سرگرمی
2 دقیقه پیش | تصاویری که شما را به فکر فرو میبرد (34)یک عکس، یک طرح یا یک نقاشی؛ بعضاً چنان تاثیری روی بیننده دارد که شنیدن ساعت ها نصیحت و یا دیدن ده ها فیلم نمیتواند داشته باشد. هنرمندانی که به ساده ترین روش ها در طول تاریخ ... |
2 دقیقه پیش | دیدنی های امروز؛ سه شنبه 18 خرداد ماهدیدنی های امروز؛ سه شنبه 18 خرداد ماه وبسایت عصرایران: نماز تراویح مسلمانان اندونزی در نخستین شب آغاز ماه رمضان – آچهمعترضان عوارض زیست محیطی یک پروژه انتقال آب در کاتالونیا ... |
10 باور نادرست درباره مغز انسان
باورهای نادرست زیادی دربارهی مغز انسان و نحوهی عملکرد آن وجود دارد. برای مثال جالب است بدانید بر خلاف باور رایجی که ادعا دارد انسان در بهترین حالت تنها از ۱۰ درصد ظرفیت مغز خود استفاده میکند،
از باورهای رایج بین عموم مردم گرفته تا مطالب بی پایه و اساس مجلات و رسانهها، تواناییهای مغز همواره پای ثابت شایعات متداول بوده و هستند. در ادامه به ۱۰ مورد از مشهورترین این باورهای نادرست میپردازیم:
۱. استفاده از تنها کسری از ظرفیت مغز
ویلیام جیمز، روانشناس مشهور در سال ۱۹۰۷ ادعا کرد:"ما تنها از بخش کوچکی از منابع ذهنی خود استفاده میکنیم". بعدها یک روزنامه نگار حرفهای او را اینگونه تغییر داد که "افراد به طور متوسط تنها از ۱۰ درصد ظرفیت مغز خود استفاده میکنند". اما بر خلاف این باور نادرست مشهور، اسکنهای مغزی نشان میدهند که ما از تمامی بخشهای مغز خود استفاده میکنیم، هرچند تمامی این بخشها هم زمان فعال نیستند. به همین دلیل است که آسیب رسیدن به هر کدام از بخشهای مغز (مانند صدمه بر اثر سکتهی مغزی) موجب تاثیرات نامطلوب روانی و رفتاری میشود.
۲. پخش کردن موسیقی کلاسیک برای نوزادان به منظور افزایش بهرهی هوشی
ایالت جورجیای امریکا در سال ۱۹۹۸ سیدیهای موسیقی کلاسیک بین خانوادههای دارای فرزند نوزاد توزیع کرد. هر سیدی حاوی پیامی از طرف فرماندار بود: "امیدوارم هم شما و هم کودکتان از این موسیقی لذت ببرید و کوچولوی شما با گوش کردن به این موسیقی یک شروع هوشمند داشته باشد". در حالی که جملات فرماندار جذاب و احساساتی هستند، تاثیر موسیقی کلاسیک بر مغز کودکان (مشهور به اثر موتزارت) به شدت مورد تردید است. این ایده اولین بار از یک تحقیق در سال ۱۹۹۳ در دانشگاه کارولینا به وجود آمد. تحقیق نشان میداد ۳۶ دانشجو پس از گوش دادن به موسیقی موتزارت و شرکت در آزمون سنجش IQ، نسبت به دانشجویانی که قبل از آزمون در سکوت به سر میبردند نتایج بهتری کسب کردند. این نتایج تا به حال در هیچ آزمایش دیگری تکرار نشده است. در حقیقت بررسی دانشگاه هاروارد در سال ۱۹۹۹ روی ۱۶ تحقیق مشابه نشان داد که اثر موتزارت واقعی نیست.
