فرهنگ و هنر


2 دقیقه پیش

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ...
2 دقیقه پیش

خواندنی ها با برترین ها (81)

در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ...

تاریخچه سنتور و معرفی انواع ساز سنتور



انواع سنتور, سنتور,عکس سنتور

سنتور یکی از سازهای زِهی- ضربه‌ای است

 

سنتور، یکی از کهن‌ترین سازهای گستره ایران

سنتور دارای صوتی شفاف و بلورین بوده و قابلیت تکنوازی و هم‌نوازی را به خوبی دارد. محدوده صدادهی سنتور کمی بیش از 4 اکتاو است و از این نظر سنتور یکی از گسترده‌ترین سازهای ایرانی است. برخی پژوهشگران بر این باورند که سنتور در زمان‌های بسیار دور از ایران به دیگر کشورهای آسیایی رفته‌است،

ساز سنتور
سنتور یکی از سازهای زِهی- ضربه‌ای (مضرابی) است که دارای شکل کاملاً منظم و هندسی می‌باشد. سنتور از یک جعبه تشدید صدا به شکل ذوزنقه تشکیل شده است که بلندترین ضلع موازی آن نزدیک به نوازنده و دو ضلع با طول برابر، دو ضلع موازی را به شکل مورب قطع می‌کنند. بلندترین ضلع در سنتورهای معمولی 90 سانتی‌متر و کوچک‌ترین ضلع سنتور (دور از نوازنده) 35 سانتی‌متر و اضلاع مورب کناری 38 سانتی‌متر می‌باشند. ارتفاع جعبه سنتور در حدود 8 تا 10 سانتی‌متر است و تمام سطوح جعبه سنتور از چوب (عمدتاً چوب گردو و سرو) ساخته می‌شود.

 

روی سطح سنتور دو حفره به شکل گُل وجود دارد که علاوه بر زیبایی ظاهری ساز، در نرمی، لطافت و شفاف شدن صدای سنتور نیز نقش زیادی دارد. محدوده صدادهی سنتور کمی بیش از 4 اکتاو است و از این نظر سنتور، یکی از گسترده‌ترین سازهای ایرانی است. سنتور دارای صوتی شفاف و بلورین بوده و قابلیت تکنوازی و هم‌نوازی را به خوبی دارد.

 

تاریخچه سنتور

سنتور بر پایهٔ بررسی‌ها و پژوهش‌ها یکی از کهن‌ترین سازهای گستره ایران به شمار می‌رود؛ کهن‌ترین نشانه‌ای که از ساز سنتور بر جا مانده، از سنگ‌تراشی‌های آشور و بابلیان (۵۵۹پیش از میلاد) است. در این سنگ‌تراشی‌ها، صف تشریفاتی که به بزرگداشت آشور بانیپال بر پا شده، سازی که همانندی زیادی به سنتور دست ورزی دارد، در میان آن صف دیده می‌شود.

 

انواع سنتور, سنتور, تاریخچه سنتور

سنتور بر پایهٔ بررسی‌ها و پژوهش‌ها یکی از کهن‌ترین سازهای ایران به شمار می‌رود

 

برخی پژوهشگران بر این باورند که سنتور در زمان‌های بسیار دور از ایران به دیگر کشورهای آسیایی رفته‌است، چنان‌که امروزه گونه‌های مشابه ساز سنتور در عراق، ترکیه، سوریه، مصر، پاکستان، هند، تاجیکستان، چین، ویتنام، کره، اوکراین و دیگر کشورهای آسیای میانه و نیز در یونان نواخته می‌شود.

 

بر پایهٔ اسناد و مدارک، نگارگری‌ها و مینیاتورهای سده‌های پیش، آنچه که ما دست ورزه به نام سنتور در اختیار داریم در واقع سنتوری است که از نزدیک به یکصد و پنجاه سال پیش (زمان قاجار) با شکل و شمایل کنونی خود در اختیار هنرمندان این مرز و بوم قرار دارد. چنان‌که سنتورهای محمدصادق خان (که نخستین نمونه صوتی ساز سنتور به جا مانده از دوران قاجار متعلق به وی می‌باشد)، حبیب سماع حضور و حبیب سماعی، در ابعاد، شمار خرک و چگونگی ساخت، بسیار نزدیک به سنتور دست ورزی است.

