بیوگرافی مرتضی محجوبی (نوازنده پیانو)

بیوگرافی مرتضی محجوبی (نوازنده پیانو)
زادروز : ۱۲۷۸
درگذشت : ۱ فروردین ۱۳۴۴
پیشه : نوازنده پیانو

مرتضی محجوبی، (۱۲۷۸ تهران - ۱ فروردین ۱۳۴۴) نوازنده پیانو  است و یکی از بنیان گذاران موسیقی ملی ایران به شمار می‌رود. او سال‌ها تکنواز پیانو در برنامه گلهای رنگارنگ بود. مرتضی محجوبی در محافل هنری ایران به نام مرتضی خان و یا مرتضی خان محجوبی معروف است.

مرتضی محجوبی فرزند عباسعلی، معروف به ناظر، سال ۱۲۷۸ در تهران متولد شد. بودن پیانو در منزلشان و آشنایی مادرش فخرالسادات با آن، وی را به سوی این ساز کشاند. او برای تعلیم موسیقی به حسن خان هنگ آفرین معروف به حسین خان "ر" سپرده شد. در ده سالگی هنگام کنسرت عده‌ای از هنرمندان در سالن سینما فارووس، آواز عارف قزوینی را با پیانو همراهی کرد. مرتضی به زودی سرآمد نوازندگان پیانو در زمان خود شد.

اهمیت کار محجوبی، در این است که با سازی کاملاً اروپایی، موسیقی ایرانی را به خوبی می‌نواخت. این نحوهٔ نوازدگی خاص خود او بود و دقیقاً تأثیر یک ساز صد در صد اصیل و سنتی را در شنونده باقی می‌گذارد. بدین ترتیب محجوبی یکی از پایه گذاران موسیقی ملی ایران به حساب می‌آید.

وی علاوه بر نوازندگی، چندین تصنیف و پیش درآمد و رنگ نیز تصنیف کرده‌است. تصنیف‌هایش پلی است میان تصنیف‌های عارف قزوینی و علی اکبر شیدا و تصنیف‌های زمانه‌اش. در کارش آثار قدما را مد نظر داشت ولی اثر خود را به صورتی جامع‌تر ارائه می‌داد. در این زمینه کافی است به تصنیف معروف او با مطلع «من از روز ازل دیوانه بودم» که با صدای غلامحسین بنان خوانده شده اشاره کرد. لازم به ذکر است که مصرع اول شعر «من از روز ازل دیوانه بودم» را خود مرتضی خان محجوبی سروده و باقی شعر از رهی معیری است.

مرتضی محجوبی نت نمی‌دانست، ولی برای خود نتی اختراع کرده بود که بی‌شباهت به خط سیاق نبود (خط سیاق علاماتی است در قدیم برای ثبت کردن وزن اجناس یا ارقام پول به کار می‌بردند). در این باره پرویز یاحقی به شاپور بهروزی گفته‌است: «آهنگی در دستگاه شور ساخته بودم، به نام «ای امید دل من کجایی» که از گلهای رنگارنگ ۱۷۲ پخش شد. هنگامی که به همهٔ اعضای ارکستر نت این تصنیف را برای اجرا دادم مرتضی محجوبی از من خواست، آهنگ تصنیف را با ویولون بنوازم و او آن را با علایم ویژهٔ خود پشت قوطی سیگار همای خود نوشت و عجب این بود که این آهنگ را همان مرتبه اول از همهٔ اعضای ارکستر بهتر و درست‌تر نواخت.»

ثبت نت نویسی پیانو به شیوه مرتضی محجوبی
شیوه نت نویسی مرتضی محجوبی که شیوه ای کاملاً ایرانی است به همت پویان آزاده به عنوان میراث ملی، معنوی ایران به ثبت ملی رسید. 

سبک نوازندگی
او را در نوازندگی پیانو، یک نابغه دانسته‌اند چراکه با وجود این که کوک کردن پیانو مدت زمانی وقت می‌گیرد ولی مرتضی خان به هر پیانویی در هر محفلی می‌رسید در یک چشم بهم زدن آن را کوک می‌کرد و سپس شروع به نواختن می‌کرد. وی از جمله نخستین نوازندگانی بود که به دعوت کمیسیون موسیقی رادیو در هنگام افتتاح رادیو به جمع نوازندگان پیوست و به سرپرستی دستهٔ دوم ارکستر رادیو منصوب شد. مرتضی خان سال‌ها تکنواز پیانو در برنامه گل‌ها بود.