۳. رشد مغز در بزرگسالان
موشهای بالغ، خرگوشها و حتی پرندهها هم میتوانند نورونهای جدید در مغزشان رشد دهند، اما با گذشت بیش از ۱۳۰ سال آزمایش و تحقیق، دانشمندان نتوانسته بودند رشد سلولهای مغزی جدید در مغز انسانهای بالغ را شناسایی کنند. همهی اینها در سال ۱۹۹۸ تغییر کرد؛ هنگامی که یک تیم سوئدی نشان دادند که سلولهای جدیدی در قسمت هیپوکمپوس (قسمتی از مغز که مربوط به ذخیرهی خاطرات جدید است) مغز افراد بالغ رشد کردهاند. در سال ۲۰۱۴ تیمی از انستستو کارولینسکا در سوئد با ردگیری کربن۱۴ در DNA برای تخمین عمر سلولها، تایید کردند که استراتوم (ناحیهای از مغز که به توانایی کنترل حرکتی و شناختی مربوط میشود) هم در طول حیات نورونهای جدید تولید میکند. هرچند مغز ما در بزرگسالی مانند مغز یک نوزاد، زایشگاه سلولهای مغزی نیست، اما به طور مداوم بازسازی میشود.
۴. قوی بودن مغز مردها از لحاظ ریاضیات و علوم و احساساتی بودن مغز زنان
آناتومی مغز مردها و زنان تفاوتهای بسیار جزئی دارد. هیپوکمپوس که مربوط به خاطرات است در زنان بزرگتر است، در حالی که آمیگدال که مربوط به احساسات است در مردان بزرگتر است. (دقیقاً بر خلاف باور رایج). شواهد نشان میدهند که این نابرابریهای جنسیتی ناشی از توقعات فرهنگی هستند، نه بیولوژی. برای مثال در سال ۱۹۹۹، روانشناسان اجتماعی در دانشگاه واترلو در اونتاریو آزمون سخت ریاضی به مردان و زنان دادند. زنها (حتی آنهایی که سابقهی ریاضیات قوی در کارنامهی خود داشتند) نمرات پایینتری از مردان کسب کردند. اما وقتی آزمایش بر روی زنان و مردانی انجام شد که در گذشته مورد تبعیض جنسیتی قرار نگرفته بودند، نتایج آزمایش برای زنان و مردان یکسان بود.
۵. کما و شباهت آن به خواب
در فیلمها کما بدون ضرر نمایش داده میشود: بیمار به خوبی و راحتی برای مدت چندین ماه بر روی تختی خوابیده و سپس صحیح و سالم از خواب بیدار میشود، درحالی که هیچگونه آسیبی از این وضعیت به او نرسیده است. در دنیای واقعی کسانی که از کما نجات پیدا میکنند معمولاً از معلولیتهای ناشی از آن رنج خواهند برد و نیاز به توانبخشی دارند. اسکن مغزی دلیل این اثر را برای ما روشن میکنند. دانشمندان فرانسوی در سال ۲۰۱۲ متوجه شدند که بخشهای پر ترافیک مغز (که معمولاً حتی در زمان خوابیدن هم فعال هستند) در بیماران کما غیر فعال و خاموش هستند. بیشتر کماها بیشتر از دو تا چهار هفته دوام نمیآورند. پس هر چیزی را که در سریال Grey’s Anatomy میبینید باور نکنید.
۶. جدول حل کردن و تقویت حافظه
اگر در حل جداول کلمات متقاطع با استعداد نیستید و علاقهای هم به انجام آن ندارید، خبر خوبی برای شما داریم: دانشمندان علوم اعصاب دریافتهاند که حل کردن جدول، اگر هم تاثیر مثبتی بر روی تواناییهای شما داشته باشد، تنها موجب بهبود توانایی شما در حل کردن جدول میشود! تحقیقی در سال ۲۰۱۱ توسط کالج پزشکی آلبرت اینشتین نشان داد که حل جدول در ابتدا باعث تاخیر در آغاز زوال حافظه در افرادی با سن بین ۷۵ تا ۸۵ سال میشود. اما به دلایل نامعلومی وقتی که فرد نشانههایی از زوال عقل داشته باشد، حل جدول زوال حافظه را نیز شدت میدهد. امروزه بیشتر نوروساینتیستها موافقاند که جدول حل کردن ضرری ندارد، اما انتظار نداشته باشید تا با حل جدول فراموشکاری خود را جبران کنید.
