آلرژی یا حساسیت چیست؟

 

آلرژی، واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل مختلف است. کسانی که دچار حساسیت هستند، دارای سیستم ایمنی فوق هوشیار هستند که نسبت به مواد ظاهرا بی آزار موجود در محل زندگیشان، واکنشی بیش از حد معمول نشان می‌دهند. برای مثال گرده گیاهان، می‌تواند سیستم ایمنی شخص آلرژیک را طوری تحریک کند که گویی با یک خطر جدی روبرو شده است. حساسیت یک مشکل بسیار شایع است و تقریباً از هر ده نفر، دو نفر به نوعی از آن مبتلا هستند.

 

چرا آلرژی یا حساسیت اتفاق می‌افتد؟

هنگامی که یک سیستم ایمنی افراطی در معرض یک ماده حساسیت ‌زا قرار می ‌گیرد، چند اتفاق می‌افتد:

1. بدن برای مبارزه با ماده مذکور، شروع به تولید نوع خاصی پادتن یا آنتی بادی (Antibody) می‌ پردازد که IgE نام دارد.

 

2. آنتی بادیها به نوعی سلول خونی که مست سل mast cell نام دارد متصل می ‌شوند. این سلولها در دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش، که محل اصلی ورود عوامل آلرژی‌ زا است، فراوانند.

 

3. مست سلها با انفجار خود مواد شیمیایی مختلفی از جمله هیستامین histamine آزاد می ‌کنند که عامل اصلی بروز بسیاری از علایم آلرژی است که از جمله این علایم می ‌توان به خارش گلو و آب ریزش بینی اشاده نمود.

 

4. اگر ماده حساسیت ‌زا در هوا باشد، عکس العمل آلرژِیک در چشمها، بینی و ریه رخ می ‌دهد و اگر این ماده خورده شود، عکس العمل آلرژیک در دهان، معده و سایر بخش های دستگاه گوارش بروز می ‌کند. گاهی مواد شیمیایی تولید شده در بدن به قدری زیاد است که علایم بسیار حادی نظیر کهیر، کاهش فشار خون، شوک یا بیهوشی (شوک آنافیلاکسی) نیز بوجود می ‌آیند.

 

آلرژیها چطور عمل می‌کنند؟

آلـرژیهـا عـکس الـعـمـل هـایـی حسـاس در بـرابر موادی هستـنـد کـه حـتـی مـمـکن اسـت کاملاً بی ‌ضرر باشند و ربـطی هم به جنسیت و سن و نژاد ندارد. در عملیاتی که حـساس سـازی نـامیـده می‌شود، بدن فرد در مقابل یک ماده خاص پادتــن می‌سازد که به آلرژی تبدیل می ‌شود. در نـتـیـجه هرگاه فرد با آن ماده خاص تماس می ‌یابد، این سیـستم دفـاعی در مقابل آن واکنش منفی ایجاد می ‌کند. ضد آلرژی ها در خون بدن هیستامین آزاد می‌ کنند که آن هم مسائل جانبی دارد. بطور مثال، هیستامین غشای مخاطی بینی و چشم ها را آبدار و خارش آور می‌ کند. همچنین آماس‌ هایی سفید رنگ و خارش آور که کهیر نامیده می‌ شوند در بدن ایجاد می ‌گردد.

با توجه به نوع آلرژی و قسمتی از بدن که درگیر آن است، علائم مختلفی از قبیل خارش پوست، چشمها یا بدن، ایجاد کهیر و جوشهای پوستی ، عطسه، سرفه، تنفس صدا دار، حالت تهوع و استفراغ ایجاد می‌ شود. در نمونه ‌هایی نادر حتی آلرژی های بسیار خطرناک و تهدید کننده مرگ نیز که آنافیلاکسیز نامیده می ‌شوند هم اتفاق می‌افتد.

 

علایم آلرژی کدامند؟

نشانه‌های آلرژی را می‌توان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد تقسیم نمود.

عکس العمل خفیف، شامل نشانه ‌هایی است که یک ناحیه از بدن را تحت تاثیر قرار می ‌دهد، مانند التهاب، خارش و آبریزش از چشم. علایم خفیف به بخشهای دیگر بدن منتقل نمی ‌شوند.

