تربیت فرزندان در دین

 

فرزندان امانت الهی و نعمت و نشانه­های خدا هستند و والدین درباره سلامت، رشد، تعلیم و تربیت آنان مسئولند و در برابر تربیت خوب، پاداش و در برابر تربیت بد آنان کیفر خواهند دید.
روایات اهل بیت(سلام ا... علیهم) برای فرزند، حقوقی را بر عهده والدین دانسته که عبارتند از:
1-انتخاب نام نیکو برای او
2- سرزنده و گرامی داشتن مادر او
3-توجه به انتسابش به والدین
4- بهداشت( نظافت و ختنه) او
5-تغذیه مناسب او
6- تعلیم و تربیت او
7- مهرورزی به او
8- اکرام او
9- یاری کردنش بر کار نیک
رسول گرامی(ص) فرمودند: «حق فرزند بر پدر این است که مادرش را سرزنده و گرامی بدارد و نام نیکو بر او نهد و اگر پسر باشد قرآن به او بیاموزد و او را پاک(ختنه) کند و شنا کرن به او آموزد و اگر دختر باشد سوره نور را به او آموزش دهد و در ازدواج او شتاب کند.»
امام سجاد سلام ا... علیه میفرماید: «حق فرزندت این است که بدانی از توست و در این دنیا خوب و بدش به تو وابسته است.»
رسول اکرم(ص) فرمود: «کودکانتان را از آلودگی بشویید زیرا شیطان آلودگی را می­پوید و موجب ترس کودک در خواب و نیز آزار فرشتگان همراه کودک می­شود.»
از موارد بهداشتی کودک سنت ختنه  است. از معصومان(س)  روایت شده است: «نوزادان(پسر) خود را در روز هفتم( تولدشان) ختنه کنید تا پاک باشند.»
از عوامل پیشگیری معنوی برای فرزندان، اذان گفتن در گوش راست کودک و اقامه در گوش چپ او است. رسول خدا(ص) فرمود: «ای علی! هرگاه صاحب پسر یا دختر شدی در گوش راستش اذان و در گوش چپ او اقامه بگو که شیطان(با این کار) به او زیانی نمی­رساند» و نیز فرمود: «ای علی! هرگاه با همسرت آمیزش می­کنی بگو:« بـسم الله اللهم جنبنا الشیطان و جنب الشیطان ما رزقتنی»، پس اگر فرزندی روزی شما باشد شیطان به او زیانی نرساند.»
تغذیه کودک
حق تغذیه:
تغذیه کودک به ویژه زمان شیرخوارگی مورد توجه شارع مقدس قرار گرفته و برای آن احکامی مقرر کرده­است. در قرآن کریم آمده­است: و مادران -هر چند طلاق گرفته باشند-فرزندان خود را 2 سال تمام شیر می­دهند. این حکم برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را کامل کند و خوراک و پوشاک مادران در حد متعارف بر عهده پدر کودک است.
پاداش شیردهی کودک:
رسول خدا(ص) فرمود: «هرگاه زن باردار شود همانند روزه­دار و نمازگزار و مجاهدی است که با جان و مالش در راه خدا می­جنگد و هرگاه زایمان کند، بزرگی پاداش او را هیچ کس نمی­داند! و هرگاه شیر می­دهد، برابر است با آزاد ساختن  برده­ای از فرزندان اسماعیل(س) و هرگاه از شیردهی فارغ می­شود فرشته بزرگواری به پهلویش می­زند و می­گوید: خدا تو را آمرزیده است؛ کارت را از نو آغاز کن.»
تعلیم و تربیت کودک
در تعلیم و تربیت کودک چند موضوع مورد توجه اسلام است:
1. معارف دینی مانند عقاید، اخلاق، قرائت، دانستن احکام و انجام عبادات.
2.  ادب و مهارت­های اجتماعی.
3.پاداش و تعلیم قرآن و احکام دین
رسول اکرم(ص) فرمود: «هر کس به فرزندش قرآن بیاموزد روز قیامت پدر و مادر او را فرا می­خوانند و دو جامه بر آن دو می­پوشانند که از نور آن چهره­های بهشتیان روشن می­شود.»
رسول خدا(ص) می­فرمود: «قرآن روز قیامت مردی رنگ پریده را می­آورد و به  پروردگارش می­گوید: این شخص، کسی است که طمع او را به رحمت تو قوی کرده بودم و آرزوهایش را به مغفرت تو گسترده بودم، پس بر اساس گمان من درباره­اش عمل کن. خدا می­فرماید: ملک را به دست راستش و جاودانگی را به دست چپش دهید... پدر و مادرش را زیوری دهید که تمام دنیا با آنچه در آن است به ارزش آن نباشد، پس همه مردم روز قیامت به آن پدر و مادر می­نگرند و آن دو را عظیم می­شمارند و خودشان نیز از این مقامشان به شگفتی فرو می­روند و می­پرسند: پروردگار! این عظمت از کجاست؟ خدا می­فرماید: این عظمت به سبب آموختن قرآن به فرزندتان و تربیت او بر اساس دین اسلام و محبت پیامبر(ص) و علی(ع) است.»
کیفر ترک آموزش دینی فرزندان
پیامبر(ص) به برخی از کودکان نگریست و فرمود: «وای بر فرزندان آخرالزمان از ناحیه پدرانشان!» پرسیده شد: «ای رسول خدا! آیا از آن رو که پدرانشان مشرکاند؟» فرمود: «نه، بلکه از پدرانی که مومن­اند و به فرزندانشان چیزی از واجبات دینی نمی­آموزند، بلکه آنان را از آموختن منع می­کنند و به سود اندکی از دنیا که از فرزندانشان به ایشان می­رسد، رضایت می­دهند و من از آنها بیزارم و آنان نیز از من بیزارند.»

