درمان تهوع در دوران بارداری

بیماری صبحگاهی تعداد زیادی از زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل بیشتر در طی سه ماه اول بارداری شایع است، ولی در برخی زنان در تمام دوران بارداری وجود دارد.

تبیان: بیماری صبحگاهی تعداد زیادی از زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل بیشتر در طی سه ماه اول بارداری شایع است، ولی در برخی زنان در تمام دوران بارداری وجود دارد.

درمان پزشکی

در بیشتر موارد، بیماری صبحگاهی نیازی به درمان ندارد. اما اگر حالت تهوع شما شدید باشد، پزشک قرص ویتامین ب6 و داروهای ضدتهوع برای شما تجویز می کند.

اگر تهوع بارداری خیلی شدید باشد، بایستی در بیمارستان بستری شوید و با تزریق سرم و مصرف داروهای ضد تهوع درمان گردید.

درمان های خانگی

1- با دقت غذا بخورید.

موادغذایی را که کربوهیدرات بالا و چربی کمی دارند و هضم آنها راحت است را بخورید. مصرف خوراکی های شور و نیز خوراکی های درای زنجبیل در کاهش تهوع مفیدند، مثل آبنبات زنجبیلی. از مصرف غذاهای چرب و پرادویه خودداری کنید.

2- میان وعده بخورید.

بعد از بیدار شدن از خواب هنگام صبح و قبل از بیرون آمدن از رختخواب، کمی نان تست خشک و یا بیسکوییت خشک بخورید. در طی روز هم کم کم چیزی بخورید تا اینکه یکدفعه صبحانه و ناهار و شام سنگینی بخورید. معده خالی، حالت تهوع را بدتر می کند.

اگر بعد از مصرف قرص ویتامین مورد نیاز برای بارداری، حالت تهوع به شما دست داد، این قرص ها را قبل از خوابیدن در شب و یا همراه با یک خوراکی مصرف کنید.

3- مایعات زیادی بنوشید.

جرعه جرعه آب و یا نوشیدنی زنجبیلی بنوشید. مکیدن آبنبات سفت و یا تکه های یخ نیز مفید است.

4- از تحریک کننده های تهوع دوری کنید.

از مصرف خوراکی ها و بوییدن بوهایی که حالت تهوع شما را بدتر می کنند، خودداری کنید.

5- هوای تازه را تنفس کنید.

اگر هوا خوب است، پنجره خانه و یا محل کار خود را باز کنید تا هوای تازه وارد اتاق شما شود. اگر می توانید هر روز کمی در بیرون از خانه قدم بزنید.

6- مراقب قرص ویتامین و املاحی که می خورید باشید.

اگر بعد از مصرف قرص مولتی ویتامین مورد نیاز برای بارداری، حالت تهوع به شما دست داد، این قرص ها را قبل از خوابیدن در شب و یا همراه با یک خوراکی مصرف کنید. جویدن آدامس و یا مکیدن آبنبات سفت نیز بعد از مصرف قرص ویتامین مفید است.

اگر این کارها موثر نبود، از پزشک خودتان بپرسید چطور می توانید قرص ویتامین و آهن مورد نیاز بارداری را مصرف کنید تا کمتر دچار حالت تهوع شوید.

درمان های مکمل و جایگزین

استفاده از برخی روش های طب مکمل، در بهبود تهوع بارداری مفید است، ولی قبل از استفاده از هر نوع گیاه دارویی و یا روش طب مکمل، با پزشک خودتان مشورت کنید تا ضرری برای شما نداشته باشد و در صورت اجازه ایشان، از این روش ها استفاده کنید.
دستبند طب فشاری

1- طب فشاری: دستبندهای مخصوص طب فشاری بدون نیاز به نسخه پزشک در داروخانه ها به فروش می رسند (تصویر کناری). اگرچه این دستبندها، درمان دروغین و کاذبی هستند، ولی در کاهش تهوع برخی زنان باردار مفید بوده اند.

2- طب سوزنی: تاثیر طب سوزنی برای بهبود تهوع بارداری اثبات نشده است، اما در برخی زنان باردار موثر می باشد.

