پاسخ به سوالات کودکانه ولی مهم شما!

شهرزاد:  متخصصان و مشاوران ما به پرسش‌های شما درباره فرزندانتان پاسخ داده‌اند.

پسرى ۲۲ ماهه دارم که لب‌هایش را می‌خورد طورى که گاهى خون می‌آید، وقتی به او می‌گویم جیغ می‌زند. به غیر از تعدادى کلمه، هنوز هم نمی‌‌تواند حرف بزند چه کار کنم عادتش برطرف بشود؟

معمولا رفتارهایی مانند ناخن جویدن، انگشت مکیدن، کندن پوست لب یا خوردن آن، علامتی از داشتن اضطراب در کودکان است. در مورد پسر شما ابتدا کمکش کنید که حرف بزند، سپس باید دلایل اضطرابش را با پاسخ به این پرسش‌ها پیدا کنید که: آیا او را از شیر گرفته‌اید؟ آیا هنوز پستانک می‌خورد؟ یا شما شاغل هستید و دور از شما دچار اضطراب می‌شود؟ و... سپس با کمک یک روان‌شناس کودک می‌توانید این رفتارش را تغییر دهید.

  پسر ۹ماهه‌ای دارم که خیلی وابسته به من است؛ به طوری که مرتب می‌خواهد من کنارش باشم حتی زمانی که در حال بازی کردن است می‌خواهد که روی پاهای من بنشیند؛ مرتب من را به سمت خود می‌کشد؛ آیا این حالت او طبیعی است؟

بله، خصوصا اگر هنوز شیر مادر می‌خورد، این رفتار نشانه عشق و علاقه و محبت او به شماست. کافی است شما فقط نزدیکش باشید تا او آسوده به کشف محیط پیرامونش از طریق بازی بپردازد، این وابستگی به تدریج بر طرف می‌شود.

    من دختر۲۰ ماهه‌ای دارم. او بسیار بهانه می‌گیرد و برای خواستن هرچیزی جیغ می‌زند. من و پدرش را کلافه کرده است. چه رفتاری با او داشته باشم؟

معمولا رفتارهای این چنینی را «رفتار قشقرق راه انداختن» می‌گویند که کودکان به این وسیله به خواسته‌های خود می‌رسند. این خواسته‌ها می‌تواند جلب توجه کردن، زیاده‌خواهی و لوس بازی یا نشانه بیماری و ناراحتی باشد، مثل دندان در آوردن و... . البته بعضی از کودکان به صورت سرشتی بدقلق هستند و زیاد گریه می‌کنند یا جیغ می‌زنند. توصیه می‌کنم شما به کمک همسرتان علت بهانه‌گیری‌های این کوچولوی نازنین را پیدا کنید، آن را بر طرف كنید و بعد از آن به بهانه‌گیری‌ها و جیغ زدن‌هایش بی‌تفاوت باشید تا این رفتار به تدریج از بین برود و به عادت تبدیل نشود. قطعا اگر با هماهنگی هم اینگونه رفتار کنید کمتر کلافه می‌شوید. در ‌‌نهایت پیشنهاد می‌کنم کتاب «چگونه با کودکم رفتار کنم؟» را مطالعه كنید.

---

  دختر 8 ساله‌ای دارم که لثه‌هایش زخم می‌شود برای درمان و پیشگیری چه کار باید بکنم؟

در مورد این کودک 8 ساله می‌توان گفت بهداشت لثه‌هایش را خوب رعایت نکرده است و لثه‌هایش جرم دارد.اگر به طور مرتب مسواک زده شود جرم ایجاد نمی‌شود. جرم‌های لثه این کودک باعث شده لثه‌ها ملتهب شود و با کوچکترین تحریک خونریزی ‌کند . این حالت طی مرور زمان بیشتر خواهد شد.

ممکن است حتی عفونی شود که در این‌صورت دندان‌ها را باید خارج کرد. (به غیر از 4 دندان آسیای شیری بالا و پایین)که تا سن 5/9 تا 11 سالگی باید در دهان باشند.اگر عفونت به  عصب دندان‌ها برسد باید این دندان‌ها را عصب کشی کرد ولی دندان سر جای خودش بماند .مشکل لثه این کودک مربوط به  بهداشت دهان و مسواک نزدن است.نکته‌ دیگر این است که بعضی افراد کلاً بزاق دهانشان املاح زیادی دارد که باعث جرم بیشتر می‌شود.شاید این کودک هم همین حالت را داشته باشد.باید حتماً به دندانپزشک مراجعه کند تا تشخیص لازم داده شود و اگر لازم بود جرم‌ها گرفته شود تا لثه‌ها به حالت طبیعی خود بازگردد.

---

    دختری۱۸ماهه دارم که رشد موهای نیمکره راستش از سمت چپ کمتر است. شربت زینک هم استفاده کرده‌ام كه فایده نداشته. راهنمایی‌ام کنید.