 

نشانه عکس العمل متوسط، در بخش های مختلف بدن منتشر می ‌شوند و خارش چشم ممکن است به خارش گلو و تنگی نفس هم منجر شود.

 

عکس العمل حاد که آنافیلاکسیس (anaphylaxis) نام دارد ، نادر است و یک موقعیت خطرناک و از جمله مواردی است که در میان فوریت های پزشکی قرار دارند. در چنین مواردی، آلرژی در تمام بدن منتشر می ‌شود. این حالت ممکن است با مجموعه‌ای از حملات خارش چشم و صورت آغاز شود و در عرض چند دقیقه، به سرعت در تمام بدن پخش شود و علایم جدی ‌تری چون درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به دنبال داشته و در عین حال درجه التهاب مجاری تنفسی و گوارشی به حدی برسد که تنفس و بلع بسیار مشکل شود.

 

اغتشاش ذهنی و سرگیجه نیز از جمله علایم حساسیت هستند زیرا مشکل آنافیلاکسیس باعث کاهش شدید فشار خون نیز می ‌شود.

علائم آلرژى در ریه‌ ها به صورت تنگى نفس (آسم)، در پوست به صورت قرمزى و خارش (کهیر و اگزما) و در معده و روده‌ها به صورت اسهال و استفراغ و دردشکم (آلرژى غذایى) می‌ باشد.

واکسیناسیون یا حساسیت زدایی در موارد شدید که به درمانهای علامتی پاسخ نمی دهد و آلرژی در تمام طول سال فرد را رنج میدهد توصیه می شود. این روش درمانی بین سه تا پنج سال طول می کشد و موفقیت 70 تا 80 درصد دارد و در کلینیک های تخصصی آلرژی انجام می شود.

 

آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟

لزوما همه دارای آلرژی نیستند. البته اکثر حساسیت ها، ارثی هستند و از والدین به فرزندان منتقل می ‌شوند. اشخاص می‌توانند توانایی ابتلا به آلرژی را نیز ارث ببرند و در عین حال به هیچ ماده خاصی حساس نباشند و فقط نقش انتقال دهنده را بازی کنند. هنگامی که یکی از والدین به نوعی از حساسیت مبتلا باشد، شانس ابتلای فرزند او 50% و اگر هر دو آنها آلژیک باشند، این مقدار به 75% می ‌رسد.

 

چه افرادی در خطر هستند؟

هر کسی می ‌تواند هر زمانی دچار آلرژی شود. شیوع آلرژی در آمریکا تقریباً بین 9 تا 16 درصد است. هرچند، بعضی حساسیت های غذایی در کودکی (مثل تخم مرغ یا مرکبات) ممکن است با بزرگتر شدن توسعه یابد. عواملی از قبیل توارث، کودکانی که از شیر مادر تغذیه نشده‌اند، استفاده زود هنگام بعضی مواد آلرژی ‌زا (مثل خوردن بادام هندی برای کودکان زیر 2 سال) می ‌تواند پیش بینی باشد برای اینکه آیا شما دچار آلرژی می‌شوید یا خیر.

 

آزمایش آلرژی

پزشک می ‌تواند به سادگی با انجام تست های آلرژی پوستی متوجه شود که آیا شما دچار آلرژی هستید یا خیر ولی 100 درصد قابل اطمینان نیستند. پزشک همچنین با خراش دادن قسمت کوچکی از پوست با سوزن تزریق مقدار بسیار کمی از آن آلرژی روی پوست به این نکته واقف می‌شود. در بعضی موارد آزمایشات خون هم می‌تواند برای شناسایی آلرژیهای پرخطر و کشنده ‌تر استفاده شود.

 

آلرژی متداول

گرد و خاک

اگر به گرد و خاک آلرژی دارید، احتمالاً حساسیت شما به خاطر وجود کرم‌های خاکی می باشد. این کرم‌ها در لباسهای دور انداخته شده و بی‌مصرف که گرد و خاک منزلتان را سبب می ‌شود، رشد می ‌کنند. همچنین این آلرژیها از وجود مقدار زیادی خاک در مکان های تاریک و نمور مثل زیر زمین یا حمام‌ هایی که درست ساخته نشده‌اند ایجاد می ‌شود.

 

درمان:

آلرژی درمان قطعی ندارد. فقط میتوان آن را كنترل كرد.

