انسداد رگ مادر با مایع دور جنین

آمبولی مایع آمنیوتیک به ندرت اتفاق می افتد، ولی مشکلی جدی است. مایع آمنیوتیک مایعی است که دور جنین را در رحم مادر باردار می گیرد. زمانی که مایع آمنیوتیک و یا اجزای مربوط به جنین مانند موی جنین وارد جریان خون مادر شوند، آمبولی مایع آمنیوتیک رخ می دهد.

آمبولی مایع آمنیوتیک بیشتر موقع زایمان و یا بلافاصله بعد از آن اتفاق می افتد.

 تشخیص این مشکل سخت است. اگر پزشک احتمال دهد که مادر دچار آمبولی شده است، برای جلوگیری از عوارض مرگبار آن نیاز فوری به درمان وجود دارد.

 علائم
این آمبولی به طور ناگهانی و به سرعت بروز می کند.
 
علائم آمبولی مایع آمنیوتیک عبارتند از :

- تنگی نفس ناگهانی مادر
- تجمع مایعات در ریه ها (ادم ریوی)
- افت ناگهانی فشار خون
- نارسایی ناگهانی گردش خون (کلاپس قلبی عروقی)
- تغییر وضعیت روحی مانند اضطراب و نگرانی
- تهوع و استفراغ
- احساس سرما
- افزایش ضربان قلب یا اختلال در ضربان قلب
- ناراحتی جنین مانند کاهش ضربان قلب
- تشنج
- کوما
اگر زن بارداری دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد، احتمال ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک در او افزایش می یابد

علل
دلیل بروز آمبولی مایع آمنیوتیک به خوبی معلوم نیست.
 
آمبولی مایع آمنیوتیک زمانی رخ می دهد که مایع دور جنین در کیسه جنین یا اجزای جنینی وارد گردش خون مادر شوند که احتمالا از طریق پارگی های کیسه آب جنین است.

 مایع آمنیوتیک حاوی موادی است که باعث واکنش التهابی و فعال کردن لخته شدن خون در ریه ها و رگ های خونی مادر می شود.

 اما این مشکل نادر است و معمولا مایع آمنیوتیک در طی زایمان و بدون ایجاد مشکلی وارد جریان خون مادر می شود. ولی معلوم نیست که چرا در برخی مادران این مسئله منجر به آمبولی مایع آمنیوتیک می شود.
 
تحقیقات بیشتری برای کشف علل این مشکل مورد نیاز است.
 
عوامل خطر
به دلیل آنکه آمبولی مایع آمنیوتیک به ندرت رخ می دهد، شناسایی عوامل خطر آن سخت است.
 
این آمبولی بین 1 تا 12 مورد در هر صدهزار زایمان اتفاق می افتد.
 
تحقیقات نشان می دهد عوامل متعددی خطر ابتلا به این مشکل را افزایش می دهند. برخی از این عوامل خطر عبارتند از:
 
1- سن بالای مادر : اگر سن مادر موقع زایمان 35 سال و بالاتر باشد، خطر ابتلا به این آمبولی بیشتر می شود.
 
جفت سرراهی
2- مشکلات مربوط به جفت: اگر جفت دارای مشکل و ناهنجاری باشد، خطر ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک افزایش می یابد. جفت ساختاری است که در طی بارداری در رحم مادر تشکیل می شود و جنین از طریق بند ناف به جفت متصل شده و موادغذایی و اکسیژن را از بدن مادر می گیرد.

 این مشکلات جفتی شامل جفت سر راهی یا پایین افتادن جفت (جفت به طور کامل و یا نسبی دهانه رحم را می پوشاند) و یا جدا شدن زودرس جفت (جدا شدن جفت از دیواره داخلی رحم مادر قبل از زایمان) است.

این مشکلات سدهای طبیعی بین مادر و جنین را به هم می ریزند.
 
3- پره اکلامپسی : اگر زن بارداری دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد، احتمال ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک در او افزایش می یابد. پره اکلامپسی عبارتست از فشار خون بالای مادر و وجود پروتئین اضافی در ادرار او بعد از هفته بیستم بارداری.
    
4- استفاده از روش های پزشکی برای ایجاد درد زایمان : بررسی های کمی نشان می دهند برخی روش های القاکننده درد زایمان باعث افزایش خطر ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک می شوند. البته تحقیقات در این زمینه ضد و نقیض هستند.

