فرهنگ و هنر
2 دقیقه پیش | تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالستشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ... |
2 دقیقه پیش | خواندنی ها با برترین ها (81)در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ... |
هنرمندانی که در سال 2015، دنیا از دست داد
سال 2015، روز پنجشنبه (10 دی) به پایان رسید. در این سال، چهرههای فرهنگی زیادی در حوزه سینما ، در گوشه و کنار جهان، رخ در نقاب خاک کشیدند.
سال گذشته میلادی نیز چون سالهای پیش از آن اما پر تعداد تر، به سوگ بزرگانی از دیار ادبیات و سینما گذشت که هر یک از آنها چهرهای برجسته در میان همقطاران بودند و اثری از خود، در این جهان، ثبت کرده بودند. چهره هایی که حالا دیگر نیستند تا کاری تازه بیافرینند.
کتابها و فیلم هایشان اما، جاودانه خواهند شد تا نسل امروز که در این روزگار، در کودکی و نوجوانی بهسر میبرد، در آینده آنها را بخواند و ببیند. آنانی که رفتند، تنها مختص به یک سرزمین و یک مردم نبودند، بلکه آثارشان را میتوان به نوعی در قالب کلی میراث بشریت جای داد.
در میان نویسندگان، «یاشار کمال» که محبوب مردم تُرکیه بود و «گونتر گراس» که میان آلمانیها شهره بود تا «برایان فریل» که چخوف ایرلند لقب داشت و «ادواردو گالهآنو» که صدای مردم امریکای لاتین بود، درگذشتند.
در میان فیلمسازان از میان رفته هم، «روژه هانن» که در میان فرانسویها به خاطر ایفای نقش ناوارو، بازپرس باهوش شهره بود و «ستسکو هارا» که ژاپنیها دوستش داشتند تا «عمر شریف» که یک الجزایری به اسکار رسیده بود و «سعید جعفری» که یکی از کهنه کاران سینمای هند به حساب میآمد، در میان درگذشتگان قابل ذکر اند.
حالا اما، در نخستین روزهای سال جدید میلادی، بر آن شدیم تا مروری هرچند کوتاه بر زندگی و آثار این چهرهها داشته باشیم. بدیهی است درگذشتگان سال 2015، بسیار بیش از این هستند و در این مقال، تنها حوزه ی سینما ، به اشاره آمده است.
راد تیلور؛ «ماشین زمان» در میان «پرندگان»
راد تیلور بازیگر استرالیایی که به هالیوود رفت و با فیلمسازانی چون آلفرد هیچکاک، جرج استیونز و دلبرت مان همکاری کرد، هفتم ژانویه (17 دی 1393) در 84 سالگی در خانه خود در لس آنجلس درگذشت.
تیلور در 1960 با بازی در فیلم «ماشین زمان» به کارگردانی جرج پال که با اقتباس از کلاسیک علمی تخیلی اچ. جرج ولز ساخته شد، به شهرت رسید.او در کلاسیک «پرندگان» (1963) ساخته آلفرد هیچکاک نقش میچ برنر را بازی کرد.
کارنامه تیلور شامل کمدی رمانتیک «یکشنبه در نیویورک» (1963) که در آن قابل جین فاندا بازی کرد، همینطور «101 سگ خالدار» تولید دیزنی که در آن بهجای پونگو حرف زد. تیلور سال 2009 در فیلم «لعنتیهای بیآبرو» ساخته کوئنتین تارانتینو نقش وینستون چرچیل را ایفا کرد.
فرانچسکو رُزی؛ «مسیح» سینمای ایتالیا
فرانچسکو رزی کارگردان سرشناس ایتالیایی و خالق آثاری ماندگار چون «دستها روی شهر»، «ماجرای ماتئی» و «سه برادر» 10 ژانویه (20 دی) در پی عفونت شدید ریه در خواب از دنیا رفت.
او 92 ساله بود.این فیلمساز متولد ناپل در کنار پییر پائولو پازولینی، جیلو پونتهکوروو، اتوره اسکولا و برادران تاویانی، یکی از چهرههای تأثیرگذار سینمای پست نئورئالیستی ایتالیا در دهههای 1960 و 1970 بود.
رزی سال 1958 با فیلم «چالش» - درباره یک خلافکار محلی که رودرروی خانوادههای تبهکار ناپل میایستد - برنده جایزه ویژه هیأت داوران جشنواره ونیز شد و پنج سال بعد با «دستها روی شهر» جایزه شیر طلای این جشنواره را از آن خود کرد.