 

سنتور,پیشینه سنتور, عکس سنتور

برخی معتقدند که سنتور در زمان‌های بسیار دور از ایران به دیگر کشورهای آسیایی رفته‌است

 

بررسی دیرینه گردش و تحول ساز سنتور نشان می‌دهد که سنتور طیف گسترده‌ای از سبک‌ها و مکاتب گوناگون را در سدهٔ کنونی به خود اختصاص داده، به گونه‌ای که پس از یک بررسی اجمالی، می‌توان اذعان داشت حداقل ۱۵ سبک و مکتب گوناگون و فعال در این عرصه شهره ویژه و عام‌اند.

 

نوازندگان معروف و قدیمی سنتور

 

انواع سنتور,اجزای سنتور, فرامرز پایور

از نوازندگان معروف سنتور می توان فرامرز پایور را نام برد

 

از نوازندگان نامدار و قدیمی سنتور می‌توان محمدصادق خان، علی‌اکبر شاهی، سماع حضور، حبیب سماعی، حسین صبا، ابوالحسن صبا و از نوازندگان دهه‌های اخیر سنتور می‌توان فرامرز پایور، پرویز مشکاتیان، داریوش صفوت، حسین ملک، فضل‌الله توکل، منصور صارمی، مجید نجاحی، مجید کیانی، ارفع اطرایی، سوسن دهلوی، رضا شفیعیان، پشنگ کامکار، جواد بطحایی، اردوان کامکار، سیامک آقایی، حسین پرنیا را نام برد. از سازندگان مشهور سنتور می‌توان به مهدی ناظمی و داریوش سالاری اشاره کرد.

 

انواع سنتور, نت خوانی سنتور, پرویز مشکاتیان

پرویز مشکاتیان، از نوازندگان نامدار و قدیمی سنتور

 

انواع سنتور در ایران
سنتور سُل‌كوك و لاكوك رایج‌ترین و پر استفاده‌ترین سنتور در ایران محسوب می‌شود و مدرسین سنتور استفاده از آن را به هنرجویان خود توصیه می‌كنند. اما به غیر از این نوع رایج، انواع دیگری از سنتور در ایران ساخته و استفاده می‌شوند كه از نظر ابعاد كلاف و تعداد خرك‌ها و ... با نوع رایج متفاوت هستند.

 

از جمله سنتورهای 10 ، 11 و 12 خرك از این قبیل هستند. انگیزه برای استفاده از این نوع سنتورهای غیرمعمول براساس تجربه شخصی نوازنده می‌باشد اما سهولت كار با این سنتورها و امكان اجرای چند دستگاه در یك مرحله كوك سنتور با استفاده از خرك‌های اضافی و جابه‌جا كردن آنها از جمله انگیزه ها برای این كار ذكر شده‌اند. وقتی از سنتور 12 خرك صحبت به میان می‌آید بدین معنی است كه در هر ردیف از خرك‌های زرد و سفید 12 خرك وجود دارد به عبارت دیگر در مجموع 24 خرك وجود دارد. روش كوك كردن این نوع سنتورها با سنتورهای 9 خرك كاملا متفاوت است.

 

- سنتور لاكوك

نوع دیگر از سنتور كه امروزه رواج یافته است سنتور لاكوك است كه از آن بیشتر اوقات در تك‌نوازی‌ها و بداهه نوازی ها استفاده می‌شود و در مقایسه با سنتور سُل كوك صدای زیرتری دارد و از نظر كوك نیز یك پرده بالاتر از سنتور سُل كوك می‌شود این سنتور نیز از نوع 9 خرك می‌باشد. كلاف جلو 80 سانت، كلاف عقب 33 سانت، قطر سنتور 26 سانت، ضخامت چوب كلاف 15 تا 16 میلیمتر و ضخامت صفحه از نوع معمول كمتر است.

