فرهنگ و هنر


2 دقیقه پیش

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ...
2 دقیقه پیش

خواندنی ها با برترین ها (81)

در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ...

نگاهی به سریال های ماه رمضان



 

نگاهی به سریال های ماه رمضان

 

تلویزیون هر ساله با آغاز ماه مبارک رمضان، سفره سریالهای مناسبتی خود را در شبکه های مختلف پهن می کند تاسهمی در لحظات پس از افطاری مردم داشته باشد; سریالهایی که گاه سوار بر امواج طنز توانسته اند خنده بر لبان مردم بنشانند و گاه با شخم زدن دلهای مالا مال از درد، اشکی بر گونه های بینندگان جاری کرده اند اما آنچه مهم است پرکردن اوقات فراغت مخاطبین بعد از افطار است هر چند که در بسیاری از زمانها نیاز این مخاطبین به درستی تشخیص داده نمی شوند و به همین دلیل است که در دوره ای چندین سریال طنز پخش می شود و در دوره ای دیگر، خبری از طنز نیست.

اما این رسم می تواند با نگاهی ویژه تر برای تولید این آثار از جمله اختصاص زمان بیشتر برای خلق اثر، بودجه کافی، پس زدن برخی از خطوط سلیقه ای، باز شدن دایره هنرمندان برای ورود به این عرصه و آخر اینکه خلق آثار متناسب با این ایام به رسم حسنه ای تبدیل شود. امسال تلویزیون با پخش چهار سریال جراحت، در مسیر زاینده رود، ملکوت و نون وریحون مهمان خانه ها بود. در این گزارش سعی شده است در گفتگو با منتقدین و دست اندرکاران سینما نگاهی کارشناسی به این سریال ها داشته باشیم:

● نیازهای مخاطبین از سوی مدیران و فیلمسازان درک نمی شود

یک منتقد سینمایی با بیان اینکه سریالهای امسال ماه رمضان نسبت به سالهای گذشته پس رفت داشته است دلیل عمده آن را تکرار مضامین در این خصوص و به بن بست رسیدن محتوای این سریالها عنوان کرد.

محمود گبرلو در گفتگو با مردم سالا ری افزود: اگرچه کارگردان قوی موجب ارتقای سریال خواهد شد، اما معمولا کارگردانان خوب فقط یک کار خوب تولید می کنند و سپردن کار دیگری درهمین زمینه سبب افت کار خواهد شد. به عنوان مثال آقای حسن فتحی سالهای گذشته سریال خوبی در ماه رمضان ساخت (شب دهم) اما کار امسال ایشان (در مسیر زاینده رود) کار چندان جذاب و قوی ای نیست.

وی در پاسخ به این سوال که طبق نظرسنجی صداوسیما، سریال در مسیر زاینده رود کار پرمخاطبی است گفت: نباید خیلی به این نظرسنجی ها دل بست چرا که این نظرسنجی ها نظر خود صداوسیما است و نمی توان خیلی به آن استناد کرد لذا ما باید نظر خودمان را اعلا م کنیم.

این منتقد سینمایی اضافه کرد: باید در سریال سازیها به مخاطبین امروز که دارای ویژگی های خاصی هستند توجه شود چرا که مخاطبین امروز ما با توجه به رقبای خارجی صداوسیما انتظار بیشتری از تلویزیون دارند بنابراین وقتی براساس این فاکتورها سریالهای امسال ماه رمضان را تحلیل می کنیم متوجه خواهیم شد که این سریالها خیلی جالب و جذاب نبوده است.

گبرلو دلیل اصلی ضعف سریالهای امسال را درک نکردن مخاطبین از سوی فیلمسازان و مدیران تلویزیون ذکر کرد و یادآور شد: با توجه به حضور ماهواره و پخش برخی فیلم ها و سریالهای خارجی که از این طریق برای بیننده ایرانی پخش می شود و همچنین تغییرات اجتماعی که در جامعه امروز ما رخ داده انتظار، سطح آگاهی، شعور مخاطبین تلویزیون افزایش یافته، لذا انتظار آنها از سریالها بیشتر شده است و اگرچه تلویزیون و فیلمسازان کار خود مبنی بر تولید سریال را انجام داده اند اما به نظر می رسد که انتظارات اصلی مخاطبین از طریق این سریالها برآورده نشده است.

وی با اشاره به کاهش بار طنز سریالهای امسال اظهار داشت: شاید یکی از دلا یلی که امسال، سریالهای طنز کمتر تولیده شده این باشد که کارگردانان ما مرعوب فضای رقبا شدند چرا که آنها نیز کارهای درام را خیلی جذابتر دیدند و برنامه ریزان تلویزیون هم اینگونه محاسبه کردند که بهتر است امسال به سمت ساختار دراماتیک حرکت کنند تا اینکه بخواهند کارهای طنز بسازند اما ساخت کارهای درام و حرفه ای، ساختار مخصوص به خودش را می خواهد که چندان در ایران رعایت نمی شود و من معتقدم ما باید یک بار دیگر وضعیت سریال سازی در تلویزیون را با توجه به نیاز مخاطبین و حضور رقبای جدی که این روزها به شدت مخاطب ایرانی را محاصره کرده اند را باید مرور کنیم و ببینیم آیا با این روش سریال سازی می توانیم مخاطب را جذب کنیم که مسلما اینگونه نخواهد بود.