«جسدهای سرشناس» (1976) در جوایز دیوید دوناتلو که از آن به عنوان جوایز اسکار سینمای ایتالیا یاد میشود، جوایز بهترین فیلم و کارگردان را دریافت کرد.رزی در 1979 برای فیلم «مسیح در ابولی توقف کرد» برنده جایزه بفتا بهترین فیلم خارجیزبان شد.
این فیلم درباره تبعید کارلو لوی پزشک، نقاش و رماننویس ضدفاشیست است. «سه برادر» (1981) فیلم بعدی رزی نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد.او سال 2012 جایزه شیر طلای یک عمر دستاورد شصت و نهمین دوره جشنواره فیلم ونیز را دریافت کرد.
آن سال تقدیر برگزارکنندگان جشنواره ونیز از رزی با نمایش فیلمی مستند با صدای مارتین اسکورسیزی فیلمساز امریکایی همراه بود که در آن بخشهایی از معروفترین فیلمهای او به نمایش درآمد.
رزی هفت جایزه دیوید دوناتلو در کارنامه داشت و از جشنواره بینالمللی فیلم تائورمینا (2004)، جشنواره فیلم برلین (2008) و جشنواره بینالمللی فیلم لوکارنو (2010) نیز جایزه یک عمر دستاورد دریافت کرد.
بسیاری از کارگردانان سینما از کوستا-گاوراس و فرانسیس فورد کوپولا تا مارتین اسکورسیزی، اولیور استون و کن لوچ تحت تأثیر سینمای او بودند.
روژه هانن؛ آقای «ناوارو»
روژه هانن بازیگر و کارگردان فرانسوی که بیش از همه برای بازی در سریال پلیسی «ناوارو» شهرت داشت، 11 فوریه (22 بهمن) از دنیا رفت. او که باجناق فرانسوا میتران رئیس جمهوری پیشین فرانسه بود، هنگام مرگ 89 ساله بود.
هانن بیش از همه برای بازی در نقش کارآگاه ناوارو در مجموعه تلویزیونی فرانسوی «ناوارو» شهرت داشت که از سال 1989 تا 2006 روی آنتن میرفت. هانن از اوایل دهه 1950 با بازی در فیلم «راه دمشق» (1952) وارد دنیای سینما شد و با بازی در نقش مردان خشن به شهرت رسید.
لویی ژوردان؛ «ژیژی» و اسکاری که نگرفت
لویی ژوردان بازیگر معروف فرانسوی و ستاره فیلمهایی چون «ژیژی»، «نامه زنی ناشناس» و «اکتاپوسی» 14 فوریه (25 بهمن) در 93 سالگی از دنیا رفت.
لویی ژوردان که پا جای پای موریس شوالیه و شارل بوایه، دیگر بازیگران فرانسوی گذاشت و راه خود را در هالیوود باز کرد و بیش از همه برای بازی در فیلم موزیکال «ژیژی» و نقش ضدقهرمان فیلم جیمز باندی «اکتاپوسی» شهرت داشت، در خانه خود در بورلی هیلز درگذشت.
ژوردان در 2010 در لس آنجلس نشان لژیون دونوور را دریافت کرد. تعدادی از دوستانش از جمله سیدنی پواتیه و کرک داگلاس در مراسم تقدیر از او حضور داشتند.
لئونارد نیموی؛ «اسپاک»ی که در یادها خواهد ماند
لئونارد نیموی بازیگر امریکایی که خاطراتش را در کتاب «من اسپاک نیستم» (1975) روایت کرد، اما برای همیشه با نقش آقای اسپاک در مجموعه تلویزیونی و بعدها سری فیلمهای «سفر ستارهای» در یادها خواهد ماند، 27 فوریه (8 اسفند) از دنیا رفت.
زمانی که بازی در نقش آقای اسپاک، افسر نیمهزمینی/نیمه فضایی اهل ولکان و مرد بسیار منطقی در اولین مجموعه تلویزیونی «سفر ستارهای» (69-1966 - در ایران «پیشتازان فضا») به نیموی پیشنهاد شد.
این سریال هشت سپتامبر 1966 روی آنتن رفت و از نیموی یک ستاره ساخت. اسپاک با ظاهری نامتعارف یکی از سرنشینان اصلی سفینه اینترپرایز بود، اما نیموی یک جورهایی نسبت به «سفر ستارهای» تردید داشت.
او پس از بازی در دو فیلم «سفر ستارهای» با عنوان «سفر ستارهای: فیلم سینمایی» (1979) و «سفر ستارهای 2: خشم خان» (1982)، دو فیلم این مجموعه سینمایی را کارگردانی کرد: «سفر ستارهای 3: جستوجو برای اسپاک» (1984) و «سفر ستارهای 4: سفر بازگشت به خانه» (1986).