3- زنجبیل: مکمل گیاه زنجبیل در کاهش تهوع برخی زنان باردار موثر است. بیشتر محققان معتقدند مصرف زنجبیل در بارداری ضرری ندارد، ولی برخی می گویند زنجبیل روی هورمون های جنسی جنین تاثیر می گذارد.

4- هیپنوتیزم: اگرچه تحقیقات کمی در این رابطه صورت گرفته است، ولی تهوع برخی زنان باردار با روش هیپنوتیسم بهتر شده است.

جلوگیری

راه اثبات شده ای برای جلوگیری از تهوع بارداری وجود ندارد، اما مصرف قرص های ویتامین قبل از انعقاد نطفه مفید می باشد.

تعدای از تحقیقات قدیمی نشان داده اند زنانی که موقع انعقاد نطفه (لقاح) و اوایل بارداری از قرص مولتی ویتامین استفاده کرده اند، کمتر دچار حالت تهوع شدید شده اند.

مصرف قرص اسیدفولیک حداقل یک ماه قبل از بارداری و اوایل بارداری ( سه ماهه اول) از بروز نقص های لوله عصبی نوزاد مانند بیماری اسپینیا بیفیدا جلوگیری می کند.

درمان تهوع صبحگاهی دوران بارداری

 هر بویی حال‌تان را به هم می‌زند و توان خوردن خوشمزه‌ترین غذاهایی که قبلا با ولع سراغ‌شان می‌رفتید را ندارید؛ برای خانم‌های باردار، چنین وضعیت آزاردهنده‌ای ویار نامیده می‌شود و تهوع صبحگاهی دوران بارداری، معمولا 3 تا4 ماه با آنها می‌ماند. همه خانم‌ها این روزهای سخت را سپری نمی‌کنند اما در بعضی موارد این شرایط در کل 9ماه بارداری با مادر همراه است و حتی به کاهش وزن مادر در برخی ماه‌ها و اضافه نشدن میزان طبیعی وزن در ماه‌های دیگر می‌انجامد.

اگر شما هم باردار هستید و ویار امان‌تان را بریده، بهتر است بدانید به‌جز قرص‌های معمولی که مصرف می‌کنید می‌توانید با داشتن یک رژیم غذایی مناسب و متعادل از روزهای بارداری‌تان لذت بیشتری ببرید. برای باخبر شدن از فوت و فن‌های طبیعی مهار ویار، می‌توانید از دکتر زهرا شاه‌حسینی، متخصص طب سنتی کمک بگیرید. او به شما می‌گوید چطور تهوع و حساسیت‌تان به بوها را بدون دارودرمانی کنترل کنید.

پرخوری را کنار بگذارید
ممکن است در این روزها حرف‌های عجیب و غریبی بشنوید که هیچ نیازی نیست به آن گوش کنید. مثلا می‌گویند«حالا که بارداری پس باید جای دو نفر غذا بخوری». این گفته کاملا اشتباه است و هیچ نیازی نیست در این روزها از دستگاه گوارش خود بیش از حد کار بکشید چون مطمئنا حالت تهوع شما شدیدتر می‌شود. درعوض باید تعداد وعده‌های غذایی را زیاد و حجم غذاها را کم کنید. اگر در هر وعده غذایی تنها دو، سه قاشق گنجایش غذا خوردن دارید، اشکالی ندارد، شما حتی می‌توانید تعداد وعده‌های غذایی را به 15 بار در روز هم برسانید.

فقط یادتان باشد كه هرگز گرسنه نمانید چون گرسنگی به تهوع شما دامن می‌زند. هرچه به ماه‌های آخر نزدیک‌تر می‌شوید این قاعده را بیشتر رعایت کنید تا بارداری راحت‌تری داشته باشید. همچنین باید غذا را آرام‌آرام بخورید و بعد از آن هم استراحت کنید.