نوزاد ۱۸ ماهه با رشد طبیعی باید ۱۲ کیلوگرم وزن و  ۸۸ سانتی‌متر قد داشته باشد. رشد موی یک شیرخوار یا کودک به تغذیه او بستگی دارد. چنانچه از شیر مادر تغذیه کند باید از مواد مکملی حاوی مواد پروتئینی، ریزمغذی‌ها، آهن، زینک و سلنیوم تغذیه کند. در مواد غذایی مانند سبزی‌ها و کلم بروکلی این مواد وجود دارند. اگر تغذیه نوزاد کامل باشد رشد مو در نوزاد چه دختر و چه پسر به صورت طبیعی است. نکته مهم این است که مقدار رشد موی نوزاد به رشد موی پدر و مادر نیز بستگی دارد. اگر رشد موی آن‌ها خوب نباشد۲۰ درصد احتمال اینکه رشد موی نوزاد کمتر باشد، وجود دارد ولی در۸۰ درصد کودکان رشد مو به تغذیه مربوط می‌شود. به این مادر توصیه می‌شود علاوه براین‌که از شربت زینک استفاده می‌کند ۵ تا ۶ ماه صبر کند تا موی سر کودکش رشد کند.

    پسری ۴ ساله دارم كه هنگام خوابیدن به ویژه شب‌ها سرش خیس عرق می‌شود، چه در تابستان و چه در زمستان. به پزشک مراجعه کردم گفتند علتش کم خونی وآهن است. لطفا علت آن را بگویید.

عرق کردن سر این کودک۴ ساله به دو عامل بستگی دارد. ۲۰ درصد احتمال  وراثت دارد یعنی این‌که در خانواده پدر و مادرش زیاد عرق می‌کنند. این حالت مربوط به ترشحات غدد عرق در بدن است، ولی اگر مسئله وراثت را کنار بگذاریم، در برخی موارد که کودک عرق می‌کند باید از نظر نرمی استخوان بررسی شود. کمبود کلسیم و ویتامین D و کمبود آهن هم باعث بی‌اشتهایی و عرق کردن بدن می‌شود. بهتر است مادر این کودک رژیم غذایی برای او در نظر بگیرد که حاوی تمام مواد غذایی پروتئینی و ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها باشد تا کودک رشد طبیعی داشته باشد و مواد لازم به بدنش برسد.

    دختری دارم كه چندروز دیگر ۸ سالش تمام می‌شود و یکی از سینه‌هایش بزرگتر است. علتش چیست؟

شروع دوران بلوغ در دختران از ۱۲ سالگی و در پسران از۱۴ سالگی است. علائم شروع بلوغ در ۱۲ سالگی در دختر‌ها به صورت برجستگی نوک سینه است که ممکن است یکی از سینه‌ها اول بزرگ‌تر باشد. همچنین موهای بور و ظریف در قسمت‌های مختلف بدن رشد می‌کند. در سال‌های اخیر به علت اینکه کودکان از غذاهای فست‌فود استفاده می‌کنند و رژیم غذایی نامناسب دارند وزن‌شان زیاد است و بلوغ زودرس یا بیماری دیابت دارند. توصیه می‌شود این کودک معاینه شود. اگر علائم بلوغ مانند برجستگی نوک سینه و علائم دیگر بلوغ مانند رشد موهای نازک زیربغل و... را دارد باید آزمایش هورمونی انجام شود تا اگر استروژن بالا‌تر باشد با تجویز هورمون‌های خاص بلوغ رابه عقب بیندازند تا بر رشد استخوانی کودک تاثیری نگذارد. بررسی وزن و قد برای این کودک ضروری است.

    دختر 2 ساله‌ام درد دور ناف دارد. پزشک می‌گوید ریفلاکس دارد و باید آندوسکوپی بشود اما به خاطر ترس آندوسکوپی انجام ندادم، لطفا راهنمایی کنید.

کودک ۲ساله‌ای که درد ناف دارد و شکمش درد می‌کند باید از چند نظر بررسی شود. اول این‌که مادر سعی کند از کودک سوالی در مورد این‌که کجایت درد می‌کند نپرسد، چون کودکان در این سن بدون دلیل نقطه‌ای را نشان می‌دهند. درموارد دیگر اگر درد دائمی باشد این کودک از نظر بیماری انگلی به نام «ویاردیا» باید بررسی شود، علائم این بیماری درد شکم و بی‌اشتهایی است. اگر بیماری تشخیص داده شد با دارو درمان می‌شود. این کودک باید از نظر عفونت ادراری هم مورد بررسی قرار گیرد. در کودک ۲ ساله علائم ریفلاکس به صورت درد ناف نیست بلکه به صورت استفراغ‌هایی است که بعد از خوردن شیر به وجود می‌آید. این حالت در کودکان 3 ماه به بالا تا 2 سال دیده می‌شود. بنابراین باید از نظر عفونت ادرار و انگل بررسی شود. مادر این کودک باید مسائل روحی و روانی را هم در نظر بگیرد. اگر درد ادامه داشت و پزشک تشخیص آندوسکوپی داد باید آن‌را انجام دهند.