نیموی در سالهای آخر عمر در «سفر ستارهای» به کارگردانی جی.جی. آبرامز که سال 2009 به نمایش درآمد و این مجموعه را از نو آغاز کرد، حضوری کوتاه داشت.
او در دنباله آن فیلم «سفر ستارهای درون تاریکی» (2013) نیز بازی کرد که آخرین فیلمش هم بود.سفر ستارهای 5: آخرین مرز (1989) و «سفر ستارهای 6: سرزمین کشفنشده» (1991) دیگر فیلمهایی بودند که نیموی در آنها به نقش اسپاک ظاهر شد.
مانوئل دی اولیویرا؛ کارگردان فعال 106 ساله
مانوئل دی اولیویرا کارگردان پرتغالی که دوران کاریاش 9 دهه ادامه داشت و پیرترین فیلمساز در قید حیات دنیا بود، دوم آوریل (13 فروردین) در 106 سالگی از دنیا رفت. از دی اولیویرا به عنوان پیشکسوت سینمای پرتغال یاد میشود، همینطور فیلمسازی که بیشترین نقش را در افزایش اعتبار سینمای این کشور در صحنه بینالمللی داشت.
کار دی اولیویرا بسیار مورد تحسین بود و او در دوران کاری خود حدود 12 جایزه یک عمر دستاورد از جشنوارههای سینمایی مهم دنیا دریافت کرد، از جمله جایزه شیر طلای افتخاری جشنواره فیلم ونیز در سال 2004 و جایزه نخل طلای افتخاری جشنواره فیلم کن در سال 2008.او همچنین سال 1999 برای فیلم «نامه» جایزه داوران جشنواره کن را گرفت و سال 1991 برای فیلم «کمدی الهی» برنده جایزه ویژه داوران جشنواره ونیز شد.
با این حال، فیلمهای دی اولیویرا به خاطر اینکه اغلب متون ادبی سنگین را مورد اقتباس قرار میداد، فضای تئاتری فیلمهایش و اینکه واژهها بهاندازه تصاویر در فیلمهایش اهمیت داشتند، در سطح بینالمللی و بخصوص در امریکا به طور محدود توزیع میشد.دی اولیویرا تا 55 سالگی تنها دو فیلم بلند داستانی را به پایان رساند، اما بعد از آن تا 102 سالگی 29 فیلم ساخت.
عجیب اینکه یکی از این فیلمها به نام «خاطرات و اعترافات» به درخواست او اکران عمومی نشد و دی اولیویرا خواست این فیلم بعد از مرگش به نمایش درآید. آخرین فیلم او «پیرمرد بلم» سال گذشته در جشنواره ونیز روی پرده رفت.
ریچـــارد کــورلیس؛ قدیمی ترین منتقد مجله تایم
ریچارد کورلیس منتقد فیلم نامآشنا و قدیمی مجله تایم که در دوران کاری خود حدود 2500 مطلب در این هفتهنامه نوشت، 23 آوریل (سوم اردیبهشت) در نیویورک از دنیا رفت. کورلیس به مدت 35 سال برای مجله تایم در نیویورک مطلب مینوشت و قدیمیترین منتقد فیلم این هفتهنامه بود.
کورلیس حدود پنج دهه در حوزه نقدنویسی فیلم فعال بود. او در دوران کاری خود در تایم حدود 2500 مطلب نوشت و در این مدت چهار کتاب هم به بازار داد. او در 1970 به تایم ملحق شد و به همراه ریچارد شیکل برای این مجله نقد فیلم مینوشت. او همزمان در حوزه تئاتر، تلویزیون و دیگر موضوعات مورد علاقه خود مطلب مینوشت.
دان منکهویتس؛ مردی که میخواست زنده بماند!
دان منکهویتس عضو یکی از خانوادههای مهم هالیوود که برای فیلم «میخواهم زنده بمانم!» با بازی سوزان هیوارد نامزد اسکار شد و در تلویزیون نیز فعال بود، 25 آوریل (پنجم اردیبهشت) در 93 سالگی از دنیا رفت.
او یکی از فیلمنامهنویسان فیلم «میخواهم زنده بمانم!» (1958) به کارگردانی رابرت وایزبود و برای کار خود نامزد اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی شد.
اندرو لسنی؛ «ارباب حلقه ها»ی فیلمبرداران
اندرو لسنی فیلمبردار استرالیایی که حدود 40 سال در دنیای سینما فعال بود و در تمام فیلمهای «ارباب حلقهها» و «هابیت» کار کرد، 27 آوریل (هفتم اردیبهشت) بر اثر سکته قلبی در 59 سالگی از دنیا رفت.
