فرهنگ و هنر


2 دقیقه پیش

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ...
2 دقیقه پیش

خواندنی ها با برترین ها (81)

در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ...

ایرانی ها عاشق اسم های عجیب و جدید



اسم, اسم ایرانی, انتخاب اسم

این روزها بعضی از والدین ترجیح شان این است که اسم بچه شان را یک نام خاص بگذارند. برای همین سازمان ثبت احوال پر شده از اسامی که شبیه هیچ اسم دیگری نیستند.

 

انستیاژ، تامارا، اسپاندا، راتاناز، نیلفام، نوشیکا، ریونیز. کنار هم گرفتن این واژه بیشتر آدم را یاد منوی یک رستوران فرنگی می اندازد تا کتاب راهنمای نامگذاری ثبت احوال، اما اگر دوروبرتان نوزادی قرار است به منصه ظهور برسد!

 

که پدر و مادر کمی متفاوتی هم دارد، حتما به اسم های سخت تر از اینها هم برخواهید خورد. اسم هایی که برای انتخاب شدن باید از فیلترهای زیادی بگذرند که مهمترینشان متواتر بودن است؛ یعنی قبلا سابقه ای برای این اسم در ثبت احوال وجود داشته باشد و بعد هم طی مراحل دیگر؛ البته پدر و مادرانی که متفاوت فکر می کنند یا دوست دارند اینگونه به نظر می رسند، همه اینها را به ان می خرند تا بچه شان یک اسم «خاص» داشته باشد.

 

اسمی که خیلی از ما بعد از شنیدنشان کمی چشمانمان را تنگ و گردنمان را کج می کنیم و می پرسیم: «خب حالا این یعنی چی؟» اسدالله پارسامهر، مولف کتاب فرهنگ نام و نام گزینی ومسئول نام و سجلی ثبت احوال کارشناسی است که در طول این گزارش ما را همراهی کرد و هر جایی که نیاز داشتیم، توضیح داد و نگذاشت که کارمان لنگ بماند.

 

ژابیز؟ کدام ژابیز؟
برخلاف دهه های قبل که مردمبرای نامذگاری نوزادان اکثرا به دنبال نام های «متداول» بودند، در سال های اخیر به دنبال نام هایی «متمایز» هستند.

 

مثلا اگر در دهه 70 امیر علی ها وکورش ها زیاد بودند و در دهه 80 پارساها و ایلیاها، در این سال ها نوبت به پادرا و هیراد و رشان و ... رسیده است. ظهور این جریان در سال های اخیر موجب شده که مردم در نامگذاری به دنبال واژه های جدید باشند، واژه هایی که قبلا خیلی مورد استفاده قرار نمی گرفته و به دلایلی بخشی از والدین علاقه دارند که از این اسامی برای فرزندانشان استفاده کنند. این نوع نام ها را در سازمان ثبت احوال اسم های نو پدید می گویند که از چند منبع وارد پروسه نامگذاری شده اند.

 

اسم, اسم ایرانی, انتخاب اسم

 

شبنمی از جنگل شمال، ایرانی
خب علاقه است دیگر. بعضی وقت ها ماجرا آنقدر کشش دارد که دو فرد از فرهنگ های مختلف با هم ازدواج می کنند و همینطور می شود که اسمی از فرهنگی به فرهنگ دیگر منتقل می شود.

 

یا حتی بعضی وقت ها یک زوج تهرانی آنقدر دوست و رفیق این ور و آن ور دارندکه مثلا نهایتا با هزار جور پرس و جو انتخابشان این می شودکه اسم بچه شان را از فرهنگ کردی یا ترکی یا لری انتخاب کنند. برای همین بعضی نام ها که از قومیت ها و گویش های منطقه ای وارد سطح ملی می شودو جزو گزینه های انتخابی قوم های دیگر قرار می گیرد، مثل هیوا که از زبان کردی آمده، این اسم در خود کردستان اکثرا به عنوان اسم دخترانه استفاده می شود اما در دیگر جاها به عنوان اسم پسر هم استفاده می شود یا مثلا تیامبه معنی چشم هایم که از زبان لری وارد شده یا مانلی، رایکا و ریکا در زبان مازندرانی و یا گیلوا یا گیلدا در گویش گیلکی.

 

این گروه از نام ها یک زیرمجموعه دیگر هم دارند، نام های دو رگه ای که نیمی از آن از یک منطقه ونیم دیگر از منطقه ای دیگر انتخاب شده. این جور ترکیب ها اکثرا به صورت ترکی – فارسی ساخته می شوند مانند آیلار، آتاشا.

 

آقای پارسامهر زیاد شدن نام های قومیتی را اینگونه توجیه می کند: «اینگونه نام ها به دلیل ویژگی هایی که دارند، مثل تلفظ و آهنگ زیبا با معنای قشنگ و شادابی و طراوتی که با خود دارند، مورد استقبال بقیه اقوام قرار می گیرند.»

