گفتگو با کریس آنجل ایرانی !

صبح بخیر:  مرد موبلند  و چشم و ابرو مشكی در میان خیابان‌های لس‌آنجلس راه می‌رود و در میان مردم عادی كارهایی می‌كند كه هر كسی، حتی بدبین‌ترین آدم‌ها هم با شگفتی تحسینش می‌كنند؛ نام هنری‌اش «كریس آنجل» است. در میان مردم ایران او حالا جای شعبده‌باز مشهور دیگری به نام «دیوید كاپرفیلد» را گرفته است. شاید دلیل علاقه مردم ایران به این شعبده‌بازی‌ها آن باشد كه در كشور ما شعبده بازی امر مرسوم نیست و هنر شعبده‌بازی در حد تبدیل میله به یك شاخه گل مصنوعی و درآوردن كبوتر از كلاه باقی مانده است.

اگر شما هم مانند بسیاری دیگر فكر می‌كنید این كارها واقعیت دارد و از این نظر فردی توانا در میان ایرانی‌ها نیست كمی در اشتباه هستید؛ اشتباهی كه ما هم پیش از آشنایی با «علی فروتن» آن را مرتكب شده‌ بودیم؛ یكی از كسانی كه این استعداد ایرانی را به ما معرفی كرده بود، برای توضیح سطح توانایی‌هایش، او را «كریس آنجل ایران» معرفی كرده بود اما پس از ملاقات چند ساعته چند نفر از هیئت تحریریه ماهنامه تپش با این جوان موفق، همگی اتفاق نظر داشتند كه او دارای توانایی‌هایی او بیشتر از فردی مانند كریس آنجل است؛ همان‌طور كه او خودش دوست ندارد با این شعبده‌باز مقایسه شود و خود را اینگونه معرفی می‌كند؛ «علی فروتن از ایران».

---

این‌كه جوانی 20 ساله برخلاف بسیاری از شعبده‌بازان دیگر، تردستی‌هایش را خود طراحی می‌كند، ناشی از توانایی بسیار زیاد او در این عرصه است. حسین كشاورز كه برنامه و فعالیت‌های علی فروتن را مدیریت می‌كند، می‌گوید: «ما از همین جا اعلام می‌كنیم در كشورمان ضعف بسیار زیادی در حوزه طراحی تردستی‌ها داریم اما علی آنقدر كارش را خوب و حرفه‌ای پیش برده است كه یكی از بهترین شعبده‌بازهای ایرانی كه در كشور تركیه فعالیت می‌كند و مدت‌هاست از ایران رفته‌است، مشتری اصلی یكی از حركت‌های علی فروتن است اما ما قصد فروشش را نداریم.» مجموع حرف‌های كشاورز بر این تاكید دارد كه زمینه مناسبی برای رشد شعبده‌باز مستعد ایرانی مانند امكانات و وسایل یا افراد متخصص در داخل كشور فراهم نیست، به همین دلیل شعبده‌بازی در كشور ما محدود به مراسم ادارات برای كارمندان‌شان است.  حسین كشاورز در مورد تمرین‌های علی فروتن می‌گوید، او چند سالی است كه روزانه حداقل 10 ساعت تمرین می‌كند تا بتواند تردستی‌های ذهنی خود را انجام دهد. در این میان علی فروتن چند حركت را از شاخه‌های دیگر از قبیل بازی با كارت را انجام می‌دهد كه انجام آن به هیچ‌وجه برای او كار سختی به‌نظر نمی‌رسد. مانند بسیاری دیگر، كاركنان ماهنامه تپش هم سوالاتی در مورد حركت‌های مشهور افرادی مانند دیوید كاپرفیلد و كریس آنجل از علی فروتن می‌پرسند. او پس از این‌كه به چند تایی از آن‌ها پاسخ می‌دهد، می‌گوید: «عبارتی در میان شعبده‌بازان گفته می‌شود كه مضمون آن این است كه هر قدر حركتی كه راز آن توسط شعبده‌بازی فاش شود، بزرگ‌تر باشد، نشان‌دهنده كوچك‌تر بودن شخصیت آن فرد است.»

---

اولین برخورد ما با علی فروتن ناشی از دیرباوری ما نسبت به قدرت فردی است كه ادعا می‌شد به اندازه كریس آنجل توانایی دارد. او هم انگار به سرعت فكر ما را خوانده باشد، روی تكه‌ای كوچك كاغذ چیزی می‌نویسد و به عكاس گروه می‌گوید آن را در جیبش بگذارد، سپس روی میز تحریر وسایل مختلفی می‌چیند و از او می‌خواهد یكی از آن‌ها را انتخاب كند. سكوت برقرار می‌شود. همكار ما گوشی موبایل را انتخاب می‌كند. علی فروتن از او چند بار می‌پرسد مطمئن است و او هم با تحكم پاسخ مثبت می‌دهد. شعبده‌باز جوان از همكارمان می‌خواهد تا از جیبش تكه كاغذی كه دقیقه‌ای قبل علی فروتن به او داده بود را در بیاورد و كلمه روی آن را بخواند؛ روی آن نوشته است: «گوشی موبایل».