این منتقد سینمایی سپردن ساخت سریال به گروه های مختلف و نه تنها به چند گروه مشخص را سبب خلا قیت در تولید اعلا م کرد و اظهار داشت: باید بپذیریم که وجود عوامل جدید و خلا ق موجب حرکت های جسارت آمیز خواهد شد که در جذب مخاطب و تغییر ساختار سریالها بسیار مثمرثمر خواهد بود اما گویا ساخت سریالهای مناسبتی از سوی مدیران تلویزیون به حالت روتین و تکراری تبدیل شده و آنها بر حسب وظیفه سعی می کنند هر ساله تولید تعدادی از سریال را برای ماه مبارک رمضان در دستور کارخویش قرار دهند لذا هنگامی که نگاه به سریال سازی اینگونه باشد به طور قطع خروجی آن نیز خالی از خلا قیت و جسارت خواهد بود و شرایط به سویی حرکت خواهد کرد که مخاطب به یکسری فیلمسازان قدیمی با مضامین تکراری عادت می کند که نتیجه آن تولید کارهای ضعیف و نامناسب بودن مضامین با فضای موجود خواهد بود. گبرلو با بیان اینکه بنده سریال «جراحت» را در میان سریالهای پخش شده امسال بیشتر می پسندم افزود: مفاهیم این سریال عمیق تر، جدی تر و درست تر از بقیه سریالهاست و خیلی توانسته است به وضعیت اجتماعی خانواده های ایرانی کمک کند به خصوص به خانواده هایی که ریشه مذهبی آنها عمیق تر است و تلا ش می کنند که آداب و رفتارشان براساس ریشه های مذهبی باشد لذا سریال جراحت می تواند نقدی بر اینگونه رفتارهای دینی- مذهبی باشد.

وی در خصوص جلوه های ویژه سریال جراحت با بیان این که می توانست این جلوه ها بهتر و مطلوبتر انجام بگیرد گفت: جلوه های ویژه این سریال خیلی معمولی بود که البته در حد بضاعت تکنیک کشور است لذا یکی از معضلا ت عمده ما در بحث تکنولوژی سینمایی این بوده که نتوانسته ایم تکنولوژی هم پای روز سینما و تلویزیون را وارد کشور بکنیم بنابراین مجبوریم به همان تکنولوژی های قدیمی اکتفا کنیم که این موارد نیز درکاهش کیفیت کارها در این زمینه تاثیر به سزایی خواهد داشت.

گبرلو با اشاره به سریال «نون و ریحون» اظهار داشت: من معتقدم که آقای فرزاد موتمن کارگردان سریال نون و ریحون اصلا سریال ساز نیست و اشتباه بزرگ وی این بود که به سمت تلویزیون رفت آن هم در قالب طنز چرا که طنز سازی برای سینما که ایشان در آن عرصه فعال بود با تلویزیون متفاوت است. در سینما امکان اینکه کاری توسط تماشاگردیده شود یا خیر چندان زیاد نیست چونکه سینما خیلی مخاطب ندارد اما تولید کار طنز در تلویزیون فرق می کند چرا که شما با انبوهی از مخاطب روبه رو هستید که هرکدامشان ذائقه و سلیقه خاصی دارند و پاسخگویی به همه این ذائقه ها نیازمند به تخصص و فن خاصی دارد که آقای موتمن نتوانست به آنها آنگونه که شایسته و لا زم بود پاسخ دهد و همین باعث شد که سریال نون و ریحون با شکست فاحشی به لحاظ عدم ارتباط با مخاطب روبه رو شود.

● سریال های امسال، اشک بیننده را درآورد!

یک تهیه کننده سینما و تلویزیون گفت: نباید در انتخاب مضامین در سریال های ماه مبارک رمضان زیاده روی کرد در حالی که باید سریالهای تولید شده دارای مضامین هم جدی و هم طنز باشد تا بتواند همه سلا یق و ذائقه ها را پوشش دهد.

اردشیر ایران نژاد در گفتگو با خبرنگار ما افزود: امسال سریالهای پخش شده در ماه مبارک رمضان به لحاظ مضمونی متناسب با رمضان نبود اما بهانه ای بود تا ببنندگان پای تلویزیون بنشینند اگرچه خیلی هم بد نبودند اما به لحاظ ساختاری و کیفیت با یکدیگر متفاوت بودند. وی ادامه داد: به نظر من سریال در مسیر زاینده رود می تواند گزینه اول به لحاظ جذب مخاطب باشد که بعد از آن «جراحت»، «ملکوت» و «نون و ریحون» هم در رتبه آخر به لحاظ ساختار و جذب بیننده قرار دارد.

تهیه کننده مجموعه «پرندگان خارزار» اضافه کرد: سریالهای سال گذشته تلویزیون به لحاظ پرمخاطب بودن و کیفیت نسبت به امسال بسیار بهتر بودند اما امسال علی رغم تلا ش همه دست اندرکاران آنان، نتوانستند همپای سریالهای پارسال باشند.

وی یکی از مشکلا ت عدیده کارهای مناسبتی را زمان کم آنها در تولید ذکر کرد و یادآور شد: ما معمولا عادت کردیم کارهای مناسبتی را دردقیقه ۹۰ آغاز کنیم که همین عامل ضربه زیادی به کیفیت کار می رساند چرا که تلا ش همه عوامل این است که کار را به پخش برسانند لذا مجبورند از خیر بسیاری از مواردی که قبلا برای آنها برنامه ریزی کرده بودند بگذرند به عنوان مثال هنوز سریالهای در مسیر زاینده رود و ملکوت در حال تصویربرداری به سر می برند و گاهی اوقات فاصله چند تا قسمت آماده با تولید دارند که به طور قطع بر روی کیفیت کار تاثیر منفی خواهد داشت.

ایران نژاد، تیم قوی جهت ساخت سریال، بودجه مناسب و زمان کا فی برای تولید را از عوامل موثر در کیفیت همه کارها به ویژه کارهای مناسبتی عنوان کرد و ا ز مدیران تلویزیون خواست به این فاکتورها توجه ویژه ای داشته باشند.

تهیه کننده فیلم سینمایی «قند تلخ» با اشاره به مضامین سریالهای امسال گفت: علی رغم اینکه در سالهای گذشته بسیاری از سریالهای پخش شده در ماه مبارک رمضان طنز بود اما امسال گویا سیاست مدیران تلویزیون قدری تغییر کرده و به این نتیجه رسیدند که امسال اشک بینندگان را در بیاورند! چرا که این سیاست تلویزیون است که هر سال تصمیم می گیرد چه نوع فیلمنامه هایی را با چه مضامینی بر روی آنتن بفرستد اما بنده معتقدم نبایددر انتخاب مضامین زیاده روی کرد و باید سریالهای تولید شده دارای مضامین هم جدی و هم طنز باشد تا بتواند همه سلا یق و ذائقه ها را پوشش دهد.

