وقتی دهان کودکان زخم می شود...

برفک دهان در اکثر کودکان دیده می شود

 

 گاهی در دهان کودکان زخم هایی پدید می آیند که برای مادرها نگرانی ایجاد می کند. زخم های دهانی کودکان ممکن است به دلیل ضربه یا وجود بیماری به وجود آیند. البته این زخم ها برخلاف زخم های داخل دهان بزرگسالان کمتر جدی هستند ولی به بررسی نیاز دارند. ضایعات داخل دهان کودکان به دو دسته تقسیم می شوند؛ ضایعاتی که بیماری نیستند و ضایعاتی که بیماری محسوب می شوند.

4 ضایعه ای که بیماری محسوب نمی شوند.
1-خراش زبان کودک: وقتی دندان های قسمت جلویی فک پایین از لثه خارج می شود، ممکن است تیزی دندان باعث ایجاد خراش و زخم هایی زیر زبان شود. چنین زخم هایی طبیعی هستند و خودبخود هم برطرف می شوند.

 

2- کیست های رویشی: وقتی دندان در حال رویش است، معمولا حالت خون مردگی در سطح لثه اتفاق می افتد که به آن کیست رویشی می گویند. کیست های رویشی بیماری نیستند، عوارض خاصی ندارند و فقط ممکن است خونریزی کمی ایجاد کنند. کیست های رویشی در دندان های خلفی (عقبی) مانند دندان های آسیا رخ می دهد.

3-برخی از درمان های دندانپزشکی: در اثر انجام اعمال دندان پزشکی و بی حس کردن بخشی از دهان هم ممکن است آسیب در دهان کودک ایجاد شود. تزریق ماده بی حسی باعث می شود کودک ناخواسته بخشی از مخاط دهان بی حس شده را بجود. زخم هایی که در اثر جویدن به جود می آیند، بدشکل هستند و معمولا تا 2 هفته باعث آزاد کودک می شوند.

 

4- آسیب به بافت نرم: کودکان در حال جنب و جوش هستند و احتمال ضربه خوردن به دهانشان وجود دارد. ضربه هم گاهی باعث صدمه دیدن بافت مخاط نرم دهان کودک می شود.

5 ضایعه ای که بیماری محسوب می شوند
1- التهاب لثه: بیماری ژنژیویت یا التهاب لثه، به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در کودک اتفاق می افتد. ژنژیویت باعث خونریزی لثه می شود. آموزش کودکان برای مسواک زدن و  استفاده از نخ دندان جلوی بروز این بیماری را می گیرد. البته کمبود شدید ویتامین C که کمتر در کودکان کشور ما دیده می شود هم باعث ژنژیویت می شود، اما در این کودکان خونریزی بدون دلیل از لثه وجود دارد.

2- عفونت های ویروسی: عفونت های ویروسی نیز ممکن است باعث زخم در دهان کودکان شود. ویروس هرپس یا تبخال علاوه بر اینکه روی لب ها به طور شایع دیده می شود، داخل دهان نیز ایجاد می شوند. زخم ها به داروی خاصی نیاز ندارند و در طول یک یا دو هفته از بین می روند ولی به مراقبت نیاز دارند چون اگر از عفونت ویروسی ایجاد شده به خوبی مراقبت نشود، ممکن است به عفونت باکتریایی تبدیل شود. 

 آفت دهان ، رایج ترین نوع زخم در دهان است

 

 3- عفونت های دندان: اگر عفونت دندان کودک زود درمان نشود و به صورت مزمن درآید، به صورت چرک از مخاط اطراف دندان خراب خارج می شود که باعث التهاب و زخم خواهدشد. همچنین زخم باعث ایجاد فیستول (حفره)، کیست و آبسه در دهان می شود. کیست یا فیستول با درمان دندان خراب برطرف می شود.

4-جویدن لب و مخاط دهان: جویدن لب و مخاط دهان (گونه) بیشتر در کودکانی که استرس دارند، دچار براکسیسم (دندان قروچه) هستند یا دندان های نامرتبی دارند، دیده می شود. جویدن مخاط هم با عث خونریزی و ایجاد زخم می شود.

 

5- عفونت های قارچی: عفونت شایع قارچی در دهان کودکان از نوع کاندیدیا آلبیکانس است. کاندیدیا ممکن است در همان دوران نوزادی و هنگام خروج کودک از کانال زایمانی به وجود آید (برفک داخل دهان نوزاد ظرف مدت 7 تا 10 روز برطرف می شود) خشکی دهان کودک نیز باعث رشد عفونت قارچی کاندیدیا در دهان و ایجاد برفک داخل دهان کودک می شود.

برفک به شکل ضایعات سفید پنیری شکل داخل دهان است که به راحتی هم کنده نمی شود. همچنین استرس، کاهش قوای سیستم ایمنی بدن، آلرژی های فصلی و سوءتغذیه نیز عوامل مهمی هستند که باعث خشکی دهان می شوند و محیط دهان را برای رشد و تکثیر قارچ ها مناسب می کنند. 

