آسیب های روانی اینترنت

جهان از ریزترین ذراتش که تا به حال بشر توان دیدن آن را یافته تا دورترین کهکشان ها، نمونه بارزی از حرکت و پویایی است. پویایی نیاز به خلاقیت دارد. روزگاری پدران ما این خلاقیت را در رادیوهای ترانزیستوری شاهد بودند و امروز ما در دنیای دیجیتال. شاید هم فردا فرزندان ما در دنیای پرتوهای عجیب و غریب.

آنچه موجب تمایز میان عصر حاضر با سایر برگ های تاریخ زندگی بشر گردیده، فن آوری و تبادل اطلاعات می باشد و دنیای دیجیتال توان تبادل اطلاعات را بسیار افزایش داده است.

اگر بیش از ماهی۲۰ ساعت به اینترنت وصل می شوید بی آنکه کار خاصی جز پرسه زدن و چت کردن داشته باشید می بایست از تعداد این ساعت ها کم کم بکاهید تا در یک برنامه زمان بندی سه ماهه دست کم نیمی از این زمان را کم کنید.

اینترنت جز فضایی مجازی چیز دیگری نیست. فضایی پر از خالی! اما همین دنیای مجازی آنقدر توانمند و انعطاف پذیر هست که ما را به آسانی با گل فروشی سر خیابان، fast food های بی محتوا و پرزرق و برق سطح شهر، مدرسه بچه ها، سایت های خبری و... متصل می کند. چه کسی فکر می کرد روزی فرا برسد که تنها با کلیک چند گزینه بتوان نامه ای را از یک نیمکره به نیمکره دیگر زمین آن هم در زمانی در حد دقیقه ارسال نمود؟ یا باقالی پلو با گوشت را از رستورانی در سطح شهر سفارش داد؟!

اینترنت از دیدگاه یک کاربر
اینترنت برای من به عنوان یک کاربر نیمه حرفه ای که دست کم ?? درصد کارهایم با رایانه انجام می شود، کاربردهای فراوانی دارد. مرا از آخرین داده ها و نتایج پژوهش های علمی آگاه می کند، دوستان قدیمی ام را به من دوباره نزدیک کرده، باعث شده دوستان زیادی از سراسر جهان پیدا کنم، سایت های هنری مورد علاقه ام را ببینم و حتی کتاب هایی که مایل به ترجمه آنها هستم را می توانم پیش از خرید بازبینی کنم. اما مسئله به همین جا پایان نمی پذیرد...

آسیب شناسی روانی
از زمانی که راهنمای تشخیصی آماری اختلال های روانی( ویرایش تجدید نظر شده چهارم (dsm ۴tr )) در سال ۲۰۰۰ به چاپ رسید، بحث پیرامون گنجاندن طبقه ای از اختلال های روانی با نام اختلال های سایبر cyber قوت یافته است. پیش بینی های انجمن روان شناسی آمریکا به عنوان ناشر و گرد آورنده این راهنمای معتبر تشخیصی آماری این است که در طی ده سال آینده با توجه به حجم کاربرد اینترنت و رایانه ها می توان در dsm ۵ و توسط علم روان شناسی به یافته ها و نتایج پژوهشی برای اعتبار بخشیدن به این طبقه از اختلال ها دسترسی پیدا کرد.

سایبر واژه ای است که برگردان آن به فارسی کمی مبهم است.سایبر یعنی علم فرمان. یعنی هوش مصنوعی و شاید از نظر اهل فن یعنی دنیای صفر و یک.

شاید کسانی را دیده باشید که همیشه در اینترنت در حال پرسه زدن هستند. گاهی دیگران را آزار می دهند مثلاً با هک کردن یا چت کردن پی در پی آنها یا خودشان را آزار می دهند مثلاً با بررسی پیاپی صندوق پست الکترونیکی یا بررسی وسواس گونه و اجباری سایت های غیراخلاقی و اصطلاحاً هرزه نگری. روزی پزشکی به من گفت: در زندگی به چند چیز علاقه دارم: اینترنت، تلفن همراه، ماهواره های مخابراتی و پزشکی. شاید در مورد این دوست، جابه جایی نقش های زندگی در اثر کاربرد و وابستگی بیش از اندازه به دنیای مجازی اتفاق افتاده باشد.