منصور یاحقی در این زمینه می گوید: تمام ساز ها را که من گوش می کردم،آن جور که باید میزان کوک باشند متأسفانه کوک نیستند.فقط یک نفر را دیدم که استاد بزرگی بود در موسیقی ایران، آن هم آقای مرتضی محجوبی بود که در کوک قیامت بود،یعنی از نظر سلفژ و صدا شناسی وقتی پیانو را کوک می کرد،برای تمام موزیسین ها درس بود.

پیانوی مرتضی محجوبی همراه با آواز بنان از نمونه‌های عالی موسیقی آوازی ایران است، زیرا صدای غلامحسین بنان دارای حالت و کیفیتی خاص بود که پیانوی مرتضی خان نیز همان حال و هوا را داشت به ویژه اگر اشعار آواز هم از رهی معیری می‌بود.

فریدون مشیری شعری در این باره سروده‌است:
یاد باد آن همدلی، آن همدمی، آن همرهی
ســـاز محــجـوبی و آواز بنـــان، شـعر رهی

 

 

بهترین نوازنده
غلامحسین بنان از وی به نام «مرتضی پیانو» یاد می‌کند و در پاسخ گزارشگر، مرتضی محجوبی را بهترین نوازنده موسیقی ایران می‌نامد.
روح الله خالقی در این زمینه می‌گوید: «وی نوازندهٔ منحصربه‌فردی است که آوازها و نغمات ایرانی را به روش مطلوب و با شیوهٔ دلپسند در روی پیانو می‌زند. وقتی نوای سازش از بلندگوی رادیو شنیده می‌شود، بی اختیار همهٔ شیفتگان موسیقی ایرانی را مجذوب می‌کند.

آثار
مرتضی محجوبی بیست تصنیف برای برنامهٔ گل‌ها ساخته‌است که آن‌ها را می‌توان از بهترین و زیباترین و دلکش‌ترین تصنیفهای خالص ایرانی دانست. شعر بیشتر ترانه‌های مرتضی محجوبی را رهی معیری سروده‌است.

 

برخی از آثار مرتضی محجوبی:
- ترانه‌ای به نام اشک و آه در آواز ابوعطا با شعر رهی معیری، «دارم غم جانکاهی، شب‌های سیاهی دور از رخ ماهی»
- ترانه‌ای به نام کاروان در آواز دشتی با شعر رهی معیری، «همه شب نالم چون نی، که غمی دارم»
- ترانه‌ای به نام از روز ازل در دستگاه سه گاه با شعر رهی معیری، «من از روز ازل دیوانه بودم»
- ترانه‌ای به نام نوای نی در آواز دشتی با شعر رهی معیری، «چنانم بانگ نی، آتش بر جان زد»
- ترانه‌ای به نام بزم گدا در آواز افشاری با شعر اسماعیل نواب صفا، «دیشب که تو در خانهٔ ما آمده بودی»
- ترانه‌ای به نام من بیدل ساقی در دستگاه سه گاه با شعر رهی معیری، «من بیدل ساقی به نگاهی مستم»
- ترانه‌ای به نام امشب در آواز افشاری با شعر موید ثابتی، «جانا نداری خبر از حال ما امشب»
- ترانه‌ای به نام چه شب‌ها در آواز دشتی با شعر اسماعیل نواب صفا، «چه شب‌ها، چه شب‌ها که از هجرت نخفتم»
- ترانه‌ای به نام هجران در دستگاه سه گاه با شعر اسماعیل نواب صفا، «گفتم با تو شبی را به سر آرم نشد»

تمام آثار بالا با صدای غلامحسین بنان سروده شده‌اند.

درگذشت
مرتضی خان محجوبی اول فروردین ماه ۱۳۴۴  در گذشت. پیکر وی در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد. بنابر وصیت وی، اکبر گلپایگانی پس از خاکسپاری بر مزارش آواز خواند.
منبع : fa.wikipedia.org

ویدیو مرتبط :
‫بازیهای کودکی من آهنگساز و نوازنده ی پیانو علی مهدیان مدرس پیانو آموزشگاه موسیقی فریدونی‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بیوگرافی مرتضی پاشایی از زبان خودش

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

بیوگرافی مرتضی پاشایی از زبان خودش

مرتضی پاشایی هستم متولد ۱۳۶۳/۵/۲۰ ساکن غرب تهران (آریا شهر) و در حال حاضر دانشجوی رشته گرافیک هستم از دوران کودکی همیشه نسبت به موسیقی یه حس خاص و مبهمی داشتم و میدونستم که یک روز باید همین راه رو دنبال کنم.در سن ۱۴ سالگی موسیقی رو با زدن گیتار شروع کردم ولی درحین کار با مخالفت خانواده مواجه شدم.