 

- سنتور سی‌كوك
نوع دیگر سنتور سی‌كوك نام دارد كه ابعاد آن از سنتور لاكوك نیز كمتر است.

 

- سنتور كروماتیك
نوع دیگر، سنتور كروماتیك نامیده می‌شود كه دارای سه اكتاو و نیم است و در كارهای اركستری از آن استفاده می‌شود. كلیه سیم های این سنتور سه تایی است (به استثناء هشت خرك سمت راست زرد) و نت‌خوانی این نوع ساز با كلید سُل و روی خط دوم حامل نوشته می‌شود.

 

بخشهای مختلف سنتور

 

انواع سنتور, سنتور,اجزای سنتور

جنس چوب سنتور عمدتا از گردو می باشد

 

جعبه رِزُنانس: یکی از اجزای سنتور، جعبه رزنانس می باشد. منظور از جعبه رزنانس، جعبه ای شامل صفحه و کفه و کلاف می باشد که با چسب یا سریشم به هم متصل هستند. در داخل  جعبه بین ۳ تا ۷ چوب (پل) به قطر حدودی یک سانتی متر وجود دارد که بین صفحه و کف قرار دارد که بنا به تخصص و تجربه سازنده ساز سنتور در جاهای خاصی قرار میگیرد که این خود به یک دست بودن صدا و تناسب حجم صدا و جنس آن کمک بسیار زیادی می کند. لازم به ذکر است که برخی از اساتید سازنده سنتور فقط با ابزار پل عیوب صدایی بسیاری از سازها را می توانند رفع کنند.

 

جنس جعبه سنتور: جنس چوب سنتور عمدتا از گردو می باشد (البته چوب راش، آزاد، رز وود، فوفل… نیز در ساخت جعبه سسنتور استفاده میشود) که البته خود چوب گردو بنا بر عمر درخت، قطر تنه، منطقه رویش درخت، مدت زمان خشک شدن چوب و شیوه خشک شدن آن کیفیتهای مختلفی دارد. بسیاری از اساتید سازنده ساز سنتور معتقدند چوب مناطق سردسیر مثلا کردستان، سنندج، الموت و… از کیفیت بهتری برای ساخت سنتور برخوردارند. البته از دید اکثر اساتید چوب گردوی تیره که دارای رگه های  راست و منظم و یا فرهای ابر گونه روی چوب می باشند، که مدت زیادی (مثلا حداقل ۵سال) از خشک شدن آنها می گذرد، گزینه مناسبی برای خرید سنتور ی خوش صدا خواهد بود.

 

گل روی جعبه سنتور: بر روی صفحه سنتور دو سوراخ به شکل گل وجود دارد که به آن گل سنتور گفته میشود. علت حضور این گل بر روی صفحه سنتور علاوه بر زیبایی،  کمک به ایجاد رزنانس در داخل جعبه می باشد که محل آن بر اساس شیوه پل گذاری و سلیقه سازنده سنتور، زیر سیمهای زرد و پشت خرک تعبیه می شود.

 

ضخامت صفحه و کف سنتور: بسیاری از اساتید حرفه ای معتقدند که چیدمان پل تنها فاکتور مهم تنظیم صدای ساز سنتور نیست بلکه ضخامت صفحه و کف نقش بسیار زیادی در کیفیت صدای سنتور دارد. البته در این بین ضخامت صفحه سنتور از اهمیت بیشتری برخوردار است. بنا به جنس چوب و میزان خشک شدن آن ضخامت کف بین ۷ تا ۹ میلیمتر و صفحه بین ۵٫۵ تا ۷٫۵  میلیمتر تنظیم می شود. شایان ذکر است که اساتید حرفه ای سنتور بنابر جنس چوب ممکن است ضخامتهای مختلفی در نقاط مختلف صفحه و کف ایجاد کنند که البته خود همین تجربه و تخصص زیادی را می طلبد.