۷. سبک یادگیری (Learning Style) و نقش آن در آموزش
آیا تا به حال در تستهای تشخیص سبک یادگیری شرکت کردهاید؟ آیا مشاور شما تا به حال به شما گفته است که شما باید به صورت صمعی یا بصری درسهای خود را فرابگیرید؟ اصلاً دوست نداریم تصورات شما را مخدوش کنیم، اما متاسفانه شواهد کافی برای اثبات چنین ادعاهایی وجود ندارد. در سال ۲۰۰۶، روانشناسان دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا متوجه شدند که دانشجویانی که به آنها مطابق سبک یادگیریشان تدریس میشد، در امتحانات موفقتر از بقیه ظاهر نمیشدند. مقالهای در سال ۲۰۰۹ هم نشان میداد که هیچ تحقیق علمی که ثابت کند سبک یادگیری و سبک تدریس باید با هم هماهنگ باشند وجود ندارد. اما اصول گسترده و همگانیای وجود دارند که با رعایت آنها هر کسی میتواند در یادگیری بهتر عمل کند. مانند تکرار، شرکت در آزمون، و فاصله دادن بین جلسات یادگیری و ... .
۸. الکل و سلولهای مغزی
هرچند مصرف الکل ممکن است برای سلامتی مضر باشد و شانس ابتلا به بیماریهایی از ناراحتیهای کبد و بیماریهای مرتبط با پانکراس گرفته تا سرطان دهان و معده را افزایش دهد، اما موجب مرگ سلولهای مغزی نمیشود. وقتی دانشمندان انستیتو بارتولین دانمارک مغز افراد الکلی و افراد سالم را با هم مقایسه کردند، متوجه شدند که تعداد نورونهای مغز هر دو دسته یکسان است. البته الکل مانند بسیاری از مواد دیگر در دوزهای بالا میتواند سلولهای مغز را از بین ببرد (به خصوص سلولهای مغز حساس و در حال توسعهی جنین را).
۹. حس ششم
ادراک فراحسی (ESP)، یا به اصطلاح حس ششم، اولین بار توسط آزمایشی در دهه ۱۹۳۰ مطرح شد. جوزف بنکس راین، گیاه شناس دانشگاه دوک، ادعا میکرد افرادی که به آنها روی خالی یک کارت نشان داده میشد، به درستی قادر به حدس زدن شکل روی دیگر کارت بودهاند و این با استفاده از خواندن ذهن فردی که کارت را در دست گرفته میسر شده است. هرچند از آن زمان هیچ آزمایش دیگری به این نتیجه نرسیده است، شایعهی دکتر بکنس به قوت خود پابرجا باقی ماند. در جریان جنگ سرد، CIA با استخدام جاسوسانی که ادعا میکردند قدرت ذهنخوانی دارند به این شایعه قوت بخشید. سرانجام در سال ۱۹۹۵ بعد از اینکه CIA به این نتیجه رسید که چیزی به اسم حس ششم وجود ندارد، شبکهی جاسوسان ذهنخوان خود را منحل کرد.
۱۰. چپ مغز (منطقی) و راست مغز (خلاق) بودن افراد
در دههی ۱۹۶۰ راجر اسپری، دانشمند علوم اعصاب و روان انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا (کلتک) الیاف مرتبط کنندهی دو نیمکرهی راست و چپ مغز تعدادی از بیماران مبتلا به صرع را قطع کرد تا تشنج آنها را کاهش داده یا حذف کند. سپس با انجام آزمایشی تصاویری را به چشم راست یا چپ بیماران نشان داد. او سپس به این نتیجه رسید که نیمکرهی چپ مغز اطلاعات کلامی را بهتر پردازش میکرد و نیمکرهی راست اطلاعات بصری و فضایی را. بعد از دههها گذشتن از آن آزمایش، هنوز هم نتایج آن به غلط تفسیر میشوند و در کتابها و مجلات زرد موفقیت به کرات دربارهی افراد راست مغز و چپ مغز نوشته میشود. هیچ مدرک معتبری دربارهی تشخیص نوع شخصیت افراد بر اساس نیمکرهی قویتر مغز وجود ندارد و جالب اینجاست که اسناد و مدارک زیادی وجود دارند که این نظریه را رد میکنند. برای مثال در سال ۲۰۱۲ روانشناسان دانشگاه بریتیش کلمبیا به این نتیجه رسیدند که تفکر خلاق شبکهی وسیع عصبی را در مغز فعال میکند که به طور خاص مربوط به هیچکدام از دو نیمکرهی مغز نیست.