اختلال های روانی کاربرد نادرست اینترنت

۱- وسواس های فکری عملی
از ویژگی های برجسته وسواس ، عدم توانایی مهار رفتارها یا اندیشه های خاص است. برای مثال فردی که وسواس شست وشو دارد، نمی تواند میل به شست وشو را کنترل کند و گاهی تا ساعت ها مشغول شستن دست ها می شود. یا فردی که وسواس فکری دارد ساعت ها در رختخواب مشغول به هم بافتن آسمان و ریسمان است. اگر از فرد وسواسی بخواهیم عمل یا فکر وسواسی اش را کنار بگذارد دچار اضطراب شدیدی خواهد شد.

این اختلال را می توان در بررسی کردن های پی در پی پست الکترونیک (وسواس عملی) یا دل نگرانی از online نشدن یک دوست (وسواس فکری) مشاهده کرد.

۲ -هرزه نگری
پیشرفت ها و دگرگونی های زندگی بشری امروزه شتاب زیادی گرفته است. گام هایی را که عکاسی نگاتیو در طی صد سال آرام آرام برداشت، عکاسی دیجیتال ظرف پنج سال به تندی برداشته است. اگرچه دانه های نقره روی فیلم عکاسی هیچ گاه در مقابل پیکسل های یک عکس دیجیتال کم نخواهد آورد...

امروز به روز شدن فن آوری ها با سرعت زیادی صورت می پذیرد. در این میان اینترنت نه تنها توانسته در مدتی کوتاه عادت های خرید کردن، داده پردازی، تجارت و به طور کلی سطح زندگی ما را دچار دگرگونی کند، اصول و باورهای اخلاقی و حتی رفتار جنسی ما را هم دستخوش تغییر کرده است. کنترل والدین بر فرزندان به واسطه کمبود آگاهی والدین از رایانه ها و از سویی دیگر دسترسی آسان به انواع و اقسام سایت های غیراخلاقی تنها به اندازه زمان لازم برای تایپ یکhttp://www ........... ، موجب شده که سوءاستفاده از اینترنت کم کم رنگ و روی اختلال به خود بگیرد. اگرچه هرزه نگری یک کژکاری جنسی با تاریخچه طولانی است اما اینترنت اقدام به آن را آسان تر ساخته است. این کژکاری اغلب خود سرآغازی جهت ابتلا به سایر اختلال های جنسی مانند آزارگری، آزارخواهی، همجنس گرایی و... شناخته می شود.

۳ -آزارگری
آزارگری را شاید بتوان رفتار ضداجتماعی در دنیای سایبر نام نهاد. آیا تا به حال به واژه spam _ هرزنامه که مثل مور و ملخ از دیوار صندوق های پست الکترونیکی بالا می روند برخورد کرده اید؟

spamها را امروزه اغلب اهالی دهکده جهانی به عنوان یک مزاحم می شناسد. حال اگر فردی مثل یک هرزنامه مزاحم خلوت شما در دنیای سایبر شود در واقع به آزارگری سایبرنتیک پرداخته است.

نتیجه گیری
به طور کلی دانش ما از آسیب های روانی ناشی از اینترنت هنوز به بازپروری و رشد و گسترش نیاز دارد. چرا که پژوهش ها و گزارش های تدوین شده و رسمی در این رابطه هنوز به سرعت سایر زمینه ها انجام و منتشر نمی شوند یا هنوز در مراحل اجرا قرار دارند. آنچه در این جا بیان گردید، پیش فرض هایی است که برای راهنمای تشخیصی آماری اختلال های روانی در نظر گرفته شده و توسط محافل علمی مطرح گردیده است. به یقین این طبقه بندی اولیه دستخوش دگرگونی هایی شده و طبقات تشخیصی فراوانی به آن اضافه خواهد شد و هر طبقه ای از اختلال های روانی هم نیازمند برنامه ریزی های درمانی خاص خود است. این درمان ها شامل روان درمانی و دارودرمانی است؛ که باید با ظرافت زیادی توسط متخصصین بهداشت روانی برای فرد به کار گرفته شود تا ارزش درمانی آن حفظ شود.