لسنی در سری فیلمهای «ارباب حلقهها» و «هابیت» به کارگردانی پیتر جکسن که بر مبنای مجموعه داستانهای فانتری جی. آر. آر. تولکین ساخته شدند،کار کرد و فیلمبردار چند بلاکباستر چون «ظهور سیاره میمونها» و «من افسانه هستم» با بازی ویل اسمیت هم بود.
او پس از کار در مجموعه «ارباب حلقهها» در فیلمهای «کینگ کونگ»، «استخوانهای دوستداشتنی» و این اواخر سهگانه «هابیت» به همکاری خود با جکسن ادامه داد.
مایکل بلیک؛ «رقص با گرگها» پس از مرگ
مایکل بلیک نویسنده امریکایی که برای اقتباس سینمایی از رمان «با گرگها میرقصد» نوشته خودش برنده جایزه اسکار شد، دوم مه (12 اردیبهشت) در 69 سالگی از دنیا رفت. او بعد از یک بیماری طولانی در توسان در ایالت آریزونا درگذشت.
«با گرگها میرقصد» در سال 1990 مبنای فیلمی سینمایی به کارگردانی کوین کاستنر با بازی او در نقش اصلی شد. این فیلم برنده هشت جایزه اسکار از جمله جوایز بهترین فیلم و کارگردان شد و بلیک نیز جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی را دریافت کرد. او همچنین برنده جایزه گلدن گلوب و جایزه انجمن نویسندگان امریکا شد.
کریستوفر لی؛ «دراکولا»ی سینما
سر کریستوفر لی بازیگر بریتانیایی که بیش از همه برای بازی در نقش دراکولا شهرت داشت، هفتم ژوئن (17 خرداد) در 93 سالگی از دنیا رفت.
لی بیش از همه برای بازی در نقش اصلی سری فیلمهای «دراکولا» شهرت داشت که ازجمله آنها میتوان به «دراکولا» (1958)، «دراکولا: شاهزاده ظلمت» (1965)، «دراکولا از گور برخاسته است» (1968) و... اشاره کرد.
کارنامه شلوغ لی باعث شد او در کتاب رکوردهای جهانی گینس چند رکورد داشته باشد، ازجمله بیشترین نقشآفرینیهای مرتبط توسط یک بازیگر مرد در قید حیات، بیشترین تعداد فیلم دارای صحنههای شمشیربازی با حضور یک بازیگر مرد و بلندقدترین بازیگر مرد نقشهای اصلی (قد لی حدود 196 سانت بود). او سال 2009 شوالیه شد.
جیمز هورنر؛ «شجاعدل» آهنگسازان «تایتانیک» سوار
جیمز هورنر آهنگساز امریکایی که برای فیلم «تایتانیک« برنده دو جایزه اسکار شد و سازنده موسیقی فیلمهایی چون «آواتار»، «شجاعدل»، «آپولو 13» و «یک ذهن زیبا» بود، 22 ژوئن (اول تیر) درگذشت هورنر یکی از محبوبترین آهنگسازان 30 سال اخیر بود و موسیقی متن بیش از 100 فیلم را ساخت.
ساندترک «تایتانیک» و آهنگ موفق«My Heart Will Go On» با صدای سلین دیون که هورنر آن را با همکاری ویل جنینگز نوشت، پرفروشترین آلبوم موسیقی متن تاریخ است.
حدود 30 میلیون نسخه از این آلبوم در دنیا به فروش رسیده است. او پنج جایزه گرمی نیز در کارنامه داشت که سه جایزه آن برای «تایتانیک» بود و شش بار دیگر نامزد دریافت این جایزه شد.
عمر شریف؛ «لورنس» سینما
عمر شریف بازیگر پرشور متولد مصر که با نقشهای بهیادماندنی در فیلمهای «لورنس عربستان»، «دکتر ژیواگو» و «دختر بامزه» یکی از بزرگترین ستارههای سینمای جهان در دهه 1960 بود و بیش از 100 اثر سینمایی و تلویزیونی در کارنامه هنری داشت، 10 ژوئیه (19 تیرماه) درگذشت.
او 83 ساله بود.شریف پس از موفقیت جهانی «لورنس عربستان» به کارگردانی دیوید لین در 1962 که در آن با پیتر اوتول همبازی بود، اولین بازیگر عرب بود که در دنیا به شهرت رسید.
بخشی از این موفقیت به خاطر حضور جذاب شریف در فیلم حماسی لین بود. «لورنس عربستان» اولین نقش انگلیسیزبان شریف بود. این فیلم نامزدی اسکار بهترین بازیگر مرد مکمل و جایزه گلدن گلوب را برای او به همراه داشت.
