تا چه اندازه مغزتان را می‌شناسید؟

هر تصمیمی كه می‌گیرید و به آن عمل نمی‌كنید به نیروی منفی در خنثی‌سازی اراده شما كمك می‌كند

 

بعضی از ضرب‌المثل‌های قدیمی واقعا قابل تعمق و تامل هستند. مثل: "دل به دریا زدن"، "عاقل به دنبال پل می‌گشت دیوانه زد و از آب گذشت" و "هر چه بادا باد"...

هیچ كس نمی‌تواند منكر عقل، اندیشه، برنامه‌ریزی، احتیاط و محاسبه باشد اما چه كسی می‌تواند ادعا كند كه دقیقا آن‌چه را كه پیش‌بینی می‌كند همان خواهد شد؟ این‌ها همه می‌توانند ابزاری برای موفقیت در امور شغلی باشند ولی اگر به عنوان ابزاری چون غل و زنجیرهای سر راه‌تان قرار گیرد تكلیف چیست؟ اخیرا یكی از اقوام پس از گذشت پانزده سال از آلمان به ایران برگشته بود و در یكی از شب‌های میهمانی كه بحث و گفت‌وگو بر سر امور تجاری و كسب و كار داغ بود در پایان گفت‌وگو گفت: "من می‌دانم وقتی به آلمان و دوباره بعد از پانزده سال به ایران برگردم همین حرف‌ها دوباره تكرار می‌شوند."

هر تصمیمی كه می‌گیرید و به آن عمل نمی‌كنید به نیروی منفی در خنثی‌سازی اراده شما كمك می‌كند. دیگران نسبت به شما اعتماد خود را از دست می‌دهند، مشكلات فراوان مالی و اقتصادی گریبان شما را خواهد گرفت، افسردگی به سراغ شما خواهد آمد، ناخودآگاه مانع رشد دیگران نیز خواهید بود و مشاور خوبی برای خود و خانواده و دوستان‌تان نخواهید شد.

تستی كه انتخاب شده تا حدودی به مفروضات غلط ذهنی ما اشاره دارد كه فكر و ذهن و حتی هوش بالای ما می‌تواند گاهی مانع تصمیم‌گیری‌های مهم در خصوص انتخاب و اجرای یك طرح اقتصادی شود. گاهی امنیت خود نیز یكی از موانع موفقیت محسوب می‌شود. كارمندی كه حقوق كافی دریافت می‌كند و كمی از آن را هم پس‌انداز می‌كند و بالاخره لنگان خود را به منزل می‌رساند دیگر چرا خود را درگیر زیاده‌طلبی، مال‌اندوزی، حرص و طمع و دردسر كند. اما به همین چند واژه اخیر انتقاداتی وارد است این‌كه چرا ما به جای آن‌ها این واژه‌ها را به كار نبریم: خلاقیت،‌ سازندگی، سرزندگی، دستگیری، شكوفایی و رشد، ‌نشاط معنوی، استقلال و آزادی و سربلندی و ایثار.

اگر حركت نكنیم حسود می‌شویم، دایما در حال اعتراض و نالیدن از اوضاع و احوال زمانه خواهیم بود.

سخت گرفتن از دیگر تعصبات فكری ماست. ولی سختی‌ها، با ماندن سخت‌تر می‌شوند و با كوشش، به آسانی تبدیل خواهند شد. ساده انگاشتن بهتر از سخت دیدن به شما سود می‌رساند این سختی‌ها بیرونی نیستند. سخت‌تر از هر سختی تغییر در فكر شماست. می‌توانید به این‌گونه تفكر خود را عادت دهید، همان‌طوری كه به عكس آن عادت كردید. اگر در هر كاری به بزرگ‌نمایی سختی‌ها بپردازیم پس بهتر است در رختخواب خود باقی بمانید.