غذای نفخ‌دار ممنوع
می‌توانید پزشک خودتان باشید و با کمی توجه به عادات غذایی‌تان، غذاهایی که سبب تهوع شما می‌شود را حذف کنید. بهتر است از مصرف هرگونه غذایی که باعث نفخ یا سنگینی معده، ترش کردن و مانند آنها می‌شود خودداری کنید. غذاهای آبکی و ترید هم سبب تهوع می‌شود پس آن را از وعده‌های غذایی‌تان حذف کنید. بهتر است شکلات، قهوه، چای پررنگ، نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های حاوی کافئین را زیاد مصرف نکنید چون معده را تحریک کرده و سبب تهوع، همچنین سوزش سر دل می‌شود. یکی دیگر از نبایدها هم مصرف سرکه و ترشی، همراه غذا یا سالاد است.

 همه این موارد را که رعایت کردید، بهتر است به موارد دیگری نیز توجه کنید یعنی از دراز کشیدن و خم شدن به جلو، بعد از غذا پرهیز کنید و در زمان استراحت هم سر را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا با مشکلات ناشی از ویار کمتری مواجه شوید.

عرق نعناع بخورید
اگر با وجود رعایت این موارد بازهم بعد از خوردن غذا دچار حالت تهوع می‌شوید، می‌توانید اندکی عرق نعناع بعد از غذا بخورید. از دیگر موادی که می‌توانید پس از غذا مصرف کنید، مخلوط زیره، نبات و هل به نسبت مساوی است. این مواد را با یکدیگر آسیاب کرده و بعد از هر وعده غذا یک قاشق چای‌خوری قورت بدهید.

نعناع، گیاهی خنک است پس اگر علاوه بر تهوع دائم احساس گرما می‌کنید، احساس گر گرفتگی دارید و صورت‌تان قرمز می‌شود یا دل‌تان برای نوشیدنی خنک پر می‌کشد سراغش بروید. بهترین راهکار مقابله با ویار این دوران، مصرف چای نعناع، شیرینی‌های رژیمی نعناعی یا حتی آدامس نعنای است. البته عده‌ای هم هستند که به بو خیلی حساسند و بوی قوی این آدامس‌ها ممکن است سبب دل به هم خوردن آنها شود که بهتر است از آن اجتناب کنند.

زیره را فراموش نکنید
یکی دیگر از موادی که می‌توانید برای مقابله با حالت تهوع پس از غذاخوردن استفاده کنید، زیره است. می‌توانید زیره را بو دهید و با مرزه مخلوط کنید و بعد از غذا به میزان خیلی کمی از آن بخورید یا اینکه دو قاشق غذاخوری زیره سبز را با سه قاشق غذاخوری شکر مخلوط و آسیاب کنید تا به صورت پودر دربیاید و بعد از هر وعده غذایی، یک قاشق چای‌خوری از این مخلوط را در دهان بگذارید تا کم‌کم و آرام‌آرام حل شود و جلوی حالت تهوع شما را بگیرد.

با غذاهای چرب، تند و شور خداحافظی کنید
یکی از مشکلات زنان باردار حالت دل به هم خوردگی با استشمام بوهای مختلف است پس تاحد امکان در غذای خود از سیر و پیاز کمتری استفاده کنید و مصرف روغن، غذاها و مواد شور، مواد تلخ مثل زیتون تلخ، فلفل، لوبیا، کنجد، غذاهای تند، پرادویه، چرب و سرخ کردنی را هم برای خودتان خط قرمز بدانید. غذاهای سرخ کرده، چرب و سس‌دار به علت تشدید اسید معده می‌توانند باعث تشدید حالت تهوع شوند. وقتی می‌گوییم شور، حتی آجیل شور را هم دربرمی‌گیرد. شاید دل کندن از فست‌فودها و غذاهای پررنگ و بو برای‌تان سخت باشد ولی برای داشتن یک نوزاد سالم و البته حالت تهوع کمتر، بهتر است این موارد را رعایت کنید. به طور کلی غذاهایی بخورید که راحت هضم می‌شوند و دستگاه گوارش شما را اذیت نمی‌کنند.

به مزاج خود اهمیت دهید
در طول بارداری بهتر است به مزاج خود بیش از هر زمان دیگری اهمیت بدهید و از خوردن غذاهای بسیار گرم یا بسیار سرد هم از نظر دما و هم از نظر مزاج خودداری کنید. مثلا آب بسیار سرد یا بسیار گرم، یخ و بستنی را بهتر است زیاد استفاده نکنید. گوجه‌فرنگی، سرکه و ماست ترش هم سرد هستند پس بهتر است این مواد را هم کمتر مصرف کنید تا حالت تهوع شما تشدید نشود.  