---

برای كسانی كه كم‌وبیش از حقه‌های مرسوم شعبده‌بازی آگاهی دارند، حركات مشهور شعبده‌بازان و‌ تردستان مایه تعجب‌شان نخواهد شد اما كار ساده‌ای نیست در یك روز سرد زمستانی و در آپارتمانی كوچك در محاصره آلودگی صوتی اطراف پل سیدخندان برای همیشه دیدگاه‌تان در مورد سطح توانایی شعبده‌بازان ایرانی تغییر كند. جوانی ایرانی به نام «علی فروتن» یك‌بار دیگر به شما یادآوری می‌كند در ایران هیچ‌چیز نباید باعث شگفتی دائمی شما شود و همه‌چیز امكان‌پذیر است؛ مانند این‌كه بپذیرید كسی هست كه سطح توانایی‌اش بیشتر از كسی مانند كریس آنجل است. با این‌كه از نظر وسایل كار و تیم حرفه‌ای كه در كنار هر كدام هست، با یكدیگر قابل مقایسه نیستند. در واقع افرادی مانند كریس آنجل بیشتر مجری كارهایی هستند كه تیم طراحان شعبده‌بازی كه همراه‌شان هستند، طراحی می‌كنند. ولی «علی فروتن» به تنهایی و بدون هیچ دستیاری تمام كارهایی كه انجام می‌دهد را خود طراحی و اجرا می‌كند. البته او تنهای تنها نیست و در كنار خود حسین كشاورز كه از دوستانش است و در نقش مدیر برنامه‌های علی فروتن فعالیت می‌كند را دارد. قرار این دیدار را هم آقای كشاورز در دفتر كار خود در خیابان سهروردی می‌گذارد؛ دفتری كه بارها افراد مختلف شانس این را داشته‌اند شاهد هنرنمایی یكی از بهترین‌های شعبده‌بازهای خاورمیانه باشند.

---

او در مورد كلك‌های مشهور شعبده‌بازها در برنامه‌های صحنه‌ای یا استیج‌ها می‌گوید: «بسیاری از شعبده‌بازها دستیارانی در سالن دارند و معمولا دستیاران خود را كه مانند افراد عادی دست خود را بلند كرده‌اند روی صحنه فرا می‌خوانند اما من كه هیچ دستیاری ندارم، معمولا چند توپ را به میان جمعیت می‌اندازم و هركس توپ را به دست بیاورد روی صحنه دعوت می‌كنم تا هرگونه شائبه از بین برود.»

---

 شعبده‌بازی جزو تخصص‌هایی است كه به سال‌ها تجربه‌اندوزی نیاز دارد. هنگامی كه «علی فروتن» تنها گوشه‌ای از توانایی خود را در همان چند دقیقه اول نشان می‌دهد، باورش سخت می‌شود كه او تنها 20 سال دارد، زیرا برای رسیدن به چنین حدی از توانایی سال‌ها تمرین لازم است اما علی فروتن این تجربه‌اندوزی را از زمانی كه تنها 12 سال داشته، آغاز كرده است. او از كلاس اول راهنمایی بدون بهره گرفتن از استاد، تمرینات خودش را آغاز كرده است: «تمام كسانی كه در این رشته توانستند به نقطه خوبی برسند زیرنظر یك استاد فعالیت كردند اما من از زمانی كه تنها 10 سال داشتم، شروع كردم به تمرین تردستی‌های كوچك؛ آن‌هایی كه همه در جمع‌های كوچك خانوادگی انجام می‌دهند. اما از 12سالگی با استفاده از DVDهای آموزشی و سایت‌های موجود در اینترنت شروع به تمرین كردم. البته از متون زبان انگلیسی استفاده كردم كه مخصوص آموزش شعبده بازی است.» او با تاكید بر این‌كه بیشتر آنچه شعبده‌بازهای ایرانی انجام می‌دهند 10 سال از شعبده‌بازهای جهان عقب‌تر است، می‌گوید: «در همان 4-3 سال اول توانستم خودم را به سطح متوسط شعبده‌بازهای باسابقه برسانم. به شكلی كه وقتی در سال اول دبیرستان به هر مراسمی می‌رفتم كه شعبده بازهای ایرانی در آن برنامه اجرا می‌كردند ممكن نبود من تمام اجراهای آن‌ها را بلد نباشم.»