منبع:shahrzadpress.com

ویدیو مرتبط :
تربیت جنسی فرزندان از دیدگاه اسلام - عوامل موثر در تربیت جنسی : اوقات فراقت و بیکاری

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

کودکان دین زده یا تربیت دینی

 

تربیت مذهبی، کنترلی برای اخلاق، ضابطه ای برای حیات فردی و اجتماعی برای رشد معنویت و آرمانگرائی است. مذهب می تواند تقویت کننده جنبه فراخود یا وجدان اخلاقی طفل باشد و زمینه را برای وسعت بخشیدن به اطلاعات او فراهم آورد. حجاب های شک و تردید در سایه آن پاره می شود و انسان به مراحلی از لحاظ رشد می رسد که در سایه استدلال عقلی میسّر نیست. اگر تربیت مذهبی براساس اندیشه درست، استوار باشد موجب رشد و پیشرفت می شود و فرد را از سقوط می رهاند و برای زحمات کودک پاداشی از درون تهیه می شود و کسی که از طریق نیروها و انگیزه های درونی برای انجام تکالیف و وظایف هدایت شود از آسیب پذیری کمتری برخوردار است. آلودگی ها در او رو به کاهش می گذارد، اضطراب و وسوسه ها که بخصوص در سنین نوجوانی عارض فرد می شود از میان می رود و آرامش نسبی برایش حاصل می آید.

 

مذهب عامل کنترلی برای فرد است که در اجتماع خود را از ایذاء و شرارت ها دور نگهدارد، اذیت و آزارش به دیگران نرسد، مردم از دست و زبان و شرّش در امان باشند و در حبّ و بغض های اجتماعی، خدا را فراموش نکند.

 

در جنبه اجتماعی، مذهبی عامل انس و الفت است، زمینه را برای انسان دوستی، همدردی و استحکام بخشیدن به روابط فراهم می آورد. کودکان را از همان آغاز تحت ضابطه ای قرار می دهد که در آن نسبت به دیگران با دید عواطف انسانی نگاه کنند. مذهب عامل کنترلی برای فرد است که در اجتماع خود را از ایذاء و شرارت ها دور نگهدارد، اذیت و آزارش به دیگران نرسد، مردم از دست و زبان و شرّش در امان باشند و در حبّ و بغض های اجتماعی، خدا را فراموش نکند.

 

اگر باور داریم که دین برای خانواده، اقتصاد، سیاست، آموزش و پرورش، آداب حیات، تعیین برنامه حیات اجتماعی در عرصه ملّی و بین المللی، دستورات و تعالیمی دارد، باید قبول کنیم که تربیت دینی کودکان امری فوق العاده ضروری است و اگر برخی والدین بدانند که فرزندانشان مسوول چه شکست ها، صدمه ها و عقوبت ها برای افراد جامعه می شوند در نزد خود و اجتماع از این همه بی تفاوتی و بی توجهی نسبت به سرنوشت نسل شرمنده خواهند شد و کوشش خواهند کرد که رنگ و روح مذهب را به فرزندان القاء کنند. خوشبختانه در کودکان برای پذیرش تربیت و تعلیم مذهبی آمادگی وجود دارد.

