اسم فردین همچنان ممنوعه است؟

هفته نامه تماشاگران امروز - محمد تاجیک: به تازگی محسن تنابنده کارگردان فیلم گینس در گفتگویی عنوان کرده که اسم شخصیت اصلی فیلم فردین بوده ولی با این نام مخالفت شده است. در سال های اخیر نام هایی چون فردین و بهروز و ... نام های غیرمجازی بوده اند که اسم بردن از آنها معمولا مشکلاتی را به وجود آورده است.


دردسرهای سعید راد برای نام بردن از بهروز

اما در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر دو سال قبل، سعید راد از بهروز نام برد که حواشی بسیار و واکنش های منفی فراوانی را از سوی یک جریان در پی داشت به گونه ای که سعید راد نه تنها عذرخواهی کرد بلکه اظهاراتی از او منتشر شده بود که به افشاگری درباره این بازیگر پرداخته بود!

حاتمی کیا چی گوش می کند؟

جالب است بدانید در زمان فیلم «به نام پدر» و به بهانه حضور این فیلم در جشنواره، حاتمی کیا یادداشتی در ماهنامه فیلم منتشر کرده بود و در بخش هایی از آن اشاره کرده بود که سر صحنه این فیلم با شنیدن ترانه ای از فائقه آتشین گریه اش گرفته است! در همان زمان هفته نامه یالثارات به شدت از حاتمی کیا انتقاد می کند.

سال ها بعد یعنی در زمان اکران فیلم «به رنگ ارغوان» وحید جلیلی فعال فرهنگی اصولگرا که دارای نظرات تند و تیزی در قبال سینمای ایران است در نشستی در یکی از جشنواره ها از حاتمی کیا انتقاد می کند و می گوید: «به جای اینکه حاتمی کیا بر ... تاثیر بگذارد این ... است که بر حاتمی کیا تاثیر گذاشته است.»

البته بعدها حاتمی کیا واکنش جالبی به این اظهارات کرده بود. او گفته بود: «آنها می خواهند من پاستوریزه باشم ولی من پاستوریزه نیستم.»

قطع صحبت های رضا کیانیان پس از آوردن نام فردین و بهروز


چند سال پیش رضا کیانیان مهمان برنامه «کارنامه» شبکه چهارم سیما بود و سعی کرد در این برنامه درباره دلایلش برای فعالیت های نگارشی و عرضه کتاب هایی مانند «ناصر و فردین» و «شعبده بازیگری» و «بازیگری در قاب» صحبت کند.

اما نکته جالب اینجا بود که او تا خواست درباره چرایی گفتگوهایش با ناصر ملک مطیعی و محمد علی فردین و انتشار آنها در قالب یک کتاب حرف بزند، مجری برنامه صحبت هایش را قطع کرد و از مخاطبان خواست سوال پیامکی برنامه را بشنوند. تا صحبت به فردین، ناصر و بهروز رسید مجری رفت سراغ پیامک!

کیانیان در این بخش سخنانش را با این جملات آغاز کرد که «همیشه به فکر این بودم که چرا مردم اینقدر از فردین، ناصر ملک مطیعی و بهروز یاد می کنند و چرا مرتب دنبال اخبار و اطلاعات از اینها هستند!» اما از اینجا به بعد ناگاه مجری برنامه با لحنی کاملا اضطراب آلود گفت: «جناب کیانیان بهتر است که سوال مسابقه پیامکی را ببینیم!»

صد البته که این رفتار غیرحرفه ای تعجب کیانیان را به همراه داشت اما او باز هم بر خود مسلط شد و فقط با نگاهی عاقل اندر سفیه جواب بی احترامی مجری را داد!

روایت جنجالی داودنژاد

در سال 90 علیرضا داودنژاد کارگردان فیلم «مرهم» میزبان شبکه جهانی جام جم بود و در این برنامه بخش هایی از تعدادی از فیلم های قدیمی آقای داودنژاد مثل نازنین و خانه عنکبوت به همراه فیلم هایی چون نیاز و مرهم نشان داده شد.

داودنژاد در این برنامه با اشاره به اینکه فیلم نازنین را در 21 سالگی ساخته عنوان کرد: «از همان ابتدای فیلمسازی اش برای موضوعات دکوپاژ، قاب بندی و شخصیت پردازی اهمیت بسیاری قائل بوده ام.»

داودنژاد در ادامه به ساخت فیلم نازنین اشاره کرد: «موضوع فیلم نازنین درباره زن و شوهری است که می خواهند فرزند خود را سقط کنند و در مسیرشان از یک مراسم سینه زنی می گذرند و در آنجا برخوردها و گفتگوهایی پیش می آید.»