پیشگیری
هزینه پیشگیری در بُعد کلان اختصاص بودجه های پژوهشی دولتی و در بعد خرد، رعایت کردن نکات ایمنی توسط خود فرد است.برای جلوگیری از بروز هر نوع اختلال روانی و رفتاری ناشی از سوء کاربری اینترنت به موارد زیر توجه کنید:

۱-  ورود و خروج تان در اینترنت را تحت نظر بگیرید و از میزان آن اطلاع پیدا نمایید.

۲ - اگر بیش از ماهی ۲۰ ساعت به اینترنت وصل می شوید بی آنکه کار خاصی جز پرسه زدن و چت کردن داشته باشید می بایست از تعداد این ساعت ها کم کم بکاهید تا در یک برنامه زمان بندی سه ماهه دست کم نیمی از این زمان را کم کنید.

۳ - از اینترنت برای فعالیت های مفید مانند بررسی سایت های فرهنگی یا علمی هم استفاده کنید. اینترنت بیشتر جنبه کاری و تسهیل گری دارد تا تفریح و وقت گذرانی.

۴ -  بیشتر از روزی دو بار emailو فهرست دوست تان را چک نکنید.

۵ - مزاحم دیگران نشوید و حریم خصوصی آنها را زیر پا نگذارید.

۶ - برای همیشه دور سایت های غیراخلاقی را خط بکشید.

منبع:آفتاب

ویدیو مرتبط :
‫با کودکی که به تدریج بیناییش را از دست می‌دهد چگونه برخورد کنیم تا از نظر روانی آسیب کمتری ببیند؟‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

چطور از آسیب‌های روانی وایبر در امان بمانیم؟

شبكه‌های اجتماعی تلفن همراه روزبه‌روز همه‌گیر‌تر می‌شوند اما یكی از اولین و معروف‌ترین این شبكه‌ها وایبر است كه افراد زیادی از دوست و آشنا گرفته تا اقوام و فامیل‌های دور و نزدیك را در آنها می‌بینیم، اما حضور در این شبكه‌ها چندان هم ایمن نیست و مشكلاتی را ایجاد می‌كند. دكتر رزاقی، روانشناس و مشاور به شما می‌گوید كه وایبر برای سلامت روحی‌تان چه آسیب‌هایی دارد و چطور باید از این خطرات در امان بمانید.

دوری از خانواده‌ها
یكی از دلایل حضور افراد برای عضویت در گروه‌های مختلف وایبر این است كه با حضور در این فضای مجازی می‌توانند با افراد بیشتری در تعامل باشند، ارتباطات اجتماعی‌شان را گسترده‌تر كنند، به مسافرت بروند و دسته‌ای از كمبود‌های‌شان برطرف شود. گاهی اوقات هم شرایط زندگی به گونه‌ای است كه فرصتی برای معاشرت با افراد و دوستان باقی نمی‌ماند و ناچاریم برای آگاهی از حال و احوال اطرافیان به فضای مجازی پناه ببریم. به‌طور مثال فردی كه از صبح سر كار می‌رود، بیشتر اوقات روز در محیط‌های بسته كار می‌كند و دایره ارتباطات محدودی دارد، چنین فردی از راه برقراری ارتباطات در شبكه‌های اجتماعی می‌تواند تبادلات اجتماعی بیشتری داشته باشد اما این موضوع همیشه هم بی‌عیب و نقص نیست.