 

شیطانک: یکی دیگر از اجزای سنتور شیطانک می باشد. روی دو ساق ذوذنقه سنتور یک برجستگی وجود دارد که روی آن دو میله استیل به قطر حدودی ۲ میلیمتر قرار دارد که شیطانک گفته می شود. که بعدا سیمهای سنتور روی آن قرار میگیرد. ارتفاع شیطانک در سنتور از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا بوسیله آن،  میزان فشار سیمها روی خرک تغییر میکند که این خود در نهایت روی صدای ساز سنتور اثر گزار خواهد بود.

 

گوشی و سیمگیر در سنتور: در طرف راست سنتور و بر روی کلاف گوشی قرار دارد که سیمها ی ساز سنتور در نهایت از طریق همین گوشیها کوک وتنظیم می شوند. اما نکته مهم در قسمت گوشی شیوه سوراخ کاری و برقو زدن است که رعایت همین نکته به کوک خوب و دقیق منجر خواهد شد. اما سیمگیر در طرف چپ ساز سنتور قرار دارد که تنها نکته مهم شیوه گره زدن سیم است که در نگهداشتن کوک می تواند موثر باشد.

 

سیم سنتور: سیم‌های سنتور به دو دسته سیم‌های «سفید» (از آلیاژ نیکل) برای تولید صداهای زیر و سیم‌های «زرد» (از آلیاژ برنج) برای تولید صداهای بم تقسیم می‌شوند. لازم به ذکر است که در بیش از 100 سال پیش که سیم مفتولی به صورت امروزی وجود نداشت، سنتورسازان از روده گوسفند به عنوان سیم استفاده می‌کردند. سیم‌های سفید بر روی خرک‌های سمت چپ و سیم‌های زرد بر روی خرک‌های ردیف راست به تناوب قرار گرفته‌اند.

 

نت‌نویسی برای سنتور
نت علامتی است كه صداهای موسیقی به‌وسیله آن مشخص و نوشته می‌شوند. نت‌ها با اسامی « دو - ر - می - فا - سُل - لا - سی » نامگذاری می‌شوند. الفبای موسیقی از هفت نت تشكیل می‌شود و برای نگارش آنها از دو سیستم می‌توان استفاده كرد. سیستم اول:
Do - Re - Mi - Fa - Sol - La - Si
و سیستم دوم
C - D - E - F - G - A - B
می‌باشند. در كشور ایران از سیستم اول استفاده می‌شود.


پنج خط حامل: پنج خط افقی با فاصله‌های معین و موازی هستند كه نت‌ها در رو و لابه‌لای آنها قرار می‌گیرند. با نام‌های مشخص و شماره‌گذاری خطوط. همچنین فواصل از پایین به سمت بالا می‌باشند.


در سمت چپ خطوط حامل علامت كلید سُل قرار می‌گیرد كه نام و موقعیت صدای نت‌ها را معین می‌كند. در موسیقی كلیدهای مختلفی به‌كار برده می‌شوند اما برای نت‌نویسی سنتور فقط از كلید سُل استفاده می‌شود و بدین ترتیب نتی كه روی خط دوم حامل قرار می‌گیرد سُل نامیده می‌شود و بقیه نت‌ها نسبت به نت سُل شناخته می‌شوند.
وسعت صدای سنتور 9 خرك و ترتیب قرارگرفتن نت‌ها در روی خطوط حامل به شرح زیر است.

 

عکس سنتور, ساخت سنتور, نت سنتور

برای نت‌نویسی سنتور فقط از كلید سُل استفاده می‌شود

 

در سنتور، نت‌ها در سه قسمت به نام‌های سیم‌های زرد (پزیسیون اول)، سیم‌های سفید (پزیسیون دوم) و سیم‌های پشت خرك (پزیسیون سوم) تقسیم شده‌اند كه هر پزیسیون شامل 9 خرك می‌باشد و خرك‌ها را از پایین به بالا می‌شمارند و در هر طرف سنتور سیم‌های زرد و سفید 2 سری 9 تایی خرك وجود دارد كه از روی هر خرك 4 سیم (یكصدا) عبور كرده است كه نشانگر یك نت می‌باشد. در هر پزیسیون نام نت‌ها به ترتیب زیر می‌باشد (از چپ به راست):

 فا   می   ر   دو   سی   لا   سُل   فا   می
9    8     7   6     5      4     3      2     1       ®   شماره خرك

 

 كه نت می و فا در هر پزیسیون دو بار تكرار می‌شود. خرك‌های اول و دوم و خرك‌های هشتم و نهم هر پزیسیون در هر سه پزسیسون به همین ترتیب نامگذاری می‌شوند.