زندگی مانند جزر و مد دریا است همیشه شما برنده نیستید و همین‌طور هیچ‌گاه در بازندگی مطلق قرار نخواهید گرفت. به تعبیر كتاب مقدس قرآن مجید حكایت زندگی مانند باغی است كه یك روز آن را پردرخت و سبز و خرم می‌بینید و فردای آن روز همه درختان و باغ یك باره خشك می‌شود و دوباره این چرخه خرمی و خشكی ادامه خواهد داشت. پس نباید در این گردونه دو صفت منفی را پرورش دهیم: یكی ناامیدی و دومی تكبر. ناامیدی وقتی كه چیزی ندارید و تكبر زمانی كه در ناز و نعمت به سر می‌برید. باید با طبیعت زندگی هماهنگ شوید. طبیعت هستی، رو به تكامل، حركت، گستردگی و فراوانی در حركت بوده و همه چیز آن زیبا و پرحكمت است.

 

حتی خشكی آن هم زیباست. طبیعت هیچ‌گاه از خشك سالی و برهوتی خویش شرمنده نیست. هیچ‌گاه از این وضعیت ناامید نیست چون نیروی الهام‌بخشی می‌گوید این‌طور نخواهد ماند و باز طبیعت در زمان بارش و سبزی و خرمی نقش دیگری بر زیبایی خود می‌زند و هیچ‌گاه از بركات خود مغرور نمی‌شود و بی‌دریغ هر چه را دارد به جنبندگان روی زمین تقدیم می‌كند. این چرخه نه در زمان خشكی از حركت می‌ایستد و نه در زمان سرسبزی متوقف می‌شود. زودتر عمل كنید، زیاد منتظر نمانید، زود متوقف نشوید، سخت نگیرید. حركت كنید. شما برنده هستید صاحب همین مجله‌ای كه آن را دوست دارید شاهد و گواه خوبی برای موفقیت است.

در این فكر نباشید كه زود نتیجه بگیرید. این تعصب فكری مانع رشد شما می‌شود. معطوف به نتیجه بودن و منحرف نشدن خوب است اما اگر در این فكر باشید كه قبل از آن‌كه مراحل مقدماتی را طی كنید به مراحل بعدی برسید فكری غلط و بی‌نتیجه است. شما به هر حال زندگی می‌كنید، كار می‌كنید، با دیگران ارتباط دارید، گاهی شادید و گاهی غمگین، گاهی از نتایج پیشرفت خود راضی هستید و گاهی هم نه. این‌ها برای همه طبیعی است. بی‌انصافی نكنید به هر حال باید صبور بود و اگر از نتیجه كار خود راضی نبودید فقط از خود سوال كنید آیا واقعا تلاش كردم؟ چه قدر؟ پاسخ خیلی از سوال‌ها را خودتان می‌یابید پس بهانه نگیرید و دوباره به تلاش خود ادامه دهید.

ارتباطات خود را قوی سازید و به آن معنا ببخشید. گاهی اوقات شما وقت دوستان‌تان و گاهی آن‌ها وقت شما را بیهوده تلف می‌كنند. صحبت‌ها و بحث‌های پوچ و بی‌اساس، خنده‌های خواب‌آور، خاطرات گذشته و بی‌هدف و دقت كرده‌اید كه دوستان‌تان مثل شما هستند. اگر مثل خودتان نبودند با شما نبودند.

 

مجموعه‌ای از چند نفر كه در یك گروه به طور طبیعی و اجتناب‌ناپذیر قرار گرفتند و پایدار و باثبات نزد یكدیگر به دوستی با هم ادامه می‌دهند. ولی وقتی یكی از آن‌ها بخواهد طور دیگری شود ابتدا گروه وی را غیرعادی می‌بینند و اگر او بخواهد واقعا تغییر كند آن‌ها یا او را نمی‌پذیرند یا او آن‌ها را متفاوت با خود می‌بیند. دیگر وقت و فكر و كار و فعالیتش خود به خود با اوقات و شرایط گروه متناقض می‌شود و كم‌كم این عضو انقلابی از گروه پست‌تر به گروه برتر ملحق می‌شود. البته ارزش‌گذاری بین گروه‌ها در كار نیست فقط این قانون را كه هر كسی معرف گروه خودش است، نمی‌توان انكار كرد. اگر واقعا به دوستان‌تان علاقه دارید باید آن‌ها را تشویق به غنی‌سازی گروه كنید و اگر نپذیرفتند بهتر است از آن‌ها جدا شوید. البته نه به معنی قهر به این معنی كه فرصت و شرایط تغییر بیشتر برای شما فراهم شود و به گروه‌هایی كه با شما هم‌سوتر و موافق‌ترند بپیوندید.

