با بروکلی به جنگ سرطان بروید!

مجله سیب سبز - ستاره سمایی: هیچ می‌دانستید بروكلی با آن ساقه‌ها و گل‌های كوچكش كه ظاهری درخت‌ مانند به آن داده یك گیاه ساخته دست بشر است؟! محققان گیاه‌شناسی و گیاه‌پروری با پیوندزدن‌های پی‌درپی گل‌كلم و سایر انواع كلم‌ها، بروكلی را پرورش داده‌اند.

نوع خاصی از بروكلی كه تنها در ایالت كالیبریای ایتالیا رشد می‌كند، در نهایت باعث معروف شدن این كلم به «كالابرس» در سراسر جهان شد اما اسم «بروكلی» از كلمه لاتین «براكیوم» به معنی «چند بازو» گرفته شده است.

كاشت و برداشت بروكلی همچنان فراگیرتر از قبل می‌شد و در سال 1925 دانشمندان از خواص بی‌نظیر و ضدسرطانی این گیاه تعریف ‌می‌كردند. البته این خواص در سایر گیاهان چلیپایی مثل كلم برگ، گل‌كلم، كاهو و كلم بروكسل (كلم فندوقی) هم پیدا می‌شود.  بروكلی حاوی ویتامین‌های B، A C و مواد معدنی مثل پتاسیم، آهن، فولاسین (اسیدفولیك) و فیبر است.


بروكلی نبین چه ریزه!

گل‌های كوچك بروكلی میزان رسیده بودن و سلامتش را به شما نشان می‌دهد؛ اگر همه گل‌های سر بروكلی سبز تیره باشد، بسیار بهتر است كه گاهی این رنگ طیف بنفش یا آبی- سبز را هم شامل می‌شود. این گل‌ها نسبت به گل‌های سبز روشن یا زرد و سفید، بتاكاروتن و ویتامین C بیشتری دارند.

بروكلی حاوی فیبرهای قابل حل و غیرقابل حلی است كه هر بدن سالمی به آنها نیاز دارد. همچنین حاوی نوعی فلاوونوئید است كه در كنار غلبه بر سرطان، به پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی و نیز به تاخیر انداختن دیابت نوع دو کمک می‌کند.

موقع خرید بروكلی‌هایی را كه گل‌های‌شان ساییده یا بی‌رنگ است، ساقه‌های‌شان سفت و ریشه‌شان سخت شده، انتخاب نكنید. بین بروكلی تازه و منجمد، هیچ تفاوت قابل ذكری نیست و منجمدها كه بسته‌بندی شده هم هستند، ساقه و ریشه اضافه و سفت ندارند و مواد مغذی‌شان بیشتر حفظ می‌شود. البته محصولات منجمد دوبرابر تازه‌ها سدیم دارند!

با سرطان بجنگید!

بروكلی سرشار از كلسیم و مواد آلی تغذیه‌ای ضروری شامل بتاكاروتن، ایندول و ایزوتیوسیانیدهاست. این مواد آلی می‌توانند مانع از تشكیل و تجمع مواد سرطان‌زا در سلول‌های هدف شوند.  اگر می‌خواهید با بروكلی ضدسرطان شوید و ریسك ابتلا به انواع سرطان‌ها را كاهش دهید، باید روزی نصف پیمانه بروكلی میل كنید.

این مقدار بروكلی فقط 22 كیلوكالری انرژی دارد اما خواص بسیار ارزشمندی به بدن می‌رساند. همچنین مصرف بروكلی می‌تواند میزان آنتی‌اكسیدان‌های بتاكاروتن و لوتئین را در خون افزایش دهد و به این ترتیب احتمال اكسیداسیون سلول‌های سالم و همچنین سرطانی شدن‌شان كاهش می‌یابد.