مسواک زدن و  استفاده از نخ دندان جلوی بروز  زخم های دهانی را می گیرد

 

درمان خانگی و پیشگیری های اولیه از زخم های دهانی کودک
• از ایجاد آسیب در داخل دهان جلوگیری کنید، زیرا این آسیب می تواند نقطه شروع ایجاد زخم های آفتی باشد.

• از خوردن غذاهای ترش و سخت همچون برخی بیسکویت های سفت، چیپس سیب زمینی، و شیرینی های سفت اجتناب کنید.

• از مسواک زدن شدید بپرهیزید! شدت زیاد در مسواک زدن می تواند به لثه ها و مخاط دهان آسیب برساند و باعث ایجاد زخم های آفتی شود.

•از خمیردندان های حاوی سدیم لوریل سولفات که امولسیون کننده ای است که به خمیردندان ها اضافه می شود استفاده نکنید.

•  از استرس دوری کنید.

•  از غذاهای آلرژیک همچون شکلات، پرتقال، آجیل و گوجه فرنگی دوری کنید.

•  دستورالعمل بهداشت دهانی باید در طول دوره قبل از تولد توسط مادر اجرا شود. اهمیت حفظ یک سطح مناسب از بهداشت دهانی نمی تواند به عنوان یک مسئله بی اهمیت تلقی شود. در این رابطه بهداشت دهانی مادر می تواند بر وزن نوزاد و نیز سلامت دهانی وی تاثیر گذارد.

 

•  مادران باید دقت کنند تا به کودک خوراکی های شیرین ندهند چون شرینی زمینه را برای رشد قارچ در دهان مهیا می کند. همچنین شیشه شیر کودک را نیز باید به دقت شست. یکی از راه ها برای ضدعفونی کردن شیشه شیر، 20دقیقه جوشاندن شیشه در آب است. البته نوک پستان مادر نیز باید تمیز باشد چون هنگام شیردادن نوک پستان نیز به قارچ آلوده می شود. بنابراین بهتر است نوک پستان با محلول های ضدقارچ تمیز شود.

 

دهان یک کودک دارای میلیون ها باکتری است که شامل باکتری واگیردار استرپتوکوکوس موتانس است. این باکتری منشا ایجاد بیماری در دهان است. در عمل هنگامی که والدین قاشق غذای کودک را در دهان خود قرار می دهند، این باکتری از دهان والدین به دهان کودک منتقل می شود و دندان کودک را آلوده می کند. این فرآیند ممکن است حتی در یازده ماهگی پس از تولد کودک نیز اتفاق افتد. خطر ابتلای کودک به بیماری های دندان زمانی بیشتر افزایش پیدا می کند که مادر خود دارای مشکلات دهان و دندان باشد.

در گذشته کودکان تنها زمانی به دندان پزشک مراجعه می کردند که یک مشکل جدی برای آنها پیش آمده باشد. این روش برخورد دیر موقع و انفعالی دیگر برای حفظ سلامتی کودک مناسب نیست. در حال حاضر مراقبت از سلامت دهانی کودک از مسائلی است که باید حتی در طول دوره ای که دندان ها در دهان کودک شکل می گیرند نیز مورد توجه قرار گیرد.

توجه داشته باشید که رخم های آفتی کوچک اگرچه در بیشتر موارد برای شما و کودک دلبندتان دردسرساز نیستند، ولی در بعضی مواقع می توانند نشانه ی ابتلا به بیماری های جدی تری باشند. به همین دلیل بهتر است که در صورت تداوم آنها جهت درمان به دندان پزشک مراجعه کنید.

 

گردآوری:بخش کودکان صبح بخیر

 

منبع:

salamat.ir

tehrandentalclinic.com

ویدیو مرتبط :
علت زخم دهان بعد از شیمی درمانی!

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

راههای درمان برفک دهان در کودکان

برفك دهان، عفونتی قارچی است كه هر چند برخی كودكان و حتی بزرگسالان هم ممكن است دچار آن شوند، اما اغلب نوزادان را گرفتار می‌كند.

در بررسی بزاق دهانی، قارچی به نام «كاندیدا آلبیكنس‌ «در تعدادی اندك و بسیار محدود دیده شده اما اگر این قارچ با تكثیر بیش از حد خود نواحی دهانی را آلوده كند، دهان عفونی و برفكی می‌شود و در صورت ضعف و ناتوانی در سیستم ایمنی، بخصوص در شیرخواران بسرعت گسترش می‌یابد.

برفك دهان پلاك‌هایی سفید رنگ و پوسته‌پوسته را دربرمی‌گیرد كه در اندازه‌های متفاوت بر مخاط روی زبان، حلق، لثه، سقف دهان، اطراف لب و دیواره داخلی گونه دیده می‌شود.

شباهت بسیار به شیر دلمه‌بسته دارد و از همین رو برخی مادران جوان ممكن است نتوانند تفاوت و افتراق آنها را بخوبی تشخیص دهند و گمان كنند سفیدی موجود ناشی از برگشت شیر از معده به دهان نوزاد است.