شریف به دنبال موفقیت «لورنس عربستان» یکی از بازیگران پرکار هالیوود شد. او در 1965 نیز در سه فیلم مقابل دوربین رفت که «دکتر ژیواگو» به کارگردانی دیوید لین یکی از آنها بود. «دکتر ژیواگو» که شریف در آن با جولی کریستی همبازی بود، دومین جایزه گلدن گلوب را برای او به همراه داشت.
وس کریون؛ آنکه برای سینما، «جیغ» کشید
وس کریون کارگردان فیلمهای ترسناک «کابوس در الم استریت» و «جیغ» 30 اوت (هشتم شهریور) از دنیا رفت. کریون بر اثر سرطان مغز در خانه خود در لس آنجلس درگذشت. او 76 ساله بود.
این فیلمساز همهفنحریف بیش از همه برای خلق شخصیت معروف فردی کروگر در فیلمهای «کابوس در الم استریت» و «روحچهره» در فیلمهای «جیغ» شهرت داشت.
او در دوران کاری خود که بیش از 40 سال ادامه داشت، حدود 30 فیلم سینمایی و تلویزیونی کارگردانی کرد و در مقام نویسنده، بازیگر و تهیهکننده نیز بسیار فعال بود.
ستسوکو هارا؛ روایت «داستان توکیو»
ستسوکو هارا بازیگر افسانهای سینمای ژاپن که بیش از همه برای بازی در فیلم «داستان توکیو» به کارگردانی یاسوجیرو اوزو شهرت داشت، پنجم سپتامبر (14 شهریور) بر اثر ذاتالریه در 95 سالگی درگذشت.
او در 1962 از دنیای بازیگری کنارهگیری کرد و تا پایان عمر فردی گوشهگیر بود. خبر مرگ او پس از چند ماه توسط خانوادهاش رسانهای شد.
هارا در فیلمهای تاداشی ایمای و آکیرا کوروساوا بازی کرد، اما علاقهمندان سینما او را بیش از همه با فیلمهای یاسوجیرو اوزو به یاد دارند، از همه مهمتر «داستان توکیو» (1953) در نقش زنی بیوه به نام نوریکو (نام تعدادی از شخصیتهای هارا در فیلمهای اوزو) که از پدر و مادر همسر مردهاش مراقبت میکند.
جان گیلرمن؛ جهنمی کردن سینما برای «آسمانخراشها»
جان گیلرمن کارگردان بریتانیایی که با فیلمهایی چون «آسمانخراش جهنمی» و «کینگ کونگ» شهرت داشت، 27 سپتامبر (پنجم مهر) در 89 سالگی از دنیا رفت. «آسمانخراش جهنمی» با بازی استیو مککویین، پل نیومن، ویلیام هولدن، فی داناوی و فرد آستر در 1974 اکران شد و جوایز اسکار بهترین ترانه، تدوین و فیلمبرداری را برد.
فیلم در هشت بخش نامزد دریافت جایزه اسکار بود. «آسمانخراش جهنمی» پرفروشترین فیلم سال 1974 بود. جان گیلرمن همچنین یک فیلمنامهنویس بود و فیلمنامه تعدادی از فیلمهایش از جمله «بزرگترین ماجرای تارزان» و «تارزان به هند میرود» را نوشت.
شانتال آکرمان؛ پیشرو در سینمای تجربی
شانتال آکرمان کارگردان، فیلمنامهنویس، بازیگر و نظریهپرداز صاحبنام بلژیکی و یکی از چهرههای پیشرو سینمای تجربی اروپا که کارگردانهایی چون میشائل هانکه و گاس ون سنت از او تأثیر گرفتند، پنجم اکتبر (13 مهر) در 65 سالگی از دنیا رفت.
عناصر اضطراب و بیگانگی بر آثار آکرمان سایهانداختهاند. او چه در مقالات سینمایی خود و چه در آثار مستندش از روایات خطی و توضیح مستقیم رها بود و ترجیح میداد چیزهای اساسی ناگفته بماند. منتقدان و علاقهمندان سینما در سراسر دنیا همواره تجربیات جسورانه آکرمان در قالب فیلمهای داستانی و غیرداستانی را مورد تحسین قرار میدادند.
کارگردانهایی چون گاس ون سنت، تاد هینز، سالی پاتر و میشائل هانکه از آکرمان به عنوان یک منبع الهام مهم یاد کردهاند. آکرمان در 1991 یکی از داوران چهل و یکمین جشنواره فیلم برلین بود.
