یاران‌ پیامبر(ص)‌ در ترکمنستان‌ +عکس

مجله مهر: یاران خاص پیامبر اکرم(ص)، اگرچه زیاد بودند و بسیاری از آنان در مکه و مدینه و کشورهای اطراف مدفون شده اند، اما بعضی از یاران نزدیک ایشان هم در سرزمین هایی مدفون شده اند. یارانی همچون «حجر بن عدی» که ماجرای نبش مقبره این یار بزرگوار پیامبر(ص) و امام علی(ع) سال گذشته خبرساز شده بود.

اما شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید دو تن از نزدیک ترین یاران پیامبر گرامی اسلام(ص) در کشور ترکمنستان به خاک سپرده شده اند. مقبره هایی که دولت ترکیه در حال بازسازی آن است.


یک سرپیچی شیرین

«حكم بن عمرو» یکی از یاران پیامبر(ص) است که در ترکمنستان مدفون شده است. او اگرچه در زمان معاویه به حکومت خراسان منصوب شد، اما اخلاق و منش حکومتی اش هیچ سنخیتی با حکومت منافقانه معاویه نداشت. هنگامى كه او به حكومت خراسان منصوب شد، عمران بن حُصین كه یكى از دوستان قدیمى او بود در دار الحكومه بصره پیش حكم آمد و گفت: «مى دانى براى چه به ملاقات تو آمدم؟فقط براى اینكه یك جمله از گفتار پیغمبر صلی الله علیه وآله و سلم را یادآورى كنم و آن این است:یاد دارى موقعى كه به رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم گفتند: یكى از سرداران به سربازى گفت: كه برخیز و در میان آتش برو و آن سرباز ابتدا خواست اطاعت كند ولى نافرمانى كرد و نرفت.پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: اگر رفته بود جهنمى مى شد. در مقام نافرمانى خدا اطاعت هیچ بنده اى را نباید كرد.» حکم، این فرمایش پیامبر گرامی اسلام(ص) را سرلوحه کارش قرار داده بود. نمونه رفتارهای حکم را می توان در ماجرای پاسخ تندش به والی معاویه دید.

سال 50 هجری قمری بود که زیاد بن ابیه(والی معاویه در عراق) برای او نوشت كه معاویه تصمیم گرفته درهم و دینارها را جمع آوری و ذخیره كند، بنابراین هر چه دارید برای او بفرستید و بین مردم تقسیم نكنید.  اما حكم  در جواب او نوشت:«من نامه شما را خواندم و از مضمون آن اطلاع پیدا كردم. شما برای من نوشته اید من طلاها و نقره ها را برای معاویه به شام بفرستم. اما من كتاب خدا را برنامه معاویه مقدم می دارم و قبل از این كه نامه او را بخوانم كتاب خداوند را قرائت كرده ام و من در كتاب خدا این چنین دستوری ندیده ام كه درهم و دینار را برای او بفرستم و مردمم را از آن محروم سازم. به خداوند سوگند اگر آسمان و زمین به هم بیایند من این اموال را برای او نخواهم فرستاد. من مطمئن هستم كه خداوند مرا از مشكلاتی كه پیش خواهد آمد نجات خواهد داد و از گزند معاویه نجات پیدا خواهم كرد.» او پس از نوشتن این نامه، همه اموال و غنایم را بین مردم تقسیم کرد و بعد گفت:« بار خدایا اگر عمل نیكی در نزد تو دارم هم اكنون جان مرا بگیر و مرا آسوده ساز.» نوشته اند که حكم همان روز درگذشت و در مرو خراسان به خاك سپرده شد. جایی که اکنون در خاک کشور ترکمنستان است.

شاهد تدفین شبانه حضرت فاطمه زهرا (س)

بریده بن حصیب اسلمی دیگر یار وفادار و نزدیک پیامبر اسلام(ص) و امیرالمومنین(ع) است که در ترکمنستان به خاک سپرده شده است.

او از جمله 80 نفری بود که در هنگام هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه، در محلی بنام «کراع الغمیم» به وی ایمان آورده و نماز عشا را به امامت پیامبر اقامه کردند. قبیله او اولین گروه و قبیله مسلمانان، بعد از هجرت بودند. بریده در جنگ‌های مختلف صدر اسلام حضور داشت و در دوران عثمان در گسترش اسلام در خراسان نیز مشارکت داشت. در مرو ساکن شد و در همان جا هم درگذشت.


بریده از جمه یاران خاص علی بن ابیطالب(ص) بود که در تشیع و دفن شبانه حضرت فاطمه زهرا (س)در کنار سلمان، زبیر و خواص بنی هاشم حضور داشت. او در ماجرای سقیفه بنی‌ساعده  و وقایع پس از آن، در مدینه حضور نداشت و به همراه سپاه اسامه بن زید در بیرون شهر بود. پس از بازگشت به مدینه و آگاهی از جانشینی ابوبکر به منزل «عمران بن حصین» رفت و روایاتی مبنی بر ذکر جانشینی علی(ص) از سوی پیامبر را یادآوری کرد و وی را متقاعد کرد که برای اعتراض به نزد ابوبکر روند.

مقبره بریده هم اکنون در شهر مرو ترکمنستان قرار دارد