آپاندیسیت چیست؟ + علل و علائم آپاندیسیت

آپاندیسیت برای هرکسی ممکن است اتفاق بیافتد

 

آپاندیسیت چیست؟

آپاندیسیت (Appendicitis) مشکلی است که در آن آپاندیس (appendix) شما ملتهب شده و پر از چرک می شود. آپاندیس زائده‌ای کوچک و انگشتی شکل است که از روده‌ی بزرگ و درناحیه پایین و راست شکم منشعب می‌شود. هرچند آپاندیس هنوز فایده شناخته شده ای ندارد، اما می تواند باعث مشکلاتی جدی شود.

 

درد آپاندیسیت از نواحی اطراف ناف شروع شده و به سمت ناحیه راست و پایین شکم شما حرکت می کند. درد آپاندیسیت در طول 12 تا 18 ساعت زیاد شده و کم کم شدید می شود. آپاندیسیت برای هرکسی ممکن است اتفاق بیافتد اما شیوع آن در سنین بین 10 تا 30 سالگی بیشتر می باشد. درمان معمول و استاندارد آپاندیسیت برداشت آپاندیس است.

 

علت آپاندیسیت:

علل آپاندیسیت همیشه مشخص نیست. گاهی اوقات آپاندیسیت می تواند در نتیجه یکی از علل زیر رخ دهد:

 

◊ انسداد: باقیمانده مواد غذایی یا یک قطعه مدفوع سخت (مدفوع سنگ مانند) می تواند سبب مسدود شدن دهانه مجرای آپاندیس شما شود.

 

◊ عفونت: همچنین آپاندیسیت ممکن است به دنبال عفونت مانند عفونت ویروسی دستگاه گوارش یا در نتیجه سایر انواع التهاب ایجاد شود.

 

در هر دو مورد، باکتری داخل آپاندیس به سرعت تکثیر شده، سبب التهاب، تورم و تجمع چرک در آپاندیس می شود. اگر  این وضعیت به سرعت درمان نشود، آپاندیسیت ممکن است پاره شود.

 

علائم آپاندیسیت چه چیزهایی هستند؟

درد مبهم و تیر کشیدن شکم یکی از علائم مهم آپاندیسیت می باشد

 

• درد مبهم در نزدیکی ناف و یا قسمت فوقانی شکم که به سمت پایین و سمت راست حرکت می کند و تیر می کشد. اغلب این حالت، اولین نشانه آپاندیسیت است.

• از دست دادن اشتها

• ورم شکم

•  تب

• ناتوانی در دفع گاز روده

• تهوع و یا استفراغ که بعد از شروع شکم درد و با فاصله کمی از آن بروز می کند.

 

علایم آپاندیسیت مبهم و مشابه سایر بیماری ها می باشد

 

تقریبا در نیمی از موارد علائم دیگری از آپاندیسیت نیز بروز می کنند:

ο درد مبهم و تیر کشیدن شکم در هر نقطه از آن. پایین، بالا، پشت و یا حتی در مقعد.
ο ادرار دردناک
ο  استفراغ قبل از بروز درد شکم
ο گرفتگی شدید و دلپیچه
ο یبوست و اسهال همراه با دفع گاز

 

اگر با هر یک از علائم بالا مواجه شدید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. خوردن، نوشیدن و یا استفاده از هر گونه دارو و یا استفاده از کیسه آب گرم می تواند منجر به ترکیدن و پارگی در آپاندیسیت شود.

عوارض آپاندیسیت:

آپاندیسیت می تواند عوارض جدی ایجاد کند، مانند:

 

♦ پاره شدن آپاندیسیت:

اگر آپاندیسیت شما پاره شود، محتویات روده های شما و ارگانیسم های عفونی می تواند به داخل حفره شکم نفوذ کند. این امر می تواند سبب عفونت حفره شکمی شما (پریتونیت) شود.

 

♦ تشکیل کیسه چرک در شکم:

اگر آپاندیس شما پاره شود، عفونت و نفوذ محتویات روده ای ممکن است در اطراف آپاندیسیت تشکیل آبسه (کیسه عفونت) دهد. آبسه آپاندیسیت قبل از اینکه پاره شده و سبب عفونت گسترده تر در حفره شکم شود، نیازمند درمان است.

 

آپاندیسیت می تواند عوارض جدی ایجاد کند

 

تشخیص ابتلا به آپاندیسیت:

تشخیص ابتلای فرد به آپاندیسیت کمی گیج کننده است. علایم آپاندیسیت مبهم و مشابه سایر بیماری ها شامل مشکلات کیسه صفرا، عفونت مثانه و یا دستگاه ادراری، بیماری کرون، ورم معده، عفونت روده و مشکلات تخمدان باشد. آزمایشات زیر بسته به تشخیص و تجویز پزشک برای بررسی ابتلا به آپاندیسیت انجام می شوند.

