درباره روانشناسی کودکان بیشتر بدانید

فارس: عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران «چشم گفتن» را مانع شکل‌گیری قاطعیت در کودکان عنوان کرد و گفت:‌ بهتر است مادران مضطرب کودکانشان را به مدرسه نبرند چون اضطراب را به کودکان منتقل می‌کنند.

میترا حکیم شوشتری فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در برنامه مادر، کودک و تندرستی که با موضوع نقش مدارس در سلامت روان کودکان امروز از شبکه سلامت پخش شد اظهار داشت: هر گونه عدم تمایل کودک نسبت به درس خواندن و احساسات منفی او نسبت به مدرسه باید مورد بررسی قرار گیرد این عامل ممکن است ناشی از محیط و گاهی نیز به دلیل ویژگی‌های دانش‌آموز است که در نهایت به افت تحصیلی منجر می‌شود.

وی با بیان اینکه پرورش مقدم بر آموزش است ادامه داد: باید در پرورش کودکان به آنها بیاموزیم که از داشته‌های خودشان لذت برده و از مقایسه خود با دیگران بپرهیزند گاهی برخی کودکان برای 25 صدم نمره دچار تنش می‌شوند. ادامه این روند موجب می‌شود تا الگوی زندگی کودک بر اساسی شکل گیرد که او همیشه خود را با دیگران مقایسه کند.

*شیوع اختلالات روانی در بین کودکان

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که 20 درصد کودکان و نوجوانان دارای نوعی اختلال روانی هستند مثلاً در یک کلاس 30 نفره 6 نفر دچار یکی از اختلالات روانی هستند از سوی دیگر گروهی نیز علایم بیماری‌های روانی را دارند ولی به عنوان فرد مبتلا تلقی نمی‌شوند.

این متخصص حوزه بهداشت روان ادامه داد: اولیای مدرسه باید با تشخیص به موقع، در جریان قرار دادن والدین برای ارجاع به متخصصان مربوطه به فکر راه چاره‌ای برای این موضوع باشند.

این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان «چشم گفتن» را مانع شکل‌گیری قاطعیت در کودکان عنوان کرد و اظهار داشت: اگر به کودکان بیاموزیم بدون دلیل به دیگران به ویژه معلم خود چشم بگویند منجر می‌شود تا قاطعیت را یاد نگرفته و در دوران نوجوانی که رفتارهای اجتماعی پرخطر شایع است به خواسته‌های نادرست محیط پاسخ مثبت دهند.

*مادران مضطرب فرزند خود را به مدرسه نبرند

وی در پاسخ به سؤالی درباره اضطراب در کودکان گفت: حس دلتنگی، احساس اینکه اتفاقی قرار است برای کودک بیفتد و کابوس‌های شبانه می‌تواند ناشی از اضطراب باشد.

 وی گفت: توصیه می‌شود والدین کودکانی که اضطراب دارند به ویژه مادران از بردن کودک به مدرسه جلوگیری کنند و اجازه دهند تا پدر یا سرویس مدارس کودک را به مدرسه ببرد زیرا غالباً مادران این کودک مضطرب اضطراب را در چشمان و رفتار خود نشان می‌دهند.

حکیم شوشتری ادامه داد: از سوی دیگر دادن مسئولیت از سوی معلمان به کودک مانند توزیع خوراکی می‌تواند نقش مهمی در کنترل اضطراب این کودکان داشته باشد چنانچه کودک بر اثر اضطراب و عدم سازگاری با مدرسه در خانه ماند باید بداند که وظیفه‌اش رفتن به مدرسه بوده است و در این ساعت‌ها نباید به تفریح و خوش‌ گذراندن بپردازد.

*چرا برخی کودکان حروف را برعکس می‌نویسند؟

این متخصص حوزه بهداشت روان اختلالات یادگیری و برخی انواع تشنج زمینه‌ساز نقص کودکان در نوشتن برخی حروف به شیوه غیرمعمول دانست و درباره عدم تمرکز بر کودکان گفت: کسانی که عدم تمرکز دارند غالباً از مهارت‌های اجتماعی پایینی نیز برخوردارند این کودکان نیازمند درمان‌های رفتاری و رفع نقص تمرکز هستند تا عملکرد تحصیلی‌شان بهبود یابد.

وی ادامه داد: افرادی که قلدر تلقی می‌شوند ممکن است مبتلا به اختلال سلوک باشند که طبق این اختلال فرد قوانین را زیر پا می‌گذارد.

*نحوه برخورد با کودکانی که مهارت اجتماعی پایینی دارند

فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان در پاسخ به سؤال اسفندیاری از چالوس اظهار داشت: کودکانی که مهارت اجتماعی پایینی دارند وارد گروه نمی‌شوند ممکن است ژست بدنی و تکلم نامناسب آنها موجب عدم پذیرش آنها از سوی دیگران شود. والدین باید به کودکان آموزش دهند که آنها در شبکه اجتماعی زندگی می‌کنند بهتر است مادر از معلم فرزند خود بخواهد تا کارهای بیشتری در گروه به او دهند.