مورین اوهارا؛ ستاره عصر طلایی هالیوود
مورین اوهارا بازیگر ایرلندی و یکی از آخرین ستارههای بازمانده از عصر طلایی هالیوود که برای موهای قرمز و نقشآفرینیهای پرشور خود شهرت داشت، 24 اکتبر (دوم آبان) از دنیا رفت. او در خانه خود در بویسی در اوهایو در 95 سالگی درگذشت.
اوهارا بیش از همه برای بازی در نقش مری کیت داناهار در «مرد آرام» مقابل جان وین شهرت داشت. آکادمی علوم و هنرهای سینمایی در 2014 در ششمین دوره جوایز سالانه هیأت رئیسه خود با اعطای جایزه اسکار افتخاری از اوهارا قدردانی کرد.
ملیسا ماتیسن؛ خالق نوشتاری «ئی.تی»
ملیسا ماتیسن که برای فیلم «ئی. تی: موجود ماورای زمینی» به کارگردانی استیون اسپیلبرگ نامزد اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد، چهارم نوامبر (13 آبان) از دنیا رفت.
او که یکی از فیلمنامهنویسان فیلم «اسب سیاه» با بازی میکی رونی هم بود، در لس آنجلس درگذشت. ماتیسن 65 ساله بود. اسپیلبرگ با همکاری نزدیک با ماتیسن ایده فیلم «ئی. تی: موجود ماورای زمینی» (1982) را با الهام از جدایی پدر و مادر خودش، شکل داد.
سعید جعفری؛ مشهور و محبوب مردم هند
سعید جعفری بازیگر کهنهکار سینمای هند که سابقه همکاری با سینماگران نامداری چون ساتیاجیت رای، ریچارد آتنبورو، جان هیوستن و دیوید لین را داشت، 15 نوامبر (24 آبان) در 86 سالگی درگذشت.جعفری در دوران کاری طولانی خود در بیش از 200 فیلم و مجموعه تلویزیونی بازی کرد.
از فیلمهای مطرح او در سطح بینالمللی میتوان به «مردی که میخواست سلطان باشد» به کارگردانی جان هیوستن، «گاندی» به کارگردانی ریچارد آتنبورو و «گذرگاه هند» به کارگردانی دیوید لین اشاره کرد. او همچنین در تعدادی از فیلمهای کلاسیک سینمای هند مانند «شطرنجبازان» به کارگردانی ساتیاجیترای بازی کرد.
جعفری که تابعیت بریتانیایی نیز داشت، به خاطر فعالیتهای هنری خود از سوی ملکه بریتانیا نشان سلطنتی دریافت کرد.
اخبار فرهنگی - روزنامه ایران
ویدیو مرتبط :
هنرمندانی که در سال 91 از بین ما رفتند...!!!
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
نویسندگانی که در سال 2015، دنیا از دست داد
سال 2015، روز پنجشنبه (10 دی) به پایان رسید. در این سال، چهرههای فرهنگی زیادی در حوزه سینما و ادبیات، در گوشه و کنار جهان، رخ در نقاب خاک کشیدند.
سال گذشته میلادی نیز چون سالهای پیش از آن اما پر تعداد تر، به سوگ بزرگانی از دیار ادبیات و سینما گذشت که هر یک از آنها چهرهای برجسته در میان همقطاران بودند و اثری از خود، در این جهان، ثبت کرده بودند. چهره هایی که حالا دیگر نیستند تا کاری تازه بیافرینند.
کتابها و فیلم هایشان اما، جاودانه خواهند شد تا نسل امروز که در این روزگار، در کودکی و نوجوانی بهسر میبرد، در آینده آنها را بخواند و ببیند. آنانی که رفتند، تنها مختص به یک سرزمین و یک مردم نبودند، بلکه آثارشان را میتوان به نوعی در قالب کلی میراث بشریت جای داد.
در میان نویسندگان، «یاشار کمال» که محبوب مردم تُرکیه بود و «گونتر گراس» که میان آلمانیها شهره بود تا «برایان فریل» که چخوف ایرلند لقب داشت و «ادواردو گالهآنو» که صدای مردم امریکای لاتین بود، درگذشتند.
در میان فیلمسازان از میان رفته هم، «روژه هانن» که در میان فرانسویها به خاطر ایفای نقش ناوارو، بازپرس باهوش شهره بود و «ستسکو هارا» که ژاپنیها دوستش داشتند تا «عمر شریف» که یک الجزایری به اسکار رسیده بود و «سعید جعفری» که یکی از کهنه کاران سینمای هند به حساب میآمد، در میان درگذشتگان قابل ذکر اند.