سم‌زدایی با بروكلی

بروكلی یك سم‌زدای عالی و قوی برای بدن است؛ طبق آخرین پژوهش‌ها سه نوع ریزمغذی گلوكوزینولات كه در تركیبات خاص بروكلی وجود دارد، باعث چنین خاصیت شگفت‌انگیزی می‌شود. این ریزمغذی‌ها در تمام فرآیند سم‌زدایی بدن شامل فعالسازی، خنثی‌سازی و حذف آلاینده‌های ناخواسته، نقش پشتیبانی را به عهده دارند. «ITC»ها مولكول‌های تنظیم‌كننده سم‌زدایی هستند كه از گلوكوزینولات‌های بروكلی درست می‌شوند و به كنترل فرآیند سم‌زدایی كمك می‌كنند.

وقتی برای جبران كمبود ویتامین D فرد مجبور به مصرف مقادیر بالای مكمل‌هاست، مصرف فراوان مكمل‌های ویتامین A و K می‌تواند متابولیسم ویتامین D را متعادل نگه دارد. بروكلی حاوی تركیبی از ویتامین A (به شكل بتاكاروتن) و ویتامین K است كه این تركیب به طرز غیرمعمولی قوی است. بروكلی حاوی نوعی فلاوونوئید است كه بر اساس آخرین تحقیق‌ها، می‌تواند تجمع مواد آلرژی‌زا را در بدن كاهش دهد. این تركیبات همچنین توجیه‌كننده خاصیت ضدعفونی‌كنندگی بروكلی است و دریچه‌ای روبه مطالعات بیشتر در باره خواص غذایی بروکلی است.


در نقش «سس پاستا»

می‌توان از بروكلی سسی درست کرد كه حسابی برای پاستا مناسب است! با مقداری روغن و پنیر می‌توان بروكلی بخارپز را به یك سس سبز تبدیل كرد. این سس واقعا خوشمزه است و به این ترتیب شما هم سبزی مورد نیازتان را مصرف می‌كنید. كافیست گل‌های سر نیم كیلو بروكلی را جدا كنید و در دو قاشق آب بخارپزشان كرده، با مقدار كمی نمك و فلفل طعم‌دارش كنید. مقداری روغن زیتون را در تابه گرم كرده، نصف یك پیاز كوچك یا دو عدد پیازچه را همراه با دو بن سیر خرد كنید و در روغن تفت دهید.

وقتی پیازها نرم شد، بروكلی را به تابه اضافه كنید و تا زمانی كه بوی پیازداغ‌تان درنیامده، اجازه دهید مواد با هم بپزند. یك‌سوم پیمانه جعفری ساطوری شده را به محتویات تابه اضافه كرده، آب یك عدد لیموترش تازه را رویش بریزید و دو دقیقه مواد را بهم بزنید. در نهایت مواد داخل تابه را به مخلوط‌كن منتقل كرده، همراه یك چهارم پیمانه پنیر فتا و همین مقدار آب، مخلوط كنید. وقتی مخلوط یكدستی ایجاد شد، مقداری روغن زیتون به آن اضافه كرده و باز هم بزنید تا یكنواخت شود. حالا می‌توانید پاستای خود را با این سس مخصوص میل كنید.

خوشگل‌تر شوید

بروكلی حتی پوست‌تان را زیبا می‌كند و سلول‌هایی را  كه به خاطر اشعه‌های مضر آفتاب آسیب دیده‌اند، ترمیم می‌كند. در واقع در طول فرآیند سم‌زدایی بدن، گلوكورافانین موجود در بروكلی توسط بدن به سولفورافان تبدیل می‌شود و همین ماده بیشترین تاثیر را در ترمیم آسیب‌های پوستی ناشی از تابش خورشید دارد.  سعی كنید حداقل دو، سه بار در هفته و هربار حداقل یك تا یك و نیم پیمانه از انواع سبزی‌های چلیپایی (بروكلی و سایركلم‌ها و كاهو) را در برنامه غذایی‌تان داشته باشید. برای زندگی سالم‌تر می‌توانید تعداد دفعات مصرف این سبزی‌ها را به چهار، پنج بار در هفته و هربار دو پیمانه برسانید.

