آداب و رسوم مردم خراسان در ایام نوروز

آداب و رسوم مردم خراسان در عید نوروز

 

در خراسان همه به آداب و رسوم نوروز پای‌بند و علاقمندند و در اجرای سنن باستانی این عید ملی سخت می‌کوشند.

خراسانی‌ها چند روز متوالی دست از کار می‌کشند و ایام و ساعات خود را صرف جشن و سرگرمی و تفریح و خنده می‌کنند.

 

گندم و عدس سبز می‌کنند لباس نو می‌پوشند. اسفند می‌سوزانند تخم مرغ رنگ کرده درست می‌کنند و کاکین را با پارچه‌های رنگارنگ و فرش‌های خوش نقش و زیبا می‌آرایند.

 

پوست پلنگ و کشکول و تبرزین به در و دیوار می‌آویزانند، به دیدار یکدیگر می‌روند، روی یکدیگر را می بوسند و سال نو را به خویشان و دوستان تبریک می‌گویند و به یکدیگر هدیه و عیدی می‌دهند.

 

آداب و رسوم مردم خراسان قبل از نوروز
از چند هفته به نوروز مانده جنب و جوشی در مردم پدید می‌آید. همه در فکر تهیه لباس نو هستند و لباس‌های کهنه خود را تمیز می‌کنند.
همه خانه تکانی می‌کنند، ظروف مسی را به رویگر داده و سفید می‌کنند. فرش‌ها را می‌تکانند، اثاث خانه را و زوایا اتاق‌ها را گردگیری کرده و می‌روبند و گندم یا عدس در دیس و دوری و بشقاب خیس می‌کنند و خاکشیر و ترتیزک و اسفزه پشت کوزه و روی پارچه می‌چسبانند تا برای شب عید سبز شود و در ایام عید خانه به سبزه آراسته باشد.

 

آداب و رسوم مردم خراسان برای سفره هفت‌سین

 

آداب و رسوم مردم خراسان برای سفره هفت‌سین
قبل از فرا رسیدن لحظه تحویل سال نو سفره هفت‌سین را می‌چینند و لباس‌های نو خود را می‌پوشند. مشک و عنبر می‌سوزانند و اسفند در آتش می‌ریزند و در اطاق‌ها شمع می‌افروزند. سپس سفره سفیدی پهن کرده و دور آن می‌نشینند.

 

روی سفره اقلام زیر را می‌نهند. دو لاله یک جلد کلام الله مجید یک آیینه و جلوی آینه چند دانه گندم می‌پاشند و روی آینه هم یک تخم مرغ می‌گذارند تا وقت سال تحویل تخم مرغ روی آینه بچرخد.

 

یک ظرف عسل و یک عدد نان سنگک و سینی هفت سین را در وسط سفره می‌گذارند، یک عدد سیب و سبزه‌ای را هم که دو هفته قبل تهیه کرده‌اند در کنار سینی قرار می‌دهند.

 

یک کاسه آب و چند ساقه سبز و یک دانه نارنج درون آب را هم در سفره می‌گذارند. علاوه بر این‌ها مقداری آجیل و شیرینی هم در ظرفی نهاد و بر سفره می‌نهند. کمی از شام شب عید که ماهی پلو و ماست است نیز بر سر سفره می‌گذارند.

 

آنها معتقدند که آب علامت طول عمر است و ماهی را هم رزق حلال می‌دانند عسل نماد شیرین کامی و تندرستی و نان و سکه هم برای جلب نعمت برکت است. عده‌ای نیز قبل از تحویل سال به مسجد یا به پابوس و زیارت حرم امام رضا(ع) می‌روند.

 

مراسم پیش از تحویل سال نو بعد از آن
یکی از اداب و رسوم مردم خراسان این است که عده‌ای از خراسانی‌ها چند لحظه قبل از تحویل سال قدری «آب جوجه خروس» یا شیر می خورند. چون باور دارند اگر به هنگام سال تحویل آب جوجه خروس بخورند پوست بدنشان در تمام سال لطیف و درخشان می‌شود اگر سیر بنوشند پوست بدنشان سفید و نرم خواهد شد.

 

عده ای نیز لحظه سال تحویل دور سفره می‌نشینند و هر یک سکه‌ای یا چند دانه برنج یا یک گوخدا( خرخاکی) در مشت می گیرند یا کله جوجه خروس در جیب می‌گذارند و سرغ مرغ و دل و جگر و سنگدان و گردن او را می‌پزند و به مردخانه می‌دهند تا بخورد و ثروتمند شود.