1- اجتناب از مواجهه با عوامل آلرژیك وحساسیت ‌زا

 

2-عدم مصرف مواد غذایی آلرژی زا در طول مدت ایجاد آلرژی (هرگونه‌ غذا یا مواد غذایی آلرژی زا ماده‌ای‌ كه‌ بلعیده‌ می‌شود، می‌تواند باعث‌ بروز واكنش‌ آلرژیك‌ شود. غذاهایی‌ كه‌ بیشتر باعث‌ این‌ حالت‌ می‌شوند، عبارتند از: شیر گاو ، تخم‌مرغ‌، گندم‌، سویا، بادام‌ زمینی ، ماهی ‌، آجیل مثل‌ گردو و فندق، خربزه ، كنجد ، تخمه ی آفتاب‌ گردان‌ و شكلات)

 

3-استفاده از اسپری های بینی مانند اسپری كرومولین، این اسپری ها مانع از ترشح می ‌شوند.

 

4-شستشوی مرتب بینی با سرم نمكی

 

5- مصرف یكی از آنتی هیستامینهای موجود با نظر پزشك

منبع:tenyan.net

ویدیو مرتبط :
‫درمان فوری آلرژی و حساسیت بصورت طبیعی / بسیار جالب‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آلرژی غذایی یا حساسیت غذایی چیست؟

یکی از بیماری هایی که ما با آن روبه رو می شویم آلرژی(حساسیت) است، که ممکن است موارد حساسیت زای زیادی وجود داشته باشد که یکی از آنها آلرژی غذایی می باشد. این نوع آلرژی معمولاً در آجیل ها، غذاهای دریایی، لبنیات، تخم مرغ و ... وجود دارد.

آلرژی غذایی:
ممکن است شما با دیدن یک دسر خوشمزه تحریک شوید ناخنکی به آن بزنید ولی وقتی میفهمید که آن دسر با بادام زمینی درست شده یاد حساسیت خود به بادام زمینی افتاده و قید آن را میزنید.

غالبا این غذاها هستند که باعث آلرژی غذایی میشوند :
• بادام زمینی و دیگر آجیل ها
• غذاهای دریایی از جمله میگو
• شیر ، به ویژه شیر گاو
• تخم مرغ
• سویا
• برخی میوه جات مانند کیوی و توت فرنگی

 

 

حساسیت غذایی چیست؟
حساسیت های غذایی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما دچار اشتباه میشود. در حالت طبیعی سیستم ایمنی بدن وظیفه مقابله در برابر میکروبها و کلا همه بیماریها را دارد و در برابر این آنتی ژن ها تولید ماده ای به نام آنتی بادی را میکند که این ماده خود را به شکل التهاب نشان میدهد. ولی گاهی همین سیستم ایمنی ماده غذایی خاصی را به شکل دشمن دیده، آن را خطرناک دانسته و در برابر آن واکنش نشان داده و آنتی بادی تولید میکند. این تولید آنتی بادی در بدن با التهاب همراه بوده که میتواند از یک آبریزش ساده شروع شده و در نهایت حتی در صورت تماس مداوم با ماده آلرژی زا به شوک و مرگ بینجامد.

این ماده آلرژی زا میتواند گرده گیاهان ، مواد غذایی و یا برخی داروها ( مانند پنی سیلین ) باشد . بنابراین ماده ایجاد کننده آلرژی به خودی خود خطرناک نیست بلکه واکنش سیستم ایمنی بدن به آن است که میتواند خطرناک باشد.

 

یک واکنش حساسیت زا چیست؟
هیستامین یکی از مواد تولید شده توسط سیستم ایمنی است که در موارد ایجاد حساسیت باعث می شود که علائم آن به چشم یک فرد ، بینی ، گلو ، دستگاه تنفس ، پوست و دستگاه گوارش وی اثر کند. فرد مبتلا به حساسیت غذایی می تواند یک واکنش خفیف و یا شدید را از خود نشان دهد. برخی از علایم اولیه ای که یک فرد دچار یک واکنش آلرژیک می تواند ایجاد کند شامل آبریزش بینی ، جوش های پوستی خارش دار مثل کهیر ، یا احساس سوزن سوزن شدن در زبان و یا لبها است.