ویار شدید دارید؟ داروی گیاهی خودسرانه مصرف نکنید
برخی معتقدند گیاهان ضرری برای بدن ندارند ولی از آنجا که در دوران بارداری بدن در حالت خاصی قرار دارد حتی در مصرف داروهای گیاهی نیز باید دقت شود. اگر کسی ویار خیلی شدیدی دارد، آب بدنش مرتب کم شده و وزنش هم کاهش می‌یابد نباید خودسرانه داروی گیاهی مصرف کند. بهتر است حتما به پزشک مراجعه کند تا دوز مناسبی از این داروها به وی توصیه شود.

1 /  زعفران ممنوع!
 به طور کلی بهتر است زنان باردار از داروهای گیاهی با خاصیت قاعده‌آور پرهیز کنند چون ممکن است این دارو را به نیت بهتر شدن حالت تهوع بخورند ولی سبب سقط جنین و مشکلات دیگری برای آنها شود. پس بهتر است در این دوران از مصرف اسطوخدس، بومادران، خارمریم، رازک، رازیانه، ریشه گزنه، مریم‌گلی، همیشه بهار، ترخون، وانیل، پرسیاوش، خارخسک، دم اسب، شاهی و عنّاب خودداری کنند.

2 /  آسپرین مصرف می‌کنید زنجبیل ممنوع
زنجبیل یکی از داروهای گیاهی است که در رفع همه حالت‌های تهوع ازجمله تهوع صبحگاهی ناشی از بارداری می‌تواند مفید باشد. زنجبیل به راحتی هضم می‌شود و شکم را نیز گرم می‌کند. اما به یک نکته مهم باید دقت کرد؛ اگر از آسپرین یا داروهای ضدلختگی خون استفاده می‌کنید، باید دور زنجبیل را خط بکشید چون زنجبیل هم همین خاصیت را دارد. از سوی دیگر اگر مزاج گرمی دارید بهتر است از این داروی گیاهی گرم استفاده نکنید چون تهوع شما را بدتر می‌کند ولی اگر سردمزاج هستید، دائم احساس سرما می‌کنید، به دنبال پوشیدن لباس بیشتر هستید و نیاز به نوشیدنی گرم دارید زنجبیل داروی تهوع صبحگاهی شماست.

بهتر است بیسکویت زنجبیلی را فراموش کنید چون شکر زیاد و زنجبیل ناکافی دارد درعوض سراغ زنجبیل تازه بروید. دو قاشق چای‌خوری زنجبیل رنده‌شده را در آب جوش بریزید و کنار بگذارید تا آرام‌آرام سرد شود و از این مایع خنک در طول روز بنوشید. فقط یادتان باشد مصرف روزانه بیش از سه گرم زنجبیل معادل سه قاشق چای‌خوری از این گیاه مجاز نیست. اگر هم تهوع شما به درازا کشید و خواستید بیش از سه ماه برای مقابله با حالت تهوع خود از زنجبیل استفاده کنید حتما با پزشک مشورت داشته باشید تا مشکلی پیش نیاید.

میوه‌های خشک
اگر ویار زیادی دارید و نمی‌توانید میوه بخورید، بهتر است از توت خشک، انجیر، کشمش و مویز استفاده کنید چون مصرف این میوه‌های خشک‌شده می‌تواند حالت تهوع، استفراغ، ویار شدید و همچنین مشکل بی‌اشتهایی زنان باردار را حل کند.

با میوه‌ها معجزه کنید
انار:  در بین میوه‌ها، انار را فراموش نکنید به‌ویژه انواع ملس آن یعنی نه ترش باشد و نه شیرین. اگر برای زن باردار امکان دارد لایه‌های سفیدرنگ نازک درون انار را هم با دانه‌ها بخورد که عاملی مهم در کاهش ویار است و عملا ضدتهوع محسوب می‌شود. همچنین می‌توانید دانه انار را با ساییده برگ نعناع به صورت قرص درآورید و آن را در دهان نگه دارید. انار دانه خشک را نیز می‌توانید با سماق مخلوط کرده و آن را با کباب بخورید تا حالت تهوع‌تان برطرف شود.