 

نوازندگی سنتور

نوازندگی سنتور به وسیله دو چوب نازک که به آن‌ها «مضراب» یا «زخمه» می‌گویند، صورت می‌گیرد و در واقع به عنوان یک واسط میان دست و سیم‌های سنتور عمل می‌کند. مضراب از 4 قسمت عمده سر مضراب، ساقه، حلقه و دم تشکیل شده است. هنگام نواختن سنتور انگشتان دست با ترتیب و قاعده معینی در داخل حلقه مضراب قرار گرفته و بدین ترتیب نوازنده سنتور با حرکت چرخشی مچ و با استفاده از سر مضراب، بر روی سیم ضربه وارد می‌آورد. مضراب‌های سنتور در گذشته بدون نمد بودند ولی در حال حاضر معمولاً به مضراب‌ها نمد می‌چسبانند که خود باعث لطیف‌تر شدن صدای سنتور می‌شود.

 

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر صبح بخیر

منابع:

scipost.ir

saz24.ir

alighaffari.ir

 


ویدیو مرتبط :
استاد داریوش سالاری و صحبت از تاریخچه سنتور

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آشنایی با تاریخچه ساز گیتار و انواع ساز گیتار



گیتار,تاریخچه گیتار,عکس گیتار

گیتار یکی از سازهای زهی است که با مضراب یا انگشت نواخته می‌شود

 

 آشنایی با ساز گیتار

در مورد تاریخچه گیتار روایت های متفاوتی  وجود دارد عده ای بر این عقیده اند که گیتار از مصر سرچشمه گرفته است. گونه‌های مختلف گیتار ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند، که یا شکل اجزاء گیتار با هم متفاوت است و یا جنس آنها. گیتار برقی یا گیتار الکتریک نوعی گیتار است که صدای آن به وسیله تقویت کننده‌ای الکتریکی تشدید و یا تغییر می‌کند.

درباره گیتار
گیتار یکی از سازهای زهی است که با مضراب یا انگشت نواخته می‌شود و شش سیم دارد. گیتار نتیجه تحول (عود) لوت در اروپا است.

 

تاریخچه گیتار

روایت های متفاوتی در مورد تاریخچه گیتار وجود دارد عده ای بر این عقیده اند که گیتار از مصر سرچشمه گرفته است و عده ای نیز بر این نظرند که گیتار از سیتارای یونانی-آشوری (Greek Assyrian Cithara) که بوسیله رومی ها به اسپانیا آورده شده گرفته شده است. گیتار نتیجه تحول لوت در اروپا است. لوت نیز خود تحول یافته عود (به عربی العود=چوب) و بربط است. گفته می‌شود زریاب نامی عود را به اندلس آورد و از آن پس این ساز در اسپانیا و دیگر مناطق اروپا رایج شد.

 

در زمان حکومت اسلام در اروپا، ساز گیتار توسط زریاب دارابگردی و چند تن از شاگردانش به آندلس برده شد. در آن زمان به گیتار، کیتارا یا قیتارا می‌گفتند و نام کنونی گیتار برگرفته از همین نام است. در واقع وجود پسوند تار در نام گیتار می‌تواند موید این باشد که گیتار سازی ایرانی است.


نوازندگان ایرانی معروف گیتار:

از نوازندگان معروف ساز گیتار می توان لیلی افشار، مهرداد پاکباز، فرزاد دانشمند، سیمون آیوازیان و بهرام آقاخان را نام برد.