 

ما معتقد هستیم که در رابطه با دیگر دوره های سنی قبول مذهب در کودکی، فراهمتر است از آن بابت که فطرت او سالمتر و دست نخورده تر است و مطالب دینی و تربیت و آداب آن را بهتر می تواند به ذهن بسپارد. از نظر ما مذهب برای افراد رنگ خدایی دارد و ریشه آن در اعماق وجود و روان و فطرت همه انسان هاست. جستجو ها و کنکاش های کودک درباره علل و مبادی جریانات و پدیده ها وسیله ای موثر برای طفل است که ذهن او را به کار اندازد و نشانه ای است از آمادگی او برای پذیرش خدا؛ و مربی می تواند با استفاده از این زمینه قلب کودک را با فروغ ایمان روشنی بخشد. از حدود هفت سال دوم و به ویژه از حدود سنین ۱۰ کودک احساس می کند که خواستار سعادتی بی نهایت است که نمی داند چیست و سعی دارد که با تردید و کنجکاوی آن را به دست آورد. او همچنین جهت اخذ و کسب معنویت و حمایت مذهب بیشتر به خدا روی می آورد و این خواستاری و ارضاء آن در تأمین آرامش روانی که ضرورت حیات اوست نقش فوق العاده ای دارد.

 

اهمیت شیوه نیکو از آن رو که نوع روش ها می تواند میزان نفوذ را کاهش یا افزایش دهد، او را مشتاق و یا منزجر سازد. تعلیمی که افراد از مربیان دریافت می دارند خود ممکن است سبب و موجبی برای پذیرش بهتر و بیشتر مذهب و یا ترک و فرار او از مذهب شود.

 

 

● عوامل موثر در پرورش کودک برای صالح شدن

 

در پرورش مذهبی کودکان عوامل متعددی دخالت دارند که مهمترین آنها خانواده و مدرسه و اجتماع است و درباره هر کدام مباحثی قابل ذکر است. آنچه در هر یک از موارد فوق مطرح است، جنبه های مربوط به صحت انتقال در تعالیم، استواری و محکمی یک فکر و عرضه آن به شیوه ای نیکو است. اهمیت صحت مطالب از آن روست که باید اصل صداقت را به نوع غیر مستقیم آموزش دهیم. اهمیت استواری از آن رو که آموزش ها باید با دلیل و برهان باشد تا راحتتر برای کودک نفوذ داشته باشد و اهمیت شیوه نیکو از آن رو که نوع روش ها می تواند میزان نفوذ را کاهش یا افزایش دهد، او را مشتاق و یا منزجر سازد. تعلیمی که افراد از مربیان دریافت می دارند خود ممکن است سبب و موجبی برای پذیرش بهتر و بیشتر مذهب و یا ترک و فرار او از مذهب شود. انسان ها در سنین رشد و بزرگسالی در وضع و موقعیتی هستند که سوابق زندگی، خوی و رفتار، احساس تعلق و هم نیاز مربیان به مذهب و تعالیم آن در رشد و رفتار آنها تاثیر می گذارد. تمرین های مذهبی امروز در سرنوشت حیات بعدی آنها موثر است. نوع برخورد امروز والدین و مربیان برای پایه ریزی حیات بعدی آنها موثر است و به همین جهت در پرورش مذهبی اینان هوشیاری هایی لازم و ضروری است.

 

کودک براساس آنچه که دیده و شنیده، چه درست و چه غلط می آموزد و عمل می کند و از این دید نقش خانواده در کودک فوق العاده است. از نظر علمی آمادگی خانواده برای پذیرش مذهب و عمل به آن ممکن است سبب پیدایش آمادگی بیشتر در کودک شود. با همه آمادگی های فطری که در کودک سراغ داریم فراموش نخواهیم کرد که اگر خانواده ای نامسلمان و غیر مذهبی باشند، والدین همچون باغبانی دلسوزند که نسل را نیکو پرورش می دهند و از ابتلای به آفات او را مصون می دارند. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم از والدین گله دارد که به فرزندان خود نمی رسند و به آنها دین نمی آموزند و یا محیطی برای او پدید نمی آورند که در آن مذهب حاکم باشد. ما معتقد هستیم که اگر والدین و مربیان به صورت صحیحی جنبه مذهبی کودک را رهبری کنند و بکوشند که بذر محبت آفریدگار را در روان کودک نافذ سازند شوق و اشتیاق فوق العاده ای در طفل راجع به مذهب پدید خواهد آمد.

منبع:e resaneh.com