حالا اما، در نخستین روزهای سال جدید میلادی، بر آن شدیم تا مروری هرچند کوتاه بر زندگی و آثار این چهرهها داشته باشیم. بدیهی است درگذشتگان سال 2015، بسیار بیش از این هستند و در این مقال، تنها حوزه ادبیات، به اشاره آمده است.
نخستین نویسندهای که سال 2015 از دوستداران ادبیات گرفت، «یاشار کمال» ترکیهای بود. او 28 فوریه در سن 91 سالگی با زندگی وداع کرد. این نویسنده سرشناس ترک که آثار متنوعش به زبانهای مختلف ترجمه شده، اولین نویسنده کشورش بود که توانست کاندیدای دریافت جایزه نوبل ادبیات شود.
یاشار کمال که از سرشناسترین چهرههای ادبیات ترکیه به حساب میآید، در جهان با رمان معروف «اینجه ممد» شناخته میشود؛ اثری که تاکنون به 20 زبان برگردانده شده و بارها روی پرده سینما رفته است.
«ای.ال. دکتروف» نویسنده برجسته امریکایی که رمانهای تاریخیاش شهرت فراوانی دارد، در اولین ماه سال گذشته میلادی در سن 84 سالگی درگذشت. اختلالات پس از ابتلا به سرطان ریه علت مرگ این داستاننویس مشهور امریکایی که با کتاب «رگتایم» در دنیا شناخته میشود، اعلام شد.
رمان «بیلی باتگیت» در سال 1989 دو جایزه مهم ادبی «پولیتزر» و «پن فاکنر» را برایش به ارمغان آورد. دکتروف علاوه بر 10 رمان، دو مجموعه داستان کوتاه و چندین مقاله را نیز به چاپ رساند. «کتاب دانیل»، «آب کردن»، «شهر خدا»، «هومر و لنگلی» و «مغز اندرو» از دیگر کتابهایی هستند که دکتروف از خود به یادگار گذاشت.
«تری پرچت» نویسنده فقید انگلیسی و خالق مجموعه رمانهای «جهان صفحه» که از بیماری آلزایمر زودرس رنج میبرد، در میانه ماه مارس در سن 66 سالگی درگذشت. کتابهای این نویسنده بیش از ۷۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروش داشته است.
پرچت پس از انتشار اولین رمان «جهان صفحه» به یکی از محبوبترین نویسندگان انگلستان تبدیل شد. این رمان که «رنگ جادو» نام داشت، در سال ۱۹۸۳ به چاپ رسید. چهلمین رمان از همین مجموعه هم سال گذشته با عنوان «پرورش بخار» منتشر شد. پرچت سال 2009 نشان شوالیه را از سوی ملکه الیزابت انگلستان دریافت کرد.
دنیای ادبیات «توماس ترانسترومر» شاعر سوئدی و برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۱ را نیز در سال گذشته میلادی از دست داد. این نویسنده، شاعر و مترجم سوئدی از مهمترین نویسندگان اسکاندیناوی پس از جنگ جهانی دوم بود و شعرهایش به بیش از ۶۰ زبان دنیا ترجمه شده است.
از او بیش از ۱۰ کتاب به زبان سوئدی منتشر شد و مضمون اغلب شعرهایش تأملات درونگرایانه است که به رابطه انسان با طبیعت میپردازد و انزوای بشر را به تصویر میکشد.
آکادمی نوبل چهار سال پیش در بیانیهای دلیل اعطای جایزه ادبیات این آکادمی به توماس ترانسترومر را وجود تصویرهایی موجز و «شفاف» در آثار این شاعر عنوان کرد که از طریق آنها واقعیت به گونهای نو در دسترس مخاطب قرار میگیرد.
شاید بزرگترین جای خالی سال 2015 از آن «گونتر گراس» نویسنده آلمانی برنده نوبل ادبیات باشد. گراس سیزدهم آوریل در سن 87 سالگی در بیمارستانی در شهر لوبک از دنیا رفت. یکی از جنجالیترین رخدادهای زندگی گونتر گراس، مصاحبه او درباره کتاب «پوست کندن پیاز» در سال 2006 بود که طی آن، این برنده نوبل ادبیات اعتراف کرد زمانی عضو ارتش نازی بوده، در حالیکه پیش از آن تصور میشد او به علت آنکه خیلی جوان بوده، در ارتش نازی عضویت نداشته است.
جایزه «کارل گئورگ بوشنر» سال ۱۹۶۵، جایزه «توماس مان» ۱۹۹۶، جایزه «پرنس آستوریاس» ۱۹۹۹ و دکترای افتخاری دانشگاه آزاد برلین از جمله افتخارهای این نویسنده بزرگ آلمانی هستند.