نکتهی جالب دربارهی این باورهای نادرست این است که برخی از آنها به قدری رایج هستند که برای بخش عظیمی از جامعه به واقعیت مسلم تبدیل شدهاند. خود شما تا به حال چه تعداد از موارد بالا را شنیده یا خوانده بودید؟ آیا مواردی از اشاره به این شایعات را در فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی به یاد دارید؟
ویدیو مرتبط :
باور های نادرست درباره مغز و حافظه
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
10 باور نادرست پزشکی که از ذهن مردم بیرون نمی رود
از توصیه هایی مثل نوشیدن هشت لیوان آب در روز تا هشدارهایی مثل در خانه ماندن در فصل سرما هنگام بیماری، بعضی باورهای متداول پزشکی باوجود اینکه بارها و بارها نادرستی شان تایید شده است اما در بین عموم باقی می مانند. در زیر به ۱۰ مورد از آنها اشاره می کنیم.
باور ۱: واکسن ها ممکن است موجب بروز آنفولانزا (و اوتیسم) شوند.
بااینکه بدن ممکن است با یک تب خفیف به همه واکسن ها واکنش دهد اما این شایعات که واکسن آنفولانزا باعث ابتلا به آنفولانزا می شود کاملاً نادرست است. درست است که این واکسن حاوی ویروس های مرده آنفولانزا است اما این ویروس ها مرده هستند. یک ویروس مرده نمی تواند موجب ابتلا به آنفولانزا شود. درمورد اینکه واکسن ها موجب ابتلا به اوتیسم می شوند هم باید گفت که این شایعه در سال ۱۹۹۸ توسط یک مقاله که در مجله "The Lancet” به چاپ رسید، پخش شد.
در این مقاله، والدین هشت کودک مبتلا به اوتیسم عنوان کرده بودند که تصور می کنند فرزندانشان بعد از زدن واکسن سرخک و سرخجه به این مشکل مبتلا شده اند. ارتباط بین این دو خیلی زود با علت جایگزین شد و از آن زمان باوجود تحقیقات بیشمار که هیچ ارتباطی بین این واکسن ها و بالا بردن احتمال ابتلا به اوتیسم پیدا نکردند، این شایعات همه جا پراکنده شد. متاسفانه، بقای این باور نادرست زمان و هزینه زیادی را که می توانست در جهت تحقیقات مربوط به اوتیسم صرف شود، برای اثبات دوباره و دوباره اینکه واکسیناسیون موجب ابتلا به آن نمی شود تلف می کند.
باور ۲: مکمل های غذایی همیشه سلامت شما را ارتقاء می بخشند.
تحقیقات مختلفی به اثبات می رسانند که مکمل های ویتامینه نه تنها ممکن است بی تاثیر باشند، بلکه می توانند خطراتی نیز به دنبال داشته باشند. بعنوان مثال، افرادیکه ویتامین C و E مصرف می کنند، ممکن است خود را در معرض ابتلا به سرطان قرار دهند زیرا مقدار زیاد از این آنتی اکسیدان ها ممکن است موجب اختلالات ژنتیکی شود. به همین ترتیب، در یک تحقیق دیگر مشخص شد که مکمل های روغن ماهی با سرطان در موش ها مرتبط است. FDA به اندازه داروها برای مکمل های غذایی هم قوانین ندارد به همین دلیل درمورد ایمنی بسیاری از مکمل ها تحقیق نشده است. علاوه براین، ممکن است ادعاهای تاییدنشده ای روی برچسب ظرف این مکمل ها نوشته شده باشد و حتی ممکن است دوز مصرفی نیز نادرست توصیه شده باشد. اما اگر این ویتامین ها و ترکیبات از موادغذایی طبیعی دریافت شوند نه قرص و مکمل، نیازی به نگرانی برای مصرف دوز بالا نیست.
