هنر جاجیم بافی اردبیل

جاجیم بافی یکی از هنرهای اهالی استان اردبیل می‌باشد و جاجیم یکی از شاخص‌ترین محصولاتی است که توسط روستائیان استان اردبیل تولید می‌شود. بافت جاجیم در اکثر روستاها و مناطق عشایری اردبیل دارای سابقه دیرینه است و به علت وجود مواد اولیه در بین دامداران و عشایر تقریباً اغلب خانواده‌ها به این فن آشنائی دارند.

 

در استان اردبیل, منطقه خلخال, از نظر نوع بافت و میزان تولید آن, از مراکز مهم جاجیم بافی اردبیل به شمار می‌رود و جاجیم تولید شده در روستاهای شهرستان خلخال با سایر جاجیم‌ها متفاوت است. جنس نخهای استفاده شده در آن پشمی است.

 

 

در اکثر نقاط روستایی استان بافت جاجیم مرسوم است با این تفاوت که در نقاط مختلف, ترکیب رنگی و یا ظرافت نخ و نقوش, طرحهای مختلفی را ایجاد می‌نماید. نقوش رایج عبارتند از: گل سیب، گچی دیرناخی (ناخن بز)، سیرگا (گوشواره)، قرقره، بلی باقالی،جولما، بادامی، اوزوک گاشی (نگین انگشتر)، همیان و ... . ولی لازم به ذکر است که بالاترین حجم تولیدمربوط به عشایر اردبیل،خلخال، مشکین شهر، پارس آباد مغان، نمین، کوثر و بیله سوار می‌باشد.

 

موارد مصرفی چون زیرانداز، سجاده، پادری، رومیزی، روتختی، رویه کرسی، پشتی، رویه تکمیلی کیف و ساک و رویه مبل دارد و در کارهای تکمیلی به همراه چرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. نقش‌های جاجیم به دو صورت ساده و گلدار طراحی می‌شود. نوع ساده آن با تعییر رنگ تارها به صورت راه راه بافته می‌شود و نوع گلدار آن که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد به عنوان رویه کرسی, پشتی, انواع ساک و کیف به کار می‌رود. ابعاد جاجیم حدود 90 الی 120 سانتی متر مربع می‌باشد که برای بافتن آن حدود یک ماه زمان لازم است. پس از اتمام بافت و دوختن کناره‌های عرض جاجیم بر اساس نوع مصرف, قابل استفاده است.

 

 

 

منبع:tishineh.com

ویدیو مرتبط :
هنر جاجیم بافی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

هنر جاجیم بافی

جاجیم دست بافته ای است تارنما ( معمولا دارای نقوش لوزی و راه راه) كه با استفاده از نخ‌های رنگین و ظریف پشمی یا پنبه‌ای یا آمیزه‌ای از این دو بافته می شود.

 

جاجیم‌بافی به عنوان یکی از صنایع دستی رایج در ایران است و  از دیرباز بین خانواده‌های روستایی و عشایر رواج داشته‌است. جاجیم به عنوان زیرانداز، پلاس، فرش و رختخواب پیچ استفاده می‌شود و هم‌چنین هنگام کوچ عشایر برای بسته‌بندی و جابه‌جایی اسباب و لوازم و گاهی به‌عنوان بالاپوش گرم مورد استفاده قرار می‌گیرد.در ایران جاجیم را بیشتر بر روی کرسی و رختخوابهای کنار اتاق می اندازند یا به عنوان رختخواب پیچ روانداز و حتی رویة لحاف از آن استفاده می کنند. حتی در برخی از خانواده‌های روستایی جاجیم را به‌عنوان چشم‌روشنی و جهیزیه نوعروسان هدیه می‌دهند.

 

 

بافت جاجیم به سبب ویژگی و تمایز آن نسبت به سایر بافته ها به «جاجیم بافت » معروف است . مواد اولیه آن پشم است و بافت آن شبیه گلیم است، با این تفاوت که جاجیم در چهار تخته بافته می‌شود و پس از بافتن به هم متصل و دوخته می‌شود و همچنین برای بافت جاجیم، دستگاه (دار) را به صورت افقی روی زمین قرار می دهند. جاجیم گاه بافته ای یک رویه و گاه دو رویه است و این به سبب تارهای اضافی است که نقشمایه را به وجود می آورند. این تارها گاه در فاصله میان دو نقشمایه آزادانه در پشت بافته کشیده شده اند.

 

 

منبع:seeiran.ir