«ادواردو گالهآنو» نویسنده مطرح امریکای لاتین و از مهمترین نویسندگان کشور اروگوئه که با کتاب «رگهای باز امریکای لاتین» شناخته میشد، درست یک روز پس از درگذشت «گونتر گراس» شاعر و نویسنده نامدار آلمانی برنده نوبل، در سن 74 سالگی درگذشت. گالهآنو که یکی از رساترین صداهای ضدکاپیتالیستی امریکای لاتین به حساب میآمد، در اثر ابتلا به بیماری سرطان از دنیا رفت. «رگهای باز امریکای لاتین» که مهمترین کتاب اوست، سال 1971 به چاپ رسید و در صدر فهرست پرفروشترین آثار امریکا قرار گرفت. «هوگو چاوز» رهبر وقت ونزوئلا نسخهای از این کتاب را در سال 2009 برای «باراک اوباما» رئیسجمهوری امریکا پست کرد.
یکی دیگر از نامهای به تاریخ پیوسته در سال 2015 میلادی «وین دایر» است. او سخنران، روانکاو و از مشهورترین نویسندگان کتابهای روانشناسی بود که آثاری چون «قلمرو اشتباهات شما» و «آرامش درونی» را به نگارش درآورد و در ماه آگوست برای همیشه خاموش شد. دایر از مهمترین نویسندگان حوزه روانشناسی و مثبتاندیشی به حساب میآید.
«قلمرو اشتباهات شما» مشهورترین کتاب اوست که در سال ۱۹۷۶ به چاپ رسید. این اثر در حدود ۳۰ میلیون نسخه فروخت و جزو یکی از بالاترین فروش کتابها در تاریخ شد. دایر در سال ۱۹۸۷ به عنوان بهترین سخنران ایالات متحده امریکا شناخته شد.
«۱۰۱ راه برای ایجاد تغییر در زندگی شما»، «راز موفقیت و آرامش درونی»، «۱۳۰ نکته کوچک زندگی»، «۲۰۰ گفتار برای زندگی بهتر»، «۳۶۵ راه برای بهکارگیری نیروی معنوی در زندگی»، «۹ اصل معنوی برای رسیدن به تعادل و آرامش» و «آرامش درون» از دیگر کتابهای وین دایر هستند.
«بــــرایــان فــریل» نمایشنامهنویس سرشناس ایرلندی بود که روز دوم اکتبر در سن 86 سالگی درگذشت و خبر درگذشتش بسیاری از هالیوودیها را به واکنش واداشت. او که به «چخوف ایرلند» ملقب بود، در طول عمر حرفهایاش سه جایزه «تونی» را کسب کرد.
«چخوف ایرلند» چهار دهه آثاری با مضمونی مالیخولیایی توأم با مزاح را خلق کرد و جوایز معتبر بسیاری را به خود اختصاص داد. فریل را بزرگترین نمایشنامهنویس در قید حیات ایرلند میدانستند. او زبانی با زیباییهای منثور شعرگونه و پرقدرت را در آثارش به کار میگرفت.
«فیلیس دوروتی جیمز» معروف به «پی.دی. جیمز» نویسنده معروف رمانهای پلیسی که آثار ادبیات جناییاش در سراسر دنیا میلیونها نسخه فروخته است، در نوامبر سال گذشته میلادی در حالی که 94 سال از عمرش گذشته بود، فوت کرد.
این نویسنده که در عمر ادبیاش حدود 20 رمان و شخصیت پلیسی از جمله «آدام دالگلایش» و «کارآگاه - شاعر اسکاتلندیارد» را خلق کرد، در انگلیس به «ملکه ادبیات پلیسی» شهرت داشت. جیمز نخستین رمان پلیسی خود را با عنوان «چهره پنهان» در سال ۱۹۶۲ یعنی زمانی که ۴۲ ساله بود منتشر کرد.
این کتاب با استقبال خوانندگان انگلیسی مواجه شد، اما در واقع پس از انتشار «خون بیگناه» هشتمین رمان این نویسنده در سال ۱۹۸۰ بود که او به شهرتی جهانی رسید.این نویسنده همچنین جوایز ادبی متعددی را در کشورهای مختلف از آن خود کرد.
در سال ۱۹۸۳ از سوی ملکه بریتانیا قدردانی شد و در سال ۱۹۹۱ عنوان «بارون» به او اعطا شد. کتابهای پی.دی. جیمز به زبانهای مختلف ترجمه و براساس آنها نیز مجموعههای تلویزیونی ساخته شده است.