میلیاردی شدن فیلم سینمایی با تبلیغ در شبکه فارسی‌زبان ماهواره‌ای

 فیلم سینمایی «استراحت مطلق» تازه‌ترین ساخته عبدالرضا کاهانی پس از ساخت مکرراً در حاشیه بود و در گام نخست با چنین ممیزی‌هایی همراه شد که نتوانست به سی و سومین جشنواره فجر راه یابد؛ اما در عوض، اکرانش از اواخر اسفند سال ۱۳۹۳ به عنوان یکی از فیلم‌های نوروزی آغاز شد و تاکنون فروشی بیش از از یک میلیارد و دویست تومان داشته و این اتفاق با وجود عدم پخش تیزر فیلم «استراحت مطلق» از تلویزیون رخ داده ‌که هرچند با افزایش قیمت بلیت سینما چندان رقم بالایی نیست، در شرایطی که برخی فیلم‌ها با تبلیغات تلویزیونی حتی نتوانستند به نیمی از این رقم نیز برسند، این فروش قابل تأمل است.

سرمایه‌گذاران این پروژه برای رسیدن این فیلم به سطح فروشی که هزینه تولید را بازگرداند، ‌تبلیغات تازه‌ای کردند و آن هم تبلیغ استراحت مطلق پشت شیشه‌های خودروهای شخصی و دعوت طرفداران این فیلم‌ بود؛ اما این روش، تنها ابتکار عوامل «استراحت مطلق» نبود و اتفاق دیگری که در سینما شبیه زلزله بود، پخش آنونس‌های این فیلم در تبلیغات میان برنامه در حین پخش سریال «فاطما گل» در یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان بود.

پس از این اتفاق، شایعاتی در خصوص مشروعیت یافتن این تبلیغات پس از ممانعت رسانه ملی از پخش تیزر برخی فیلم‌ها منتشر شد، ولی سرانجام واکنش رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان داد، این مجموعه قرار نیست پشت چنین اقدامانی بایستد و موضع شفاف و صریح در قبال آنچه رخ داده صورت پذیرفت.

سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون آنکه به اصل ماجرا اشاره شفافی کند، گفت: «هنرمندانی که آثارشان مجوز دستگاه فرهنگی کشور را دارد، حق تبلیغ در شبکه‌های ماهواره‌ای را ندارند و اگر به این کار مبادرت کنند، با آن‌ها برخورد می‌شود... شبکه‌های ماهواره‌ای خارج از کشور که سابقه عناد با نظام را دارند، هیچ مجوزی از سوی وزارت ارشاد برای تبلیغ فیلم‌های ایرانی ندارند... اگر اثبات شود هنرمندان در این تبلیغات با شبکه‌های ماهواره‌ای همکاری داشته‌اند، با آن‌ها برخورد می‌شود‌».

با این حال ظاهراً جسارت عبدالرضا کاهانی، کارگردان و سعید خانی پخش‌کننده و سرمایه‌گذار «استراحت مطلق» برای بسیاری از سینماگران جذاب بوده و برخی دیگر از سینماگران نیز در پی قانونی کردن تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای هستند تا از ظرفیت مخاطب ایرانی که به تماشای این شبکه‌های می‌نشینند، برای تبلیغ آثارشان و دعوت مخاطب عام به سینما استفاده ‌و به نوعی جای خالی تبلیغ وسیع فیلم‌هایشان در رسانه‌ ملی را پر کنند.

در این رابطه مهرداد فرید، نایب رئیس انجمن صنفی تهیه‌کنندگان و کارگردانان گفته است: «از سازمان سینمایی درخواست کردیم امکانی داده شود‌ تا بتوانیم از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای آثار سینمایی را تبلیغ کنیم. آقای ایوبی، رئیس سازمان سینمایی کشور‌ هم اعلام کردند، منع قانونی ‌ندارد و دنبال ضابطه‌مند کردن آن هستیم‌».