 

یاس + من + گول + ا
گروه دیگری از نام های تازه به دوران رسیده، نام هایی است که توسط مردم ساخته می شود؛ یعنی اینکه اینها یا نام هایی هستندکه به صورت ترکیب جدید پیشنهادی از دو نام مستقل توسط والدین پیشنهاد می شود و یا نام ها از ترکیب چند تک واژه و واژه هایی که به تنهایی به عنوان نام استفاده نمی شوند ساخته می شوند.

 

ترکیب اسم هایی که نام می برد بامزه هستند: «در اکثر نامگذاری های نوع اول از الگوی مذهبی – غیرمذهبی پیروی می شود؛ مانند امیر آرشام، محمد آریا، یاسمین زهرا و ... اما نمونه های دیگری هم وجود دارد که از این الگو پیروی نمی کنند، مانند یاس باران.

 

این نوع ترکیبات هم ظاهر جدیدی را به واژه می بخشد و هم به آن ترفیع معنایی می دهد. یعنی بار معنایی و بار عاطفی واژه را از جهت مثبت بالا می برد چون بعضی واژه ها ممکن است به تنهایی ویژگی خاصی نداشته باشندولی وقتی در ترکیب با یک واژه دیگر استفاده می شوند زیباتر جلوه می کنند و ترکیبات این دو واژه نام متفاوت و متمایز از دیگر نام ها را در اختیار ما قرار می دهد.

 

حالا البته همه ماجرا هم به این سادگی ها نیست. مثلا شما فکر کنید برای دختر یا خواهرتان یا هر کسی اسمی به نام «زیبا مهر» انتخاب می کنید. تحلیل لغوی این ماجرا در ثبت احوال این می شود: «یکسری از نام ها از تلفیق چند جزء واژگانی تشکیل شده اند که معنای خوبی دارند، مثل زیبامهر که می شود هم آن را به صورت ترکیب دو واژه زیبا + مهر (عاطفه زیبا داشتن) در نظر گرفت و هم ترکیب واژه های زی + با + مهر (با مهربانی زندگی کن) و ...» ضمن اینکه کشفیات ما نشان می دهد آمار نامگذاری فرزندان از طریق یکسری از این واژه های نو ساخته به شدت دارد بالا می رود.

 

یکی اش همین «مهری ماه» که احتمالا شما را هم مثل ما یاد یک چیزهایی می اندازد. «نیلفام» و یا «هویار» که هم معنای زیبایی دارند و هم خوش آوا هستند، از نوع واژه های نوساخته هستند که این روزها کلی طرفدار پیدا کرده اند.

 

خسرو کجا بود دیگه؟
پارسامهر برای جریان نامگذاری در ایران چهار سطح قائل است. نام های دینی و مذهبی – نام های ایرانی و ملی – نام های قومی و منطقه ای – نام های خارجی و فرنگی: «چندین سال است که این سطوح الگوی نامگذاری اکثریت مردم بوده است اما در حال حاضر و با توجه به وضعیتی که در فرهنگ نامگذاری ایرانی به وجود آمده، این سطوح در حال دگرگونی و جابجایی است؛ مثلا در آینده به احتمال زیاد نام های قومی و منطقه ای به سطح دو ارتقاء پیدا می کند و یا نام های ایرانی و ملی از گردونه نامگذاری خارج می شوند چون در یک زمانی هر یک از این نام ها مورد اقبال بوده ولی در حال حاضر، آن شادابی و تازگی را ندارد و به نوعی دِمده شده. مثل واژه خسرو و داریوش و رستم، که در دوره های قبل جزو انتخاب های پرطرفدار نامگذاری بوده اند اما در حال حاضر از اقبال کمتری برخوردارند.»

 

اسم, اسم ایرانی, انتخاب اسم

 

چرا باید بچه مان صاحب یک اسم درست و درمان باشد؟
اسمشو بذار عم قزی
1- برای اینکه بفهمیم چگونه باید یک نام درست درمان برای بچه انتخاب کنیم باید خیلی از نکات را در نظر بگیریم؛ اول از همه اینکه اسم انتخابی باید معنای خوبی داشته باشد، بعضی اسم ها هستند که در لغتنامه معنای خوبی دارند اما در واقعیت تصویر خوبی به ذهن متبادر نمی کنند و یا کژتابی دارند. اینگونه اسم ها موارد خوبی برای انتخاب نیستند چون والدین نمی توانند همه جا دنبال بچه راه بیفتند ومعنی واقعی اسم بچه شان را به همه اعلام کنند.

 

2- نکته بعدی اینکه نام انتخابی باید خوش آوا و گوشنواز باشد و بقیه برای تکرار کردنش زیاد به زحمت نیفتند. کسی که اسم نوزادش را هیژا می گذارد، حتما باید قبل از آن یک دوره آموزش زبان کُردی بگذراند تا بچه اش را درست تلفظ کند.