داودنژاد در ادامه با اشاره به مشکلات حضور فائقه آتشین در این فیلم می گوید: «او باید برای صحنه هایی از این فیلم به مراسم سینه زنی در بهارستان می رفت و بعضی می گفتند ممکن است به او صدمه بزنند. ایشان نظر من را پرسید و من گفتم هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و همینطور هم شد. وقتی خانم ... به آنجا رفت، نه درگیری شد و نه مسئله ای به وجود آمد و حتی او در مراسم شرکت کرد و اشک ریخت.» این اظهارات داودنژاد بعدها با واکنش تند رسانه هایی چون رجانیوز مواجه شد.

روایت مجید مجیدی از یک دیدار با وثوقی

مجید مجیدی کارگردان سینما چند سال پیش زمان اکران فیلم بید مجنون گفتگوی مفصلی با رضا درستکار، منتقد سینما انجام داده است که شرح این گفتگو در کتابی منتشر شده است. مجیدی روایتی را از دیدار با بهروز، شهره آغداشلو، ناصر ملک مطیعی و حتی پرویز صیاد ارائه کرده است... البته در آن زمان انتشار این مصاحبه واکنش جنجالی را به همراه نداشت. البته مشخص نیست که اگر آقای مجیدی این روزها حرف ها را بیان می کرد چه بلایی سر او می آورند.


وثوقی

«زمانی که برای نمایش فیلم باران به آمریکا رفته بودم، کمپانی «میراماکس» پخش کننده فیلم در هر ایالت نمایش خصوصی را برای فیلم برگزار می کرد و در یکی از این نمایش ها بهروز وثوقی دعوت شده بود.»

مجیدی در این مصاحبه می گوید: «به هر حال سینمای متفکر و بالنده ما با حضور بهروز در چند فیلم شاخص خود راه خود را پیدا کرد و ما به نوعی مدیون او و برخی از کارگردان ها و سینماگران متفکر سینمای ایران هستیم. بعد از یک مصاحبه مطبوعاتی با بهروز، دیداری پیش آمد. وقتی من را دید، به قدری صمیمیت به خرج داد که گویی سال هاست من را می شناسد. به محض اینکه همدیگر را در آغوش گرفتیم، شروع کرد به گریه کردن و من را هم تحت تاثیر قرار داد.

سر میز شام از او پرسیدم چرا با این همه علاقه ای که مردم به تو دارند، به ایران برنمی گردی؟ پاسخی که داد گویای یک حس علاقمندی آمیخته با ترس و شک بود؛ فکر می کرد اگر برگردد و از طرف مردم و جامعه هنری پذیرفته نشود، خیلی بد می شود و آرمان هایش زیر سوال می رود! در واقع به طور غیرمستقیم توقع داشت که مسئولان و متولیان سینما از او دعوت کنند.

در سخنرانی که قبل از نمایش فیلم هم راجع به سینمای شاخص قبل از انقلاب حرف زدم، از بهروز به عنوان نمادی از سینمای موج نو نام بردم که بهروز بلند شد و مردم او را خیلی تشویق کردند.

راستش بگویم که غربت، بهروز و سایر هنرمندان برجسته مهاجر ایرانی را شکننده کرده است اما چیزی که در این دیدار ویژه برای من جالب بود، خویشی و پیوندی بود که به رغم فاصله های روحی، جغرافیایی و زمانی میان من و او به وجود آمد. من و بهروز هیچ فصل مشترکی نداشته ایم اما رابطه ای که در همان یکی دو ساعت شکل گرفت، مثل یک رابطه دوستی سی چهل ساله بود.»

شهره آغداشلو

مجیدی در این مصاحبه می گوید در همان روزها به تماشای تئاتری رفته که شهره آغداشلو بازی می کرد. بعد از پایان نمایش، دیدار کوتاهی پیش آمد که خانم آغداشلو گفت: «از باران خیلی خوشش آمده بود و فیلم های قبلی ام را هم دیده بود.»

پرویز صیاد

مجیدی درباره دیدار با پرویز صیاد می گوید: «پرویز صیاد در آمریکا از کسانی بود که اعتقاد داشت هر فیلمسازی که از ایران می آید، سازشکار و مبلغ سیستم و اصلا به نوعی دست پرورده رژیم است. در شب تماشای تئاتر او را دیدم ولی صحبت مان از یک سالم و احوالپرسی فراتر نرفت. محمدرضا دلپاک خاطره ای از کیارستمی برایم تعریف کرده که بسیار دلنشین است. در زمان اکران «خانه دوست کجاست» کیارستمی، پرویز صیاد به همراه تعدادی، پلاکارد به دست می گیرد و جلوی سینمای نمایش دهنده فیلم شعار می دهد.

وقتی کیارستمی سر می رسد، از او می خواهد پلاکاردش را به دست کیارستمی بسپارد تا همچنان اعتراض آنان ادامه داشته باشد و از صیاد و دوستانش می خواهد که بروند فیلم را ببینند اگر فیلم بدی بود، بیایند و به کارشان ادامه دهند و اگر فیلم... به نظرم نکته ای شیرین در این برخورد نهفته است: نباید با چشمان بسته با هر چیزی مخالفت کرد.»