سیب: عملکرد سیب و به نیز در کاهش حالت تهوع و مقابله با ویار بسیار مناسب است. قبل از خواب، آب سیب مصرف کنید تا قند خون‌تان تنظیم شود. خوردن و بوییدن به شیرین، گلابی و سیب نیز می‌تواند در کاهش تهوع صبحگاهی تاثیرگذار باشد. زردآلو، انگور و خشکبارهایی مانند بادام، پسته، فندق و گردو نیز می‌تواند در کاهش ویار تاثیرگذار باشد. سیب با مزه ترش هم می‌تواند در کاهش ویار موثر باشد.

به: میوه «به »را در دو حالت می‌توان استفاده کرد. در حالت نخست، به را لابه‌لای فویل بپیچید و سپس آن را در فر بپزید و بعد غذا کمی از آن را میل کنید. در حالت دوم نیز از «به» می‌توانید به صورت دم‌کرده استفاده کنید یعنی این میوه را رنده کرده و تفت دهید، سپس آن را چند دقیقه در دهان نگاه داشته یا بجوید حتی می‌توانید آن را دم کنید تا حالت تهوع شما کمتر شده و کم‌کم از بین برود. سنجد و خرمالو هم تا حدودی می‌تواند مانع ویار زیاد شود.

رایحه درمانی نمی‌گذارد حال‌تان بدتر شود
با اینکه زنان باردار از بسیاری بوها دچار حال به هم خوردگی می‌شوند و نمی‌توانند تحمل کنند ولی باز هم رایحه درمانی می‌تواند به بهتر شدن حال‌شان کمک کند هرچند برخی نمی‌توانند این بو را تحمل کنند و باید از این موضوع چشم‌پوشی کنند. ولی اگر شما هم از افرادی هستید که می‌توانید این رایحه را تحمل کنید بهترین راه، روشن کردن شمع یا روغن با بوی نعناع، زنجبیل و لیمو است.  همچنین می‌توانید با کمک ماساژ درمانی حال خود را کمی بهتر کنید.

شکم خود را خیلی آرام با مخلوطی از سه قطره روغن بابونه و یک قطره نعناع بمالید تا شکم گرم شود و از میزان تهوع‌تان کاسته شود. همچنین ماساژ دست و پا و گرم نگه داشتن زیر دنده‌ها با پارچه لطیف ازجمله توصیه‌های طب سنتی برای زنان باردار است. از نظر طب سنتی رشد جنین در دمای مناسب (گرما) انجام می‌شود پس از آنجا که جنین در حال رشد است مادر باردار باید پهلوهای خود را گرم نگه دارد تا میزان تهوعش هم کم شود.

درست بنوشید
اگر ویار دارید مصرف مایعات را فراموش نکنید؛ حتی اگر فکر می‌کنید با خوردن یک لیوان آب، حالت تهوع شما بیشتر می‌شود.

چای طعم‌دار
بابونه را همراه با چای دم کنید یا پوست لیموترش، نارنگی، پرتقال یا گریپ فروت را در چای رنده کنید. دانه‌های هل هم برای کم کردن حالت تهوع بسیار مناسب است  البته می‌توانید «به» را دم کنید یعنی رنده آن را در چای بریزید تا با یکدیگر دم بکشند.

آب با طعم لیمو
ورقه‌های نازک لیموترش را در ظرف حاوی آب سرد قرار داده و آن را در یخچال بگذارید و در طول روز به‌عنوان نوشابه بنوشید.

شربت عسل
 باتوجه به مزاج و میزان علاقه‌تان به شیرینی(حداقل یک قاشق غذاخوری) عسل را در یک لیوان آب حل کنید و سپس مقداری آب لیموترش که بهتر است تازه باشد را در آن بچکانید. اگر هم مجاز به استفاده از زنجبیل هستید، می‌توانید کمی از این گیاه در حد یک نوک قاشق چای‌خوری را به این نوشیدنی اضافه کنید.

منبع:مجله سیب سبز

برترین ها