ایران نژاد اگر چه بهره گیری از بازیگران ستاره در سریال سازی را در جذب مخاطب تلویزیون موثر می داند اما معتقد است که می توان سریال خوبی تولید کرد ولو اینکه بازیگر ستاره نداشته باشد.

وی ادامه داد: تفاوت اصلی تلویزیون با سینما در مخاطب آن است که ما در سینما به ندرت مخاطب ده ها میلیونی داریم اما تلویزیون رسانه ای است که همواره دارای مخاطب ده ها میلیونی است. لذا می توان از بازیگران معروف و مشهور استفاده نکرد ولی با کارگردانی قوی و فیلمنامه منسجم مخاطب زیادی داشت بنابراین کارگردان تلویزیون نباید همچون سینما به فکر استفاده از بازیگران ستاره باشد بلکه باید به فکر تقویت فیلمنامه و ساختار خوب باشد چرا که قصه خوب نقش به سزایی در جذب بیننده خواهد داشت.

● باید دایره بسته سریال سازی شکسته شود

یک کارگردان سینما نیز معتقد است فرق عمده سریال های ماه رمضان با دیگر ایام وجود قصه ای با حال و هوای رمضان است در حالی که در سریال های امسال چنین حال و هواهایی دیده نمی شد و تنها به چند دیالوگ ابتدایی در این زمینه اکتفا شده بود.

حجت الله سیفی در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: اگر قرار است سریالی برای ماه مبارک رمضان ساخته شود باید قصه آن نیز متناسب با این ماه باشد حتی می توان به گونه ای فیلمنامه نوشت که فضای قصه با فضای شبهای قدر که معمولا در همه سالها به دلیل متناسب نبودن سریالها با شب های قدر، پخش نمی شود، همخوانی داشته باشد بنابراین باید حال و هوای ماه رمضان همانطور که در جامعه وجود دارد در قصه سریالها نیز موجود باشد. به عبارتی باید رخداد سریالها، رخداد همان ایام جامعه باشد تا بتوان از آن سریال به عنوان سریال مناسبتی یاد کرد.

وی با بیان اینکه در سریالهای مناسبتی رعایت نیاز مخاطب دیده نمی شود ادامه داد: داده های تلویزیونی در زمان ماه رمضان همخوانی با مخاطبین ندارد و فقط وقت تلویزیون با این سریالها پر می شود در حالی که سریالهای ماه رمضان باید به بیننده «جهت» بدهد نه اینکه اتلا ف زمان باشد.

کارگردان فیلم سینمایی «محکومین بهشت» اظهار داشت: متاسفانه اکثر سریالهای ماه رمضان تنها جنبه سرگرمی دارد و برای این ماه هدفمند نیست و به نظر می رسد که مدیران تلویزیون سیاست مدون و خاصی را برای تولید این آثار در نظر ندارند و صرفا می خواهند سریالی را در این ایام تولید کنند شاید هم گوشه چشمی به سریالهای پخش شده از کانال فارسی وان که از ماهواره برای مخاطبین ایرانی پخش می شود دارند و تنها می خواهند در جهت مقابله با آنان فقط سریال سازی کنند.

سیفی به کارگیری بازیگران سینمایی در مجموعه های تلویزیون به ویژه سریالهای ماه رمضان را با توجه به بازی های یکنواخت آنها نادرست ذکر کرد و گفت: باید تلویزیون از «بازیگر محوری سینمای حرفه ای» قدری دوری کند و از بازیگرانی استفاده کند که آنها بتوانند با نقش های قصه ارتباط برقرار کنند نه اینکه نام و شهرت خودشان را به رخ بیننده بکشند.

وی با اشاره به مضامین سریال های ماه رمضان یادآور شد: هیچ لزومی ندارد که مضامین و محتوای سریالهای این ماه حتما معنایی باشد بلکه می تواند از محتوای انسانی و حتی از سوژه های تاریخی که تناسبی با رمضان دارد نیز در این ماه بهره گرفت لذا با توجه به اینکه چندین شبکه تلویزیونی در ماه رمضان مبادرت به پخش سریالهای مناسبتی می کنند بهتر این است که به سوژه های مختلف پرداخته شود حتی می توان به سوژه هایی پرداخت که تصویرگر ماه رمضان در سالهای گذشته باشد و تفاوت آن روزها را با جامعه مدرن و ماشینی امروز نشان داد.

به گفته سیفی اکثر سریالهای امسال به لحاظ ساختاری از نمره قابل قبولی برخوردارند، اما به لحاظ مضمونی هیچ ارتباطی با این ایام ندارند و می توان این سریالها را در ماههای دیگری هم بر روی آنتن برد.

وی اضافه کرد: در کدام یک از سریالهای امسال، فضای رمضان دیده می شود؟ آیا اینکه یکی از بازیگران بگوید من روزه هستم می تواند تصویرگر رمضان باشد؟ در حالی که حس و حال بیرونی ماه رمضان باید در درون سریالها هم دیده شود که اینگونه نبوده است.

کارگردان تله فیلم «این یک بلوف نیست» در خصوص مضامین طنز در این ایام گفت: با توجه به اینکه ماه رمضان ماه مهمانی و ماه نشاط است لذا پخش سریالهایی با مضامین طنز کمک به ایجاد فضاهای مفرح است اما باید توجه شود که فرهنگ رمضان نیز در این سریالها دیده شود و منطقی هم پشت سوژه های طنز باشد و صرفا برای خنده نباشد.

وی یکی از آفت های سریالهای مناسبتی را زمان کم آن عنوان کرد و اظهار داشت: متاسفانه مدیریت در کشور ما مدیریت امشب برای فرداست و علی رغم این که می دانند باید هر ساله برای ایام رمضان سریالی داشته باشند اما تلا ش نمی کنند این کار رااز ماه ها قبل تولید کنند بلکه در روزهای پایانی به یاد سریال سازی می افتند و به همین دلیل است که سریالهای مناسبتی ما در حالی که روی آنتن است نگارش فیلمنامه آن همچنان ادامه دارد و گویا مدیران ما به تجربه و خطا عادت کردند و هر ساله نیز این روند ادامه دارد.