---

این شعبده‌باز جوان كه در 20 سالگی به مرحله‌ای از توانایی رسیده است قصد دارد ركورد جهانی راه رفتن بر بطری شیشه‌ای شكسته را در كتاب ركوردهای گینس به نام خود ثبت كند. او تاكید می‌كند، توانایی این را دارد مدت زمان بیشتر و مسافت طولانی‌تری نسبت به مرتاض‌های هندی روی آتش راه برود و این ركورد را هم به نام كشور ایران بشكند. او دلیل این توانایی خود را تمرین بسیار در شاخه منتال «mental» از زیرشاخه‌های اصلی هنر شعبده‌بازی می‌داند. در این شاخه از فعالیت‌های تردستی كه از همه نمونه‌های دیگر مانند صحنه‌سازی‌، فعالیت روی استیج و... سخت‌تر است تنها به قدرت «ذهن» شعبده‌باز مربوط است؛ این شاخه از هنر شعبده‌بازی كه افراد مشهوری مانند كاپرفیلد و كریس‌آنجل تخصص‌شان آن است. علی فروتن می‌گوید: «وقتی افراد جامعه ما عبارت شعبده‌بازی را می‌شنوند به سرعت فردی را تصور می‌كنند كه فراك پوشیده و از كلاه سیلندری‌اش كبوتر یا خرگوش در می‌آورد. شاید دلیل این مسئله عقب‌ماندگی شعبده‌بازهای ایرانی از همتایان خارجی‌شان باشد.» فروتن دلیل دیگری برای بهتر شدن داشته است: «دلیل دیگر من برای حركت در این سمت، سختی خبره شدن در بحث mental است. من به‌دلیل این‌كه ‌دیدم مردم ما تا چه اندازه از كارهای دیوید كاپرفیلد و كریس آنجل خوش‌شان می‌آید، سال‌ها تمرین كردم تا در همان زمینه خبره شوم و حالا پس از سال‌ها ادعا می‌كنم اگر قدرتم بیشتر از امثال كریس آنجل نباشد، كمتر نیست.»

شبکه نمایش خانگی بعد از اوجگیری و رونقی که در سال گذشته داشت و برای اولین بار شاهد توزیع سریال در این شبکه بودیم، متاسفانه در سال 90 دچار افت فراوانی شد. به گفته خیلی از دست اندرکاران این حوزه روند اعطای مجوز به آنها باعث شده دو مجموعه قلب یخی و قهوه تلخ که با اقبال عمومی همراه شده بودند، یکی در میان و بدون هیچ زمان بندی خاص و مشخصی به بازار برسند یا به خاطر عدم دریافت مجوز با نوقفه ای چندماهه به بازار برسند. شنیده می شود قهوه تلخ در سری جدیدش با حضور کاراکترهای قجری اش در زمان حال، با کنایه های اجتماعی و سیاسی همراه شده و همین، مسئولان ارشاد را بر آن داشته که از پخش این مجموعه جلوگیری کنند.

شاید برای همین است که خبر تاییدنشده عدم پخش سری جدید این مجموعه همه جا پیچیده است. از طرف دیگر «بفرمایید شام ایرانی» کپی برابر اصل مجموعه آن ور آبی اش قلمداد شده و عوامل هر دو این مجموعه ها فعالیت پشت درهای بسته ارشاد، منتظر لطف مسئولان هستند اما باتوجه به نامه ای که حمید رجبی فروتن، مدیرکل دفتر نمایش خانگی وزارت ارشاد در وبلاگش منتشر کرده، مجوز برنامه ای به نام «اینمرد جادویی نیست» از طرف ارشاد صادر شده و نکته جالب موضوع این است که این برنامه درباره تردستی و شعبده بازی یک هنرمند ایرانی است و دقیقا باز هم نمونه مشابه آن در شبکه های ماهواره ای پخش می شود و حالا معلوم نیست چرا بفرمایید شام ایرانی توقیف است.

در تماسی که با رجبی فروتن داشتیم، او در این باره گفت: «فرآیند بررسی و ارزیابی بعضی از تولیدات نسبت به باقی تولیدات بیشتر طول می کشد و طبیعی است که باتوجه به موضوع و اجرایی که دارند، باید تامل و تانی بیشتری برای اعطای مجوز به آنها صورت بگیرد. بفرمایید شام ایرانی و قهوه تلخ از همان آثار هستند که مشمول ملاحظات بیشتری می شوند. قهوه تلخ که در حال حاضر در آخرین مرحله پروژه اعطای مجوز یعنی اداره کل ارزشیابی آثار نمایش خانگی است و این بحث هایی که در این چند روزه انجام شده مبنی بر اینکه موضوع قهوه تلخ و آمدن آنها از گذشته به حال مشکل ساز شده، کاملا کذب است و صحبت ندارد».

رجبی فروتن همچنین در پاسخ به این سوال که با وجود خبرهایی که هر روز در رسانه ها می بینیم و طولانی شدن وقفه دادن مجوز به بفرمایید شام ایرانی، پیش بینی می شود که این اثر به بازار نیاید، گفت: «من همیشه آدم خوش بینی هستم». اما بیژن بیرنگ، کارگردان بفرمایید شام ایرانی هم از اظهارنظرهای جزئی درباره این اثر خودداری کرد و از هرگونه جبهه گیری، خود را کنار کشید و تنها در جمله مشابه رجبی فروتن گفت: «من هم، هم امیدوارم و هم خوشبین!»