سخت كار كنید و در كارتان جدی باشید. در موقعیت‌هایی كه مانع انجام كارتان می‌شوند قرار نگیرید، برای آن‌ها وقت تعیین كنید. به خودتان متكی باشید. اسیر گردبادهای توفانی افكار دیگران نباشید. حرف‌ها را بشنوید و بهترین آن را انتخاب كنید. چیزی را انتخاب كنید كه زود دستخوش فشارهای خارجی نباشد.

تصمیم‌های‌تان را اجرا كنید. اگر در اجرا اشتباه كردید كل تصمیم را دور نریزید بلكه اشتباه را اصلاح كنید. مگر چند بار به شما امانتی را می‌سپارند كه خوب از عهده مراقبت از آن برنیامده‌اید؟ تصمیمات درست و كاملا تایید شده از طرف بزرگ‌ترها ریش سفیدها و مشاوران، همان امانت‌هایی هستند كه به شما سپرده شده است، و پس نشان دهید كه به عهد خود وفا می‌كنید. سهل‌انگاری نكنید. حضرت امام (ع) در حدیثی بسیار حكیمانه می‌فرمایند كه نعمت‌های خداوند وحشی هستند. كمی به این حدیث فكر كنید. یاد شعر معروفی افتادم كه می‌گفت مرنجان دلم را كه این مرغ وحشی/ز بامی كه برخاست مشكل نشیند. 

بلكه نعمت‌ها همان مرغان وحشی هستند كه شما باید با احتیاط به آن‌ها نزدیك شوید و كم‌كم آن‌ها را اهلی كنید. فرصت‌ها و موقعیت‌ها وحشی هستند، زود می‌گریزند. تعلل نكنید، چابك سواری كنید. اسبان وحشی را به دام اندازید و بعد از آن‌ها سواری بگیرید. طبیعت و حوش، گریزانی آن‌هاست و وظیفه همه ما رام كردن با صبر و حوصله و وقت و اراده و ثبات است.

فرض كنیم كه در طبقه بالای ساختمانی كه آتش گرفته است گیر افتاده‌اید. طنابی پیدا می‌كنید كه كنار آن یادداشتی گذاشته‌اند. در این یادداشت نوشته شده برای این‌كه به سطح زمین برسید، این طناب را به دو نیم كنید و بعد دو تكه را به هم گره بزنید. اما شما با خود می‌گویید اگر این كار را بكنید، طناب بلندتر نمی‌شود! اغلب اشخاص طناب را به دو نیمه می‌كنند، زیرا در یادداشت‌ها از آن‌ها خواسته شده طناب را به دو نیم كنند. اما اگر طناب را از طول آن به دو قسمت كنید و بعد دو سر آن را به هم گره بزنید، به طنابی دست پیدا می‌كنید كه به وسیله آن می‌توانید خودتان را به زمین برسانید.

این مثال به نكته‌ای درباره اندیشه اشتباه انسان اشاره دارد. به عبارت دیگر، فرضیه‌ها اغلب منجر به نتیجه‌گیری نادرست می‌شوند. این موضوع پرسش‌نامه زیر است.

اندیشیدن در واقع جمع‌آوری اطلاعات كافی برای تصمیم‌گیری است

 

آزمون
برای این‌كه بدانید درباره فرایندهای اندیشه چه می‌دانید، و برای این‌كه بدانید چگونه می‌توانید از مغز خود بهتر استفاده كنید، پرسش‌نامه زیر را تكمیل كنید.

