سلامت


2 دقیقه پیش

نشانه ها و عوارض کمبود ویتامین‌ها در بدن

ویتامین‌ها نقش مهمی‌ را در بدن انسان ایفا می‌کنند. به‌نحوی‌که کمبود ویتامین‌ (حتی یکی از آن‌ها) می‌تواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ...
2 دقیقه پیش

چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش می‌زنند؟

فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ...

بیماری سالَک یا لیشمانیوز پوستی



عامل بیماری سالک, پیشگیری از بیماری سالک

زخم سالک به دو نوع خشک و مرطوب تقسیم می‌شود.

سالَک یا لیشمانیوز پوستی (نام‌های رایج در افغانستان: سال‌دانه یا دانه‌سال) شایع‌ترین نوع بیماری پوستی لیشمانیاز است که بر اثر گزش جنس ماده نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود. عامل این بیماری انگلی به نام لیشمانیا است.

سالک نوعی بیماری پوستی است که بیشتر در مناطق گرمسیری مشاهده می‌شود.
این بیماری از راه گزش نوعی پشه خاکی که در مکان‌های گرم و مرطوب مثل زیر زمین‌خانه‌ها، فضاهای متروک، پشت لوازم و اشیای ثابت منزل و... زندگی می‌کنند، به انسان منتقل می‌شود. یکی دیگر از راه‌های انتقال این بیماری، تماس زخم‌های عادی با ترشحات زخم سالک است.

 

عامل بیماری سالک انگلی به نام لیشمانیا است که در زخم‌های سالک وجود دارد که با خونخواری پشه از محل زخم‌ سالک، وارد بدن پشه می‌شود و چرخه انتقال آن طی می‌شود.

زخم سالک به دو نوع خشک و مرطوب تقسیم می‌شود. در سالک خشک تعداد زخم‌ها کم و بدون درد است و زخم‌ها از نظر ظاهری هم خشک هستند اما سالک‌ مرطوب دردناک است یا گستره وسیع‌تری از زخم‌ها که این نوع سالک بیشتردر دست و پا دیده می‌شود.
 

سالک خشک به نوعی بیماری مشترک انسان و سگ به شمار می‌رود به طوری که سگ‌ها منبع این بیماری به شمار می‌روند.
مهم‌ترین منبع بیماری سالک مرطوب جوندگانی مثل موش‌های صحرایی هستند.
در ایران 2 نوع از این بیماری وجود دارد که توسط 2 گونه انگل ایجاد می شود. نوع خشک یا شهری و نوع مرطوب یا روستایی.

 

سالک خشک یا شهری که توسط گونه انگل لیشمانیا تروپیکا ایجاد می شود. در این نوع پس از یک دوره کمون بیش از دو ماه، ندول کوچکی درمحل گزش به رنگ قرمز قهوه ای ظاهر می شود و بتدریج طی 6 ماه بزرگتر می شود و معمولا در مرکز آنها زخم سطحی ایجاد می شود و دلمه می بندد. در صورت عدم درمان معمولا طی 12-8 ماه ضایعه روبه بهبودی می رود و از خود جوشگاه به جای می گذارد دوره زمانی این نوع سالک از نوع مرطوب طولانی تر است.

 

سالک مرطوب یا روستایی توسط گونه لیشمانیا ماژور ایجاد می شود. در این بیماری پس از دوره کمون کمتر از دو ماه در محل گزش دانه جوش مانندی ایجاد می شود. طی 3-2 ماه زخم بزرگتر شده و گاهی اطراف آن ندول های کوچک و متعدد ظاهر می شود که از عوارض این بیماری محسوب می شود. گاهی ممکن است انگل از طریق مسیر لنفاتیک گسترش پیدا کند. بهبود معمولا طی 6-2 ماه دیده می شود و جوشگاهی از آن باقی می ماند.

 

عامل بیماری سالک, پیشگیری از بیماری سالک

آمپول گلوکانتیم داروی موثر در درمان سالک است.

 

روشهای تشخیص
در صورت پیدایش یک یا چند زخم جلدی در مناطقی که سالک به عنوان بیماری بومی وجود دارد و در مناطقی که پشه خاکی دیده می شود بایستی به احتمال وجود بیماری توجه شود.تشخیص قطعی بر اساس مشاهده انگل لیشمانیا در ضایعات حاصله  پس از تهیه نمونه و رنگ آمیزی و همچنین استفاده از محیط کشت مخصوص می باشد.

