مرور 10 آهنگ برتر تاریخ جام جهانی

همشهری جوان: سابقه آهنگ خواندن برای جام جهانی به صورت رسمی به 1962 شیلی برمی گردد، با ترانه «El rock del mundial» از لوس رامبلرز. خب البته این ترانه و آهنگ های مشابهش در آن زمان، نه به قدر امروزشان معروف و محبوب بودند، نه به سفارش کشور میزبان ساخته می شدند. تمرکز و نقطه قوتشان بیشتر از اشعار فاخر و فخیمشان می آمد و به نیت ضبط و ثبت احساسات پرشور و هیجان ورزشی حین مسابقات تهیه، ساخته و خوانده می شدند.


جام جهانی 90، اولین بار بود که کشور میزبان یعنی ایتالیا رأسا پی این افتاد که خودش به طور رسمی آهنگی برای این بزرگترین تورنمنت فوتبالی جهان سفارش بدهد. آهنگی که توسط جیانا نانی نی خواننده راک ایتالیایی و ادواردو بناتو اجرا شد اما فضا و حال و هوای ترانه همچنان مثل سابق بود.

هشت سال بعد اما فرانسوی ها انقلابی در این عرصه به پا کردند. نگاه دنیای موسیقی و ورزش به ترانه های جام جهانی را از اساس تغییر دادند و در واقع مثل انقلاب کبیر 1789، باز هم پیشتاز شدند. آنها از ریکی مارتین، خواننده پورتوریکویی خواستند آهنگی را به عنوان سرود رسمی جام جهانی بخواند که حال و هوایش به کلی با سنت سالیان قبل و دوره های پیشین فرق می کرد.

انرژی نهفته در ترانه «Copa de la vida» (که در رنکینگ ترانه های رسمی برای ادوار مختلف جام جهانی در رتبه اول قرار دارد)، کم کم بقیه کشورها را هم تهییج کرد تا به فکر ساخت آهنگ هایی شاد و بامزه و جذاب، و به دور از جدیت ها و عصاقورت دادگی های مرسوم بیفتند.

اینجا فهرست ده آهنگ برگزیده دوره های مختلف جام جهانی فوتبال را با هم مرور کرده ایم.

1998 - کوپا دلا ویدا

هنوز که هنوز است، این آهنگ به خاطر فضای پرشور و غوغای منحصر به فردش، یک سر و گردن بالاتر از دیگر ترانه های این عرصه قرار می گیرد. اصلا با شنیدن اسم «ترانه جام جهانی» اولین آهنگی که به ذهنمان می آید، بی شک کوپا دلا ویداست! ترانه ای با شعر بسیار ساده، که ترجیع بندش با «یک دو سه» اسپانیولی ها شروع می شود.

ملودی این آهنگ، همچنان در تیزرهای تبلیغاتی وطنی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرد و حتی می تواند دستمایه شعارسازی در استادیوم ها باشد. جالب اینکه از آن به بعد، بیشتر آهنگ های معروف و ماندگار خود ریکی مارتین هم، همچنان رگه ای از آن ریتم و ملودی را با خود داشتند.

2010 - پرچم های مواج

یک ملودی با افتتاحیه ای بسیار آشنا برای ما ایرانی ها که همچنان در خیلی از پیام های بازرگانی صدا و سیما استفاده می شود. یک فیت خوانی پرشور و حرارت با حضور رَپری از سومالی در کنار یک پاپ خوان اسپانیایی. گرچه این آهنگ جزو ترانه های رسمی فیفا نبود اما آنقدر گرفت که حتی به آلترناتیو سرود اصلی بدل شد.

1990 - Un’Estate Italiana

اولین ترانه ای که رسما به سفارش کشور میزبان ساخته و خوانده شد. شعر این آهنگ از شنونده اش می خواهد که نترسد و با جدیت به جستجوی رویایش برود؛ چرا که هر چیزی در این دنیا شدنی است.

2010 - واکا واکا

ترکیب رنگ و نقش و سادگی. شاید یکی از دلایل اصلی معروف شدن این آهنگ در سراسر جهان، طراحی خاصی باشد که برای آن تدارک دیده شده بود. با اینحال هدف اصلی این آهنگ به ادعای سازندگانش فضای مثبت اندیش و شاد و خوشحال بر و بچه های قاره سیاه را به شنونده، منتقل می کرد.

2002 - بوم

ترانه ای که خیلی آرام شروع می شد اما جلوتر و با ورود گیتار، کمی خشن تر ادامه پیدا می کرد. آهنگی که هر چند متنش (که از مخاطب می خواست همیشه به پیش برود و هرگز از پا ننشیند) بر ملودی آن برتری قابل ملاحظه ای داشت اما در مجموع کار قابل قبولی بود.


1994 - سرزمین افتخار

راک استار آمریکایی، برای آهنگ جام جهانی که کشورش میزبانش بود، یک ملودی تنظیم شده با گیتار را انتخاب کرد. موسیقی نرمی که نه گوش را آزار می داد، نه آنقدرها شور و حال خاصی به وجود می آورد. «سرزمین افتخار» با ترکیب بندی سازهایش و استایل موسیقایی غریب و غیرمتعارفی که برگزیده بود می خواست تنوع و گوناگونی موجود در جهان انسانی را به نمایش بگذارد.

1962 - El rock mundial

کل ماجرای خواندن برای جام جهانی، با این آهنگ شروع شد. بدون ایده رامبلرز (گروه سازنده آهنگ)، شاید امروز هیچ آهنگی برای این تورنمنت نداشتیم. به نظرتان می شود چنین خاطره ای را فراموش کرد؟

2006 - این روز را جشن بگیر

آهنگ با ریتمی کاملا ملایم آغاز می شود با صدای ورزشگاه به عنوان پس زمینه و همهمه و هیجان آن همچون یک دکلمه: اما هر چه جلوتر می رویم، شور و حال آهنگ بالاتر می رود و حالت مارش به خود می گیرد. در واقع گرون میه، خواننده آلمانی اثر، یک ترانه حماسی برای جام جهانی کشورش خلق کرده بود. آهنگی که در شعرش تلاش می کرد اهمیت همبستگی میان انسان ها را در خلال یک مسابقه فوتبال به تصویر بکشد.

2006 - زمانه زندگی ما

یک همخوانی کلاسیک که نتیجه اش آهنگی آرام و ملایم بود و شنونده را به فضایی اپرایی می برد. متن ترانه به این مسئله می پردازد که چگونه همگی در کنار هم با کار کردن در قالب یک تیم، می توانیم زندگی بهتری بسازیم. پیام اتحاد و صلح این ترانه، از دلایل اصلی ماندگاری اش بود.

2002 - سرود

ریتم شاد و سرزنده این آهنگ تناقض عجیبی با استاد سازنده اخمو و ریشو و جدی یونانی اش ونجلیز دارد اما ونجلیز این آهنگ را ساخت تا پیام مثبت اندیشی را به گوش و ذهن شنوندگانش القا کند. آهنگی که به خصوص در ژاپن به شدت گرفت و محبوب شد.