 5- زایمان به روش سزارین : انجام عمل سزارین برای زایمان خطر ابتلا به این آمبولی را زیاد می کنند. عمل سزارین موانع فیزیکی بین مادر و جنین را به هم می زند.

 6- ژنتیک: برخی محققان معتقدند ساختار ژنتیکی هر خانم بارداری در میزان ابتلای او به آمبولی مایع آمنیوتیک موثر است.
 
در مطلب بعدی مشکلات ناشی از این آمبولی و راه های تشخیص و درمان آن را بریتان خواهیم گفت.

 

 منبع:tebyan.net

ویدیو مرتبط :
دست زدن جنین در شکم مادر واکنش عجیب جنین به خواندن آهنگ

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

وقتی مایع دور جنین زیاد می‌شود

مایع آمنیوتیک ماده ای است که جنین را در کیسه جنین احاطه کرده است. از جمله کارهایی که این مایع انجام می دهد این است که به عنوان یک ضربه گیر، جنین را در مقابل صدمات و بند ناف را در مقابل تحت فشار قرار گرفتن و در نتیجه اختلال در اکسیژن رسانی به جنین، محافظت می کند.
مایع آمنیوتیک دور جنین
اگر پزشک به شما گفته است که مایع آمنیوتیک شما بیش از حد است، خیلی نگران نباشید. بیشتر زنانی که دچار این مشکل هستند کودکانی سالم به دنیا می آورند. ولی در بعضی موارد این مسئله ممکن است علامتی از دیابت و یا مشکلی در جنین باشد.
 مایع آمنیوتیک چیست؟
مایع آمنیوتیک ماده ای است که جنین را در کیسه جنین احاطه کرده است.
این مایع کارهای مهمی انجام می دهد که عبارتند از:
*به عنوان یک ضربه گیر، جنین را در مقابل صدمات و بند ناف را در مقابل تحت فشار قرار گرفتن (و در نتیجه اختلال در اکسیژن رسانی به جنین) محافظت می کند.
*جنین و رحم را از عفونت محافظت می کند.
*بعنوان یک منبع کوتاه مدت از مایعات و مواد غذایی برای جنین عمل می کند.
*به جنین برای تنفس و تحرک کمک می کند.
*به تکامل مناسب سیستم های گوارشی، اسکلتی-عضلانی و تنفسی جنین کمک می کند.
مایع آمنیوتیک کجا تولید می شود؟
در طی 16 هفته اول حاملگی، جفت، غشاهای آمنیوتیک، بند ناف و پوست جنین، همگی مایعی تولید می کنند که همزمان با رشد جنین، کیسه آمنیوتیک را پر می کند.
پس از آن جنین شروع به بلعیدن مایع کرده، مایع از کلیه های جنین گذشته و به صورت ادرار از بدن جنین خارج می شود و این چرخه مجدداً تکرار می شود. طوری که کل مایع آمنیوتیک، هر چند ساعت یک بار از این چرخه عبور می کند.
جنین همچنین مقداری مایع از ریه هایش ترشح می کند. مقدار کمی از مایع آمنیوتیک جذب کیسه آمنیوتیک شده و وارد بدن مادر می شود و یا از طریق خون بند ناف به بدن مادر برمی گردد.
بنابراین، جنین نقش مهمی در حفظ مقدار مناسب مایع در کیسه آمنیوتیک دارد.
زیاد بودن مایع آمنیوتیک از حد طبیعی را هیدرآمنیوس یا پلی هیدرآمنیوس و کم بودن آن را الیگوهیدرآمنیوس می گویند.
پلی هیدرآمنیوس خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد، بنابراین مادر باید تحت نظر باشد
تشخیص زیاد بودن مایع آمنیوتیک
رشد سریع تر از حد طبیعی رحم ممکن است پزشک را به زیاد بودن مایع آمنیوتیک مشکوک کند.
زیاد بودن مایع آمنیوتیک ممکن است سبب شود مادر حرکات جنین را آنطور که باید در سه ماهه دوم یا سوم حس کند، درک نکند.
بیمار ممکن است علائمی نظیر دردهای شکمی (ناشی از فشار زیاد مایع)، نوسان شدید وزن، کمر درد، و ورم شدید پاها و قوزک پا داشته باشد.
در صورت وجود این علائم، پزشک برای بیمار سونوگرافی تجویز کرده و شاخص مایع آمنیوتیک (Amniotic Fluid Index) را محاسبه می کند.
شاخص بالای 25 سانتی متر بیش از حد تلقی می شود. مقدار طبیعی این شاخص در سه ماهه سوم حاملگی، بین 5 تا 25 سانتی متر است.