 

آداب و رسوم مردم خراسان در عید خوردن رشته پلو می باشد

 

اغلب خراسانی‌ها شب اول سال نو رشته پلو می‌خورند، روز شنبه اول سال هم آش می‌پزند تا در مدت سال کارشان رشته بگیرد.
از ماهی و کوکویی هم که از شب آخر سال کهنه مانده است مقداری میخورند تا تمام سال رزق شان حلال باشد کوکو را هم باید بخورند تا در سال نو از کوکو گفتن راحت بشوند.

 

در روز اول عید معمولا بزرگ خانواده یا بزرگ محل در خانه می‌نشیند و همه به دیدن او می‌روند و نوروز به او تبریک می‌گویند و دستش را می‌بوسند. او هم متناسب با مقام و موقیعت و استطاعت خود یک سکه نقره یا اسکناس رایج روز به عنوان عیدی به هر یک از دیدار کنندگان می‌دهد.

 

خراسانی‌ها برای پذیرایی از مهمانها در ایام نوروز انواع شیرینی‌های بازاری و خانگی از قبیل باقلوا، لوز، نیم شکر، نقل، مسقطی، بهشتی، حاجی بادام، گز، راحت الحلقوم، پشمک، نان بادامی، نان نخودی، نان تاج، نان کرمی، ساق عروس و باد بزنی و نان شیر مرغ و نازک نارنجی، نان خامه ای و نارنجک، و آجیل و میوه در ظرف مخصوص می چینند و جلوی مهمانها قرار می‌دهند.

 

بازی‌های رایج نوروزی در خراسان
بعضی از بازی‌های رایج در ایام نوروز که خراسانی‌ها معمولا با آنها خود را سرگرم می‌کنند عبارتنداز:
آراآرا، سرنو قزل خانم، استاسه پایه، استای زنجیر باف، از گلاچی گل، بجل بازی، جوز بازی، شیطون برشته، کبدی کبد، عرقچین گردونک، لوچمبه، لیس پالیس، درنه بازی و خرسوزپالون سوز.
منبع:hamshahrionline.ir

ویدیو مرتبط :
‫آداب و رسوم مردم مالزی در ایام عید فطر/خبرنگار حسین بختیاریان‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آداب و رسوم مردم کرمانشاه در ایام عید نوروز

آداب و رسوم مردم کرمانشاه (سفره هفت سین عید نوروز)

 

آداب و رسوم مردم کرمانشاه در ایام نوروز

کرمانشاهان که گهواره تمدن ایران زمین به شمار می رود، هر سال جشن نوروز با آداب و رسوم خاص خود برپا می‌شود که از آن جمله می‌توان به خانه تکانی، آتش افروزی، چیدن سفره هفت سین، دید و بازدید و سیزده به در اشاره کرد که هریک نمادی از جشن هزاران ساله نوروز در تاریخ این سرزمین است.

 

عید نوروز در باور کرمانشاهیان مقدس است زیرا اعتقاد دارند که حضرت علی (ع) در چنین روزی به امامت رسید.
جشن نوروز از زیباترین جشن‌هاست که به همراه خود پاکی و پاکیزگی و تازه شدن دیدارها و زدودن زنگار کینه ها و قهرها را به ارمغان می آورد.

 

روستای هجیج - پاوه / روستای شالان - کرندغرب / قبرستان ابودجانه - اسلام‌آباد / آبشار پیران - سرپلذهاب / طاق بستان - شهر کرمانشاه / بنای تاریخی زیج منیژه - سرپل ذهاب / غار قوری قلعه / آتشکده چهار قاپی - قصر شیرین / معبد آناهیتا - کنگاور /

 آداب و رسوم مردم کرمانشاه برای تحویل سال نو :

 

از روزها قبل از فرارسیدن نوروز، مردم استان کرمانشاه با خانه تکانی و گردگیری خود را برای برگزاری این جشن باستانی مهیا می‌کنند.

چند ساعت قبل از تحویل سال نو، سفره هفت سین را باشکوه و جلوه خاصی در خانه های خود می چینند و در کنار قرآن و آینه و شمعدان و تنگ و ماهی و میوه و شیرینی، هفت سین را که اغلب شامل سبزه، سیر ، سرکه ، سمنو ، سماق ، سنجد و سیب است را می‌گذارند.

 

نان برنجی از شیرینی های سنتی و سوغات کم نظیر کرمانشاه

 

نان برنجی که از شیرینی های سنتی و سوغات کم نظیر کرمانشاه است با عطر و طعم روغن کرمانشاهی، همواره در میان سفره‌های هفت سین به چشم می خورد و زیبایی خاصی به سفره هفت سین کرمانشاهی می بخشد.