1- هر چه بهره هوشی‌تان بالاتر باشد، اندیشمندی انعطاف‌پذیرتر هستید.
درست    غلط

2- ما با آموزش‌های رسمی، منطقی اندیشیدن را می‌آموزیم.
درست    غلط

3- اندیشیدن در واقع جمع‌آوری اطلاعات كافی برای تصمیم‌گیری است.
درست    غلط

4- می‌توانیم با مطالعه دروسی نظیر ریاضیات و منطق، دلایل هوشمندانه ارایه كنیم.
درست    غلط

5- آموزش‌دهندگان، فیلسوفان، و روان‌شناسان نسبت به متوسط مردم بیشتر به اندیشه مولد بها می‌دهند.
درست    غلط

6- كسی كه معمولا منطقی است، اندیشمند خوبی است.
درست    غلط

7- بیشترین نیاز به استدلال زمانی اتفاق می‌افتد كه مساله‌ای نیازمند راه‌حل باشد.
درست    غلط

8- موقعیت‌های دشوار معمولا وقت بیشتری برای دلیل و استدلال نیاز دارند.
درست    غلط

9- اندیشه همیشه باید در جهت یك هدف یا عمل هدایت شود.
درست    غلط

10- اگر كسی در حالت آرامش قرار بگیرد، طرح‌های خوب به راحتی به ذهنش خطور می‌كند.
درست    غلط

محاسبه امتیازات
برای هر جواب "غلط" به خود یك امتیاز بدهید.

امتیاز 10 - 8: شما درباره این‌كه فرایند اندیشه چگونه كار می‌كند اطلاعات خوبی دارید.

امتیاز 7 – 4: شما درباره طرز كار مغز انسان اطلاعات متوسطی دارید، اما می‌توانید بر این اطلاعات خود بیفزایید.

امتیاز 3 – 0: شما درباره این‌كه فرایند فكر كردن چگونه است، اطلاعات كمی دارید.

منبع :مجله موفقیت

 

ویدیو مرتبط :
مغزتان را بهتر بشناسید !

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

به اندازه خوردن را به بچه‌ها بياموزيم

 

چاقي و افزايش وزن از مشكلات و پيامدهاي زندگي نوين است. به عبارتي ديگر افزايش وزن از تبعات مدرنيزه شدن زندگي افراد است، در اين ميان آنچه كه رشدي روزافزون داشته است، روند افزايش وزن و چاقي در گروه‌هاي سني كودك و نوجوان است كه نگران كننده و قابل تأمل است.

 

تغذيه نادرست و كم تحركي، فاكتورهايي مؤثر در ايجاد چاقي هستند.

تغذيه نادرست با واژه علمي «سوء‌تغذيه» صرفاً به معني كمبود دريافت كالري و ريز مغذي‌هاي سالم نيست بلكه به مفهوم دريافت نامناسب آن اعم از بيش مصرفي يا كم مصرفي است. از يك سو دريافت بيش از نياز مواد غذايي و از سوي ديگر نداشتن تحرك كافي، باعث ايجاد اضافه‌وزن و چاقي در كودكان و نوجوانان مي‌شود.

 

اردلان سلكي روانشناس باليني، ازدياد وزن كودكان و نوجوانان را يكي از مشكلات عمده‌اي مي‌داند كه آنان را در سال‌هاي بعد دچار اختلالات و نارسايي‌هاي جسمي، رواني و اجتماعي مي‌كند.

 

 

 

وي اظهار مي‌دارد، بيماري‌هاي قلبي- عروقي، بيماريهاي مربوط به استخوان‌ها و مفاصل، بالا رفتن فشار خون، كلسترول و قند خون، بي‌تحركي، ضعف قواي جسماني، بيماري‌هاي تنفسي مانند: آسم، ديابت و نارسايي‌هاي غددي، بلوغ زودرس، ناراحتي‌هاي روانشناختي مانند افسردگي، انزوا‌طلبي، ضعف خودپندار، و غيره از عوارض چاقي است كه عموماً شروع آن از دوران كودكي است.

 

اختلالات بيولوژيكي مانند بيماري‌هاي تيروئيدي يكي از مهم‌ترين علل چاقي در كودكان و نوجوانان محسوب مي‌شود.

 

كم تحركي و عدم تحرك، و مصرف مواد غذايي اضافه بيشتر از سوخت و ساز مورد نياز بدن كالري جذب كرده و كم تحركي موجب انباشته شدن مواد كالري‌زا در بدن فرد مي‌شود.

 

عوامل روانشناختي مثل عدم خويشتنداري و مراقبت از خود، كه كمتر به آن توجه مي‌شود، سهم عمده‌اي را در اين خصوص به خود اختصاص مي‌دهد.

