امروز در تاریخ؛ بیستم تیر

اختلاف نظر میان حكمران تخارستان (منطقه ای در شمال شرقی افغانستان امروز) و دربار اشكانیان از جولای 127 پیش از میلاد آغاز شد.

تقویم تاریخ -1 تیر

654م:شهر كرمان در نخستین روز تابستان سال 654 میلادی (در آن سال؛ 22 ژوئن و برابر یكم تیرماه) به تصرف عرب درآمد که «مجاشع بن مسعود سلمی» فرماندهی آنان را بر عهده داشت. مولف تاریخ «منتظم ناصری» وقوع این رویداد را سال 651 میلادی مطابق سال 31 هجری ذكر كرده است.

1313م:رضا شاه كه از تركیه دیدار می كرد یکم تیرماه 1313 پس از بازدید و مشاهده طرز كار خبر گزاری آناتولی در این کشور، تصمیم گرفت كه ایران دارای یك خبرگزاری مشابه آن شود و تصمیم خود را به دولت ابلاغ كرد. در اجرای این تصمیم، خبر گزاری پارس 50 روز بعد (19 مرداد 1313 خورشیدی) آغاز بكار كرد و به پوشش خبرهای داخلی (عمدتا موسسات دولتی) و گزارشهای سایر كشورها (عمدتا به صورت ترجمه از خبرگزاری های خارجی و رادیوهای مربوط) پرداخت.

1981م:بیست و دوم ژوئن 1981 (یكم تیرماه 1360) آیت الله خمینی پس از دریافت نامه اكبر هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی، ابوالحس بنی صدر را از ریاست جمهوری ایران بر كنار كرد. بنی صدر قبلا خود را پنهان كرده بود كه بعدا گزارش شد با كمك مجاهدین خلق از ایران خارج شده و به دولت فرانسه پناه برده است. بنی صدر پیش از انقلاب هم در فرانسه بود كه با هواپیمای آیت الله خمینی به ایران بازگشته بود و دارای مقام و منزلت شده بود.

1360م:یکم تیرماه 1360 (ژوئن 1981) علی اصغر امیرانی ناشر مجله خواندنیها و صاحب یك چاپخانه بزرگ در تهران و در آن روز 65 ساله، به حكم قاضی شرع دادگاه انقلاب در زندان قصر اعدام شد.

امیرانی كه كار مطبوعاتی خودرا از روزنامه اطلاعات آغاز كرده بود و به مدت چهار دهه خواندنیها را منتشر می ساخت متهم شده بود كه با اسرائیل و نیز سازمان اطلاعات و امنیت ایران (ساواك) ارتباط داشت و به خواست شاه و در جهت تحكیم پایه های سلطنت پهلوی مقاله می نوشت. امیرانی چهل روز پس از پیروزی انقلاب دستگیر ولی در تیرماه سال 1358 آزاد شده بود. وی چند ماه بعد بار دیگر بازداشت و این بار پس از محاكمه اعدام شد. «عفو بین المللی» كه یك سازمان غیردولتی است در پی دومین بازداشت امیرانی، به حمایت از او دست به تلاش زده بود كه شرح آنها در رسانه ها منعكس شده است.

1668م:23 ژوئن زادروز فیلسوف، تاریخدان و سخنران ایتالیایی «جیوانی باتیستا ویكو» است كه در سال 1668 به دنیا آمده بود و 76 سال عمر كرد. وی كه از اندیشمندان دوران روشنگری اروپاست ایرانیان عهد باستان را به راستگویی ستوده و آنان را مردمی به دور از ریا و تزویر و پرهیزگار از تعدّی به حقوق دیگران خوانده و در رساله خود «در اهمیت راستی و حقیقت»، این موارد را ذكر كرده و در فصلی از این رساله با آوردن مثل هایی از منش ایرانیان باستان ثابت كرده است كه اعتقاد و عادت به راستی و حقیقت باعث سازندگی و خلاقیّت می شود كه حاصل آن ارتقاء تمدن بشری است. وی نوشته است که مدنیّت رفیع ایرانیان عهد قدیم نتیجه عادت وسواسانه آنان به راستگویی و درستكرداری و اندیشه نیک بود. «ویكو» آموزش اخلاقیات و مراقبت در رعایت دقیق آنهارا بزرگترین تكلیف و رسالت هر حكمران و مدیرت جامعه قرارداده است.