یكی از معمول‌ترین راه‌های تشخیص اولیه آن در بین بعضی از مادران این است كه بدانند برفك دهان بسختی كنده می‌شود و پس از كندن آن رنگ محل به قرمزی تمایل دارد. گاهی ممكن است كندن برفك به مختصر خونریزی در محل بینجامد.

در صورتی كه مادر دچار عفونت مهبل باشد نوزادان در حین خروج از مجاری زایمان و نواحی مونیلیاز واژینال، احتمال ابتلا به آن و ظهور برفك را طی چند ساعت تا یك هفته پس از تولد تجربه خواهند كرد.

انتقال قارچ ممكن است از طریق آغشته شدن به مخاط دهان نوزاد در این حین نیز رخ دهد. گاهی مجرای زایمان پاك و عاری از عفونت است اما تماس با لوازم آلوده نوزادان مبتلا در بخش‌های نگهداری كودكان تازه به دنیا آمده طی ساعات اولیه تولد، احتمال ابتلا به آن را تقویت می‌كند. گاهی عفونت، به روده باریك راه می‌یابد و سبب درماتیت یا كهیر شده، با بررسی پوشك مشخص می‌شود.

اگر شیرخوارتان به این عفونت دچار شده نگران نشوید. برفك دهان قابل درمان است و با معاینه و درمان تحت نظر پزشك، همراه با استریل كردن مداوم وسایل دهانی فرزند اعم از پستانك، دندانگیر، شیشه شیر و... تا زمانی كه حنجره، دستگاه تنفسی و لوله گوارش درگیر بیماری نباشد، بهبودی بهتر و سریع‌تر حاصل می‌شود.

در گذشته درمان برفك با تجویز آنتی‌بیوتیك صورت می‌گرفت اما مصرف آنتی‌بیوتیك احتمال به هم خوردن تعادل طبیعی ارگانیسم‌های دهان را به همراه دارد و از سوی دیگر، احتمال دارد آنتی‌بیوتیك‌ها زمینه‌ساز بروز برفك حتی در بزرگسالان شود بنابراین، پزشكان از داروهایی مثل نیستامین برای درمان آن استفاده می‌كنند.

در صورت اهمال در ضدعفونی كردن وسایل تغذیه نوزاد امكان بی‌اثر كردن مبارزه و عدم درمان وجود دارد . از همین رو برای مداوای بیمار استفاده از پستانك و شیشه شیر برای كودكانی كه مادرانشان بخوبی وسایل را ضدعفونی نمی‌كنند طی دوره درمان ممنوع می‌شود.

از محلول‌های پراكسید هیدروژن نیز برای شست‌وشوی و ضدعفونی كردن دهان در برابر گسترش قارچ استفاده می‌شود اما باید دقت كرد كه در پدید آمدن و گسترش برفك دهان نوزاد، نوك پستان مادر هم طی روند شیر دادن آلوده می‌شود.

در این صورت، برای كاهش اثرات و عوارض این بیماری، مادر هم باید پس از مشورت با پزشك با محلول جوش‌شیرین پستان خود را شست ‌و شو داده یا از داروهای ضدقارچ به توصیه پزشكان استفاده كند تا در روند درمان تأخیری حاصل نشود و جلوی ایجاد زخم، درد یا سوزش نوك پستان نیز گرفته شود.

برفك با معاینه و تحت نظر پزشك متخصص اطفال حتی زمانی كه حنجره، دستگاه تنفسی و لوله گوارش هم درگیر بیماری شده باشد، بهبود می‌‌یابد؛ البته بهتر است درمان در مراحل اولیه انجام شود.

در صورت تجویز نیستامین از سوی پزشك توجه كنید كه نباید آن را در دهان كودك ریخت، برعكس طوری باید از آن استفاده كرد كه تمام بخش‌های دهان به دارو آغشته شود.

برخی به این منظور گاز استریل را دور انگشت كاملا تمیز خود پیچیده، با آن دارو را در همه نواحی دهان كودك پخش می‌كنند كه موثرتر است.

این دارو باید حداقل یك هفته پس از برطرف شدن ضایعات هم استفاده شود و هیچ‌گاه تا چهل دقیقه پس از استفاده نباید اثرش را با شیردهی و تغذیه از بین برد.استریل كردن مداوم وسایل دهانی و تغذیه‌ای كودك، تنظیف و مراقبت مادر از نوك پستان و نواحی اطراف آن الزامی است.

یكی از راه‌های ضدعفونی كردن لوازم شیردهی، جوشاندن آنها به مدت 15 تا 20 دقیقه در حرارت بالای 55 سانتی‌گراد است.

مادر همواره باید دست‌های خود را بویژه پیش از شیر دادن یا تغذیه كودك با مواد پاك‌كننده یا ضدعفونی‌كننده بشوید.

یادتان باشد برای درمان بیماری‌های كودكان یا نوزادان، هیچ‌گاه سرخود اقدامی نكنید و حتما تجویز و توصیه پزشك را مد نظر قرار دهید.

منبع:radiosalamat.ir