 

عوامل روانشناختي چاقي دركودكان

عوامل روانشناختي متعددي مثل ترس كودك، خشم كودك، طرد شدن وي از سوي والدين، قضاوت‌هاي خاص والدين مثل به‌رخ كشيدن دائم چاقي كودك به وي، الگو برداري نادرست كودك از والدينش، برآورد نشدن نيازهاي كودك و... مي‌تواند به چاقي كودك دامن بزند.

 

 

دكتر فروغ فروزانفر، كارشناس مسائل بهداشت رواني درباره مهارت‌هاي كافي والدين براي تغيير رفتار ناصحيح تغذيه فرزندانشان مي‌گويد: «چگونگي اجراي يك الگوي سالم تغذيه به‌عنوان يكي از عوامل كنترل چاقي در كودكان، جداي از آگاهي كامل از اين الگو، مستلزم وجود مهارت خويشتنداري و تقويت آن است. اين امر كه ابتدا كودكان بدانند چرا الگوي منظم غذايي برايشان بهتر و سالم‌تر است و دركنار آن بتوانند مهارت‌هاي لازم براي خويشتنداري را كسب كنند، پيشگيري از بروز چاقي در كودكان مفهوم پيدا مي‌‌كند.

 

وي همچنين مي‌گويد: «خويشتنداري، به‌عنوان آميخته‌اي از مهارت‌هاي اصلي زندگي سبب تقويت اعتماد به نفس، بهبود قدرت تصميم‌گيري و قاطعيت و خودآگاهي و عزت‌نفس كودك مي‌شود. اگر كودك بتواند اين مهارت را كسب كند تا حد زيادي مي‌تواند وزن خود را در حد متعادلي نگه دارد.»

 

دكتر رضا همت يارزاده، روانشناس درباره بالارفتن عزت نفس كودكان در اثر خويشتنداري مي‌گويد: «خويشتنداري در كودكان باعث مي‌شود كه آنها بتوانند بر رفتار خود كنترل داشته باشند. البته هيچ كودكي نيست كه بطور تجربي و ذاتاً خويشتندار باشد بلكه همه كودكان در تعامل با ديگران و كپي برداري از والدين خود خويشتنداري را مي‌آموزند. افراد خويشتندار غالباً عزت نفس بالايي دارند. شايد بتوان گفت عزت نفس پايه‌اي‌ترين فاكتور رواني است كه هر فرد بايد آن را داشته باشد تا به اعتماد به نفس برسد. كودكاني كه براثر احساس كنترل بر خويشتن دچار آرامش رواني شده و احساس مي‌كنند كه خود ارزشمند هستند و بايد از جسم و روانشان مراقبت كنند در اثر پيامدهاي اين خود ارزشمندي اعتماد به نفسش نيز بالا مي‌رود و در نتيجه كنترل وزن را يكي از مهمترين دلايل سلامت جسم و روان خود مي‌داند.»

 

 

 

 

فروزانفر در ادامه مي‌گويد: «تقويت و تداوم به‌كار بردن خويشتنداري در كودكان و در محيط خانواده به عنوان يك تغيير رفتار در زندگي فردي و اجتماعي سبب خواهد شد بزرگسالان نيز بتوانند بسياري از محرك‌هاي وسوسه‌برانگيز را از خود دور ساخته و به خود واقعي‌شان فكر كنند.

 

اردلان سلگي نيز خويشتنداري را مهارت اكتسابي دانسته و مي‌گويد: چنين مهارت‌هايي را مي‌توان به كودك آموزش داد تا او با استفاده از آن بتواند رفتارهاي خود را در موقعيت‌هاي گوناگون كنترل كند. نتايج آخرين تحقيقات و پژوهش‌هاي علمي كه در دانشگاه پن استيت صورت گرفته نشان دهنده اين‌است كه كودكاني كه خويشتنداري و اراده دوري از لذت را در خود تقويت نكرده‌اند بيشتر از ديگران در معرض چاقي قرار دارند.