 

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

 ولی بازم با پای فشاری های خودم وعلاقه ای که به موسیقی داشتم سر از کار باز نزدم و هرگز پشیمون از ادامه راه نشدم. وبه این کار ادامه دادم. و خوب الان چند سالی هست که دیگه این کارو به صورت حرفه ای دنبال میکنم و اصولا تمام وقتم رو صرف این کار میکنم تا بتونم بهترین کار با کیفیت عالی بیرون بدم و به هیچ عنوان کارم رو سطحی دنبال نمیکنم.

 

بیشتر موزیک های خارجی گوش میدیم علاقه زیادی هم به مصاحبه کردن ندارم. دوست آروم و بی سرو صدا بیام بالا برخلاف دیگران خصوصیات اخلاقی من یا همیشه خیلی آروم هستم یا خیلی شوخی میکنم. با هرکسی نمی تونم بسازم خیلی حساس هستم.

 
آلبوم‌های مرتضی پاشایی
یکی هست: نخستین آلبوم مرتضی پاشایی که در سال ۱۳۹۱ منتشر شد. این آلبوم دارای ۱۲ قطعه است. ترانه سراهای این آلبوم، مهرزاد امیر خانی و علی بحرینی هستند. آهنگسازی این آلبوم را خود مرتضی پاشایی انجام داده و کار تنظیم را نیز مرتضی پاشایی و میلاد ترابی انجام داده‌اند.

تک آهنگ‌های مرتضی پاشایی
-بغض (تقدیم به بنیامین بهادری) - روز برفی (همراه با محمدرضا گلزار) -ادعای عشق (نسخه غیر رسمی) - عصر پاییزی - جاده یک طرفه - نفس - به گوشت میرسه - بزار بگم - چند روز - چشمای من - چطور دلت اومد - دل من دل تو - دروغ دوست داشتنی - عشق من - گریه کن - ماه من - من و ببخش - مثل شیشه - میخوام بگم - می‌میرم - تقصیر - تو فکرتم - تو راست میگی - یادته - یکی هست - زیادی - شاید بپرسی -ستایش -گل بیتا -روتو برگردون -حالا اومدی -تورفتی -گل اطلسی -بزار بگم -ماه من -قسم -آدم کش -ادم آهنی
 

غم موجود در آهنگ‌ها
به نظرم فضای کاری من، غمگین نیست، بلکه عاشقانه و احساسی است و من این فضا را دوست دارم. غم و شادی، حسی است که در همه آدم‌ها وجود دارد و همه آن را تجربه می‌کنند. همه آنهایی که به ظاهر خوشحال و شاد هستند، در خلوت‌شان جایی برای فضای احساسی دارند. آن خلوت برای من مهم بود و دوست داشتم به آن راه پیدا کنم.

خودم هم بیشتر آهنگ‌های آرام و احساسی را دوست دارم. اما همه نوع موسیقی گوش می‌دهم. چون به تنظیم و آهنگسازی علاقه داشتم، همه نوع موسیقی که خوب بود را گوش می‌کردم تا فضای ذهنی‌ام باز باشد و حتی الهام بگیرم و جلوی بروز خلاقیت من گرفته نشود.

همه چیز راجع به بیماری مرتضی پاشایی از زبان خودش

* مرتضی! در ماه‌های گذشته به قدری در مورد تو صحبت و روایت‌های مختلفی منتشر شده که همه دچار یک سردرگمی پیچیده در مورد احوالات جسمی تو شده‌اند. لطفاً یک بار برای همیشه درباره این صحبت‌ها و بیماری و مشکلات جسمی‌ات شفاف و صریح حرف بزن؟
همه آدم‌ها در زندگی‌شان دچار برخی اتفاقات و مشکلات می‌شوند. خبر بیماری‌ام به یک‌باره به من داده شد، ولی این موضوع آنقدرها هم تلخ و مهم نبود که خیلی‌ها حتی ماجرای فوت من را هم پیش کشیدند!
 
* خُب این بیماری تا چه حد جدی و خطرناک بود؟
من آدمی هستم که در هر شرایطی سعی می‌کنم از زندگی لذت ببرم. هر مشکلی هر چقدر هم که بزرگ و سخت باشد، حل شدن‌اش دست خود آدم‌هاست.
 