وایبر برای چه‌کسانی خطرناک‌تر است
مشكل زمانی پیش می‌آید كه افرادخانواده زمان زیادی درگیر حضور در شبكه‌های اجتماعی مختلف می‌شوند و به این ترتیب از حضور و صحبت با خانواده دور می‌مانند. حتما شما هم این روزها افرادی را دیده‌اید كه در خانه، رستوران، ‌مهمانی‌های دوستانه و خانوادگی و حتی در مراسم عزاداری و عروسی هم از گوشی تلفن همراه و شبكه‌های اجتماعی جدا نمی‌شوند و هر لحظه می‌خواهند به‌روز باشند، اما این موضوع آسیب‌هایی را به همراه دارد و باعث غفلت از اعضای خانواده و بی‌توجهی به نیازهای آنها می‌شود. شاید افراد خانواده نتوانند این موضوع را به راحتی بپذیرند و هضم این ارتباطات مجازی برای‌شان مشكل باشد، درنتیجه گروه‌بازی باید در زمان مناسب انجام شود تا اعتراض شدید افراد مختلف خانواده را به دنبال نداشته باشد.

وابستگی روانی به وایبر
مشكل دیگری كه با عضویت در گروه‌های وایبر پیش می‌آید، وابستگی روانی به این گروه‌هاست. بسیاری افراد از نظر روانی طوری به گروه وابسته می‌شوند كه نمی‌توانند یك لحظه هم از آن دست بكشند، بنابراین در موقعیت‌های مختلف به دنبال این هستند كه خودشان را به گروه برسانند و تبادل‌نظرات را از دست ندهند، در چنین شرایطی زندگی عادی فرد مختل شده و مشكلاتی برایش پیش می‌آید.

درماندگی در فضای مجازی
گروه‌های وایبر برای بعضی افراد كه اعتمادبه‌نفس پایین دارند مانند سم و آسیب است، درواقع شمشیر دولبه‌ای است كه هم می‌تواند برای این افراد مفید باشد و در مواردی ممكن است سبب بروز آسیب‌هایی شود. از آنجا كه این افراد نمی‌توانند در فضای واقعی خشم و ناراحتی‌شان را اعلام كنند ممكن است برای بروز این احساسات به فضای مجازی پناه ببرند، درنتیجه هر بار كه مشكلاتی برایشان پیش می‌آید به فضای مجازی اكتفا می‌كنند كه بار منفی دارد چون در این فضا قرار می‌گیرند و نمی‌توانند در دنیای واقعی با آدم‌ها روبه‌رو شوند. به این ترتیب فردی با اعتمادبه‌نفس پایین به دلیل اینكه نمی‌تواند مسائلش را بیان كند دچار درماندگی می‌شود.

رعایت نشدن حریم‌های خانوادگی
در بعضی گروه‌ها حریم‌های شخصی و خانوادگی رعایت نمی‌شود كه این موضوع در زندگی مشترك مشكلاتی ایجاد كرده و سبب از هم پاشیدگی نظام خانواده می‌شود. از سوی دیگر احتمال دارد سوءتفاهم‌های جدی و شدیدی هم پیش بیاید. شاید خانمی متوجه شود همسرش در این گروه‌ها هنگام صحبت با خانمی دیگر از كلمات محبت‌آمیز استفاده می‌كند و این موضوع را زنگ خطری برای زندگی‌اش احساس كند.

درمجموع برای پیشگیری از بروز مشكلات در وایبر به زوج‌ها توصیه می‌شود در گروه‌هایی عضو شوند كه از نظر بار علمی و ارزش‌های اخلاقی اطلاعات خوبی در اختیارشان قرار دهد یا با اطلاع‌رسانی از زمان و مكان برگزاری سمینار‌ها به غنی شدن زندگی‌شان كمك كند. توصیه دیگر این است كه زوج‌ها از به‌كار بردن كلمات خودمانی درون خانواده در گروه‌ها پرهیز كرده و در مجموع هوشیارانه‌تر و محتاط‌تر رفتار كنند. بعضی گروه‌ها ارزشمند نیستند و بهتر است با مشاهده نامناسب بودن شرایط، گروه را ترك كنید تا مشكلات جدی برای‌تان پیش نیاید و به اختلاف با همسر و از هم پاشیدگی زندگی خانوادگی منجر نشود.

