باج به شغال نمی دهیم

باج به شغال نمی دهیم

گاهی دور زمان و مقتضیات محیط ایجاب می کند که آدمی به حکم ضرورت و احتیاج از فرد مادون و کم مایه ای تبعیت و پیروی کند و دستور و فرمانش را بر خلاف میل و رغبت اطاعت و اجرا نماید. ولی هستند افرادی که در عین نیاز و احتیاج زیر بار افراد کم ظرفیت نمی روند و عزت نفس و مناعت طبع خویش را برتر و بالاتر از آن می دانند که با وجود پاکدلان وارسته به دنبال روباه صفتان فرومایه بروند. تمام مال و خواسته را در پیش پای رادمردان می ریزند ولی دیناری عنفا به دون همتان نمی پردازند. جان به جانان می دهند ولی قدمی در راه فرومایگان بر نمی دارند. خلاصه« تاج به رستم می بخشند ولی باج به شغال نمی دهند.»

 

باید دانست که ضرب المثل بالا به دلیلی که بعدا خواهد آمد شغاد صحیح است نه شغال. گو اینکه شغال در مقایسه با شیر ژیان به مثابه همان شغاد در مقابل رستم دستان است ولی صحیحترین روایت در مورد ضرب المثل بالا همان شق اول است که به داستان تاریخی رستم و شغاد مرتبط می باشد و در شاهنامه فردوسی به تفصیل آمده است .

 

ذیلا اجمالی از آن تفصیل بیان می شود:
در اندرون خانه زال ، پدر رستم، کنیزک ماهرویی بود که خوش می خواند و رود می نواخت. زال را از آن کنیزک خوش آمد و او را به همسری برگزید. پس از مدت مقرر:

 

کنیزک پسر زاد از وی یکی
که از ماه پیدا نبود اندکی

 

ببالا و دیدار، سام سوار
وزو شاد شد دوده نامدار

 

ستاره شناسان و گنده آوران
زکشمیر و کابل گزیده سران

 

بگفتند با زال و سام سوار
که ای از بلند اختران یادگار

 

چو این خوب چهره بمردی رسد
یگانه دلیری و گردی رسد

 

کند تخمه سام نیرم تباه
شکست اندر آرد بدین دستگاه

 

همه سیستان زو شود پر خروش
وز شهر ایران بر آید بجوش

 

زال زر از این پیشگویی غمگین شد و به خدا پناه برد که خاندانش را از کید دشمنان مفاسد بیگانگان محفوظ دارد. به هر تقدیر نام نوزاد را شغاد نهاد و به ترتیب و پرورش او همت گماشت. چون شغاد به حد رشد رسید او را نزد شاه کابل فرستاد تا در کشور داری و تمشیت امور مملکت بصیر و خبیر شود. شاه کابل دخترش را با وی تزویج کرد و در بزرگداشتش از گنج و خواسته دریغ نورزید. در آن موقع باج و خرابی کشور کابل- افغانستان- به رستم دستان میرسید و همه ساله معمول چنان بود که یک چرم گاوی باژ و ساو می ستاندند و برای تهمتن به زابلستان می فرستادند.

چنان بد که هر سال یک چرم گاو
ز کابل همی خواستی باژو ساو

 

وقتی که شغاد به دامادی شاه کابل در آمد انتظار داشت که برادرش رستم باج و خراج از شاه کابل نستاند و در واقع کابلیان باج به شغاد بدهند. اهالی کابل چون این خبر شنیدند از بیم سطوت رستم و یا از جهت آنکه شغاد را در مقام مقایسه با برادر نامدارش رستم مردی لایق و کافی نمی دانستند همه جا در کوی و برزن و سروعلن به یکدیگر می گفتند:« تا وقتی که رستم زنده است ما باج به شغاد نمی دهیم.
منبع:avaxnet.com

ویدیو مرتبط :
باج دادن یا باج ندادن در کلام امام خمینی(ره)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

به کنگره باج نمی‌دهیم/بر سر تعطیلی دولت و بدهی معامله نمی‌کنیم

مقامات کاخ سفید در بحران ادامه‌دار تعطیلی دولت آمریکا:
به کنگره باج نمی‌دهیم/بر سر تعطیلی دولت و بدهی معامله نمی‌کنیم

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از صدای آمریکا، کاخ سفید اعلام کرد: هنوز به توافقی با جمهوری خواهان کنگره بر سر راه حل احتمالی برای پایان بخشیدن به تعطیلی ایالات متحده و مشکل سقف بدهی دولت، دست نیافته است.

جی کارنی سخنگوی کاخ سفید با بیان اینکه رویکرد سازنده جمهوری خواهان در گفت‌وگوهای اخیر نشان دهنده این است که آنها نیاز به تهدید پیش از فرآیند حرکت رو به جلو را حذف کرده‌اند، گفت: هنوز هیچ توافقی به دست نیامده است.

وی افزود: جایگاه رییس جمهور در ایالات متحده نباید و مردم آمریکا نمی‌توانند به کنگره برای انجام وظیفه خود که در روزهای واقعی همانند سراسر این دوره زمانی که به آن نپرداخته‌اند،باج دهد.

پیش از این سناتور سوزان کالینز سناتور جمهوری خواه از ایالت مین گفته بود: گفت‌وگوها با رئیس جمهور «خوب ولی بی نتیجه» بوده و بر نگرانی جمهوری خواهان درباره نیاز به معامله بر سر بدهی ملی 16.7 تریلیون دلاری افزوده شده است.

او با اشاره به اینکه حداقل اوباما با اعضای هر دو حزب کنگره گفت‌وگو می‌کند، گفت: شاید او نخواهد آن را یک مذاکره بنامد، ولی من آن را مذاکره خواهم نامید و آن را به عنوان یک پیشرفت تلقی خواهم کرد.

گزارش‌ها به نقل از قانون‌گذاران و مشاوران حکایت از آن دارد که جمهوری خواهان برای ادامه مذاکرات به منظور تامین مالی دولت  پیشنهاد افزایش سقف بدهی برای مدت کوتاه شش هفته‌ای را ارائه کرده‌اند.

این می‌تواند برای اوباما که اصرار دارد دولت فدرال باید بدون اعمال نظرهای خاص به طور کامل باز شود، مشکل آفرین باشد./ایسنا