 - آزمایش شکم برای تشخیص التهاب
  -آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت ادراری
 - بررسی راست روده
 - آزمایش خون برای بررسی عفونت در بدن
 - سی تی اسکن و یا سونوگرافی

عمل جراحی برای برداشتن آپاندیس را آپاندکتومی می گویند

 

درمان آپاندیسیت چگونه است؟

عمل جراحی برای برداشتن آپاندیس که به آن آپاندکتومی (appendectomy) گفته می شود درمان استاندارد برای آپاندیسیت است.

 

اگر حتی پزشک به آپاندیسیت مشکوک باشد و اطمینان کامل حاصل نشده باشد نیز باز جوانب احتیاط را رعایت می کند و به منظور جلوگیری از ترکیدن و پارگی آپاندیس به سرعت برای برداشتن آپاندیس اقدام می کند.

 

اگر آبسه در آپاندیس شکل گرفته باشد، پزشک دو راهکار در پیش رو دارد: اول اینکه می تواند چرک و مایعات آپاندیس را تخلیه کند و دوم اینکه می تواند آپاندیس را بردارد.

 

قبل از عمل جراحی برداشتن آپاندیس به منظور مبارزه با عفونت های صفاقیِ احتمالی، از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. بیهوشی در عمل برداشتن آپاندیس عمومی خواهد بود و از طریق یک برش تقریبا 14 سانتی متری و یا توسط لاپاروسکوپی آپاندیس برداشته میشود.

 

اگر شما با عفونت صفاقی مواجه شده باشید، شکمتان باید شستشو داده شد و از چرک و عفونت تخلیه شود. بعد از 12 ساعت از عمل جراحی ممکن است شما بتوانید سرپا بایستید و در اطراف تختتان قدم بزنید.

 

اغلب بعد از دو تا سه هفته می توانید به فعالیت های سابق خود برگردید. اگر عمل از طریق لاپاروسکوپی انجام شود برش کوچکتر بوده و بهبود سریع تر خواهد بود.

پس از عمل جراحی برداشتن آپاندیس اگر با موارد زیر مواجه شدید به پزشک مراجعه کنید:

آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست

*  استفراغ غیر قابل کنترل
*  افزایش درد در شکم
* سرگیجه و احساس غش و ضعف
*  خون در استفراغ و یا ادرار
*  افزایش درد و یا قرمزی در محل برش جراحی شما
*  تب
* وجود چرک در زخم

پیشگیری از آپاندیسیت
هرچند که آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست ولی شیوع این بیماری در افرادی که رژیم غذایی آنها پر فیبر بوده و پر از میوه و سبزیجات تازه می باشد، کم تر می باشد.

 

گردآوری: بخش سلامت صبح بخیر

منابع:

rastineh.ir
 shafajoo.com

ویدیو مرتبط :
آپاندیسیت

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

«بی‌اشتهایی» مهمترین علامت آپاندیسیت است

 

 

 

 

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران آپاندیس را شایع‌ترین علت عملهای جراحی دانست و عنوان كرد: 20 تا 30 درصد افرادی كه عمل می‌شوند، بعد از 5 ماه مشخص می‌شود كه آپاندیسشان سالم بوده است.

دكتر رضا ملك زاده در گفت وگو با ایسنا، علت تشخیص نادرست آپاندیسیت را شباهت آن با مشكلات دیگری چون عفونت‌های روده و نظیر آن عنوان و اظهار كرد: امكان تشخیص آپاندیسیت در كودكان زیر 3 سال، در زنان و مردانی كه بیش از 60 سال سن دارند و در زنان باردار به این علت كه دردهای گوناگونی دارند، مشكل‌تر بوده و با خطرات بیشتری همراه است.

استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران، شایع‌ترین سن ابتلا به التهاب آپاندیس را دوره میانسالی عنوان كرد و افزود: البته التهاب آپاندیس در همه سنین قابل مشاهده بوده و مواجهه با درد آپاندیس وجود دارد.

وی در پاسخ به این پرسش كه چند درصد افراد در طول عمرشان به التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند، گفت: به طور میانگین 150 تا 200 از هر 100 هزار نفر در هر یك سال گرفتار آپاندیسیت می‌شوند كه از این میان مردان 5/1 برابر بیشتر از زنان درگیر می‌شوند به این معنا كه برای هر مردی در طول عمر خود، 5/8 درصد شانس ابتلا به آپاندیس وجود دارد و برای هر زنی 5/6 درصد این احتمال وجود دارد.

این فوق تخصص بیماریهای گوارش و كبد هم چنین توضیح داد: به همین تعداد كه این بیماری مشاهده می‌شود عمل جراحی هم انجام می‌شود كه متاسفانه بعد از عمل مشخص می‌شود 10 تا 20 درصد این عمل‌ها ضروری نبوده و آپاندیس فرد سالم است و مشكل چیز دیگری بوده است.