باور ۳: هوای سرد باعث مریض شدنتان می شود.
این باور در سراسر جهان متداول است اما کاملاً اشتباه است. تحقیقات نشان داده است که بیشتر علائم سرماخوردگی چه واقعی و چه تصوری در زمانی که سردمان است احساس می شود اما این درجه هوا نیست که ما را در مقابل ویروس ها آسیب پذیرتر می کند. از سال ۱۹۶۸ که تحقیقی در مجله پزشکی نیوانگلند به چاپ رسید، مشخص شد که وقتی محققان افراد سرمایی را در معرض rhinovirus، یکی از متداول ترین ویروس های سرماخورگی، قرار دادند چه اتفاقی افتاد. نتیجه ها نشان داد که افراد در هوای سرد نسبت به زمان هایی که در دماهای متعادل ترین هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرماخوردگی ندارند. و اگر سرماخورده باشید، هیچ دلیلی ندارد که نتوانید بیرون در هوای سرد بروید.
بااینکه استراحت در این زمان بسیار عالی است اما هوای سرد تفاوتی در سرعت بهبودی شما ایجاد نمی کند. درواقع، بااینکه تحقیقات در این زمینه در مراحل ابتدایی است، اما این امکان وجود دارد که قرارگیری در معرض هوای سرد می تواند حتی به بدنتان کمک کند. برخی دانشمندان حدس می زنند که سرماخوردگی به این دلیل در ماه های سرد بیشتر اتفاق می افتد که افراد بیشتر در داخل خانه و فضاهای سربسته می مانند، بیشتر با هم در ارتباط نزدیک هستند و میکروب ها فرصت بیشتری برای پراکنده شدن دارند.
باور ۴: ما فقط از ۱۰ درصد مغز خود استفاده می کنیم.
از سال ۱۹۰۷ تا بحال سخنرانان انگیزشی و گروه های خودیاری از این نکته برای تشویق مردم به استفاده از قابلیت های خود استفاده می کردند. اما هیچیک از این افراد نمی توانستند ادعای خود را از نظر علمی نیز ثابت کنند. امروز می توان با استفاده از دستگاه های تصویربرداری پیشرفته، به هر قسمت از مغز که بخواهیم نگاه کنیم و در هر زمان که می خواهیم مقدار فعالیت مغز را بررسی کرده و به این باور بخندیم. اما چرا این باور نادرست هنوز بین مردم وجود دارد؟ شاید از آن خوشمان می آید. احتمالاً می خواهیم فکر کنیم که از همه قدرتمان استفاده نکرده ایم.
باور ۵: قند، بچه ها را شیطان می کند.
به ندرت می توان پدر یا مادری را پیدا کرد که به این باور اعتقاد نداشته باشد. در یک تحقیق هوشمندانه جدید به بچه ها غذای شیرین شده با آسپارتام دادند که ترکیبی بدون قند است. محققان به نیمی از والدین گفتند که این غذا حاوی قند است و به نیمی دیگر واقعیت را گفتند. والدینی که تصور می کردند بچه هایشان غذای حاوی قند مصرف کرده اند گزارش دادند که آنها غیرقابل کنترل و بسیار فعال شده اند. اما یک سنسور روی مچ این بچه ها که سطح فعالیت آنها را اندازه گیری می کند، خلاف این را نشان می داد: بچه ها کاملاً طبیعی رفتار می کردند. قندیجات معمولاً زمانی به بچه ها داده می شود که قوانین شل تر هستند و بچه های دیگری هم در آن اطراف هستند مثل جشن های تولد و تعطیلات. ممکن است این دلیل نشر این باور نادرست میان عموم بوده باشد.
باور ۶: اگر دچار صدمه ای شدید که موجب بیهوشی شد، باید سعی کنید بیدار بمانید.