 

 

 

آموزش خويشتنداري

 

آموزش خويشتنداري به كودك باعث مي‌شوداو بياموزد چگونه بر علايق نادرست خود خط كشيده و به كنترل نفس خود بپردازد تا آنها بتوانند برنامه‌ريزي دقيقي براي زندگي خود پيدا كنند.

 

دكتر همت يارزاده معتقد است كه آموزش مستقيم خويشتنداري به كودكان كار آساني نيست. كودكان بيشتر از طريق عينيت و ديدن دلايل و شواهد ياد مي‌گيرند (يادگيري مشاهده‌اي) و اگر مي‌خواهيم براي كودك زير پنج سال توضيح دهيم پرخوري و چاقي چه مضراتي دارد بايد از طريق نشان دادن الگوها و شواهد به او ياد دهيم. مثلاً عروسك او را با بستن يك پارچه به دور بدنش چاق كرده و به او بگوييم كه عروسكش چقدر بد شكل شده‌است يا فيلم و كارتون‌هايي در ارتباط باچاقي مفرط به كودكان نشان داده و در پايان كار از او بخواهيم كه بگويد مشكل فرد چاق چه بود؟!

با اين روش، كودك با مهارت حل مسئله آشنا مي‌شود و مي‌آموزد كه پرخوري يا استفاده از برخي مواد غذايي اگر چه لذت بخش است ولي تبعات ناخوشايندي به دنبال دارد.

 

 

 

راهكارها

 

دكتر فروزانفر در مورد راهكارهاي مناسب تغذيه‌اي مي‌گويد: بايد برنامه‌ورزشي مناسب براي كودك داشت و او را در مصرف تنقلات پر كالري و نامناسب محدود كرد.

 

والدين مي‌توانند با حمايت و تشويق توانايي كودك را در پرهيز از پرخوري يا اجراي برنامه غذايي تعيين شده به او ياري دهند.

 

گاهي لازم است به كودك اجازه داده شود شكست را تجربه كند. در اين‌گونه مواقع بهتر است والدين انعطاف بيشتري از خود نشان دهند.

 

هميشه تلاش كودك را تشويق كنند و به دنبال نتيجه نباشند. كودك كامل هيچ گاه نمي‌تواند كليه انتظارات والدين خود را برآورده كند و در نتيجه نا‌اميد خواهد شد و از طرفي اعتماد به نفس او آسيب خواهد ديد.

 

فروزانفر همچنين درباره ياددادن خويشتنداري در مقاطع سني مختلف مي‌گويد:‌ « از سه تا پنج سالگي بايد علاوه بر استفاده از ايجاد وقفه‌هاي كوتاه براي تشويق نيز استفاده كرد.

 

در سنين 6 تا 9 سالگي به‌دليل اين‌كه بچه‌ها در سنين مدرسه قرار دارند قدرت انتخاب داشته و پيامد اعمال خود را تشخيص مي‌دهند. بايد به آنها آموخت فكر كردن در موقعيتي كه در آن قرار دارند و اطاعت و كنترل رفتار خود اثر بهتري از واكنش سريع به موقعيتي كه در آن قرار دارند دارد و همچنين مي‌توان به آنان آموخت زماني كه قادر نيستند رفتار خود را كنترل كنند براي مدتي خود را از موقعيتي كه در آن قرار گرفته‌اند دور كنند.

 

در طول 10 تا 12 سالگي بايد به كودك آموخته شود درباره موقعيت‌هايي كه ممكن است منجر به از دست دادن كنترل او بشوند، فكر كرده و بعد آنها را تحليل كنند. در مورد موقعيتي كه از ابتدا ممكن است عذاب آور باشد تا پايان اينگونه نخواهد ماند و شرايط بهتر خواهد شد.

 

قبل از انجام هر عملي به آن خوب فكر كند و به‌ عواقب آن بينديشد.

 

آن را نزد خود تجزيه و تحليل كند و درباره آن با والدين و مربي و معلمان خود صحبت كند.

 

بايد به كودكان مهارت خويشتنداري را آموزش داده و به آنان گفته شود خويشتنداري در انتخاب روش صحيح زندگي آنان را ياري مي‌كند.

 

به‌كودك آموزش داده و توضيح دهيد برخورد با هر موضوعي او را موفق‌تر مي‌كند.