کارگردان فیلم «یک زن یک سرباز» یکی دیگر از مشکلا ت سریالهای ماه رمضان راقطع این سریالها در شب های سوگواری قدر دانست و گفت: چون سریال های ماه رمضان متناسب با ایام رمضان ساخته نمی شوند به ناچار مجبور می شوند که در شبهای قدر با توجه به قصه سریال که هم ساز با ایام خاص نیست این سریالها را چند شبی قطع کنند در حالی که اگر سریالها به گونه ای نوشته شوند که ایام سوگواری قدر هم در سوژه ها وجود داشته باشند لذا لزومی برای قطع سریال ها وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به عوامل ثابت برای ساخت سریالهای مناسبتی افزود: اگرچه امسال آقای عسگرپور با ساخت جراحت به گردونه سریالهای مناسبتی پیوستند و توانستند دایره بسته ساخت سریالهای مناسبتی را بشکنند اما گویا مدیران تلویزیون عادت کرده اند به یک نفر سفارش چندین کار بدهند و به کارگردان یا تهیه کننده دیگر هیچ کاری را سفارش ندهند و به نظر می رسد که ساخت این برنامه ها فقط بین چند نفر دست به دست می شود و جایی برای دیگر هنرمندان وجود ندارد در حالی که اگر قدری این دایره بسته گشوده شود و پای دیگر هنرمندان به این عرصه باز شود به طور قطع نگاه های جدیدتری که منتهی به جذب مخاطب بیشتر خواهد شد را رقم خواهد زد. کارگردان فیلم سینمایی «جستجو در شهر» اضافه کرد: قبل از اینکه بحث سریالهای مناسبتی برای ایام رمضان باب شود من سریالی برای این ایام به نام «صبح میامی» نوشتم که قصه و ایام این سریال دقیقا متناسب با رمضان بود و حتی قصه آن به گونه ای نوشته شده بود که نیازی نبود این سریال همزمان با شبهای قدر و شهادت حضرت علی (ع) قطع شود چرا که در قصه نیز برای این ایام برنامه ریزی شده بود اما به دلیل همان دایره بسته ای که عرض کردم این سریال که حدود سال ۷۲ برای ساخت به تلویزیون ارائه شد هنوز ساخته نشده است.

سیفی گفت: اگر من بخواهم نمره ای به سریالهای امسال ماه رمضان بدهم نمره متوسطی را برای آنها در نظر می گیرم چرا که همه سریالها به جز در مسیر زاینده رود که قدری از امتیاز بالا تری برخوردار است بقیه به لحاظ ساختار در حد متوسطی قرار دارند.

● پخش بیش از دو سریال در رمضان مطلوب نیست

کارگردان اولین سریال مناسبتی ماه رمضان گفت: باید از فرصت بسیار گرانمایه ای که تلویزیون برای پخش سریالهای ماه رمضان در اختیار کارگردانان قرار داده است به لحاظ موضوعی سنجیده تر استفاده شود.

جواد اردکانی در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: به عقیده من در هر ماه رمضان بیش از دو سریال از سوی بینندگان دیده نمی شود و بیشتر از آن سبب خنثی شدن بقیه سریالها خواهد شد.

وی که اولین سریال مناسبتی برای ماه رمضان را در سال ۸۱ به نام «مسافر» ساخته است در این مورد اظهار داشت: قبل از ساخت سریال مسافر تلویزیون در ایام رمضان مبادرت به پخش سریالهای عربی می کرد لذا مدیر شبکه دو در آن ایام از من خواست تا سریالی را برای شبهای ماه رمضان بسازم تا تلویزیون دیگر مجبور به پخش سریالهای عربی نشود بنابراین از همان زمان استارت سریالهای ایرانی ماه رمضان زده شد که تا امروز هم ادامه دارد.

کارگردان فیلم سینمایی «به کبودی یاس» ادامه داد: اگر چه برخی از سریالهای پخش شده امسال همخوانی با ماه رمضان ندارد اما بر این باورم که باید مدیریت واحدی بر همه شبکه های مختلف نظارت داشته باشند تا بتواند هم به لحاظ انتخاب موضوع، هم به لحاظ تنوع و زمان پخش سریال ها نظارت داشته باشد.

● سریال های «جراحت» و «در مسیر زاینده رود»

قابل تامل تر هستند

همچنین عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران نیز معتقد است از میان چهار مجموعه در حال پخش دو سریال به نام «جراحت» و «درمسیر زاینده رود» آثار قابل تامل تری هستند.

زاون قوکاسیان افزود: شتاب زدگی تبدیل به عنصر لا ینفک مجموعه های مناسبتی سیما شده است و این شتاب زدگی و تعجیل در رساندن کارها به آنتن پخش، در سریالهای امسال نیز به شدت دیده می شود.

وی اضافه کرد: سریال جراحت از ساختار حرفه ای تری به لحاظ کارگردانی برخوردار است و به نظر می رسد که فیلمنامه و کارگردانی در خدمت یکدیگرند.

این منتقد با اشاره به سریال در مسیر زاینده رود گفت: در حالی که متن این سریال بسیار جسورانه و بی پرده است اما به دلیل عدم انسجام در ساختار می توان گفت به رغم ارزشمند بودن اما با کارهای قبلی آقای حسن فتحی قابل مقایسه نیست.

قوکاسیان در مورد لهجه اصفهانی این سریال تصریح کرد: جنجال های رسانه ای ایجاد شده درباره لهجه این سریال چندان منصفانه نیست و این مساله به شدت بزرگنمایی شده است اما معتقدم اگر از بازیگران توانای اصفهانی استفاده می شد بخش عمده ای از این تنش ها نیز به وجود نمی آمد در حالی که خیلی هم ضرورتی نداشت همه بازیگران از لهجه استفاده کنند چرا که بسیاری ازاهالی اصفهان اصفهانی صحبت نمی کنند.