وی در پاسخ به پیامکی در مورد ترس از دستشویی بیرون و عدم استفاده از آن گفت: ممکن است این عدم استفاده از دستشویی ناشی از ترس نباشد و نوعی وسواس که نشأت گرفته از آلودگی است تلقی شود چنانچه مشکل ادامه پیدا کند کودک به درمان نیاز دارد.

*کودکانی که تمرکز ندارند مهارت‌های لازم را فرا نمی‌گیرند

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در پاسخ به پیامکی درباره نوجوان 13 ساله‌ای که مغرور است و داروی ریتالین مصرف می‌کند اظهار داشت: کودکانی که تمرکز ندارند چنانچه از ابتدا درمان نشوند مهارت‌های کافی را به دست  نمی‌آورند. لازم است این مشکل در مقاطع پایین‌تر حل شود و برای درمان نیز باید نوجوان را به مقاطع پایین‌تر برگردانیم.

متأسفانه برخی والدین نوجوان مبتلا به بیش فعالی را وارد بازار کار می‌کنند که این موضوع می‌تواند معضلاتی را برای نوجوان ایجاد کند.

این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان با بیان اینکه معلمان جزو اقشار فرهیخته جامعه هستند بر افزایش دانش آنها درباره آموزش مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های زندگی مانند حل مسئله، تفکر نقادانه، انتقادپذیری و ... تأکید کرد.

*هوش بالا گاهی انطباق را سخت می‌کند

وی در پاسخ به سؤال یکی از شهروندان درباره زیاد صحبت کردن فرزند 9 ساله‌اش در کلاس درس که اتفاقاً عملکرد تحصیلی خوبی نیز دارد، اظهار داشت: این مسئله می‌تواند ناشی از هوش بالای کودک باشد، کودکی که تکالیفش را انجام می‌دهد در صورتی که از هوش بالایی نیز برخوردار باشد خود را با صحبت کردن با دیگر همکلاسی‌هایش سرگرم می‌کند معلمان باید در این راستا به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که از پتانسیل و توانمندی این کودکان استفاده کند.

*چه کودکانی هوش اجتماعی بالایی دارند؟

حکیم شوشتری ادامه داد: هوش بالا گاهی انطباق را سخت می‌کند والدین و اولیای مدرسه باید توجه داشته باشند که علاوه بر هوش تحصیلی، هوش اجتماعی نیز باید ارتقا یابد مثلاً کودک باید بتواند به گریه همکلاسی‌اش واکنش مناسب دارد.

این متخصص بهداشت روان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه کنیم تا فرزندمان به حرفهایمان گوش دهد اظهار داشت: به جای این بهتر است کاری کنیم که وقتی کودک وارد جمعی می‌شود به آنها سلام دهد.در واقع باید به خواسته‌ها توجه کنیم.

وی گفت: بهترین سیستم در این راستا تشویق است بر این اساس باید کودک را بارها تشویق کنیم، تشویق فرایندی قانونمند است زیرا اول رفتار انجام می‌شود و سپس کودک تشویق می‌شود در حالی که در باج دادن ابتدا پاداش ارائه می‌شود و سپس از کودک می‌خواهیم تا رفتاری را انجام دهد متأسفانه اغلب والدین در شیوه‌های فرزندپروری خود به تنبیه بیشتر از تشویق می‌پردازند.

*از هر 80 نفر، یک نفر به اختلال اوتیسم هستند

این متخصص حوزه بهداشت روان کودکانی را که نوبت را رعایت نمی‌کنند و حرف معلم را قطع می‌کنند بیش‌فعال تلقی می‌شوند همچنین از هر 80 نفر یک نفر به اختلال اوتیسم یا در خود ماندگی مبتلا هستند و گاهی این اختلال به اشتباه بیش‌فعالی تشخیص داده می‌شود.

وی ادامه داد: این کودکان ممکن است به چشمان دیگران نگاه کرده و حتی با آنها صحبت کنند این در حالی است که پیش از این گفته می‌شد اوتیسم یا در خود ماندگی مساوی با عدم نگاه کردن در چشمان دیگران و صحبت با آنها است همچنین گاهی این کودکان دیگران را بغل می‌کنند و آنها را فشار می‌دهند.

وی خاطرنشان کرد: باید سعی کنیم کودکان خود را بپذیریم و دائماً در مورد رفتارهای آنها قضاوت نکنیم سعی کنیم به آنها بفهمانیم که دوستشان داریم وقتی این حس را داشته باشند به دیگران کمک می‌کنند و بهداشت روان آنها نیز حفظ می‌شود.