 

 

نشانه های دیگر عبارتند از :
• خشن شدن صدا
• خس خس سینه
• سرفه
• تهوع
• استفراغ
• درد معده
• اسهال

در موارد جدی تر ، یک آلرژی غذایی می تواند حتی منجر به شوک و کما شود. این واکنش حساسیتی ناگهانی و شدید است و می تواند همه اعضای بدن شامل پوست ، تنفس ، هضم ، قلب و رگ های خونی را درگیر کند. فشار خون فرد می تواند افت کرده ، مجراهای تنفسی باریک شده و زبان متورم شود.

 

بسیاری از کودکان همزمان آلرژی به شیر و تخم مرغ را بصورت خفیف دارند. اما آلرژی شدید به مواد غذایی مانند بادام زمینی و برخی میوه ها و انواع خاصی از ماهی و میگو معمولا در سنین بالاتر روی میدهد.

 

چگونه میتوانید بفهمید که شما آلرژی دارید یا نه؟
پزشکان معتقدند که حساسیت ها می توانند ارثی باشند و این بدین معناست که اگر پدر و مادر خود و یا دیگر خویشاوندان نزدیک آنها دارای آلرژی های خاصی نظیر تب یونجه بودند، شما بیشتر احتمال ابتلا به آلرژی را دارید. بعضی از بچه ها با حساسیت به غذاهای معینی به دنیا می آیند ، در حالی که برخی دیگر دچار آلرژی های غذایی به مرور زمان میشوند که این ممکن است به خاطر محیط اطراف فرد یا تغییر در بدن آنها با افزایش سن باشد.

بسیاری از مردم هم به یک ماده غذایی خاص واکنش نشان می دهند در صورتیکه در حقیقت به آن ماده حساسیت ندارند بلکه در حقیقت این دستگاه گوارش آنهاست که قابلیت هضم آن ماده خاص را ندارد و سیستم ایمنی آنها هیچگونه آنتی بادی یا هیستامینی بر علیه آن ماده غذایی تولید نمیکند. به عنوان مثال ، افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز که با مصرف شیر و لبنیات دچار درد شکم و اسهال میشوند در حقیقت به شیر حساسیت ندارند بلکه دستگاه گوارش آنها توانایی قند موجود در شیر را ندارد ، پس با مصرف شیر کم لاکتوز میتوانند براحتی شیر را روزانه مصرف کنند.

 

 

چه زمان به پزشک مراجعه شود:
اگر شما فکر می کنید ممکن است به یک ماده غذایی خاص آلرژی دارید ، اجازه دهید یک پزشک شما رامعاینه کند.
اگر دکتر شما فکر می کند شما ممکن است حساسیت غذایی داشته باشید ، او به احتمال زیاد شمارا نزد یک دکتر متخصص آلرژی می فرستد . متخصص آلرژی ، از شما در مورد واکنش های گذشته در زمان خوردن غذا سوال کرده و از علائمی از قبیل کهیر طول کشیده میپرسد. از طرفی ممکن است در مورد اینکه آیا کس دیگری در خانواده شما تا به حال آلرژی غذایی یا حساسیت های دیگر مثل اگزما یا آسم داشته بپرسد.

در ضمن شاید انجام یک تست پوستی را هم لازم بداند. این تست از دیدن این که چگونه بدن شما به مقدار بسیار کمی از مواد غذایی که برایتان مشکل ساز میشود بهره میگیرد. پزشک متخصص آلرژی ، از عصاره مایع این مواد غذایی استفاده کند و این تست را معمولا در آزمایشگاه تخصصی آلرژی انجام میدهد.

 

حساسیت های غذایی چگونه درمان می شود؟
هیچ داروی خاصی برای حساسیت های غذایی وجود ندارد.
بهترین درمان این است که به سادگی با جلوگیری از خوردن آن مواد غذایی و هر نوع غذا یا نوشیدنی که حاوی آن مواد غذایی آلرژی زا است از بروز حساسیت در خود جلوگیری کنیم.
یکی از راه های مهم خواندن برچسب مواد غذایی است. هر غذاهایی که ممکن است واکنش آلرژیک کند و احتمالا شما به آن حساسیت دارید را هرگز مصرف نکنید.
پزشکان و مراکز آلرژی نیز می توانند با ارائه فهرستی از غذاهای سالم و یا آلرژی زا به شما کمک کنند .
منبع:7sib.ir