 

3- موقع انتخاب اسم به این مسئله دقت کنید که نام انتخابی در حالت عامیانه و کوتاه شده چه صورتی به خود می گیرد. گاهی اوقات یک اسم متناسب زیبا با کمی تغییر تبدیل به یک اسم نامتناسب با معنای بد می شود.

 

4- نکته دیگر اینکه به معنای اسم و نوع تلفظ آن در زبان های دیگر توجه کنید که اگر فردا، پس فردا کودکتان فرار مغزها شد، در کشورهای دیگر با مشکل مواجه نشود.

 

5- به این مسئله حتما دقیقا کنید که در طول تاریخ چه کسانی صاحب این نام بوده اند، به بهانه متفاوت بودن، اسم یک پادشاه ستمگر و عیاش را روی فرزندتان نگذارید.

 

6- و در آخر اینکه قرار نیست همه بچه هایی که به دنیا می آیند، آرتیست و آرت دوست باشند، جوری برای کودکتان اسم انتخاب کنیدکه اگر راننده کامیون یا جراح مغز و اعصاب شد. رویش بشود اسمش را بنویسد و زیرش را امضا کند.

منبع:همشهری جوان


ویدیو مرتبط :
خاطره یک عاشق ایرانی.اگه عاشق هستی ببین

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اسم‌های عجیب‌ و باورنکردنی‌ ایرانی!


«عجیب ترین نام های ایرانی» کوششی است از خلاصه ی تحقیقات مرکز آمار ایران در خصوص نام های نامتعارف و عجیب و غریب ایرانیان.

سیمرغ: «عجیب ترین نام های ایرانی» کوششی است از خلاصه ی تحقیقات مرکز آمار ایران در خصوص نام های نامتعارف و عجیب و غریب ایرانیان. آنچه که در این نوشتار کوتاه بدان پرداخته می شود.

1. نام های در تضاد با جنسیت

تجزیه و تحلیل جنسیتی نام های نامتعارف نشان می دهد که ۷۰درصد نام هایی که متناسب با زنان است برای مردان و ۳۰درصد نام هایی که متعلق به مردان است برای زنان به کار گرفته شده است.

مصادیق نام ها:

مهین رضا، زن، زاهدان

سینا، زن، آمل

پری تک، مرد، میناب

ولی بانو، مرد، تهران

پریا، مرد، زابل

یاسمین خان، مرد، میانه

2- نام های جغرافیایی

ساختار برخی دیگر از نام های نامتعارف نشان می دهد که ۷۰درصد از این نام ها متعلق به مردان بوده و برگرفته از مکان های جغرافیایی است.

مصادیق نام ها:

آمریکا، زن، آبادان

اروپا، مرد، همدان

دریاقلی، مرد، شهرکرد

بغداد، مرد، بندرعباس

بوشهر، مرد، ممسنی

اهواز، مرد، اهر

۳- نام های زمانی

در ساختار بسیاری از این نام ها، نشانه هایی از فصل، ماه، هفته، و روز دیده می شود. در این نمونه نیز باز هم مردها ۸۲درصد این فراوانی را تشکیل می دهند.

مصادیق نام ها:

امروز، مرد، میانه

تیرماه، مرد، سراب

روزعلی، مرد، شهرکرد

اذان وقت، مرد، اردبیل

فوری، زن، تهران

شب چراغ، زن، ایذه

۴- نام های حیوانی

ساختار این نام ها برگرفته یا تلفیقی از نام های مرکب یا مستقل حیوانات است. این نام ها ۸۰درصد متعلق به مردان و ۲۰درصد متعلق به زنان است. تجزیه و تحلیل این اسامی نشان می دهد که ۶۱درصد اسامی پستانداران، ۳۰درصد پرندگان، ۵۱درصد خزندگان است.

مصادیق نام ها:

پشه، مرد، سرکان

تیله گرگ، مرد، یاسوج

سیدگرگ الله، مرد، ممسنی

ساس، مرد، شیراز

بزعلی، مرد، درگز

کلاغ، مرد، کهنوج

۵- نام های نباتی

این گونه نام ها از پسوند یا پیشوند نباتی گرفته شده است. در این بین سهم زنان بیشتر از موارد دیگر در حدود ۴۰درصد است. تفکیک این نام ها برای مشخص شدن جنسیت بسیار مشکل است.

مصادیق نام ها:

انگور، مرد، ایرانشهر

تریاک، مرد، رامهرمز

زردآلو، مرد، خرم آباد

فلفل، مرد، ممسنی

گیلاس، زن، اردبیل

نخود، زن، میناب

۶- نام های وصفی

این گونه نام ها از صفات مختف گرفته شده است. نسبت این گونه نام ها در میان مردان بیشتر از زنان است.

مصادیق نام ها:

روسپی، زن، مرودشت

قیمتی، زن، سنقر

سوخته، مرد، فارسان

فقیر، مرد، لنجان

فتنه، زن، سیرجان

قاچاق، مرد، الشتر!