دلایل افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک
در بیشتر موارد علت ناشناخته است. در حدود 60 درصد موارد، هیچ دلیل خاصی پیدا نمی شود، جنین مشکلی ندارد و مایع خوبخود کم می شود.
با این حال بیمار باید همچنان تحت نظر پزشک باشد و برای وی تا آخر حاملگی، سونوگرافی تجویز شود. همچنین ممکن است به منظور کاهش خطر پارگی زودرس کیسه آب مادر و زایمان زودرس، استراحت مطلق تجویز شود.
علل احتمالی افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک عبارتند از:
- دیابت مادر: در صورتی که مادر، دیابت کنترل نشده داشته باشد ممکن است دچار افزایش بیش از حد مایع گردد. پلی هیدرآمنیوس در 10 درصد مادران دیابتی و معمولا در سه ماهه سوم تشخیص داده می شود. به همین دلیل معمولا برای مشخص کردن اینکه ممکن است افزایش بیش از حد مایع ناشی از دیابت باشد، یک تست گلوکز انجام می شود. این موارد معمولا خفیف بوده و با کنترل دیابت به راحتی درمان می شوند.
 - ماکروزومی یا حاملگی چند قلویی: بزرگ بودن بیش از حد جنین (ماکروزومی) یا حاملگی دوقلویی یا چند قلویی خطر افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک را افزایش می دهد. پلی هیدرآمنیوس بویژه در موارد سندرم انتقال خون دوقلوها محتمل است. در این سندرم، قل دهنده خون دارای مایع آمنیوتیک کم و قل گیرنده خون دچار افزایش بیش از حد مایع است.
 - ناهنجاری های جنینی: در بعضی موارد نادر، جنین ممکن است دچار یک ناهنجاری باشد که سبب می شود مایع را نبلعد، در حالی که کلیه اش ادرار بیشتری از همان مایع کمی که بلعیده تولید می کند. این مسئله ممکن است ناشی از ناهنجاری هایی باشد که بلعیدن را برای جنین مشکل می کنند.
 از جمله این ناهنجاری ها می توان به تنگی پیلور، شکاف لب یا کام، یا انسداد دستگاه گوارش اشاره کرد.
بعضی مشکلات دستگاه عصبی نظیر نواقص لوله عصبی یا هیدروسفالی نیز می توانند مانع بلع نوزاد شوند.
در صورت تشخیص پلی هیدآمنیوس، پزشک یک سونوگرافی با وضوح بالا و شاید یک آمنیوسنتز انجام دهد تا جنین را از نظر ناهنجاری ها و اختلالات ژنتیکی کنترل کند
درمان
در حدود 50 درصد موارد، بویژه در موارد خفیف مشکل خودبخود حل می شود.
در صورتی که مایع خیلی زیاد باشد و یا سبب ناراحتی زیادی شود پزشک ممکن است با استفاده از روشی بنام آمنیوسنتز، مقداری از مایع را خارج کند. در این روش، پزشک سوزنی را طریق رحم وارد کیسه آمنیوتیک کرده و مقداری از مایع را بیرون می کشد.
در موارد شدید این کار ممکن است هر هفته و یا حتی بیشتر تکرار شود.
در بعضی موارد ممکن است برای کم کردن میزان ادرار جنین، از داروهای مهار کننده پروستاگلاندین ها نظیر ایندومتاسین استفاده شود.
 تأثیر پلی هیدرآمنیوس بر زایمان
پلی هیدرآمنیوس خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد، بنابراین مادر باید تحت نظر باشد.
 با شروع مراحل زایمان، خارج شدن مقدار زیادی مایع از رحم، خطر پارگی جفت (جدا شدن زودرس جفت) یا پرولاپس بند ناف (قرار گرفتن بند ناف در گردن رحم و احتمال تحت فشار قرار گرفتن آن) را افزایش می دهد.
هر دوی این وضعیت، کودک را در خطر کمبود اکسیژن قرار داده و ممکن است نیاز به سزارین اورژانسی باشد.
از آنجا که رحم نیز ممکن است پس از زایمان قادر به منقبض شدن نباشد، احتمال خونریزی بعد از زایمان نیز وجود دارد. از این رو پزشک در طول زایمان، کاملا مادر را تحت نظر خواهد داشت.

منبع: ninisite.com