاخیر در رشد جسمانی و عقلانی کودک می‌شود.

علائم بیماری سندرم داون

علائم سندرم داون در هر کودک تفاوت می‌کند و در حالی که تعدادی از کودکان مبتلا به این بیماری نیازمند رسیدگی پزشکی مداوم هستند، عده دیگری از آنها زندگی سالم و مستقلی را در پیش دارند. از جمله علائم عمده و زودرس که در تقریبا همه بیماران مشاهده می‌شود وجود مشکلات یادگیری و نیز محدودیت و تاخیر رشد و نمو است.

کودکان مبتلا به سندرم داون دارای خصوصیات ظاهری مشابه هستند که از جمله بارزترین آنها می‌توان به نیمرخ مسطح، چشمان مورب رو به بالا، گوش‌های کوچک، یک تک خط در وسط کف دست و زبان بزرگ اشاره کرد. یک پزشک معمولا با معاینه جسمی می‌تواند بگوید که یک نوزاد دچار چنین نارسایی هست یا خیر. معمولا این کودکان در زمان تولد قد و وزن معمولی دارند اما به طور کلی رشد آنها از سرعت کمی برخوردار است و از همسالان خود کوچک‌تر به نظر می‌رسند.

ماهیچه‌های کوتاه و مفاصل نرم هم از جمله خصوصیات این بیماری است. نوزادان مبتلا به آن بیش از حد سست و بی‌تعادل هستند. هرچند این حالت می‌تواند به مرور زمان کم شود، در کودکان زیر ۲ سال، کشیدگی کم و حرکات محدود ماهیچه موجب بروز اشکالاتی در مکیدن و غذا خوردن و همچنین مشکلات هاضمه چون یبوست می‌شود.

کودکان نوپا و بزرگ‌تر نیز ممکن است در حرف زدن، یادگیری و انجام کارهای شخصی چون غذا خوردن، لباس پوشیدن و دستشویی رفتن تاخیر زیادی داشته باشند.سندرم داون به اشکال متفاوتی بر توانایی‌های ذهنی کودکان تاثیر می‌گذارد، اما بیشتر آنها دچار عقب‌افتادگی ذهنی خفیف تا میانه هستند. کودکان مبتلا به این بیماری می‌توانند بیاموزند و در طول زندگی خود قادر به پرورش مهارت‌هایی هستند. به زبان ساده، آنها با سرعتی متفاوت از دیگران به اهداف خود دست می‌یابند و به همین دلیل بسیار مهم است که آنان را با کودکان دیگر و حتی کودکان با شرایط مشابه، مقایسه نکنیم.

تشخیص زودهنگام

در گذشته برای تشخیص زودهنگام سندرم داون آزمایش سلول‌های مایع آمنیوتیک (آمنیوسنتز) یا نمونه‌گیری از پرزهای جفتی انجام می‌شد. البته این شیوه آزمایش تهاجمی و توام با خطر بود. امروزه از روش‌های غیرتهاجمی همانند بررسی خون مادر یا سونوگرافی استفاده می‌شود.