فرهنگ و هنر


2 دقیقه پیش

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ...
2 دقیقه پیش

خواندنی ها با برترین ها (81)

در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ...

هنر همجوشی شیشه



همجوشی شیشه , هنرهای دستی و سنتی

در تعریف شیشه آمده است که شیشه مایعی است سرد شده . این تعریف بدلیل ساختار مولکولی شیشه است که هرچند به ظاهر جامد می باشد ولی پیوند مولکولی آن نا منظم و شبیه به مایع است . شیشه خالص که همان سیلیس است دمای ذوب نسبتا بالایی در حدود ۱۷۰۰ درجه دارد که برای پایین آوردن دمای ذوب از مواد تعدیل کننده ای مانند اکسید سدیم استفاده می شود تا با شکستن پیوند مولکولهای سیلیس دمای ذوب آن را پایین آورد و قابلیت شکل پذیری به شیشه بدهد .


در زمان ذوب شیشه می توان با استفاده از یونهای فلزات درخمیر شیشه رنگ ایجاد کرد این عمل در شیشه های آهکی یعنی شیشه هایی که در ترکیب آنها اکسید کلسیم وجود دارد با سهولت انجام می شود .  به عنوان مثال اکسید آهن باعث ایجاد رنگ سبز , اکسید منگنز رنگ بنفش و کبالت شیشه را به رنگ آبی در می آورد .

 

خمیر شیشه پس از طی مراحل اولیه ذوب در کارخانه با دو روش غلطکی و یا غوطه وری به شکل شیشه تخت در می آید .

 

همجوشی شیشه , هنرهای دستی و سنتی

 

در روش همجوشی شیشه یا همان فیوز گلاس شیشه به دمای ذوب نمیرسد بلکه فقط کمی نرم می شود و قطعات شیشه بر اثر این حرارت و نرم شدن به یکدیگر متصل می شوند به همین دلیل در تعریف فیوز شیشه آمده است : اتصال قطعات شیشه به یکدیگر بر اثر حرارت .


حال این تکنیک در دستان هنرمند شیشه گر این امکان را به او می دهد تا فرمها و تصاویر مورد نظر خود را مجسم سازد .انواع رنگها , شیشه های رنگی , شیشه های بافت دار, شیشه های کارگاهی  و هر آنچه که ماهیت شیشه ای دارد  موادی هستند تا هنرمند ذهنیات خود را توسط آنها تجسم بخشد .


هر چند بر طبق تعریف فیوز شیشه اتصال دسته یک گلدان شیشه ای به بدنه آن نیز نوعی همجوشی شیشه محسوب می شود و دارای تاریخچه ای به قدمت ساخت شیشه است , ولی هنر فیوز گلاس که در اینجا منظور نظر ماست در دنیا سابقه طولانی ندارد . این هنر منشاء اروپایی داشته و با پدید آمدن تکنولوژی ساخت کوره های مخصوص این هنر نیز به آرامی رشد پیدا کرد و سپس به سایر کشورها مانند آمریکا , ترکیه , یونان و … نیز رسید به طوری که هم اکنون در زمینه مواد اولیه و ابزار تا حدی رشد یافته است که هر کسی به راحتی با استفاده از این محصولات آماده می تواند در زمینه هنر فیوز گلاس فعالیت داشته و با این تکنیک اثر هنری خلق نماید .

 

همجوشی شیشه , هنرهای دستی و سنتی

 

در ایران عمر این هنر به حدود یک دهه می رسد و هنرمندان با توجه به جوان بودن آن و نبود بسیاری از امکانات اولیه این تکنیک را به خوبی قدر دانسته و در راه رشد و تعالی آن قدمهای خوبی برداشته اند و آثار زیبایی آفریده اند .