کاملاً واضح است که پذیرش این درخواست از سوی مسئولان تقریباً غیرمممکن است، زیرا اساساً ایجاد منبع درآمد از داخل کشور و هرگونه اتفاقی که منجر به مشروعیت یافتن حداقلی شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان شود، جزو خطوط قرمز است و پذیرش چنین کاری توسط سازمان سینمایی به منزله عبور از این خطوط قرمز خواهد بود.

در مقابل اما بعید نیست برخورد جدی با عوامل پخش تبلیغات این فیلم در شبکه ماهواره‌ای صورت پذیرد تا ثابت شود که در مواجهه بازی و حرکت نزدیک یا آن سوی این خطوط قرمز شوخی وجود ندارد و بدین ترتیب به وسوسه‌هایی که برای گسترش تبلیغ فیلم‌های سینمایی در این شبکه‌های فارسی زبان به وجود آمده، پایان داد.

 
 اخبار فرهنگی - ستاره ها

شبکه‌های ماهواره‌ای انتخاب سینماگران برای تبلیغ فیلم‌هایشان

 آخرین خاطرات اغلب سینماگران درباره تبلیغ فیلم‌هایشان در ماهواره به نیمه نخست دهه 80 بازمی‌گردد؛ موضوعی که به تازگی به صدر خبرها بازگشته است. در سال‌هایی که شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان نوپا بودند و هنوز مانند امروز نتوانسته بودند این حجم از تماشاگر را جذب کنند، تبلیغات برخی از فیلم‌های سینمایی سر از این شبکه‌ها در می‌آورد. تبلیغاتی که همزمان با اکران فیلم‌ها در سینماها از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش می‌شد و به دلایل مختلف شیوه مطلوبی برای سینماگران جهت تبلیغ فیلم‌هایشان بود.

موضوع پخش تبلیغ فیلم‌ها در ماهواره، در سال‌های نخست دهه 80 تبدیل به یکی از موضوعات بحرانی سینما شد؛ مساله‌ای که مورد تایید مسئولان نبود و بالاخره نتیجه اعتراض گروه‌هایی به این موضوع ممنوعیت تبلیغ فیلم‌ها در ماهواره‌ها شد. کار به جایی رسید که در پروانه نمایش فیلم‌های سینمایی به این نکته اشاره شد که اجازه تبلیغ فیلم‌ها در ماهواره وجود ندارد.

با این حال هر از گاهی تبلیغ برخی از فیلم‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای دیده می‌شد و به گفته صاحبان آثار در این شرایط فیلم در کشورهای خارجی روی پرده بوده و تبلیغی که از ماهواره پخش می‌شد به این اکران خارجی اشاره داشت.

این روزها پخش تبلیغ دو فیلم در حال اکران از شبکه‌های ماهواره‌ای باز هم این موضوع را در سینما و مطبوعات داغ کرده است؛ در عین حال درخواست گروهی از تهیه‌کنندگان از رئیس سازمان سینمایی مبنی بر رفع ممنوعیت تبلیغ فیلم‌ها در ماهواره موجب شده این پرسش مطرح شود که به چه دلیل سینماگران ایرانی برای تبلیغ آثارشان رو به شبکه‌های ماهواره‌ای آورده‌اند؟

دو فیلم با تبلیغ ماهواره‌ای
یکی از دردسرهای همیشگی سینماگران برای تبلیغ فیلم‌هایشان در تلویزیون اولا هزینه بالا و نکته بعدی حساسیت مسئولان تبلیغات تلویزیون به موضوعات فیلم‌ها بوده است. همین مسائل باعث شده یا سینماگران از تبلیغ فیلم‌شان در تلویزیون صرف‌نظر کنند و یا با تبلیغات محدود، اما هزینه‌بر کنار بیایند.