گزارش : روزنامه مردم سالاری (www.mardomsalari.com)     

مجموعه‌های‌ماه‌رمضان


ویدیو مرتبط :
نگاهی به برنامه های تلویزیون در ماه مبارک رمضان

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

نگاهی به مجموعه های ماه رمضان



 

نگاهی به مجموعه های ماه رمضان

۱۳۸۰نگاهی به مجموعه های ماه رمضان ؛ از "چراغ خاموش" تا "در مسیر زاینده رود". مجموعه های ویژه ماه رمضان از سال با پخش سریال"چراغ خاموش" آغاز شد و امسال مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" برای این ایام از شبکه یک پخش می شود.

مجموعه های ویژه ماه رمضان از سال ۱۳۸۰ با پخش سریال"چراغ خاموش" آغاز شد و امسال مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" برای این ایام از شبکه یک پخش می شود.

سریالهای مختلفی چون چراغ خاموش، نسیم رویا، یکی مثل من، اگه بابام زنده بود، مرده متحرک، صاحبدلان، اغماء، روز حسرت و نردبام آسمان از سال ۸۰ تا ۸۸ روی آنتن شبکه یک رفته است.

شبکه یک سیما برای ماه رمضان امسال نیز مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده رود" را به نوسیندگی علیرضا نادری، کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی اسماعیل عفیفه آماده کرده استد.به همین سبب نگاهی داریم به این مجموعه و تمامی مجموعه هایی که از سال ۱۳۸۰ در این ماه از شبکه یک سیما پخش شده است:

● "در مسیر زاینده رود"(۱۳۸۹)

این مجموعه قرار است از اول ماه رمضان ساعت ۲۲:۱۵ ازشبکه یک پخش شود و در آن مسعود رایگان، حسین محجوب، مهدی باقربیگی، مهرانه مهین ترابی، اشکان خطیبی، بهنوش طباطبایی، پردیس افکاری، مهرداد ضیایی، هومن برق نورد، افسانه پاکرو، مهدی سلطانی، الهه حسینی، فرخ نعمتی، حمیدرضا آذرنگ، مهران نائل و نیما نادری بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

مهران سارنگ فوتبالیست جوان و با آتیه تهرانی که برای عقد قرارداد با یک باشگاه تازه تاسیس به اصفهان سفر کرده، طی تصادف با مسعود مصیب جوان نخبه اصفهانی، با او درگیر می شود و این آغاز ماجرایی طولانی است...

▪ حاشیه ها:

- مجموعه "در مسیر زاینده رود" تنها مجموعه ماه رمضان امسال بود که وقتی کلید خورد با حضور اسماعیل عفیفه، تهیه کننده و خبرنگاران نشست خبری برگزار شد و عفیفه توضیحاتی درباره این پروژه به خبرنگاران داد. این نشست خبری در دفتر او برپا شد.

-عفیفه در نشست خبری اعلام کرد از یک سال پیش با مهرانه مهین ترابی برای بازی در این پروژه صحبت کرده بود.

- حسن فتحی در این مجموعه همچون آثار قبلی اش سعی کرده از بازیگران تئاتر استفاده کند.

- شنیده می شود کریم باقری از تیم پیروزی و آرش برهانی از تیم استقلال در این مجموعه تلویزیونی بازی می کنند.

- در این مجموعه فتحی از مهدی باقربیگی برای بازی بهره برده که می تواند برای مخاطبان تا حدودی "قصه های مجید" او را تداعی کند.

- قرار بود ۹۰ درصد لوکیشن ها در اصفهان باشد، اما گروه لوکیشن هایی در تهران پیدا کرد تا فضای اصفهان را داشته باشد و در مجموع ۳۰ تا ۳۵ درصد از کار در اصفهان ضبط شود.

- حسن فتحی قصد دارد بعد از موفقیت "میوه ممنوعه" بخت خودش را بار دیگر با مجموعه "در مسیر زاینده رود" امتحان کند. او برای نگارش این مجموعه نیز همچون "میوه ممنوعه" از علیرضا نادری بهره برده است.

● "چراغ های خاموش"(۱۳۸۰)

مجموعه "چراغ های خاموش" به کارگردانی کاظم بلوچی، نویسندگی علی خودسیانی و تهیه کنندگی بلوچی و محمد غلامپور برای ماه رمضان سال ۸۰ تهیه شد. در این مجموعه اسماعیل شنگله، فرامرز صدیقی، هایده حائری، غزل ارجمند، مهدی سلوکی، رحیم نوروزی، خسرو احمدی، اسدالله منجزی، حسین چنگی، مهدی فقیه، محسن رمضانی، ولی الله شیراندامی و ... بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

بهزاد جوان ۲۱ ساله ای است که در یک خانواده متمول زندگی می کند. پدر و مادرش آنقدر در کار خود غرق هستند که توجهی به فرزندان خود ندارند. بهزاد دوستان نابابی دارد و دچار مشکلات حاد می شود. او که از طرف پلیس تحت تعقیب است با پسر نابینایی آشنا می شود و در یک زندگی اجباری با این نوجوان روشندل پی به حقیقت پیرامون خود می برد. از سوی دیگر پدر و مادر همدیگر را متهم می کنند و خانواده در حال از هم پاشیدن است که حضور پدربزرگ مانع فرو ریختن خانواده می شود.

● "نسیم رویا"(۱۳۸۱)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "نسیم رویا" را به کارگردانی کاظم بلوچی و محسن عظیم نیا، نویسندگی حسن مشگلاتی و تهیه کنندگی محمدباقر فاضل برای ماه رمضان سال ۸۱ آماده کرد. در این مجموعه بهزاد فراهانی، حسن جوهرچی، پرویز فلاحی پور، ژاله صامتی، آناهیتا همتی، شراره رخام، محمود جعفری، مهدی فقیه، زنده یاد لوریک میناسیان، نیما رئیسی و جلیل فرجاد بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

عده ای زن و مرد، جدا از هم با آدرسی که در دست دارند وارد خانه ای قدیمی می شوند که بعداً مشخص می شود خانه پدری آنهاست و همگی آنها خواهر و برادر هستند و از قدیم با هم مشکلاتی داشته و از هم گریزان بودند. آنها در این تجمع اجباری داستان خود را روایت می کنند. در انتها متوجه می شوند نامه ای از طرف پدر و بنا به درخواست مادر مرحوم شان نوشته شده تا آنها را با هم رو در رو کنند.