1904م:انتشار منظم ستون «ژورنال» در روزنامه ها را ژوئن 1904 ذكر كرده اند زیرا كه یك روزنامه آمریكایی 22 ژوئن این سال به خوانندگانش اطلاع داد كه از شماره 25 ژوئن ستون های «ژورنال» دایر می كند و این ستونها توسط سردبیر و روزنامه نگاران قدیمی تر (كه خوانندگان با نامشان آشنا بودند) نوشته خواهند شد و حاوی مطالبی از جمله مشاهدات روزمره، شرح مسافرت و تداعی و برداشتشان از خبرها، تشریح سابقه رویدادها به علاوه بیان نظر، احساس و عواطف خود نسبت به برخی از آنها و انعكاس ضعف ها و قوّت ها، یادآوری ها، ترسیم وضعیت روزگار، بازتاب كارهای ماندنی، انتقال دانش، و آموزش عمومی خواهند بود. باید دانست كه قبلا در جراید چنین مطالبی به صورت پراكنده و غیر منظم انتشار می یافت كه این روزنامه آمریكایی آنها را به صورت منظم و روزانه درآورد، دیگران اقتباس كردند و جهانی شده است.

1340م:در ایران، در نیمه دوم دهه 1340، آن زمان كه دكتر علی اصغر صدر حاج سیدجوادی سردبیر روزنامه اطلاعات بود، چنین ستونهایی در این روزنامه تحت عنوان «پنج ستون از پنج نویسنده» دایر شد و مدتها ادامه یافت كه با رفتن او از روزنامه، این ستون ها هم تعطیل شد. دکتر علی اصغر صدر حاج سیدجوادی که از فعالان بنام انقلاب سال 1357 بود در فرانسه زندگی می کند. وی در زمان حکومت دکتر مصدق جناح سیاسی معروف به «نیروی سوم» را به وجود آورده بود.

1756م:22ژوئن سال 1756 به دستور سراج الدین «نواب بنگال» 146 شبه نظامی انگلیسی را در یك اطاق كوچك حبس كردند (که برخی از آنان را از سوراخی كه در سقف ایجاد كرده بودند به داخل اطاق و بر سر دیگران افكنده بودند) و این عمل باعث خفه شدن 123 تن از انگلیسی ها شد. مورخان انگلیسی در تالیفات خود از این اطاق به عنوان «سوراخ سیاه جهنم» نام برده اند.

1815م:در تاریخ فرانسه «22 ژوئن» یاد آور دو بار تسلیم شدن این كشور در برابر نیروی خارجی است. 22 ژوئن سال 1815، فرانسه پس از شكست در جنگ واترلو تسلیم نیروهای اتحادیه (كشورهای متحد بر ضد ناپلئون - آلمان و انگلستان - شد. ناپلئون، خود سه روز پس از این شكست تسلیم شده بود كه به جزیره سنت هلن تبعید شد و در همانجا در حبس خانگی انگلیسی ها درگذشت.

1922م:فیلد مارشال «سر هنری ویلسون» كه در جنگهای برمه، افریقای جنوبی و جنگ جهانی اول در جبهه فرانسه شركت كرده و مدالهای متعدد به دست آورده بود 22 ژوئن سال 1922 در لندن توسط جمهوری خواهان ایرلند ترور شد.

2003م: 20ژوئن 2003 ( 30 خرداد 1382) اصول 400 گانه قانون اساسی «كشورهای متحده اروپا» كه برای تدوین آن 105 نماینده و مشاوران آنها 16 ماه تلاش كرده بودند در اجلاس سران این ممالك که در یونان برگذار شده بود تایید شد. در این اجلاس قرار بر این شد که یک سال بعد، این طرح در بروکسل مورد بررسی نهایی قرار گیرد و سپس برای تصویب توسط یکایک کشورهای عضو به این ممالک ارسال شود و رای گیری درباره آن در هرکشور، از طریق رفراندم و یا پارلمان صورت گیرد، و این کار بیش از سال 2007 طول نکشد. این طرح در چند کشور تصویب شد ولی فرانسویان و هلندی ها آن را رد کردند. با این وضعیت، طرح آینده مبهمی پیدا کرد.

2004م:نیویورك تایمز در شماره 21 ژوئن 2004 خود گزارش خبرنگارانش «سومینی سنگوپتا» و «دكستر فیلكینز» در عراق را چاپ كرده بود كه نوشته بودند: دولت موقت عراق به ریاست ایاد علاوی كه بیش از یك دهه همكار «سیا» بوده است بررسی اعلام حكومت نظامی، این بار تحت عنوان «حالت فوق العاده و اعمال مقررات مربوط» در برخی نواحی عراق را تحت بررسی قرار داده كه آن را پس از انتقال قدرت در سی ام ژوئن به اجرا درآورد. طبق این گزارش، این مقررات شامل تحمیل ساعات منع رفت و آمد شبانه، منع برگزاری اجتماعات و تظاهرات خیابانی (دمونستراسیون)، بازرسی و دستگیری بدون مجوز قاضی دادگاه، بازداشت نامحدود بدون ابلاغ اتهام و ... خواهد بود. ایاد علاوی گفته است كه كمیسیونی مركب از چند وزیر را مامور بررسی اعلام حالت فوق العاده در برخی از نقاط عراق كرده است. هدف مقابله با ناامنی است.