از سوی دیگر این موضوع ثابت شده است که فیلم‌ها با تبلیغات تلویزیونی به فروش بیشتری نسبت به فیلم‌های فاقد این تبلیغات دست پیدا می‌کنند و میزان تاثیرگذاری در حدی است که امکان صرف‌نظر کردن از آن چندان ساده نیست.

نخستین روزهای فصل بهار 1394 بود که روابط عمومی فیلم سینمایی «ایران‌برگر» از پخش نشدن تبلیغات این فیلم در تلویزیون خبر داد. مشکلی که برای مدت کوتاهی برطرف شد، اما دوباره سر جای اول خود بازگشت.

فیلم سینمایی «استراحت مطلق» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی نیز با مشکل تبلیغات شهری و تلویزیونی روبروست که در مورد تبلیغات شهری امکان نصب چند بیلبورد را به دست آورده، اما همچنان از تبلیغ تلویزیونی بی‌بهره است.

این فیلم‌ها راه را در تبلیغ ماهواره‌ای دیده‌اند؛ تبلیغی که خبر آن در سایت‌های مختلف می‌چرخد. در مورد یکی از فیلم‌ها گفته می‌شود اکران آن در آمریکا دلیل پخش تبلیغ آن از ماهواره است.

با این حال به نظر می‌رسد مجموع شرایطی که برای تبلیغ این دو فیلم سینمایی به وجود آمده، سبب شده چاره‌ای جز بردن تبلیغات به ماهواره باقی نماند.

قانونی شدن تبلیغ در ماهواره
محدودیت‌های تحمیل شده از سوی صداوسیما برای تبلیغ فیلم‌ها در تلویزیون از یک سو و از سوی دیگر محبوبیت شبکه‌های ماهواره‌ای در میان انبوه مخاطبان برخی از تهیه‌کنندگان را به این نتیجه رسانده که بهتر است برای عبور از مشکل تبلیغ فیلم‌ها سراغ رئیس سازمان سینمایی بروند و از او بخواهند قانون ممنوعیت تبلیغ فیلم‌ها در ماهواره برداشته شود.

جمعی از تهیه‌کنندگان چندی پیش با حجت‌الله ایوبی دیدار کردند و در این جلسه درباره موضوعات مختلفی از مبارزه با قاچاق فیلم‌های سینمایی، دانلود فیلم‌ها و البته تبلیغات ماهواره‌ای صحبت کردند.

به گفته مهرداد فرید نایب‌رئیس انجمن صنفی تهیه‌کننده، کارگردانان سینمای ایران در مورد پخش تبلیغات ماهواره‌ای فیلم‌های سینمایی در این جلسه این‌طور صحبت شده است: «باتوجه به اینکه سازمان صداوسیما از پخش تیزر‌های سینمایی امتناع می‌کند و قیمت‌های سرسام آور مطالبه می‌کند و نیز از خرید فیلم‌های ایرانی خودداری می‌کند، تهیه‌کنندگان سینما بتوانند از شبکه‌های فارسی‌زبان ماهواره برای تبلیغات فیلم‌هایشان استفاده کنند.»

برخی اخبار نشان از آن دارد که رئیس سازمان سینمایی نیز اشاره کرده که این موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

قدرت رقیب
برخی از تهیه‌کنندگان شرکت‌کننده در جلسه دیدار با رئیس سازمان سینمایی از کسانی هستند که در سال‌های اخیر همواره در مورد نفوذ شبکه‌های ماهواره‌ای در میان مخاطبان ایرانی هشدار داده‌اند، اما مجموع شرایط این سینماگران را به جایی رسانده که خود درخواست تبلیغ فیلم‌شان را از ماهواره مطرح می‌کنند.

به نظر می‌رسد درصورتیکه صداوسیما در سیاست‌های خود در زمینه تبلیغات فیلم‌های سینمایی تغییراتی ایجاد نکند، این مسیر گشوده شبکه‌های ماهواره‌ای است که می‌تواند میزبان مهمانان جدید باشد و بار دیگر مچ رقیب خود را بخواباند.

اخبار فرهنگی - انتخاب