* خُب بعد از اینکه فهمیدی مشکل جسمی‌ات جدی است، چه تغییری در زندگی‌ات رخ داد؟ نگاهت به دنیا و زندگی تغییر کرد؟ هدف‌گذاری‌ات برای آینده‌ات چطور؟
ببین من دچار یک بیماری شده بودم که باید دوران نقاهت‌اش را پشت سر می‌گذراندم. تحت نظر بودم و هیچ تغییری در زندگی من رخ نداد. زندگی من طوری است که همیشه سعی دارم آن را به بهترین شکل بگذرانم. انرژی‌ای که در این مدت از طرف هوادارانم به سمت‌ام آمد، باعث شد خیلی روحیه بگیرم. اگر آنها نبودند، باور کنید خودم را می‌باختم. فقط به عشق هوادارانم مبارزه می‌کنم. همه‌چیز هم تحت کنترل است. خدا را شکر می‌کنم بابت این اتفاق و تغییر که باعث شد از این به بعد حواسم به خودم و و ضعیت سلامتی‌ام باشد.

* این ماجرا تغییری در رویه کاری‌ات به‌وجود آورد؟
نه. من تور کنسرت‌هایم را داشتم و مراحل درمانی‌ام را در این مدت طی کردم. دکترها هم وقتی می‌دیدند که تا این حد انرژی دارم، کارشان را بهتر پیش می‌بردند. همزمان روی آلبوم هم زوم کرده بودم. قرار بود تابستان منتشر شود که حتماً این اتفاق خواهد افتاد. منظورم این است که بیماری اصلاً باعث نشده از کارهایم عقب بیفتم.

* در مورد آینده چه فکری داری؟ در هر شرایطی باز هم قرار است از زندگی‌ات لذت ببری و در پی آرزوهایت باشی؟
ما ایرانی‌ها عادت داریم به شایعات دامن بزنیم. من کنسرت‌هایم را دارم و آلبومم را هم با قدرت منتشر می‌کنم. عمر دست خداست. من همه‌چیزم را از خدا دارم و باقی را هم به خودش سپرده‌ام. ولی باز هم تأکید می‌کنم. لطف طرفدارانم را در این اوضاع مساعد روحی و جسمی‌ام هرگز از یاد نمی‌برم. آنها باعث شدند که بتوانم سرپا بایستم.
 
پدر و مادر از ویژگی‌های مرتضی می‌‌گویند
پدر: ازبچگی یک حالت فرماندهی نسبت به بچه‌های دیگر داشت، اما همه بچه‌ها را دوست داشت و هیچوقت هیچ کسی را نمی‌رنجاند. شیطنت داشت اما مردم آزار نبود.
من همیشه مرتضی را با چهار ویژگی یاد می‌کنم: «مهربان» و «ساده»، در عین حال «با شکوه» و «خارق‌العاده».

مادر: مرتضی از کودکی دو ویژگی مهم داشت. یکی همان صبوری‌اش بود و دیگری عاقل بودنش. هیچ وقت، کاری را بی‌‌دلیل انجام نمی‌داد. الان هم همینطور است.

مادر: مرتضی همیشه برای کمک به نیازمندان پیش قدم می‌شود و هر وقت من پیشنهادی در این زمینه می‌دهم، استقبال می‌کند. من به عنوان مادر افتخار می‌کنم که فرزندم در مسیری درست گام برداشته، و در این مسیر سالم زندگی می‌کند و من از این بابت بسیار خوشحالم.

پدر: وقتی این کسالت برای مرتضی پیش آمد، از صمیم قلب برایش نوشتم: پسرم؛ من به وجودت افتخار می‌کنم، نه فقط برای هنرمند بودنت، که به خاطر شرافت، انسانیت، محبت و وفای تو.

پدر: در ابتدا من و مادرش شوکه شده و بسیار ناراحت شدیم، چرا که وابستگی ما به بچه‌ها خیلی زیاد است و شاید این وابستگی شدید، یکی از نقطه ضعف‌های ما باشد. این ماجرا خیلی ما را آزار داد، اما با روحیه‌ای که از مرتضی دیدیم، انگار نه انگار که بیماری وجود داشته، کمی دل گرم شدیم. من هیچ بیماری را ندیدم که اینقدر روحیه داشته باشد که اصلا گویی اتفاقی نیفتاده است. حتی گاهی مرتضی مرا را دلداری می‌داد.

مادر: مسلما ماجرای بیماری خیلی ناراحت‌کننده بود و فقط یاد خدا دلم را آرام می‌کرد.

«مرتضی پاشایی» درگذشت
«مرتضی پاشایی» خواننده جوان موسیقی پاپ کشورمان پس از مدت‌ها مبارزه با بیماری مهلک سرطان در تاریخ بیست و سوم آبان 1393 دارفانی را وداع گفت. / ( روحش شاد)

 

تصاویر مرتضی پاشایی

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

بیوگرافی مرتضی پاشایی+تصاویر مرتضی پاشایی

 

منبع: وب سایت  مرتضی پاشایی