 

انواع گیتار

- گیتار آکوستیک
ظاهر گیتار آکوستیک شبیه به گیتار کلاسیک است. سیم‌های این گیتار، فلزی است و کاسه صدای آن بزرگتر می‌باشد. به همین دلیل صدای گیتار آکوستیک دارای یک زنگ خاص است و به دلیل همین طنین زنگدار بیشتر در آهنگ‌های بلوز، کانتری، فولک و راک به کار می رود. اما اگر از طرفداران موسیقی بلوز، کانتری یا فولک هستید بهتر است این نوع گیتار را انتخاب کنید.

 

انواع گیتار, ساز گیتار,گیتار آکوستیک

ظاهر گیتار آکوستیک شبیه به گیتار کلاسیک است


جنس این نوع ساز گیتار، در انواع مرغوب از جنس Rosewood یا چوب افرا است و دسته آن معمولاً دارای 14 فرت تا لبه بدنه و 20 فرت تا سوراخ صدا است. انواع پیکاپ دار این ساز نیز در بازار وجود دارد.

 

گیتار آوِیشن، نسل جدیدی از گیتار آکوستیک است که کاسه صدای آن از جنس PVC می باشد و اولین بار در دهه 50 مدل‌های نخست آن تولید شدند. گیتار آویشن دارای یک پیکاپ "پیزو" است و صدایی بین گیتار الکتریک و آکوستیک تولید می کند. اما صدای بدون پیکاپ آنها مشابه گیتار آکوستیک است.

 

- گیتار الکتریک
گیتار برقی یا گیتار الکتریک نوعی گیتار است که صدای آن به وسیله تقویت کننده‌ای الکتریکی تشدید و یا تغییر می‌کند.

 

انواع گیتار,اجزای گیتار, گیتار الکتریک

گیتار‌های الکتریکی در حدود دهه ۳۰ میلادی وارد موسیقی شدند


ایده پیدایش گیتارهای الکتریکی از آنجا آغاز شد که در همنوازی‌ها‌ صدای گیتار آکوستیک در بین صدای سازهای دیگر مانند بیس و درام گم بود و به وضوح شنیده نمی‌شد. در نتیجه درصدد آن برآمدند تا صدای گیتار را تقویت کنند و بهترین راه برای این کار استفاده از علم الکترونیک بود.

 

گیتار‌های الکتریکی در حدود دهه ۳۰ میلادی وارد موسیقی شدند. این اتفاق،‌ انقلابی در صدا و تکنولوژی بود که تا امروز نیز ادامه دارد. با پیدایش راک اند رول در دهه ۵۰ میلادی، گیتار‌های الکتریکی به سرعت در موسیقی جا باز کردند و به یکی از فراگیر‌ترین سازهای تاریخ مبدل شدند. معمولا در گروه‌های راک دو نوازنده گیتار الکتریک وجود دارد که یک نفر ملودی‌ها را می‌نوازد (گیتار لید) و دیگری ریتم‌ها را.

 

در گیتار‌ الکتریکی ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط قطعه‌ای به نام پیک‌آپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود. در واقع پیک‌آپ در در گیتار‌ الکتریکی همانند یک میکروفن عمل کرده و سیگنال‌ها را از طریق یک سیم به آمپلیفایر (تقویت کننده) می‌فرستد و سپس صدای تقویت شده توسط یک یا چند بلندگو پخش می‌شود. در ابتدا گیتارهای الکتریکی تنها یک پیک‌آپ داشتند، اما امروزه با دو یا سه پیک‌آپ ساخته می‌شوند.

 

- گیتار کلاسیک
گیتار کلاسیک دارای تاریخی کهن است که آغاز نامشخص و مبهمی دارد و در پیچ و تاب تاریخ گم شده است. اما آنچه که دانسته شده می‌باشد، این است که اجداد گیتار کلاسیک در هزاره‌های اول و دوم قبل از میلاد در خاور نزدیک نواخته می‌شدند.