 

روشهای پیشگیری از بیماری سالک
در حال حاضر اقدامات‌ پیشگیری‌ كننده‌ شامل‌موارد زیر می‌باشد:
1- حذف عوامل مساعد کننده
· بهسازی و ترمیم شکاف دیوارها در مناطق مسکونی و نگهداری دام و طیور
· بهسازی کانالهای روباز،دفع صحیح فاضلاب و تفاله های ساختمانی
· جمع آوری و دفع صحیح فاضلاب و نخاله های ساختمانی
· اتلاف سگهای ولگرد و مبارزه با جوندگان
· تخریب و تسطیح اماکن مخروبه و متروکه

 

2- محافظت در برابر نیش پشه
· نصب توری ریز بر روی پنجره ها و دربهای ورودی
· استفاده از پشه بند معمولی و ترجیحا آغشته به حشره کش که برای مدت طولانی اثر آن باقی می ماند.

· استفاده از پمادها و مواد دور کننده حشرات هنگام استراحت و خواب در مناطق آلوده
· پوشانیدن زخمهای سالکی به منظور جلوگیری از آلوده شدن پشه خاکی های جدید و انتشار بیماری به دیگران

 

3- سمپاشی
با توجه به عوارض زیست محیطی سم و تاثیر کم آن در کنترل بیماری فقط در نوع شهری می توان در کنار دیگر اقدامات بهسازی و پیشگیری در شرایط خاص گاهی از این روش استفاده نمود. معمولا سمپاشی موجب مهاجرت پشه ها به مناطق مجاور و پیدا شدن انواع مقاوم ناقل می شود و بهترین راه برای از بین بردن رشد و تکثیر پشه خاکی بهسازی محیط است.

 

چگونه از انتقال بیماری به افراد خانواده و سایرین پیشگیری كنیم؟
درمان منظم و به مدت لازم موجب از بین رفتن انگل در زخم و بهبودی می شود و مانع از انتقال بیماری به دیگران می شود. بعلاوه پیشگیری ازگزش پشه و پوشاندن دائمی زخم می باشد. سایر اقدامات لازم شامل استفاده از دوركننده های حشرات در اطراف زخم، اسپری حشره كش داخل خانه،استفاده از پشه بند آغشته به سم بخصوص در زمان غروب و طلوع خورشید، نصب توری در پنجره ها، استفاده از پرده های آغشته به سم در مقابل پنجره ها و دربهای ورودی، معدوم و مدفون كردن صحیح زباله ها و نخاله های ساختمانی ، بهسازی محیط.

 

درمان بیماری سالک, تشخیص بیماری سالک

عامل بیماری سالک انگلی به نام لیشمانیا است.

 

درمان سالک
انتخاب روش درمان در صلاحیت پزشک متخصص پوست مو است. بهتر است هم زمان از چند روش بهره گرفته شود تا از ایجاد مقاومت دارویی جلوگیری شود. داروهای موثر به اجمال عبارتند از : تزریق آمپول گلوکانتیم در حاشیه زخم، سرمادرمانی یا کرایوتراپی ، تزریق عضلانی آمپول گلوکانتیم و پمادپارومومایسین.

آمپول گلوکانتیم داروی موثردر درمان سالک است


واکسن و لشمانیزاسیون
هنوز واکسن موثری برعلیه سالک وجود ندارد.لشمانیزاسیون به معنی تلقیح انگل زنده و ایجاد زخم در مناطق پوشیده بدن است .با این روش از بروز زخم در صورت پیشگیری می شود. بیماری که یک بار به سالک مبتلا می شود تا 90% نسبت به انگل ایمنی پیدا می کند.