این صدمات و غش کردن ها بسیار اتفاق می افتد و بااینکه همیشه نیاز به توجه پزشکی برای آن است، معمولاً چندان جدی و خطرناک نیستند. هشدار برای بیدار ماندن بعد از بیهوشی و غش معمولاً از یک سوءتعبیر درمورد یک نوع آسیب خاص به سر ناشی می شود نوعی که موجب خونریزی مغزی می شود که موجب کما یا بدتر از آن می شود. اما این اتفاق بسیار نادر است و درمورد افرادی که دچار بیهوشی های معمولی می شوند صدق نمی کند. اگر توسط پزشک معاینه شدید و نظر او این بود که دچار یک بیهوش یا غش عادی و خفیف بوده اید، نیازی به نگرانی نیست.
باور ۷: آدامس تا ۷ سال در معده می ماند.
بااینکه درست است که بسیاری ترکیبات موجود در آدامس مثل الاستومرها، رزین و موم قابل هضم نیستند، اما این به آن معنا نیست که تا آخر عمر در شکمتان می ماند. بیشتر آنچه می خوریم حتی چیزهایی که توصیه می شود مصرف کنیم مثل فیبر قابل هضم نیستند. اما دستگاه گوارش یک ماشین ارگانیک قوی است که هر چیزی که قادر به جذب آن نباشد، رد می کند. باوجود چسبندگی آدامس، این ماده مستقیم از دستگاه گوارشتان رد شده از بدنتان دفع می شود.
باور ۸: مطالعه در تاریکی یا بیش از اندازه نزدیک نشستن به تلویزیون، بینایی تان را ضعیف می کند.
نور کم یا زیاد، خیره شدن به تلویزیون از فاصله نزدیک بی شک باعث می شود جشمانتان بیشتر کار کرده و اذیت شود اما هیچ سند و مدرکی ثابت نمی کند که این کارها می تواند تخریب طولانی مدت برای چشمانتان ایجاد کند. باور نادرست درمورد تلویزیون از دهه شصت شروع شد و در آن زمان ممکن است درست بوده باشد. برخی از تلویزیون های رنگی در آن زمان تشعشعات زیادی ساتع کرده که می توانست موجب آسیب رسیدن به چشم شود اما این مشکل دیرزمانی است برطرف شده و تلویزون ها و مانتیورهای امروزی تقریبا بی خطرند. اگر تمایل دارید برای تماشای تلویزون خیلی نزدیک به صفحه نمایش بنشینید، ممکن است لازم باشد برای تشخیص نزدیک بینی چشمهایتان نزد پزشک بروید اما نزدیک تلویزیون نشستن شما را عینی نمی کند.
باور ۹: باید در روز حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
به طور کلی، بدن ما معمولاً کم آب نیست و به خوبی می تواند سطح آب داخل خود را تنظیم کند. باور ۸ لیوان آب در روز از سال ۱۹۴۵ شروع شد که هیئت تغذیه شورای ملی تحقیقات امریکا عنوان کرد افراد بزرگسال باید در روز دو و نیم لیتر آب مصرف کنند (تقریباً برابر با ۸ لیوان). البته رسانه ها فقط به گزارش همین جمله اکتفا کردند اما این هیئت در ادامه توضیح می دهد که بیشتر این دو و نیم لیتر از موادغذایی تامین می شود. این توصیه باید به این شکل تغییر کند: حدود هشت لیوان آب در روز بخورید یا بیاشامید.
باور ۱۰: تا یک ساعت قبل از شنا کردن نباید غذا بخورید.
این باور نادرست احتمالاً بسیاری از بعدازظهرهای تابستان شما را خراب کرده است. اما واقعیت این است که هیچ دلیلی ندارد که بعد از غذا خوردن شنا نکنید. درست است که هر نوع فعالیت شدید بعد از غذا خوردن می تواند ایجاد ناراحتی کند (بااینکه خطرناک نیست) اما برای اکثر ما جای نگرانی وجود ندارد. و دل درد هر زمانی ممکن است اتفاق بیفتد، چه غذا خورده باشید چه نخورده باشید.
منبع: mardoman.net