وی در پاسخ به این پرسش كه آیا خطر انسداد روده پس از عمل جراحی آپاندیس بیمار را تهدید می‌كند یا خیر گفت: اگر عمل درست انجام شود این خطر وجود ندارد و مشكلی پس از عمل جراحی برای بیمار پیش نمی‌آید.

دكتر ملك زاده در تعریف آپاندیس اظهار كرد: آپاندیس یك زائده است شبیه به خود روده ولی باریك‌تر از آن كه در انتهای روده بزرگ قرار گرفته است و هنوز عملكرد خاصی برای آن پیدا نشده و نمی‌توان به طور دقیق گفت كه آپاندیس چه عملی در بدن انجام می دهد.

وی هم چنن ادامه داد: برداشتن این زائده هیچ گونه عارضه و مشكلی را برای فرد ایجاد نمی‌كند. آپاندیس جزو اعضایی از بدن است كه به تدریج در جریان تكامل انسان به صورت یك زایده باقی می‌ماند.

استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران درباره علت ایجاد التهاب آپاندیس تشریح كرد: چون این زایده یك طرفه است و یك دهانه باز دارد اگر به علت وجود مدفوع یا مواد زاید دیگر این مجرا بسته شود، رشد میكروب‌ها باعث ایجاد عفونت در آپاندیس می‌شوند. اگر این عفونت برطرف نشود ممكن است كیسه آپاندیس پاره شده و عفونت در محوطه شكم پخش شود.

وی ادامه داد: پاره شدن آپاندیس خطرناك است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع با یك عفونت شدید در شكم منجر به مرگ شود.

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران مهمترین علامت آپاندیسیت را "بی‌اشتهایی" معرفی كرد و گفت: علاوه بر درد كه شایع‌ترین تظاهر التهاب آپاندیس است بی‌اشتهایی علامت مهمی است كه معمولا هم به آن توجه نمی‌شود. درد ناشی از التهاب معمولا در اطراف ناف ظاهر شده و سپس در ناحیه راست تحتانی متمركز می‌شود. هر شخصی كه به آپاندیسیت دچار می‌شود، حتما بی‌اشتها شده. فردی كه احساس گرسنگی داشته باشد قطعا آپاندیسیت ندارد. در طول معاینات با فشار روی نقاط دردناك، اگر درد بیشتر شود می‌توانیم احتمال وجود آپاندیس را بدهیم. هم چنین این درد با حركت فرد شدت می‌یابد.

دكتر ملك زاده ادامه داد: درد آپاندیسیت معمولا با درد معده و درد شكم اشتباه نمی‌شود چرا كه معده در بالای شكم قرار دارد و آپاندیس در انتهای روده بزرگ.

وی در ادامه نقش عوامل ژنتیك و وراثت را در بروز التهاب آپاندیس مردود دانست و گفت: ارث هیچ تاثیری در ایجاد درد آپاندیس ندارد. ضمن آن كه نمی توان گفت رژیم غذایی ویژه‌ای هم می‌تواند در ابتلا به آپاندیسیت، تشدید آن و پیشگیری از آن نقش موثری داشته باشد. به طور دقیق مشخص نیست كه چرا بعضی افراد به آپاندیس مبتلا می‌شوند و برخی افراد دچار نمی‌شوند.

این فوق تخصص گوارش و كبد درباره راه‌های تشخیص آپاندیس توضیح داد: آپاندیسیت باید زود تشخیص داده شود. بهترین راه تشخیص معاینه و توجه به بی‌اشتهایی یا اشتهای فرد مراجعه كننده است و در این زمینه سونوگرافی و سی تی اسكن ضرورتی ندارد.

وی ادامه داد: بیماار باید چند ساعت تحت مراقبت پزشك باشد، معمولا گلبول‌های سفید بیمار را چك می‌كنیم كه آیا تعداد آن زیاد شده است یا خیر. همین آزمایشات و معاینات بر ای تشخیص كافی است مگر در موارد استثنایی كه ممكن است سی تی اسكن و سونوگرافی لازم شود. به محض تشخیص، فرد باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

دكتر ملك زاده درباره نقش تجویز آنتی بیوتیك در بهبود التهاب آپاندیس گفت: نباید سریع اقدام به تجویز آنتی بیوتیك كرد. آنتی بیوتیك به این منظور تجویز می‌شود كه مطمئن شویم عفونت دیگری بدن بیمار را تهدید نمی‌كند. معمولا 24 تا 48 ساعت پس از عمل جراحی آنتی بیوتیك به فرد داده می شود.

دبیر انجمن گوارش و كبد ایران در خصوص رعایت رژیم غذایی پس از عمل جراحی آپاندیس بیان كرد: به محض تشخیص آپاندیس بیمار نباید چیزی بخورد. پس از عمل هم ابتدا مایعات نرم برای او توصیه می‌شود و پس از این كه تحمل بدن بالاتر رفت غذای نرم و سپس غذای معمولی برای بیمار مناسب است..... / تحلیل : عصر ایران