▪ حاشیه :

- کاظم بلوچی کارگردانی دو سال مجموعه ماه رمضان شبکه یک را بر عهده داشت. البته مجموعه های او زیاد مورد استقبال مخاطبان قرار نگرفت.

● "یکی مثل من"(۱۳۸۲)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "یکی مثل من" را به کارگردانی محسن شاه محمدی، تهیه کنندگی سیدجمال ساداتیان و نویسندگی مهدی سجاده چی برای ماه رمضان سال ۸۲ تهیه کرد. در این مجموعه صالح آقامیرزایی، رونا قیصرنژاد، هما خاکپاش، زهره فکور صبور، بهروز سلطانی فر و بهناز توکلی به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر زندگی دختری به نام آهو است که در پرورشگاه بزرگ شده است. آهو با پسری ازدواج می کند و از وی صاحب فرزندی می شود، اما در همین حین شوهرش به دلیل کارهای قاچاق به زندان می افتد. در نتیجه آهو با بچه ای در شکم تنها می ماند و چاره ای جز پناه بردن به امام رضا (ع) ندارد. پس راهی مشهد می شود و ...

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه در ابتدا "میعاد در سپیده دم" بود، اما تغییر کرد.

- این مجموعه ابتدا قرار بود به کارگردانی ابراهیم سلطانی فر تهیه شود، اما او در اواسط تصویربرداری از پروژه کنار کشید و محسن شاه محمدی جایگزین او شد.

● "اگه بابام زنده بود"(۱۳۸۳)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "اگه بابام زنده بود" را به کارگردانی همایون اسعدیان و تهیه کنندگی محمد رضایی برای ماه رمضان سال ۸۳ روی آنتن فرستاد. در این مجموعه پرویز فلاحی پور، مهرانه مهین ترابی، سیامک انصاری، اشکان خطیبی، نادر سلیمانی، محسن قاضی مرادی و زهرا اویسی به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه درباره چند جوان است که از بیکاری و بی پولی رنج می برند، به همین دلیل تصمیم می گیرند از مکانی سرقت کنند. آنها در قالب دستفروش رو به روی مکان مورد نظر سکنی می گزینند و سعی می کنند آنها را زیر نظر بگیرند تا نقشه خود را در فرصت مناسب عملی کنند، اما ...

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه ابتدا "دزدان باشخصت" بود، اما مدیران شبکه یک تصمیم گرفتند نام این مجموعه را تغییر دهند.

- فیلمنامه این مجموعه را حمیدرضا باباگلی و جابر قاسمعلی نوشته بودند، اما بعد از پخش چند قسمت از این مجموعه قاسمعلی به دلیل تغییرات زیاد فیلمنامه و ضعیف بودن ساختار از تهیه کننده خواست نام او را از تیتراژ مجموعه حذف کنند.

- علاوه بر مجموعه "اگه بابام زنده بود"، مجموعه تلویزیونی "روح مهربان" از تولیدات گروه خانواده هم به کارگردانی امیر قویدل برای پخش در ماه رمضان نظر گرفته شد و قرار بود در برنامه سیمای خانواده روی آنتن برود، اما شبکه یک اعلام کرد به دلیل کیفیت بالا، این مجموعه بعدها از این شبکه پخش خواهد شد. البته پخش آن با تاخیر چند ساله همراه شد و در نهایت به صورت هفتگی از شبکه یک روی آنتن رفت.

● "مرده متحرک"(۱۳۸۴)

شبکه یک مجموعه تلویزیونی "مرده متحرک" را ماه رمضان سال ۸۴ پخش کرد. از عوامل این مجموعه می توان به رضا کریمی کارگردان، سعید رحمانی فیلمنامه نویس و کتایون ریاحی، مجید صالحی، پرویز فلاحی پور، اسماعیل خلج، فردوس کاویانی و رامین ناصر نصیر بازیگران اشاره کرد.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر جوانی به نام جلال است که به دلیل بدبیاری های مختلف قصد رفتن به ناکجاآباد را دارد، اما طی اتفاقاتی جنازه ای پیدا می کند که متوجه می شود میلیاردها تومان ارزش دارد.

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه ابتدا "دوست اختصاصی من" بود، اما هنگام پخش نام این مجموعه به "مرده متحرک" تغییر کرد.

- حضور کتایون ریاحی در یک مجموعه پس از حضور موفق در فیلم های سینمایی سال های گذشته بود.

- رضا کریمی، کارگردان بعد از پخش این مجموعه گفت: مجید صالحی منجر به تقویت بار طنز این مجموعه شد، چرا که مجموعه مبنا را بر تقویت طنز کار گذاشته بود، به همین دلیل سعی شد بازیگری انتخاب شود که این مشخصه ها را داشته باشد.

- سعید رحمانی، نویسنده این مجموعه هم بعد از پخش چند قسمت از "مرده متحرک" اعلام کرد مدیران صدا و سیما از تولید این مجموعه واهمه داشتند. علاوه بر آن دیالوگ های مجید صالحی بداهه خودش بود.

● "صاحبدلان"(۱۳۸۵)

شبکه یک مجموعه "صاحبدلان" را به کارگردانی محمدحسین لطیفی، نویسندگی علیرضا طالب زاده و تهیه کنندگی رضا جودی برای ماه رمضان سال ۸۵ آماده کرد. در این مجموعه حسین محجوب، محمد کاسبی، ثریا قاسمی، باران کوثری، مهرانه مهین ترابی، حمید ابراهیمی، برزو ارجمند، پوریا پورسرخ، سیروس گرجستانی و هائده حائری به ایفای نقش پرداختند.

▪ خلاصه داستان:

ماجرای زندگی دو برادر به نام های خلیل و جلیل را دنبال می کند که در انتخاب مسیر زندگی خود راه هایی کاملاً جدا از هم در پیش گرفته اند، اما اتفاقاتی آنها را رو در رو هم قرار می دهد.

▪ حاشیه ها:

- نام این مجموعه در ابتدا "ساده دلان" بود، اما بر مبنای تصمیم مدیران شبکه یک نام این مجموعه تغییر کرد، چرا که ممکن بود نام ساده دلان به مفهوم این مجموعه ضربه بزند.