 

هنر فیوز گلاس بسیار برای هنر دوستان و مخاطبین جذاب و شیرین است و با دیدن آن همیشه لبخندی بر چهره ها می نشیند . این احساس برای هنرمند در هنگام ساخت هم به همین صورت است . زمانیکه درب کوره باز می شود و اتفاقات شیرینی که در کوره افتاده است را میبینیم  , گویا انرژی مضاعفی در ما ایجاد می شود که می گوید باید باز هم ادامه داد و اتفاقات زیباتری را تجربه کرد . هر بار تجربه با کوره فیوز شیشه این را به من متذکر می شود که راهی طولانی در پیش دارم و ساخت آثار شیشه ای هیچ پایانی ندارد و همچون ذهن آدمی روز به روز گسترش می یابد .

 

همجوشی شیشه , هنرهای دستی و سنتی

 

شیشه در طول تاریخ به عنوان ماده ای سحر کننده و جادویی در ذهنها جای داشت و گاه هنرمند شیشه گر نیز مانند کیمیاگران سعی در حفظ اسرار کار خود داشته است ولی امروزه هنرمندان با علاقه و عشق آثار و تجربیات خود را در اختیار همگان قرار می دهند تا راه اعتلای این هنر به سهولت باز گردد.

 

یکی از راههای گسترش هنر شیشه گری استفاده از آن در معماری و دکوراسیون داخلی است چرا که حضور آثار دست ساخته در جایی که ما زندگی می کنیم و هر روز و هر ساعت با آن در ارتباطیم و تمام فضای اطراف ما را اشغال کرده است , ما را بیشتر تحت تاثیر انرژی حاصل از آن قرار می دهد . ارتباط مناسب میان هنرمندان و صنعتگران با طراحان , مهندسین و معماران باعث می گردد آثار منحصر به فردی خلق شوند که به جرات می توان گفت  تحولی در معماری ایجاد خواهد کرد .

منبع:handi-craft.ir


ویدیو مرتبط :
هنر شیشه گری

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اروسی؛ اوج هنر چوب و شیشه



 

اروسی


استان کردستان به علت آب و هوای خوبی که دارد محل رویش درختان ‏گوناگونی مانند گلابی، گردو، کیکم و سنجد است و این امر باعث شده که مردم ‏این دیار به هنر چوب و کار با چوب اهمیت زیادی دهند و در این هنر استادان ‏و هنرمندان بزرگی مانند استاد مجید نعمتیان، استاد عباس پسر استاد نجار ‏باشی، استاد عبدالحمید نعمتیان، استاد بهزادیان و استاد نعمت الله محمودی را ‏به خود دیده است.

هنر نازک کاری هنری ریزه کاری و نقش و نگار است که این ‏هنر از گذشته دور تا به حال نقش ویژه ای در میان افراد داشته و انتظار می‌رود ‏که در آینده دور پررونق تر شود روز به روز بر زیبای آن افزوده شود.
اکنون در ‏سراسر دنیا هنر نازک کاری کردستان شناخته شده است و سنندج را به عنوان ‏خالق این هنر زیبا می‌شناسند. هنر چوب ریشه در زندگی مردمان این دیار دارد ‏بر اصولی استوار است که همزمان با آداب و سنن و محیط زیست استان تولد ‏و رشد یافته است.
کار با چوب به طور عمده به شش رشته نجاری، نازکاری، ‏نجاری نازک کاری، منبت کاری، معرق کاری و خاتم کاری تقسیم می‌شود که ‏هر کدام زیبای خاص خود را دارد یکی از رشته‌های کهن و زیبای کار با چوب، ‏نجاری نازک کاری یا اروسی سازی است.

اروسی

 

صنعت نجاری هنگامی‌ که با هنر ‏طراحی و ظرایف نازک کاری تلفیق شود حاصل آن پدیده ای زیبا و جذاب است ‏که اروسی یکی از از این پدید‌ه‌ها است.
اروسی به درهای اطلاق می‌شود که به ‏حالت کشویی و از پایین به بالا باز می‌شود. هنر اروسی سازی پیوندی بین ‏نازک کاری چوب، شیشه بری و نجاری و طراحی است.
در این هنر، هیچ میخ و ‏چسبی به کار نمی‌رود و تمام نقش و نگار‌ها ی آن به وسیله اتصالات ظریف ‏چوب (کام و زبانه) به هم وصل می‌شوند. برای این کار ابتدا طرح اولیه با ‏اطلاعاتی از هندسه و مثلثات روی کاغذ تهیه می‌شود و سپس با دقت و ظرافت ‏فراوان چوب‌ها بریده می‌شود و شیشه‌ها با مهارت خاصی کنار هم چیده می‌‏شود و تمام اتصالات با فنون زیبای نجاری به هم متصل می‌شوند.