 آداب و رسوم مردم کرمانشاه در شب سال نو :

شب سال نو معمولا در کرمانشاه سبزی پلو و یا رشته پلو پخت می‌شود که برکت و سر سبزی را در سال نو برای خانواده ها به ارمغان بیاورد.

 

دعای سال نو که خوانده می شود کرمانشاهیان که با لباسهای آراسته در کنار سفره های هفت سین نشسته اند با روبوسی سال نو را به یکدیگر تبریک می گویند، بزرگان فامیل به کوچکترها عیدی می دهند و سپس همگی برای دید و بازدید راهی خانه اقوام و دوستان می شوند.

 آداب و رسوم مردم کرمانشاه در روز عید برای نوعروسان :

در روز عید نوروز خانواده هایی که به تازگی با هم وصلت کرده اند برای نوعروس‌هایی که در دوران نامزدی هستند عیدی ویژه ای تدارک می بینند و در این روز داماد به همراه پدر و مادرش به خانه عروس رفته و با برگزاری مراسمی به نوعروس عیدی می دهند.

 

همچنین در روز نوروز مراسمی با عنوان "نوعید" در کرمانشاه وجود دارد که در این روز اقوام و دوستان برای ادای احترام به خانه صاحبان عزا می روند و برای تازه در گذشته فاتحه می خوانند.
آداب و رسوم مردم کرمانشاه در گذشته :
در گذشته آداب و رسومی از جمله قاشق زنی، شال اندازی و یا بوته جمع کردن و روشن کردن آتش بربام خانه ها در کرمانشاه مرسوم بود که امروز اغلب این مراسم در برخی از روستاها انجام می‌شود.

 

در برخی مناطق روستایی استان کرمانشاه هنوز هم در روزهای نوروز در پشت بامهای خود به احترام زرتشت و آئین ایران باستان آتشهای بسیاری را روشن می کنند و باور دارند آتش مایه پاکی و برکت و نور خداوند است، در شبهای نوروز شال اندازی تا نیمه‌های شب ادامه دارد و افراد خانواده در شب اول سال پلو می خورند و برای روز دیگر نگهداری می‌کنند، این کار برای این است که سال جدید برایشان پربرکت باشد.

 آداب و رسوم مردم کرمانشاه در مناطق روستایی :

در مناطق روستایی هم سفره نوروزی را باشکوه بسیار در کنار نان برنجی، ماست، گندم و تخم مرغ مهیا می کنند.
اهالی خانه با لباسهای نو در خانه هستند و باور دارند روان نیاکانشان در نوروز شاهد رفتار و نوع پوشش آنهاست.
مردان با شلیک گلوله در ساعت تحویل سال شادمانی خود را از آغاز سال جدید ابراز می‌کنند.

 

پس از تحویل سال مردم برای دید و بازدید به خانه همدیگر می روند که خانه سادات در اولویت است؛ همان شب پولی به نام "ته کیسه " به عنوان نماد برکت از بزرگان می گیرند.
در روستاها معمولا تخم مرغهایی برای عیدی به افراد خانواده های یکدیگر می دهند.

 

آداب و رسوم سنتی و باستانی مردم کرمانشاه در منطقه بابایادگار

 

گروهی از مردم نیز دو روز پس از نوروز باستانی به منطقه بابایادگار در 48 کیلومتری شمال شرقی کرند غرب می روند. مراسمی سنتی و باستانی را در بابایادگار اجرا می کنند که با نواختن تنبور، ساز باستانی ایران همراه است.

 آداب و رسوم مردم کرمانشاه برای مراسم سیزده به در :

مراسم سیزده به در نیز از دیگر آدابی است که در روز سیزدهم نوروز برگزار می شود، مردم کرمانشاه در این روز از خانه بیرون می‌زنند چون معتقدند سیزده نحس است و برای فرار از نحسی سیزده باید از خانه خارج شد و به دامان طبیعت رفت.

 

کوفته غذایی است که اغلب کرمانشاهیان در روز سیزده به در می پزند و در طبیعت با صفای استان به همراه خانواده های خود میل می کنند.

 

سبزه های نوروزی را در روز سیزده به در مردم با خود می برند، جوانان دم بخت به امید باز شدن بخت خود در سال نو سبزه گره می زنند و سپس سبزه ها را در آب روان می اندازند تا بلا و ناپاکی را با خود ببرد.
منبع:hamshahrionline.ir