 

عکس گیتار,گیتار, گیتار کلاسیک

گیتار کلاسیک دارای تاریخی کهن است


گیتار کلاسیک در ردهٔ سازهای زهی زخمه‌ای، که خود بخشی از خانوادهٔ سازهای زهی است، قرار می‌گیرد و همچون پیانو، به نوازنده امکان اجرای اثرهایی با بافت کنترپوانتیک با ملودی‌های پیچیده و همچنین اثرهایی با بافت هارمونیک با توانایی اجرای چندین نت در یک زمان را می‌دهد. به همین دلیل گیتار کلاسیک، به عنوان سازی تک نواز، شناخته شده است. گیتار کلاسیک به شکل استاندارد دارای شش سیم (سه سیم نایلونی برای نت‌های زیر و سه سیم فنری برای نت‌های باس) می‌باشد.

 

-گیتار بیس

گیتار بیس نوعی ساز زهی است که صدایش به‌وسیلهٔ یک تقویت‌کنندهٔ الکتریکی (آمپلی‌فایِر) تقویت می‌شود. گیتار بیس که برای تولید صداهایی با فرکانس و تُنِ پایین استفاده می‌شود، از نظر ظاهری بسیار شبیه به گیتار الکتریک است، با این تفاوت که بدنهٔ بزرگ‌تری دارد، دسته و میزان‌بندی‌اش بلندتر است، و معمولاً دارای چهار سیم (و گاهی پنج یا شش) است که از نظر تُن، یک اُکتاو پایین‌تر از گیتار الکتریک، در محدودهٔ بیس کوک می‌شود. گیتار بیس، هم می‌تواند دارای پرده‌بندی باشد و هم نباشد، اما در اکثر موسیقی‌های عامه‌پسند، بیس‌های پرده‌بندی‌شده رایج‌اند. علاوه بر این‌ها، گیتار بیس آکوستیک توخالی نیز ساخته شده‌ است.

 

ساز گیتار, عکس از گیتار, گیتار بیس

گیتار بیس برای تولید صداهایی با فرکانس و تُنِ پایین استفاده می‌شود

 
از حدود سال ۱۹۵۰ به‌بعد، در موسیقی‌های راک و پاپ، گیتار بیس به‌صورت وسیعی جایگزین کنترباس شد و تولید صداهایی با تُن پایین را برعهده گرفت. همچنین گیتار بیس به صورت تکی، در موسیقی‌های جاز، لاتین، فانک و فلامنکو استفاده می‌شود.

 

اجزای گیتار

گونه‌های مختلف گیتار ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند، یا شکل اجزاء گیتار یا جنس آن‌ها با هم فرق داشته باشند. اما نهایتاً اجزای موجود در همهٔ انواع گیتارها مطابق شکل زیر می باشد.

 

عکس گیتار,انواع گیتار,اجزای گیتار

اجزای گیتار

 

- سردسته گیتار
- خرک
- گوشی‌ها (برای کوک کردن ساز گیتار)
- فرت (Fret)
- Truss Rod (پیچی که برای تنظیم انحنای دسته در گیتار به کار می‌رود)
- Inlays (تزییناتی در گیتار که نقش راهنما را دارند و معمولاً پشت فرت‌های ۳ ۵ ۷ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۷ ۱۹ ۲۱ ۲۴ قرار می‌گیرند)
- دسته گیتار
- پاشنه گیتار (اتصال بدنه گیتار با دسته)
- بدنه گیتار
- پیکاپ‌ها در گیتار(pickups)
- قسمت‌های مربوط به مدار الکتریکی (تنظیمات ولوم و تن صدا در گیتار)
- خرک پایینی (Bridge)
- صفحه پیک گارد (گاهی برای مخفی کردن مدارها و گاهی صرفاً برای جلوگیری از خش‌دار شدن رنگ بدنه گیتار در اثر برخورد پیک به مرور زمان)
- صفحهٔ پشتی گیتار
- صفحهٔ جلویی گیتار
- قسمت‌های جانبی گیتار
- سوراخ صدا (معمولاً دارای تزییناتی به نام rosset)
- سیم‌های گیتار
- saddle (تنظیم‌کننده ارتفاع هر سیم در گیتار)
- فرت بورد (در گیتار چوبی که فرت‌ها روی آن کوبیده شده‌اند را فرت بورد گویند)


گردآوری: بخش فرهنگ و هنر صبح بخیر

منابع:
partmusic.ir
hamshahrionline.ir
yamahamusiciran.com