- "صاحبدلان" پس از "وفا" دومین مجموعه مناسبتی محمدحسین لطیفی بود.

- رضا جودی با توجه به موفقیت نسبی مجموعه "مرده متحرک" برای دومین سال متوالی تهیه مجموعه مناسبتی شبکه یک را بر عهده گرفت.

- محمدحسین لطیفی بعد از پخش این مجموعه گفت: وقتی فیلمنامه علیرضا طالب زاده را خواندم، همان حسی را که به من منتقل شد ساختم. حال این تزریق حس ممکن است در فرد دیگری که فیلمنامه را می خواند متفاوت باشد. گرچه من در نگارش مراوده ای با طالب زاده نداشتم.

او اعلام کرد در این مجموعه می توانست از کاخ سعدآباد به دلیل فرعونی بودن قصه برای زندگی جلیل استفاده کند تا اشرافی بودن او را بیشتر نشان دهد، اما این اتفاق به دو دلیل نیفتاد. اول اینکه خودش علاقمند نبود این کار انجام شود و مردم فکر کنند زندگی جلیل از آنها خیلی فاصله دارد و او را از خودشان جدا بدانند. دوم اینکه باید هزینه مجموعه جواب می داد که اگر می خواست از لوکیشن چند میلیونی استفاده کند، تهیه کننده باید به زندان می رفت که این منطقی نبود.

- باران کوثری هم با بازی در "صاحبدلان" نخستین تجربه تلویزیونی اش را کسب کرد.

● "اغماء" (۱۳۸۶)

شبکه یک سیما مجموعه تلویزیونی "اغماء" را به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه کنندگی رضا جودی برای ماه رمضان ۸۶ تهیه کرد. در این مجموعه امین تارخ، لعیا زنگنه، ایرج نوذری، ناصر ممدوح، عبدالرضا اکبری، حامد کمیلی، لادن طباطبایی، شیرین بینا، نفیسه روشن، سعید داخ، افشین سنگ چاپ، فلور نظری، شیوا خنیانگر، غزاله جزایری و کورش سلیمانی بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه روایتگر زندگی دکتر طه پژوهان فوق تخصص جراحی مغز و اعصاب است. او به دلیل جراحی های موفقی که روی رزمندگان داشته به عنوان پنجه طلا مشهور است. تا اینکه همسرش مولود مبتلا به بیماری حادی می شود و او بر سر دوراهی قرار می گیرد ...

▪ حاشیه ها:

- اتفاقی که برای پروژه "وفا" افتاد برای مجموعه "اغماء" هم رخ داد. علیرضا افخمی که ابتدا به عنوان ناظر کیفی در "وفا" حضور داشت، به تدریج به دلیل اعمال نظرهای بسیار بر فیلمنامه و تغییرات بیش از اندازه جایگزین فریدون جیرانی شد. همین اتفاق هم در "اغماء" افتاد و فیلمنامه داریوش مختاری مورد تائید افخمی قرار نگرفت و خودش جایگزین او شد.

- علیرضا افخمی که همزمان ناظر کیفی مجموعه ماه رمضان شبکه سه سیما هم هست، به دلیل کمبود وقت نتوانست به موقع فیلمنامه را برساند و همین امر موجب شد متن ها با تاخیر برسد، حتی برخی روزها به دلیل آماده نبودن متن، گروه کار نمی کرد.

- گفته می شود بعد از ضبط چند قسمت از مجموعه "اغماء" مدیران شبکه یک تصمیم گرفتند لعیا زنگنه که در این مجموعه نقش متخصص بیهوشی را بازی می کند، با حجاب چادر در مجموعه حاضر باشد. همین امر منجر به قهر چند روزه زنگنه از پروژه شد، اما در نهایت او راضی شد چادر سر کند و دوباره سکانس های بدون چادر ضبط شود.

- رضا جودی با تهیه کنندگی مجموعه "اغماء" سومین سال متوالی است که تهیه کنندگی مجموعه های ماه رمضان را تجربه می کند.

- گفته می شود جودی قبل از اینکه کارگردانی این پروژه را به سیروس مقدم بدهد با مهدی فخیم زاده برای ساخت آن مذاکراتی کرده بود، اما فخیم زاده به خاطر حساسیت هایی که برای ساخت مجموعه دارد و محدودیت زمان برای تولید، کارگردانی پروژه را قبول نکرد.

- سیروس مقدم، کارگردان بعد از پخش مجموعه اعلام کرد کارگردانی این پروژه دو جذابیت خاص برایش داشت، اول اینکه این ژانر را تا به حال تجربه نکرده بود، چرا که محوریت کار پزشکی متافیزیکی و ماورایی بود. دیگر اینکه کار مناسبتی برای ماه رمضان است.

● "روز حسرت"(۱۳۸۷)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "روز حسرت" را به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه کنندگی مهران رسام برای ماه رمضان ۸۷ تهیه کرد. در این مجموعه فرامرز قریبیان، افسانه بایگان، مهراوه شریفی نیا، پوریا پورسرخ، رحیم نوروزی و لیندا کیانی بازی می کنند.

▪ خلاصه داستان:

این مجموعه قصه یک وکیل با بازی بایگان را دنبال می کند که به همراه همسرش ( قریبیان) و پسرش (پورسرخ) و عروسش (کیانی) زندگی آرامی دارد، اما او یک شب خوابی عجیب می بیند که زندگی او و خانواده اش را دستخوش تغییر و تحول می کند...

▪ حاشیه ها:

ـ قبل از "روز حسرت"، ساخت مجموعه "گل های گرمسیری" به کارگردانی محمدمهدی عسگرپور برای ماه رمضان شبکه یک آغاز و برای رساندن به موقع کار، تدوین و آهنگسازی آن هم همزمان کلید خورد. با اینکه بارها از سوی شبکه یک و عوامل اعلام شد "گل های گرمسیری" ماه رمضان از شبکه یک روی آنتن می رود، اما ناگهان پروژه "روز حسرت" جایگزین آن شد.