2004م:سی. بی. اس - یک شبكه تلویزیونی آمریكا 20 ژوئن 2004 به نقل مطالب سایت «القاعده در شبه جزیره عربستان» تحت عنوان صوت الجهاد پرداخت و گفت كه به ادعای این سایت اینترنتی، پلیس سعودی سمپات القاعده لباس و خودرو با مارك پلیس در اختیار عوامل القاعده گذارده بود و آنان به لباس پلیس در آمده و در مسیر فرودگاه ریاض اقدام به بازرسی اتومبیلها كرده، پال جانسون آمریکایی را یافته، به اتومبیل دیگر منتقل ساخته و ربوده بودند.

2004م:در پی پخش مصاحبه یك ساعته بیل كلینتون رئیس جمهوری سابق آمریكا در 20 ژوئن 2004 با شبكه A.B.C كه در آن بسیاری از ضعف های جامعه این كشور را رو كرد و تلویحا از جورج بوش به انتقاد پرداخت، عوامل حزب جمهوریخواهان حمله به او را از سر گرفتند و حتی بر ضد او به دادن آگهی تبلیغاتی به تلویزیونها دست زدند!.

2005م:مجله آمریكایی «جی كیو» در شماره ژوئیه 2005 خود كه دوشنبه 20 ژوئن انتشار یافت مصاحبه با پنج نظامی آمریكایی از ایالت پنسیلوانیا از جمله جسی داوسن25 ساله، جاناتان ریز 22 ساله و شان ا'شی را كه ده ماه زندانبان سلول صدام حسین در عراق بوده و به وطن باز گشته بودند منتشر ساخت كه وسیعا در رسانه های آمریكا نقل شده بود و شبكه های تلویزیونی، خود جداگانه با این نظامیان كه درجه گروهبانی دارند مصاحبه كرده بودند.

2005م:19 ژوئن 2005 شبكه ان.بی.سی. در برنامه «دیت لاین» گزارش مفصل و مصوری از كارخانه های ساخت پوشاك در بنگلادش پخش كرد كه نشان می داد از لحاط شرایط و محیط كار وضعیت چندان مناسبی نداشتند و مزد برشكاران و دوختگران حدود ده سنت (90 تومان) در ساعت بود. محصول كار این كارگاهها عمدتا به آمریكا صادر می شود و در اینجا با به به و چه چه در فروشگاههای بزرگ زنجیره ای همچون «كی مارت» و «وال مارت» بفروش می رسد.

2005م:بیست و یکم ژوئن 2005 «فان وان كای» رئیس دولت ویتنام با جورج بوش رئیس جمهوری آمریكا در كاخ سفید واشنگتن ملاقات و پیرامون گسترش داد و ستدهای دو كشور مذاكره کرد.

فان در جریان دیدار یك هفته ای خود از آمریكا، قبلا با رئیس كمپانی مایكرو سافت ملاقات كرده و ترتیب همكاری این شركت با كارشناسان تكنولوژی پیشرفته ویتنام و نیز آموزش بیش از پنجاه هزار تن از معلمان ویتنامی را كه بعدا بتوانند در مدارس این كشور علوم كامپیوتر درس بدهند داده بود.

0: 360 پیش از میلاد ارتش چین به كمان ضامندار (كراس باو) مجهز شد كه در آن زمان یك جنگ افزار پیشرفته محسوب می شد.

80: به امپراتور وقت روم ـ تیتوس ـ گزارش شد كه آمفی تئاتر 55 هزارنفری شهر رم كه ویرانه آن باقی است آماده گشایش شده است.

1777: پول در گردش ایالات متحده (آمریکا) 3 میلیون دلار تعیین، و دستور ضرب سکه طلا تا این مبلغ داده شد.

1870: قانون تاسیس دادستانی کل امریکا معروف به وزارت دادگستری که بر پلیس فدرال و داستانها، دادیارها و بازپرس های سراسری (و تا قرن 21 که وزارت امنیت داخلی تاسیس شد بر اداره مهاجرت) نظارت دارد و از دپارتمان های قوه مجریه و جدا از قوه قضائیه آن کشور است به تصویب کنگره آمریکا رسید. وزارت دادگستری آمریکا در حقیقت امور تحقیق و پلیسی را برعهده دارد.

1948: فاتحان غربی اعلام كردند كه تا مطمئن نشوند امنیت در اروپا برهم نخواهد خورد نیروهای خود را از آلمان خارج نخواهند ساخت (كه نیروهای آمریكایی هنوز هم از آلمان خارج نشده اند!).

1970: طبق اصلاحیه شماره 26 قانون اساسی آمریكا كه از 22 ژوئن سال 1970 به اجرا در آمد حداقل سن " رای دادن در انتخابات" در این كشور به 18 سال تمام كاهش یافت.

منبع:iranianshistoryonthisday.com