 

 

انواع نقش‌های اروسی‏
اروسی‌ها دارای نقش‌های متعددی است که دو نوع آن بیشتر از همه در استان ‏کردستان رایج ومتداول بوده است.

 

اروسی

 

* نقش اسلیمی ‌‌و متداول
همان طور از اسم آن پیداست نقشی است که در اکثر کشورهای اسلامی ‌رایج ‏است و خارجیان آن را به مردم مسلمان نسبت می‌دهند و نقش اصلی آن را از ‏گیاهان گرفته اند و در نقش‌های قالی و نقاشی‌های مختلف نیز دیده می‌شود.



‏* گره چینی
این نقش دارای نقوش هندسی شکل است که به مرور زمان در دنیای اسلام رایج ‏شده و در کاشی کاری‌ها و آجرنماها کاربرد فراوانی دارد و کل کار با هندسه و ‏مثلثات آمیخته شده است.‏
اکثر نقش‌های اروسی در انواع مختلف 8،12، 16،24، گره ساخته می‌شود که ‏در استان کردستان 16 رایج و 24 نادر است. هریک ازن قش‌های اصلی که شامل ‏نقش اسلیمی ‌و گره چینی است خود دارای نقش‌هایی فرعی است که در این ‏میان، نقش جقه اهمیت ببیشتری از بقیه دارد.‏

 


*نقش جقه
جقه در معنای درخت سرو است که مظهر آزادی است و شکل تقریبی آن را به ‏صورت درخت سرو فرض می‌کنند و سر نقش به صورت خمیده است و بدین ‏معناست که مرد آزاده و آزاد فقط در مقابل معبود سر تسلیم فرود می‌آورد این ‏نقش در استان کردستان بسیار دیده می‌شود و اکثر شیشه‌های آن به رنگ ‏قرمز رنگ است در کل شهرستان فقط یک نمونه رنگ آبی وجود دارد.‏

 

اروسی


استادان قدیمی ‌‌اروسی ساز
در شهرستان سنندج به اروسی توجه خاصی شده است و به فراوانی در این راه ‏زحمت کشیده اند که بارزترین آنها در هر دوره به ترتیب زمانی که می‌زیستند ‏عبارتند از استاد محمد نجارباشی (قطار چیانی) سازنده اروسی منزل سالار ‏سعید (موزه سنندج) استاد نعمت الله پدر مرحوم استاد مجید نعمتیان سازنده ‏اروسی 3 لگنه ضلع غربی منزل آصف و استاد نجار باشی سازنده اروسی 4 لگنه ‏منزل وکیل. در حال حاضر چون هزینه نصب و تولید اروسی بالارفته است و ‏کاری پرطاقت است کسی به آموختن آن روی نیاروده است و فقط استاد نعمت ‏الله محمودی به آموزش آن همت گمارده است و بسیاری از اروسی‌های گذشته ‏را که در حال نابودی بوده ایشان مرمت و بازسازی کرده است.

 


اروسی‌های قدیمی‌
در سنندج اروسی‌های زیادی وجود داشته است که به مرور زمان اکثر آنها از ‏بین رفته است و درحال حاضر می‌توان از اروسی ارزنده ای مانند اروسی7 لگنه ‏‏ موزه سنندج و اروسی‌های عمارت آصف، عمارت خسرو آباد و منزل وکیل، ‏منازل آقایان گله داری و غیاثی یاد کرد که هنوز پا برجا است.
در منازل قدیمی ‌‌‏سنندج با توجه به سلیقه صاحب منزل و معمار ساختمان، اروسی‌های ‏گوناگونی ساخته شده است و یا حداقل کتیبه در وردی را به صورت اسلیمی‌‏ درست می‌کردند.‏