    دختر ٢ساله‌ای دارم که از یک سالگی جوش‌هایی شبیه زگیل در چانه و اطراف دهان دارد. با مراجعه به پزشک پوست تشخیص مولوسکوم داده‌اند و گفته‌اند بعد از یک سال خود به خود از بین می‌رود ولی الان با گذشت یک سال تعدادشان بیشتر شده و بزرگ‌تر شده‌اند و همینطور در ناحیه گردن و زانو نیز به وجود آمده است. لطفا برای درمان مرا راهنمایی کنید.

بیماری پوستی مولوسکوم یک بیماری واگیردار است. بعضی از کودکان که زمینه مساعد دارند یا با بیمار خاص تماس دارند، به این بیماری مبتلا می‌شوند. این بیماری ویروسی است و دانه‌های آن برجسته و وسط نوک آن مانند سوزن مشخص است. این دانه‌ها در صورت و اندام‌ها و قسمت‌های مختلف بدن ظاهر می‌شود و همراه با خارش است. خارش ممکن است باعث گسترش این دانه‌ها در قسمت‌های دیگر شود. این دانه‌ها حدود ۲ تا ۳ میلی‌متر هستند و اگر بهداشت پوست رعایت نشود عفونی می‌شود و درمان خاصی دارد. دوره این بیماری طولانی مدت است و بهبود آن زمان می‌برد. در مورد این کودک مبتلا توصیه می‌شود بهداشت پوست را رعایت کنند و با صابون مخصوص که ضدعفونی کننده است، استحمام کنند. از مایع‌های ضد عفونی کننده هم استفاده کنند.

---

    من ٢۴ساله هستم. ٢سال پیش باردار شدم و به دلیل کار زیاد سقط داشتم. حدود ٣ ماه است زیر نظر پزشک برای باردارى مجدد اقدام کرده‌ام، البته بعد از ٣ ماه جوابی نگرفتم. آیا من می‌توانم باردارشوم؟ چرا با این قرص‌ها هنوز جوابی نگرفته‌ام؟

یک بارسقط دلیل بر داشتن مشکل برای بارداری نیست. پزشک شما حتما آزمایش‌ها و بررسی‌های لازم را انجام داده‌ است. 3 ماه مدت کوتاهی برای ناامید شدن از داروست. داروهای متعددی با روش‌های تجویز متفاوت به منظور بارداری وجود دارد. درصورت عدم پاسخ به دارو از روش‌های کمک باروری استفاده خواهد شد.

    من حدود 4 سال است از کرم‌هاى سفت کننده سینه استفاده می‌كنم. وقتی باردار شدم از این كرم‌ها استفاده نکردم. می‌خواهم بدانم الان که سینه‌ام شیر دارد استفاده از آن برای بچه ضرری ندارد؟

این کرم‌ها در زمان مصرف اثر موضعی دارند و پس از قطع مصرف، اثر سوئی بر شیر مادر ندارند.
   
من ۴ ماهه باردارهستم. وزن من تاکنون تغییرى نداشته و همچنان ۵۲ کیلوهستم. آیا مشکلى دارم؟

اوایل بارداری به علت تهوع و استفراغ و همچنین بی‌اشتهایی مادر امکان عدم وزن‌گیری و حتی کاهش وزن وجود دارد، بعد از ۱۶هفته بارداری (یا پایان ماه چهارم) به علت برطرف شدن ویار و بی‌اشتهایی، انتظار افزایش وزن مادر را داریم. درصورتی که از این پس نیز افزایش وزن مطلوب نداشته باشید، حتما بررسی‌های لازم توسط پزشک متخصص زنان و زایمان انجام خواهد شد.

 خانمی هستم که درهفته پنجم بارداری به سرمی‌برم وگاهی مواقع اطراف دلم وگاهی هم زیردلم درد می‌گیرد. آیا این درد مشکلی برای خودم و جنین دارد یاخیر؟

اوایل بارداری به علت افزایش جریان خون رحم احساس سنگینی یا کشیدگی در زیرشکم اتفاق می‌افتد ولی اگر این درد‌ها شدید و تکرارشونده باشند حتما باید توسط پزشک متخصص ویزیت شوید تا سایرعلل دردهای شکمی در ابتدای بارداری رد شوند.

    ۳۲ ساله هستم. یک سال قبل ازدواج کردم. اخیرا متوجه شده‌ام فیبروم ساب‌سروز به ابعاد ۲ در ۳ سانتی‌متر دارم. عادت ماهانه‌ام منظم است و  از ویتامین E استفاده می‌کنم. تاکنون باردار نشده‌ام. آیا مصرف ویتامینE و داشتن فیبروم علت آن است؟

فیبروم‌های رحمی انواع مختلفی دارند. اگر از سطح خارجی رحم به طرف فضای داخلی شکم رشد کنند فیبروم ساب‌سروز نامیده می‌شوند. این نوع فیبروم‌ها به خصوص با سایزی که شما ذکرکردید باعث ایجاد اختلال در کار رحم و همچنین مشکل ناباروری نمی‌شود. مصرف ویتامین Eنیز نه تنها مضر نیست بلکه مکملی است که توسط اکثر متخصصان در سنین باروری تجویزمی‌شود. به منظور بررسی علت ناباروری خود با متخصص زنان مشورت كنید.