ـ مهران رسام و سیروس مقدم بعد از گرفتن گوی رقابت از حریف تا دو هفته خبری از پروژه به خبرگزاری ها و مطبوعات نمی دادند. عنوان مجموعه "روز حسرت" هم در ابتدا "برزخ" بود که بعد از گذشت دو تا سه هفته از تصویربرداری نام آن تغییر کرد.

ـ رسام تا مدت ها حاضر به گفتن خلاصه داستان "روز حسرت" نبود و به گفتن یک جمله که داستانی متفاوت و ماورایی است، بسنده می کرد، اما بعد از مدتی خلاصه داستان مجموعه از سوی شبکه یک در اختیار رسانه ها گذشته شد.

ـ مقدم با کارگردانی مجموعه "روز حسرت" سومین سال است مجموعه ای برای ماه رمضان می سازد. او سال ۸۱ مجموعه "عروج" را با حضور عبدالرضا اکبری، رامبد شکرآبی، کتایون ریاحی و لادن طباطبایی و سال ۸۶ "اغما" را با نقش آفرینی امین تارخ، لعیا زنگنه، ایرج نوذری، حامد کمیلی، شیرین بینا، ناصر ممدوح و عبدالرضا اکبری ساخت.

ـ مقدم با ساخت مجموعه "اغما" با یک موضوع ماورایی مورد تقدیر عزت الله ضرغامی رئیس رسانه ملی قرار گرفت.

- قریبیان که تاکنون در مجموعه های مناسبتی بازی نکرده بود، بخت خود را با "روز حسرت" امتحان کرد.

ـ علیرضا افخمی بعد از نوشتن چند قسمت از فیلمنامه "روز حسرت" و مورد توجه قرار نگرفتن مدیران شبکه از ادامه کار انصراف داد و مجموعه تا چند روز معلق ماند، اما بعد از چند روز افخمی با نوشتن یادداشتی اعلام کرد مشکلی ندارد با پروژه ندارد و همکاری با آن را ادامه می دهد.

ـ بایگان با بازی در مجموعه "روز حسرت" بعد از مجموعه "پیامک از دیار باقی" دومین بار بود در یک مجموعه مناسبتی به کارگردانی مقدم همکاری کرد. گفته می شد او برای بازی در "روز حسرت" قرارداد خود را برای بازی در فیلم "حریم" به کارگردانی رضا خطیبی لغو کرد.

● "نردبام آسمان"(۱۳۸۸)

▪ شبکه یک مجموعه تلویزیونی "نردبام آسمان" را به کارگردانی محمدحسین لطیفی و تهیه کنندگی محسن علی اکبری برای ماه رمضان سال ۸۸ آماده کرد. در این مجموعه وحید جلیلوند، برزو ارجمند، حسن پورشیرازی، وحید جلیلوند، ماهچهره خلیلی، شبنم قلی خانی، ویشکا آسایش و فرهاد قائمیان بازی کردند.

▪ خلاصه داستان:

"نردبام آسمان" مجموعه ای تاریخی است که زندگی غیاث الدین جمشید کاشانی ریاضیدان برجسته، منجم ، کاشف عدد پی و فیلسوف قرن نهم هجری را در دو مرحله کودکی تا نوجوانی و بزرگسالی در زمان زمامداری مغول ها در ایران روایت می کند.

▪ حاشیه ها:

- در ابتدا قرار بود در ماه رمضان سال ۸۸ مجموعه "شب هزار و یکم" به کارگردانی علی بهادر و تهیه کنندگی علی لدنی پخش شود، حتی در نشست خبری ویژه برنامه ماه رمضان اعلام شد، اما در دقیقه ۹۰ "نردبام آسمان" جایگزین این مجموعه شد. نکته جالب این بود که ضرغامی در بخش خبر ساعت ۲۲ شبکه دو مجموعه های ماه رمضان را اعلام کرد و گفت: تلویزیون سعی دارد بهترین مجموعه ها را برای ماه رمضان پخش کند. بعد از اعلام ضرغامی همه متوجه تغییر در مجموعه ماه رمضان شبکه یک شدند.

- محمدحسین لطیفی بعد از ساخت مجموعه های موفق و پرمخاطب "همسایه ها"، "سفر سبز" و مجموعه های مناسبتی "وفا" و "صاحبدلان" در پنجمین تجربه تلویزیونی اش "نردبام آسمان" را در ژانر تاریخی ساخت. او از کارگردانانی است که تنها در ژانر خاصی کار نمی کند.

- شبکه یک اولین بار بود که در ماه رمضان مجموعه تاریخی پخش کرد.

- دکتر علی اکبر ولایتی مشاور این پروژه بود و دو بار از این مجموعه بازدید کرد. او در این بازدید "نردبام آسمان" را از نمونه های خوب تاریخ علم و تاثیر آن را بیش از صدها کتاب دانست.

- محمدحسین لطیفی قبل از پخش مجموعه "نردبام آسمان" گفت: سعی کرده ام دیالوگ های کار نه چندان محاوره ای باشد و نه چندان تاریخی تا مخاطب ارتباط برقرار کند. البته فکر می کنم بیننده در چند قسمت اول شوکه شود که کاری تاریخی با نوع روایتی می بیند که شبیه دیگر کارها نیست.

- وحید جلیلوند بعد از ۹ سال دوری از فضای تئاتر از اجرا فاصله گرفت و در مجموعه "نردبام آسمان" بازی کرد. او قبل از پخش این مجموعه درباره میزان آزاد بودن بازیگران در ایفای نقش از سوی کارگردان گفت: خیلی زیاد، خیلی زیاد، خیلی زیاد! جو گیر نشده ام، اما کار کردن با حسین لطیفی نعمتی است که برای هر بازیگری آرزوی تجربه آن را دارم. چون می توان به او اطمینان کرد و همچون کوه پشت شماست. او در ایفای نقش بازیگر را آزاد می گذارد، اما پشت دوربین مراقب همه چیز است.

- شنیده شد شبنم قلی خانی برای بازی در "نردبام آسمان" از اسب افتاد، اما مشکل جدی برای او پیش نیامد..../ گزارش : خبرگزارى مهر