پاستای بروكلی و فتا

 500 گرم ماكارونی پنه را مطابق دستورالعمل روی بسته‌اش آبكش كنید. گل‌های بروكلی را شش دقیقه داخل آب بجوشانید و بعد از آب خارج كنید. مقداری روغن زیتون را روی حرارت متوسط گرم كرده، دو بن سیر را خرد كرده و دو دقیقه در روغن تفت دهید. حالا 250 گرم سوسیس دودی را به روغن اضافه كرده و كمی هم بزنید تا سوسیس‌ها داغ شوند. شعله اجاق را بالا بكشید و بروكلی، ماكارونی و 120 گرم پنیر فتای خرد شده را به سوسیس و سیر اضافه كنید.
در جوار پاستا

طعم و بافت بروكلی هماهنگی خاصی با پاستا دارد؛ به طوری که  می‌توان آن را همراه سالاد پاستای بروكلی و فتا سرو کرد؛ انتخاب با خودتان است!

سرخ كنیم یا بخارپز؟!

بهترین شیوه پخت بروكلی همان بخارپز كردن است؛ به این ترتیب ذرات فیبری آن قابلیت هضم بهتری خواهند داشت و در پی فعل و انفعالاتی كه در معده رخ می‌دهد، كلسترول خون را هم كاهش می‌دهد.  بیش از حد پختن بروكلی نه‌تنها باعث له شدنش می‌شود بلکه از  بین رفتن خواص و مزه آن  را به دنبال دارد. پنج دقیقه بخارپز كردن این سبزی كافی است. 

می‌دانید كه سرخ كردن یكی از بدترین و مضرترین شیوه‌های طبخ غذاست اما اگر مشكل اضافه‌وزن، چربی خون یا بیماری قلبی ندارید، بد نیست برای تغییر ذائقه یا برای علاقه‌مند كردن كودك‌تان به بروكلی، آن را در كره سرخ كنید و از طعمش لذت ببرید؛ البته فقط گاهی! سعی كنید موقع سرخ كردن بروكلی و مدت زمان سرخ كردن هم بیش از سه دقیقه نباشد؛ به این ترتیب دو سوم مواد مغذی (شامل ویتامین‌ها، مواد معدنی، فنول‌ها و گلوكوزینولات‌ها) موجود در بروكلی حفظ خواهد شد.

سه راه برای بروكلی خوری!

1. خام: بروكلی خام تردی دلپذیری به سالاد می‌دهد و می‌تواند همراه با روغن زیتون، فلفل تند و مقداری سیر طعم بی‌نظیری داشته باشد.


2. بخارپز: راحت‌ترین راه خوردن بروكلی بخارپز كردن است. شما می‌توانید  آن را با مقدار كمی نمك، سركه و روغن زیتون میل كنید.

3. كبابی: بروكلی كبابی نه تنها تردتر از بخارپزش است كه طعم قوی‌تری هم دارد. شما می‌توانید  آن را با مقداری پنیر پارمزان نوش‌جان كنید.

برای این كار اول گل‌های بروكلی را جدا كرده، ساقه را پوست بگیرید و به قطعات دوسانتی متری خرد كنید. بروكلی‌ها را در روغن زیتون بخوابانید و كمی نمك، فلفل سیاه و قرمز رویش بپاشید. بروكلی‌ها را در یك ردیف روی توری كبابی پخش كنید و برای 15 دقیقه در فری كه با دمای 200 درجه سانتی‌گراد گرم شده، قرار دهید تا حسابی ترد شده و كمی برشته شوند.

عدس قرمز	2 لیوان
تره فرنگی ( خیلی نازك حلقه شود )	3 عدد
پودر تخم گیشنیز	2 قاشق مرباخوری
گیشنیز تازه ( خرد شده )	یك قاشق سوپ خوری
نعنا تازه ( خرد شده )	دو قاشق سوپ خوری
سرکه	یك قاشق سوپ خوری
آب مرغ بدون چربی	یك لیتر
نخم مرغ	4 عدد
فلفل و نمک	به اندازه لازم
جعفری	كمی برای تزیین