آسیب برای نوجوانان
وایبر می‌تواند برای گروه‌های سنی مختلف پرخطر باشد اما ممكن است به نوجوانان آسیب بیشتری وارد كند. شاید نوجوانان وارد دنیا و ارتباطی شوند كه دلخواه پدر و مادر نیست و در این گروه‌ها تصاویر، جوك، جملات و حرف‌هایی رد و بدل شود كه برای یك نوجوان مناسب نیست. از این رو در مورد نوجوانان عضویت در گروه‌های وایبر را پرخطر می‌دانیم و این موضوع می‌تواند با بدآموزی‌هایی همراه باشد.

بی‌خوابی در كمین وایبربازها
اگر به تلفن همراه هوشمند معتاد هستید شاید برای‌تان پیش آمده كه در كنار این یار همیشگی به خواب رفته باشید. این اتفاق فقط برای شما پیش نمی‌آید؛ تحقیقات نشان می‌دهد 44 درصد از صاحبان تلفن همراه در كنار این ابزار هوشمند به خواب می‌روند. تلفن‌های همراه، تبلت‌ها، تلویزیون و گجت‌هایی كه صفحه ال‌ای‌دی دارند از خودشان پرتوهایی ساطع می‌كنند كه می‌تواند هورمون ملاتونین را تحت‌تاثیر قرار داده و در روند خواب شما اختلالاتی ایجاد كند.

 این ابزارها نور آبی‌رنگی دارند، طول موج این نور شبیه نور زردی است كه در طول روز می‌بینیم. از این رو بدن ما شب‌ها در كنار صفحات آبی رنگ گوشی‌ها ممكن است به اشتباه تصور كند كه هنور روز است، درنتیجه چرخه خواب‌مان به هم می‌خورد و دچار بی‌خوابی می‌شویم. درواقع نور آبی رنگی كه در صفحه كامپیوتر وجود دارد چرخه خواب و بیداری را به هم می‌زند و احتمال بروز بی‌خوابی را افزایش می‌دهد. پس شب‌ها دو ساعت قبل از خواب این ابزارها را در فاصله‌ای دورتر از خود قرار دهید.

بررسی‌ها نشان می‌دهد اعتیاد به اینترنت با اختلالات خواب هم در ارتباط است. در یك تحقیق دیگر گروهی از كودكان چینی و آمریكایی مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج این تحقیق نشان داد افرادی كه از كامپیوتر زیاد استفاده می‌كنند دیرتر به خواب می‌روند و در طول شبانه روز كمتر می‌خوابند.

توصیه متخصصان برای رفع این مشكل این است كه برای تنظیم ساعت خواب‌تان شب‌ها دو ساعت قبل از خواب، گوشی تلفن همراه و لپ‌تاپ را در فاصله‌ای دورتر از خودتان قرار دهید یا آنها را به‌طور كامل خاموش كنید. بهتر است زمان مشخصی از روز را به گروه‌بازی در وایبر اختصاص دهید و از صبح تا شب به اینترنت گوشی متصل نباشید، در این صورت آرامش بیشتری دارید زیرا هر لحظه منتظر دریافت پیام‌های تازه‌ای نیستید.

اگر برای انجام كارهای روزمره باید به اینترنت متصل باشید تنظیمات گروه‌ها را طوری تغییر دهید كه نوشته‌های ارسال‌شده با بوق معروف وایبر به شما یادآوری نشود و به اصلاح وایبر را بی‌صدا كنید، درنتیجه با هر پیام جدید از جای‌تان نمی‌پرید و به سمت گوشی پرواز نمی‌كنید.

منبع:مجله زندگی ایده آل