 

گردآوری: بخش سلامت و بهداشت صبح بخیر

منابع:tehranhair.com

mums.ac.ir

fa.pasteur.ac.ir

salak.persianblog.ir

chamranhospital.ir


ویدیو مرتبط :
‫بایرام و بیماری پوستی‬‎

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بیماری های پوستی دوره سالمندی



 

 

 

 

 

دوره سالمندی ,بیماریهای دوره سالمندی, بیماری های پوستی

 

 

 

 

پوست انسان همگام با سایر ارگان های بدن دچاریک سری تغییرات همراه با افزایش سن و در روند پیری بدن می گردد.از جمله این دگرگونی ها می توان به تغییر نفوذ پذیری پوست ،میزان آب موجود در پوست و اثر تجمعی عوامل محیطی نظیر آفتاب بر پوست می باشد. براساس این تغییرات یک سری از بیماری های پوستی در سنین سالمندی فراوانی بیشتری پیدا می کند که در ذیل به برخی از این موارد اشاره می شود:

 

 

 

1 ـ خشکی منتشر پوست: یکی از موارد شایع در دوران سالمندی است که به شکل کاهش محتوای آب و خشکی منتشر پوست تظاهر می کند و مهمترین علامت این وضعیت ،خارش شدید و منتشر پوست می باشد به صورتی که می توان خشکی پوست را شایعترین علت خارش عمومی بدن در  دوره سالمندی در نظر گرفت که پیشرفت این حالت به بروز نوعی اگزما و حساسیت پوستی در اثر خشکی شدید پوست منجر می گردد.در مداوای این وضعیت پرهیز از شستشوی بیش از حد پوست،استفاده مداوم از مرطوب کننده های پوستی و در موارد شدید استفاده از داروهای ضد التهاب موضعی حائز اهمیت است. در مجموع خشکی منتشر پوست در دوره سالمندی می تواند زمینه ساز بروز سایر انواع اگزمای پوستی نیز باشد.

 

 

2 ـ بدخیمی های پوستی:گروه دیگر از بیماری های پوستی حائز اهمیت در دوره سالمندی بروز بالای سرطان های پوستی می باشد. براین اساس بروز یک ضایعه یا توده مقاوم به درمان های موضعی ،زخمی،با حاشیه نامنظم،خونریزی سطحی به ویژه در مناطق در معرض آفتاب بدن نظیر صورت و اندام ها بسیار مهم بوده و باید با مراجعه به متخصص پوست ارزیابی مناسب از نظر احتمال بروز سرطان های پوستی ارزیابی شود. با توجه به اثر بسیار بالای نور آفتاب در بروز این موارد بدخیمی، پرهیز از آفتاب و استفاده مناسب از کرم های ضد آفتاب در سنین سالمندی بسیار حائز اهمیت است.

 

 

 

3 ـ چروک خوردگی و تیرگی های پوستی:در سنین سالمندی یک سری تغییرات ناشی از اثر مزمن آفتاب بر پوست و روند پیری ایجاد می شود که عمدتا شامل بروز چین و چروک های عمیق ،قطور شدن موضعی پوست و بروز لکه های تیره در نواحی در معرض آفتاب به ویژه صورت و دست ها می شود. علاوه بر این ضایعات خال مانند و زگیلی شکل متعددی نیز با افزایش سن در سالمندان روی می دهد که احتمال تغییرات بدخیمی در آنها وجود ندارد. با این وجود در صورت بروز یک توده پوستی، ضایعات شبیه خال به ویژه در صورت افزایش اندازه نامنظم بودن حاشیه وتغییر رنگ توصیه اکید می گردد که جهت بررسی کامل ضایعه به متخصص پوست مراجعه گردد.

 

 

 

4 ـ بسیاری از بیماری های نادرتر پوستی نظیربرخی از بیماری های تاولی پوست،برخی حساسیت های ناشی از آفتاب و شماری دیگر از بیماری های پوستی شیوع بالاتری در سنین سالمندی دارد که خوشبختانه بسیاری از این موارد در صورت ارزیابی درست توسط پزشکان حاذق و کارآمد قابل درمان می باشد.

 

 

در مجموع دوره سالمندی با تغییراتی در عملکرد پوست همگام با سایر ارگان های بدن همراه است که می تواند باعث پیدایش بیماری های پوستی مشخصی گردد.توصیه عمومی در دوره سالمندی در مورد مراقبت از پوست اجتناب از شستشوی بیش از حد پوست، پرهیز از استفاده از مواد شوینده محرک،پرهیز از آفتاب،استفاده منظم از کرم های ضدآفتاب و مراجعه فوری به متخصص پوست در صورت بروز هر ضایعه و توده جدید و مقاوم به درمان های معمول می باشد.

منبع: وب سایت دکتر رضا رباطی